Amnesty
International
Charakterystyka i historia powstania
Amnesty International – międzynarodowa organizacja pozarządowa, której celem jest
zapobieganie naruszeniom fundamentalnych praw człowieka poprzez wszelkie pokojowe
akcje obywatelskie – od organizowania pisania listów do rządów krajów łamiących te
prawa, poprzez publiczne rozgłaszanie informacji o takich naruszeniach, po realną pomoc
finansową i prawną poszkodowanym osobom.
Początki Amnesty International sięgają listopada 1960, kiedy brytyjski prawnik, Peter
Benenson przeczytał w prasie o dwóch portugalskich studentkach skazanych na 7 lat
więzienia za wzniesienie toastu za wolność. 28 maja 1961 w londyńskim tygodniku The
Observer pojawił się jego artykuł pt. Zapomniani więźniowie, wzywający do solidarnego
działania w obronie więźniów sumienia (osób więzionych za wyrażanie swoich poglądów,
które nie stosowały przemocy, ani nie nawoływały do nienawiści) oraz sprzeciwu wobec
ustawicznego łamania praw zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka przez
rządy wielu państw. W lipcu 1961 odbyło się międzynarodowe spotkanie sympatyków
apelu Petera Benensona, na którym podjęto decyzję o utworzeniu międzynarodowego
ruchu na rzecz obrony wolności wyrażania opinii i wyznawania religii. W londyńskiej
dzielnicy Mitre Court powstały biuro i biblioteka, gromadząca informacje o przykładach
naruszenia praw człowieka (w 1962 było tam już 1200 udokumentowanych spraw). W
ciągu kolejnych lat następował rozwój struktur organizacji, która na konferencji belgijskiej
w 1962 roku przyjęła nazwę Amnesty International.
Peter Benenson
Godwin House –
siedziba organizacji
w Kanadzie
Organy
Główne organy Amnesty International to: Rada Międzynarodowa (obraduje
raz w roku), Międzynarodowy Komitet Wykonawczy (desygnowany przez
Radę), Sekretariat Międzynarodowy i Stałe Biuro. Członkami mogą być inne
organizacje pozarządowe oraz osoby, działające także w ramach sekcji
krajowych. Coroczne raporty Amnesty International przedstawiają stan praw
człowieka w poszczególnych krajach, a co miesiąc ukazuje się Amnesty
International News.
Uhonorowana w 1977 Pokojową Nagrodą Nobla. Taką samą nagrodę otrzymał
w 1974 przewodniczący (1961–1975) Międzynarodowego Komitetu
Wykonawczego Amnesty International – S. MacBride. Amnesty International
otrzymała także: w 1978 Nagrodę Praw Człowieka ONZ i w 1983 Nagrodę
Rady Europy.
Organizacja posiada 53 sekcje narodowe. Liczba indywidualnych członków
Amnesty International wynosi ponad 1 mln osób ze 150 państw i terytoriów.
Od 1990 Stowarzyszenie Amnesty International działa również w Polsce
(główna siedziba znajduje się w Gdańsku).
Obrady dotyczące
więzienia Guantamo w
USA
Irene Khan
sekretarz
generalna
Amnesty
International od
2001 do 2009
Sukcesy
Sukcesy to:
Prawa Człowieka Pod Murem Chińskim - postulaty przestrzegania praw człowieka w Chinach w
związku z organizowanymi tam w 2008 letnimi Igrzyskami Olimpijskimi. Kampania dotyczyła
czterech zasadniczych kwestii: kary śmierci, przetrzymywania bez prawa do procesu sądowego,
sytuacji obrońców praw człowieka oraz cenzury Internetu.
Darfur Nie Może Już Czekać - kampania nakierowana na kryzys humanitarny w Darfurze. W latach
2003-2008 w wyniku konfliktu zbrojnego zginęło tam ponad 90 tys. ludzi, 200 000 zmarło z
przyczyn związanych z konfliktem, a ponad 2 mln musiało opuścić swoje domy. Działania ONZ nie
przyniosły dotychczas wymiernych rezultatów w zaprowadzeniu pokoju i ochronie ludności
cywilnej.
Stop Przemocy Wobec Kobiet - przemoc wobec kobiet została określona przez AI mianem
katastrofy praw człowieka o zasięgu światowym, stąd inspiracja do działań w ich obronie.
Stop Torturom w Wojnie z Terroryzmem - akcja wymierzona przeciwko więzieniu Guantanamo,
symbolowi znacznych naruszeń praw człowieka przez Stany Zjednoczone. Od 2002
przetrzymywano tam setki osób - często bez dostępu do sądu, opieki medycznej i możliwości
odwiedzin rodziny. Prawdopodobnie wielu z nich było torturowanych oraz traktowanych w okrutny i
poniżający sposób.
Broń Kontrolowana - kampania we współpracy z Oxfam i IANSA (The International Action Network
on Small Arms) na rzecz kontroli przepływu broni oraz ograniczenia jej rozpowszechniania i
nadużywania.
Świat Wolny od Kary Śmierci - nadrzędnymi celami kampanii są: przedłużenie o rok moratorium na
wykonywanie kary śmierci oraz zmiana konkretnych wyroków śmierci na inne wyroki.
Więźniowie w
Guantamo
Protestujący członkowie i
zwolennicy AI na ulicach
Waszyngtonu
Plakat dotyczący sytuacji w
Korei płd.
Porażki
Do porażek należy zaliczyć :
Próbę przeciwdziałania powszechnej przemocy, morderstw i gwałtów w
meksykańskich miastach: Ciudad Juarez i Chihuahua. Władze tych miast
nie pozwalały AI na prowadzenie dogłębniejszej ingerencji w sprawy
wewnętrzne w skutek czego operacja zakończyła się porażką.
Zaginięcie w Tajlandii Somchai’a Neelapaijit’a 53 letniego
Przewodniczącego Stowarzyszenie Muzułmańskich i wiceprzewodniczącego
Komisji Praw Człowieka Stowarzyszenia Prawników w „zaginął” 12 marca
2004 roku po tym, jak wsiadł pod przymusem do samochodu. Zanim
„zaginął” zastraszano go oraz grożono mu śmiercią. Agentom policji w
Tajlandii wraz z zespołem AI nie udało się dokonać żadnych znaczących
postępów i sprawę uznano za straconą.
Prześladowanie Indian w Brazylii. Indianie w całym kraju spotykają się z
dyskryminacją i gwałtownymi atakami, często w związku z walką o ziemię
ich przodków. 13 stycznia 2003 roku 72-letni Marcos Veron, lider Indian
Guarani-Kiowa (stan Mato Grosso du Sul), został pobity na śmierć w
obecności swojej rodziny, w trakcie próby odebrania im ziemi. Ciągłe
porażki brazylijskiego rządu w ochronie społeczności tubylczych narażają je
na liczne pogwałcenia praw człowieka oraz dały podstawę obecnej
przemocy" stwierdza Amnesty International. Władze Brazylii jednak
kategorycznie zabroniły wszelkiej ingerencji organizacji.
Notatka
1. Amnesty International międzynarodowa organizacja
pozarządowa, której celem jest zapobieganie
naruszeniom fundamentalnych praw człowieka
poprzez wszelkie pokojowe akcje obywatelskie
2. Główne organy AI to: Rada Międzynarodowa
(obraduje raz w roku), Międzynarodowy Komitet
Wykonawczy (desygnowany przez Radę),
Sekretariat Międzynarodowy i Stałe Biuro.
3.Sukcesy: Prawa Człowieka Pod Murem Chińskim,
Darfur Nie Może Już Czekać , Stop Przemocy Wobec
Kobiet , Stop Torturom w Wojnie z Terroryzmem i
wiele innych.