Bezpieczeństwo

transportu lotniczego

Dr inż. Joanna Żukowska

Katedra Inżynierii Drogowej

Ustawa prawo lotnicze z dnia 3 lipca

2002

Ustawa prawo lotnicze z dnia 3 lipca

2002

Ustawa prawo lotnicze z dnia 3 lipca

2002

Nalot oraz liczba zdarzeń lotniczych

zaistniałych na wszystkich statkach

powietrznych w latach 1998 - 2007

Liczba wypadków i osób poszkodowanych w

latach 1998 ÷ 2007

Statystyczny wskaźnik

awaryjności

Statystyczny wskaźnik awaryjności (WA) jest to liczba
wypadków przypadających na 100 000 godzin nalotu.

WA = (w × 100 000)/N

gdzie:
WA – wskaźnik awaryjności
w – liczba wypadków
N – wartość nalotu ogólnego

Jest on zalecany przez Międzynarodową Organizację
Lotnictwa Cywilnego (International Civil Aviation
Organization – ICAO)

Wskaźnik awaryjności służy

między innymi do:

• Oceny i porównań stanu

bezpieczeństwa lotów w
poszczególnych latach

• Oceny i porównań stanu

bezpieczeństwa lotów w instytucjach
lotniczych wykonujących zbliżone
zadania

• Umożliwia określenie tendencji zmian

i skuteczności działań
profilaktycznych

Liczba wypadków oraz wskaźnik awaryjności

w lotnictwie komercyjnym w latach 1998 -

2007

Liczba poważnych incydentów

w lotnictwie komercyjnym w latach 2003-2007

Wskaźnik awaryjności i liczba wypadków

dla samolotów lotnictwa ogólnego (od 495 kg do

5700 kg)

w latach 1998 ÷ 2007

Liczba wypadków i incydentów lotniczych

zaistniałych w latach 2003 - 2007 w zależności

od rodzaju statku powietrznego

Czynniki wpływające na stan

zagrożenia:

• Liczba operacji wykonywanych w

transporcie lotniczym

• Największe ryzyko wypadków istnieje w

czasie startu i lądowania.

• Na lotniskach o bardzo dużej liczbie

operacji lotniczych może również
dochodzić do sytuacji kolizyjnych, ze
względu na duże zagęszczenie ruchu
statków powietrznych w powietrzu i na
ziemi

Udział czasu trwania poszczególnych faz lotu

oraz powstałych w nich wypadków

śmiertelnych w komercyjnym lotnictwie

światowym w latach 1997 - 2006

Czynniki prowadzące do

wypadków:

• Czynnik ludzki (H)
• Czynnik techniczny (T)
• Czynnik środowiskowy (E)
• Czynnik organizacyjny (O)
• Czynniki nieustalone (N)

Czynnik ludzki (H)

• Grupy przyczynowe w tej kategorii

odnoszą się tylko do personelu
latającego

• Jednakże aspekty działania czynnika

ludzkiego znajdują swoje odniesienie
w obszarach technicznych,
środowiskowych i organizacyjnch

Czynnik techniczny (T)

• Grupy przyczynowe w tej kategorii

odnoszą się szczególnie do systemów
i komponentów konkretnego statku
powietrznego w zakresie jego
zdatności do lotu

Czynnik środowiskowy (E)

• Grupy przyczynowe w tej kategorii

odnoszą się do świata fizycznego, w
którym konkretny statek powietrzny
wykonuje lot oraz urządzeń
infrastrukturalnych niezbędnych do
zapewnienia bezpieczeństwa lotu

Czynnik organizacyjny (O)

• Grupy przyczynowe w tej kategorii

odnoszą się do systemu zarządzania
bezpieczeństwem lotów w
środowisku pracy podmiotu
lotniczego

Czynniki nieustalone (N)

• Niewystarczające dane do

zakwalifikowania zdarzenia do
jakiejkolwiek grupy przyczynowej

Czynnik ludzki – przykłady zdarzeń w grupach

przyczynowych

Czynnik techniczny – przykłady zdarzeń w

grupach przyczynowych

Czynnik środowiskowy – przykłady zdarzeń w
grupach przyczynowych

Czynnik organizacyjny – przykłady zdarzeń w
grupach przyczynowych

Czynnik organizacyjny – przykłady zdarzeń w
grupach przyczynowych

Liczba zdarzeń poszczególnych rodzajów

zaistniałych w latach 2003 - 2007

Kwalifikacja zdarzeń lotniczych zaistniałych w

latach 2003 ÷ 2007 do poszczególnych grup

przyczynowych

Liczba zdarzeń lotniczych powstałych w wyniku

zderzeń statków powietrznych z ptakami w

latach 2003 - 2007

Liczba zdarzeń związanych ze zderzeniami

statku powietrznego ze zwierzętami na

lotniskach komunikacyjnych

w latach 2003 - 2007

Liczba wtargnięć na drogę startową (runway

incursion)

w latach 2003 ÷ 2007

Liczba niebezpiecznych
zbliżeń
statków powietrznych
w latach 2003 - 2007

Liczba nieuprawnionych
wtargnięć w kontrolowaną
przestrzeń powietrzną

Wnioski

• Pomimo dynamicznego wzrostu nalotu i liczby operacji lotniczych w transporcie

lotniczym, stan bezpieczeństwa lotów utrzymuje się na wysokim poziomie.

• W ostatnich latach zdecydowanie zmniejszyła się liczba sytuacji awaryjnych

związanych z zawodnością techniki lotniczej, wzrosła natomiast liczba zagrożeń
związanych z ruchem lotniczym.

• Najwięcej zdarzeń lotniczych w lotnictwie komercyjnym występuje na lotniskach

i w bezpośredniej ich bliskości w czasie startów, podejścia do lądowania i
lądowania.

• Aktualne zagrożenia bezpieczeństwa lotów związane są bezpośrednio ze

wzrostem liczby operacji powietrznych. Wiąże się to z koniecznością
zapewnienia bezpiecznego i płynnego przepływu ruchu lotniczego, przy
maksymalnej dopuszczalnej przepustowości w sektorach przestrzeni
powietrznej.

• Zagrożenia związane z zapewnieniem bezpiecznego i płynnego przepływu ruchu

lotniczego związane są również z uchybieniami w działaniach organów służb
ruchu lotniczego w zakresie współdziałania/koordynacji pomiędzy
poszczególnymi stanowiskami kierowania i załogami lotniczymi.

System zarządzania bezpieczeństwem

transportu lotniczego

System bezpieczeństwa lotniczego - instytucje

System bezpieczeństwa lotniczego - organy

EASA

Obszar działalności obejmuje:

Prezes ULC