Dipylidium caninum
Przygotowała:
Malwina Kępa
pielęgniarstwo s1, gr 1
Dipylidium caninum - tasiemiec psi – gatunek
kosmopolityczny tasiemca, pasożytujący
u psowatych, kotowatych i innych mięsożernych ssaków, a także
sporadycznie u człowieka. Choroba wywoływana przez tasiemca
psiego, dipylidoza, zazwyczaj ma u człowieka przebieg
bezobjawowy.
Większość infestacji Dipylidium caninum jest bezobjawowa. Zwierzęta
zarażone tasiemcem przejawiają zachowania wskazujące na świąd
okolicy odbytu (takie jak pocieranie nią o trawę lub chodnik). Mogą
wystąpić objawy zaburzenia pracy przewodu pokarmowego.
Najbardziej zaskakującą cechą zarażenia jest wydalanie proglotydów
pasożyta. Mogą one być znajdywane w okolicy odbytu, w kale,
pieluchach, niekiedy w pomieszczeniach w których przebywają
zwierzęta i zarażone dzieci. Świeżo wydalone proglotydy mają
zdolność ruchu i mogą być omyłkowo brane za czerwie much.
Objawy i przebieg
Epidemiologia
Tasiemiec psi spotykany jest na całym świecie. Zarażenia
ludzi notowano w Europie, na Filipinach, w Chinach,
Japonii, Argentynie i USA.
Rozpoznanie
Rozpoznanie opiera się na
stwierdzeniu jaj lub
proglotydów pasożyta w
kale. Pojedyncze jajo jest
okrągłe lub owalne i ma
wielkość 35-40 µm (31-50
µm x 27-48 µm) i zawiera
onkosferę zaopatrzoną w
sześć haczyków. Jaja
tworzą pakiety; w pakiecie
znajduje się 5-15 (niekiedy
więcej) jaj.
Jak zaraża się człowiek ?
Podobnie jak zwierzę człowiek zaraża się zjadając pchłę z larwą tasiemca.
Dzieje się tak wtedy, gdy zwierzę najpierw wygryza taka pchłę z własnej
okrywy włosowej, a następnie liże człowieka lub gdy człowiek całując psa
lub kota przypadkowo ją połknie. Głaskanie zwierząt, a następnie
spożywanie pokarmu bez umycia rąk, może także skutkować zarażeniem.
Człony maciczne Dipylidium caninum, kształtem przypominają pestki
ogórka lub dyni.
Charakterystyka pasożyta i cykl życiowy
Proglotydy tego gatunku,
po oderwaniu się od
strobilii, mają zdolność
samodzielnego poruszania
się.
Żywicielem pośrednim
pasożyta są owady (larwy
pcheł i postaci imaginalne
wszołów), larwa typu
cysticerkoid rozwija się w
ich hemocelu. Po
metamorfozie larw
cysticerkoid pozostaje w
ich organizmie.
Tasiemiec psi jest kosmopolitycznym pasożytem, spotykanym w
jelicie cienkim psów, kotów, lisów i innych mięsożernych ssaków.
Skoleks tasiemca psiego wyposażony jest w cztery przyssawki i 4–7
rzędów haczyków.
Cykl rozwojowy
- Dorosła postać żyje w jelicie cienkim psa, kota, człowieka
(żywiciela ostatecznego)
- Dojrzałe człony tasiemca odrywają się i wędrują w kierunku
odbytu (ruchliwe, pełne jaj)
- Zostają wydalone
- Jaja zostają połknięte przez pchły,
- W pchłach rozwijają się larwy
- Żywiciel ostateczny połyka pchłę (np. pies wylizując sierść,
człowiek całując psa)
Hymenolepis nana
Hymenolepis nana - tasiemiec karłowaty - jest najmniejszym
tasiemcem bytującym w formie dojrzałej w jelicie cienkim człowieka.
Długość tasiemca karłowatego waha się od 2,5 cm do 5 cm. Jest to
bardzo niebezpieczny pasożyt, bo prawie nigdy nie występuje
pojedynczo, zawsze działa w dziesiątkach, a nawet setkach
osobników. Występuje bardzo często w krajach o klimacie ciepłym i
suchym, gdzie infestacja u dzieci może osiągać nawet 10%. W Polsce
inwazje tego pasożyta rejestrowane są sporadycznie.
W mechanizmie zarażeń
tasiemcem karłowatym
zwraca się uwagę na
znaczenie
bezpośredniego kontaktu
osobników zarażonych z
tej samej populacji. Stąd
najczęściej ten typ
tasiemca występuje u
dzieci.
U człowieka tasiemiec
może występować
jednocześnie w postaci
dojrzałej ( w świetle
jelita) i w postaci
larwalnej ( w kosmkach).
Na głowie oprócz 4 przyssawek ma wieniec haczyków, a człony mają
charakterystyczny kształt trapezu.
- brak apetytu,
- mdłości,
- wymioty,
- bóle głowy,
- bóle brzucha,
- zwiększone pragnienie,
- nieregularne i
nieprawidłowe
wypróżnienia,
- przyśpieszone bicie
serca,
- niespokojny sen,
- zmęczenie i senność,
- bladość skóry.
Objawy zakażenia
U dzieci można także zaobserwować spadek masy ciała, niepokój
ruchowy, drgawki oraz zaburzenia snu.
Cały proces dojrzewania
pasożyta, to jest od połknięcia jaj
do ukazania się jaj nowego
pokolenia trwa od 3 do 4 tygodni.
Możliwy też jest inny sposób
szerzenia się i nasilania inwazji,
wewnątrz jelita z jaj masowo
wydalanych przez człony
tasiemca powstają młode formy,
które drążą w głąb błony
śluzowej jelita i powoli wzrastają
i zapoczątkowują nowe
pokolenia.
Sposób zakażenia
Zarażenie tasiemcem karłowatym następuje przez spożycie pokarmów
zanieczyszczonych jego jajeczkami. W przewodzie pokarmowym
człowieka z jajek wylęgają się larwy, które wnikają w błonę śluzową
jelita. Rosnąc przekształcają się one stopniowo w dorosłe pasożyty,
które przytwierdzają się do ściany jelita za pomocą wieńca i haczyków
i 4 przyssawek.
Kuracja musi być
kontynuowana
jeszcze przez pewien
okres czasu.
Kurację, podobnie jak
w owsicy, utrudnia
samozarażanie, gdyż
w wypróżnieniach
zarażonych dzieci
znajdują się setki i
tysiące jajeczek.
Mogą one po
dostaniu się do
żołądka i jelit
zapoczątkować nowe
pokolenie tasiemców.
Profilaktyka oraz wspomaganie leczenia
Kuracja mająca na celu usunięcie tasiemca z organizmu bywa
dość długa, ponieważ po wytępieniu dorosłych larw zostają w
ciele larwy, które tkwią jeszcze w błonie śluzowej.
Dziękuję za uwagę.