Rodzaje korozji narzędzi

chirurgicznych

TSM

woda

• Substancje obecne w wodzie,

powodujące jej utwardzanie i
chlorowanie, mogą być przyczyną
ubytków, inkrustacji, odbarwień i
korozji narzędzi.

• Uzdatnianie wody jest więc

absolutnie konieczne

Woda

• Skład wody pitnej zawiera rozpuszczone sole i minerały.
• Rodzaj substancji i jej stężenie w wodzie zależy od

pochodzenia wody i działania, jakiemu jest poddawana.

• Silne stężenie soli i minerałów w wodzie pitnej może

prowadzić do rdzewienia lub uszkodzenia narzędzi
podczas procesu sterylizacji.

• Obecność środków utwardzających (wapna) i chlorków

ma istotny wpływ na skład wody.

• Podczas jej wysychania, na narzędziach wytrąca się

osad w postaci solnych inkrustacji lub plam.

• Wapń w twardej wodzie wytrąca się w postaci osadu

wapiennego (kamienia).

woda

• prawdopodobieństwo korodowania

jest niskie przy średniej zawartości
chlorku 120 mg / l (= 200 mg chlorku
sodu / litr), ale prawdopodobieństwo
to zwiększa się kiedy zawartość
chlorku przekroczy podaną wartość.

woda

• Do płukania narzędzi powinno się stosować

wodę odsoloną (zdemineralizowaną), aby
zapobiec korodowaniu i powstawaniu plam,
ponieważ zmiękczanie wody nie zmniejszy
całkowitej zawartości rozpuszczonych soli lub
chlorku

• Nawet niskie stężenie innych składników

znajdujących się w wodzie może przyczynić się
do powstania brązowych, niebieskich, szarych,
czarnych lub tęczowych przebarwień.
Przebarwienia te mogą być spowodowane na
przykład obecnością kwasu krzemowego, oraz
związków żelaza, miedzi, i manganu.

Korodowanie narzędzi

• Jeżeli instrumenty po zakupie będą składowane w magazynach, to nie wolno

przechowywać ich w opakowaniach foliowych, ograniczających dostęp powietrza i
powodujących powstawanie kondensatu pary wodnej.

• Po zakupie narzędzia należy niezwłocznie umyć w celu usunięcia środków użytych

do ich produkcji, a następnie koniecznie zakonserwować, aby uniknąć powstawania
korozji frykcyjnej (ciernej).

• Do konserwacji używa się środków na bazie oleju parafinowego lub

wazelinowego usuwanych w procesie sterylizacji.

• W skład lubrykantu nie mogą wchodzić pochodne kwasów niszczących powłokę

pasywną.

• Po umyciu i konserwacji instrumentów należy znaleźć dla nich odpowiednie miejsce

do przechowywania. Musi to być suche, przewiewne pomieszczenie o temperaturze
pokojowej, a oprócz tego bardzo ważne jest, żeby nie składowano w nim
chemikaliów, ponieważ ich opary mogą destrukcyjnie wpływać na warstwę
antykorozyjną.

• Narzędzia, które tuż po zakupie są dołączane do zestawów chirurgicznych, również

muszą być przygotowane w sposób powyżej opisany. Jeśli nowe instrumenty
uzupełniają już istniejące zestawy, możemy spodziewać się w nich starych i
skorodowanych narzędzi.

• Podczas działania pary wodnej pod ciśnieniem warstwa skorodowana odrywa się od

powierzchni i przenosi na cały zestaw; opada wówczas na „zdrowe” narzędzia i
powoduje powstawanie na nich brązowego nalotu, który po pewnym czasie zaczyna
penetrować stal.

• Stan taki nazywamy korozją obcą lub wtórną.
• Po kilkudziesięciu cyklach narzędzia wykazują ślady korozji wżerowej, która

dyskwalifikuje je.

Korozja wżerowa

• Początkowo korozja wżerowa uwidacznia się w postaci

ciemnych wgłębień lub kraterów o niewielkiej średnicy
(wielkość łebka od szpilki). W przeciwieństwie do korozji
powierzchniowej nie rozprzestrzenia się po powierzchni,
lecz wżera się poprzecznie do przekroju instrumentu i
wypłukuje stal od środka. Osłabienie przekroju prowadzi
bezpośrednio do pęknięcia narzędzia.

• Korozja wżerowa powstaje głównie w wyniku działania

związków chloru. Związki te są stale obecne, znajdują się
bowiem we krwi, płynach infuzyjnych, soli fizjologicznej, a
także w wodzie i agresywnych środkach dezynfekcyjnych.

• Najbardziej niebezpieczne dla stali jest działanie

agresywnych środków dezynfekcyjnych wraz z
pozostałościami pozabiegowymi. Dlatego bardzo ważne
jest, aby podczas wstępnej dezynfekcji stężenie oraz czas
ekspozycji były ściśle przestrzegane

Korozja narzędzi

• Do wstępnej dezynfekcji instrumenty

trzeba otwierać zgodnie z następującą
zasadą: nożyczki otwieramy
całkowicie,

• a wszelkiego rodzaju kleszczyki (peany,

kochery, klemy, imadła) rozwieramy w
położeniu 90 stopni.

• Należy również pamiętać, że niektórych

narzędzi, np. lusterek
laryngologicznych, nie wolno moczyć w
środkach dezynfekcyjnych.

Korozja narzędzi

• Następną bardzo ważną czynnością jest dokładne opłukanie

instrumentu z resztek dezynfekantu.

• Jeśli dezynfekant nie zostanie dokładnie wypłukany

podczas mycia mechanicznego, może wejść w reakcję ze
składnikami detergentu i spowodować przebarwienia na
powierzchni narzędzi oraz tworzenie się piany obniżającej
skuteczność dezynfekcji.

• Podczas mycia należy pamiętać, że ostateczne płukanie

należy wykonać za pomocą wody demineralizowanej,
co zmniejszy ryzyko wystąpienia chlorków i zapobiegnie
powstaniu zacieków w postaci białych nalotów wapniowych.

• Pęsety należy dodatkowo skontrolować pistoletem wodnym

lub powietrznym w miejscu łączenia, gdyż wewnątrz, w
szczelinie mogą zalegać jeszcze resztki tkanek i krwi.
Narzędzie takie należy cofnąć do powtórnej obróbki
higienicznej.

Korozja narzędzi

•

Po umyciu narzędzia powinny ostygnąć,
ponieważ podczas wzrostu temperatury zachodzi
zjawisko rozszerzalności cieplnej metali.

•

Części ruchome instrumentów trą wtedy o siebie
dużo mocniej, co przyczynia się do powstawania
rys w miejscach połączeń.

•

Może spowodować dwa rodzaje uszkodzeń: albo
narzędzia się pozacierają, albo w rysach pojawi
się korozja cierna.

•

Dlatego do kompletowania zestawów
przystępujemy dopiero wtedy, gdy narzędzia
osiągną temperaturę pokojową.

•

Należy więc zakonserwować złącza lubrykantem.

Korozja narzędzi

• Podczas przygotowania zestawów ważny jest również

sposób zapinania instrumentów.

• Należy pamiętać, aby zamykać je tylko na pierwszy

stopień zapadki, co zabezpiecza przed pęknięciem złącza.

• Dotyczy to wszystkich instrumentów typu pean, kocher,

klemy, opinaki, wyposażonych w podobne rozwiązania.

• Podczas zapinania na narzędzia działają siły w złączu. Na

ostatnim stopniu zapadki są one dużo większe, a po
umieszczeniu w temperaturze około 120–130oC w wyniku
rozszerzalności cieplnej metali powodują powstawanie
mikrorys w materiale.

• Po kilkunastu takich „zabiegach” mogą pojawić się rysy

widoczne już gołym okiem. Najmniejsze rysy w obrębie
złącza dyskwalifikują narzędzia i czynią je niezdatnymi do
naprawy.

Korozja narzędzi

• Podczas kompletowania zestawów mamy

czas na dokładniejsze obejrzenie narzędzi.
Ocena wizualna pomoże nam stwierdzić,
czy powierzchnia instrumentu jest czysta,
czyli bez pozostałości pozabiegowych i
wolna od ognisk korozji. Wszelkie pęknięcia,
rysy i przebarwienia zauważone podczas
kontroli powinny sprawić, że narzędzia
zostaną wycofane z użycia i zastąpione
narzędziami sprawnymi. Oczywiście,
ewentualną zamianę instrumentów
konsultujemy z użytkownikiem.

Korozja narzędzi

• Niesprawne narzędzia przed wysyłką do serwisu należy

odpowiednio przygotować. Ponieważ miały one kontakt
z produktami prawdopodobnie lub rzeczywiście
skażonymi, istnieje ryzyko zakażenia osób
uczestniczących zarówno w procesie przygotowania
wysyłki, jak i podczas naprawy. Ryzyko należy
zminimalizować poddając narzędzia procesowi
dezynfekcji lub sterylizacji. Również przy przesyłaniu
należy zaświadczyć, że produkty zostały poddane
odpowiednim zabiegom. Jeżeli narzędzia z różnych
względów nie były poddane dekontaminacji, należy je
zabezpieczyć dodatkowym opakowaniem szczelnym i
wyraźnie opisać jako produkt niebezpieczny. Do
przesyłki trzeba dołączyć liczbowy spis narzędzi, opis
uszkodzeń lub ewentualne uwagi dotyczące naprawy
czy identyfikacji przedmiotów. Tak przygotowaną paczkę
można wysyłać do serwisu narzędzi chirurgicznych,
który zajmie się ich regeneracją.