• Model obiektowo – związkowy

– Obiekty w konkretnych związkach
– Obiekty tworzące związki

• Inaczej: model związków encji

– Encje i związki pomiędzy nimi
– Związki jakie tworzą encje (obiekty,

jednostki) pomiędzy sobą

• Model jednostka – związek

Model obiektowo -

związkowy

• Zwany jest czasem semantycznym modelem danych.

Zaproponowany został przez Chena w r. 1976 w cepu ułatwienia
projektowania bazy danych przez pozwolenie projektantom na
wyrażenie logicznych własności danych.

• Schematy bazy danych, który powstaje na tym etapie

projektowania bazy danych (zawiera jej opis) jest ważny dla
dowolnego systemu bazy danych. Graficznie schemat bazy danych
reprezentowany przez diagram wykonywany w pewnej notacji.

• Notacja to zestaw symboli graficznych oraz reguł dotyczących ich

użycia [ jakie kombinacje symboli są dozwolone] oraz reguł
dotyczących ich znaczenia [co oznacza dana kombinacja symboli],
służący do rysowania diagramów.

• Służy do tworzenia modelu koncepcyjnego i jego dokumentowania

oraz komunikacji z przyszłymi użytkownikami bazy danych.

• Sama notacja jak i jej wybór jest kwestią umowną.

Miniświat

• Wybrany fragment rzeczywistości, który chcemy przedstawić

w postaci modelu charakteryzuje się tym, że istnieją w nim
obiekty (jednostki) posiadające określone cechy (atrybut).
Obiekty są ze sobą wzajemnie powiązane – innymi słowy
pozostają w związkach między sobą i w związkach tych
pełnią określone role.

• Przykład:
• Biblioteka ma swoich pracowników i czytelników oraz

dysponuje zbiorem książek. Pracownik posiada numer
PESEL, imię, nazwisko, jest określonej płci ma określone
wykształcenie i staż pracy w bibliotece. Czytelnik
również posiada imię i nazwisko, mieszka pod określonym
adresem oraz posiada przydzielony mu przy zapisie do
biblioteki niepowtarzalny numer czytelnika.

Obiekt (encja, jednostka)

• Modelowanie dowolnego wycinka rzeczywistości

wiąże się z koniecznością rozpoznawania
występujących w nim obiektów.

• Obiekt to byt, który istnieje i daje się odróżnić od

innych obiektów. Przykładem obiektu jest osoba,
przedmiot, miejsce, wydarzenie lub pojęcie.

• Wyróżniamy 2 rodzaje obiektów:

– Obiekty materialne (osoba, przedmiot, książka, budynek)
– Obiekty pojęciowe (zamówienie, wycieczka, wydział).

• Każdy z obiektów jest jednoznacznie określony za

pomocą odpowiedniej nazwy.

• Do opisywania obiektów służą rzeczowniki.

Atrybut (cecha, właściwość)

• Obiekty różnią się pomiędzy sobą nie tylko nazwami,

ale również cechami charakterystycznymi. Do
modelowania tych cech służą atrybutu.

• Przykładem atrybutu może być numer PESEL,

nazwisko, wiek, kolor, data, czy_zdrowy.

• Atrybuty możemy dzielić na:

– Proste i złożone (złożone to adres, albo nazwisko i imię w

jednej komórce).

– Kluczowe i niekluczowe (klucz główne, i reszta)
– Obowiązkowe i opcjonalne (pierwsze imię, drugie imię)

• Atrybuty opisuje się przymiotnikami lub

rzeczownikami.

• Obiekty (jednostki, encje)

oznaczamy za pomocą prostokątów.
Wewnątrz prosstokąta umieszczamy
nazwę obiektu. Atrybuty oznaczamy
za pomocą elipsy, wewnątrz której
piszemy nazwę atrybutu.

• Podkreślenie nazwy atrybutu oznacza

klucz główny.

Związek (powiązanie)

•

Związek reprezentuje fakt istnienia powiązania
między dwoma lub większą liczbą obiektów. O
każdym takim obiekcie mówimy, że uczestniczy
w związku.

•

Związek, podobnie jak obiekty, może posiadać
atrybuty.

•

Związek opisuje się za pomocą czasowników.

•

Atrybuty może posiadać tylko i wyłącznie
związek N do N.

•

Związek oznaczamy za pomocą rombu,
wewnątrz którego umieszczamy nazwę związku.

Atrybuty i dziedziny

• Z każdym atrybutem związana jest dziedzina atrybutu

stanowiąca zbiór wartości danego atrybutu, które są jemu
przyporządkowane.

• Dana dziedzina może przybierać postać przedziału

wartości (np. przedziału liczb rzeczywistych), skończonego
zestawu wartości (np., rozmiar odzieży: S, M, L, XL) lub
wartości binarnych (T lub N, 0 lub 1).

• Każdemu atrybutowi w danym wystąpieniu encji lub

związku przyporządkowana jest tylko jedna wartość z
jego dziedziny. Jeżeli dziedzina obejmuje tylko jedną
wartość, mamy do czynienia nie z atrybutem, ale ze stałą.

• Dziedzina to nic innego jak typ danych (w rozumieniu

nowoczesnych języków programowania).