I ORAZ II WOJNA W
ZATOCE

Dr Artur Wejkszner

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



2 sierpnia 1990 r. wojska irackie przekroczyły
granicę z Kuwejtem i w ciągu siedmiu dni zajęły
cały emirat.



Kuwejtczycy stawiali niewielki opór – lotnictwo
kuwejckie zostało rozbite w 3 dni.



Irakijczykom nie udało się pojmać władcy Kuwejtu
– emira Dżabera al-Ahmada al-Sabakha, który
wraz z rodziną zdołał schronić się w Arabii
Saudyjskiej.



Wydarzenia te zapoczątkowały kryzys i
interwencję międzynarodową, oraz spowodowały
trwałą obecność wojsk amerykańskich w regionie.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



Dlaczego Irak zaatakował Kuwejt?



Aspekt propagandowy – miał poprosić o to
przywódca puczu w Kuwejcie, pułkownik Ali,
którego celem miało być odsunięcie od
władzy emira al-Sabakha (jego rodzina
zasiadała na tronie od połowy XVIII w.) oraz
demokratyzacja państwa.



Aspekt historyczno-polityczny – od chwili
uzyskania niepodległości przez Irak w 1932 r.,
stosunki z Kuwejtem były złe. Irak odmawiał
uznania niepodległości tego kraju. Uznano
Kuwejt za sztuczny twór postkolonialny.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



Dlaczego Irak zaatakował Kuwejt?



Aspekt ekonomiczny:



do 1988 r. Irak zaciągnął na wydatki wojenne co
najmniej 60 mld $, z tego lwią część w krajach
Zatoki. Wojna iracko-irańska osłabiła też pozycję
polityczną Sadama Husajna. Nie chcąc jej utracić
musiał utrzymać silną armię, a jednocześnie
zdobyć środki finansowe na odbudowę kraju i
spłatę zaciągniętych zobowiązań. Zadłużenie
wobec Kuwejtu stanowiło 1/8 irackich zobowiązań.



Irak uznawał też fakt zwiększenia wydobycia ropy
przez Kuwejt ze spornych złóż Ar-Rumajla za
kradzież.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



Dlaczego Irak zaatakował Kuwejt?



Irak sformułował zatem cztery zarzuty będące
pretekstem do wojny:



Ciągłe przekraczanie kwot wydobycia ropy
naftowej przez Kuwejt, ustalonych przez OPEC,
co wpływało na spadek cen i zmniejszenie
zysków Iraku z eksportu,



Stałe okradanie przez Kuwejt irackich złóż Ar-
Rumajla,



Niechęć Kuwejtu do umorzenia wojennego
zadłużenia,



Okupacja przez Kuwejt przygranicznych
terenów Iraku.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



16 lipca 1990 r. podczas konferencji Ligi
Państw Arabskich w Tunisie iracki minister
spraw zagranicznych Tarik Aziz wręczył
sekretarzowi Ligi Szedlemu Klibi
memorandum, w którym oskarżył Kuwejt o:



Zaniżanie z premedytacją cen ropy naftowej, co
miało spowodować straty Iraku w latach 1981 –
1990 w wysokości 89 mld $,



Kradzież ropy naftowej ze złóż Ar-Rumajla na
sumę 2 mld 400 mln $,



Wprowadzenie wojsk na terytorium Iraku.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



Dlaczego Husajn, nie zważając na zdanie
innych państw arabskich, zdecydował się
na atak? Z następujących powodów:



Był przekonany o własnej sile



Uznał, że USA nie były ani zdolne, ani gotowe
do zdecydowanego przeciwdziałania,



Błędnie ocenił stanowisko ZSRR,



Był przekonany, że jego popularność w
społeczeństwach arabskich zneutralizuje
negatywne oceny niechętnych mu rządów.

GENEZA I WOJNY W ZATOCE



USA zareagowały bardzo szybko. Już 2 sierpnia
zablokowano konta irackie w krajach zachodnich.
Zwołano też na żądanie USA Radę Bezpieczeństwa
ONZ, która uchwaliła rezolucję nr 660, w której
domagała się natychmiastowego wycofania wojsk
irackich z Kuwejtu.



Dlaczego Amerykanie tak szybko zareagowali?? Z
następujących powodów:



Ekonomicznych – kontrola nad złożami
kuwejckimi dałaby władzę Husajnowi nad 20 %
światowych zasobów,



Politycznych – USA pragnęły zachować status quo
w regionie i uchronić Arabię Saudyjską przed
atakiem ze strony Iraku.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Operacja Pustynna Burza rozpoczęła się formalnie
7 sierpnia 1990 r.



Głównodowodzącym wojsk amerykańskich i koalicji
antyirackiej został gen. Norman Schwarzkopf.



USA działały multilateralnie, budując koalicję
antyiracką. USA zdobyły też wsparcie finansowe w
krajach sojuszniczych na ogólną sumę 54,5 mld $.
8 sierpnia 1990 r. w Arabii Saudyjskiej wylądowały
pierwsze oddziały amerykańskie.



7 sierpnia Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła
rezolucję 661 wprowadzającą embargo na handel,
obroty finansowe i dostawy sprzętu wojskowego i
broni do Iraku.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



W odpowiedzi Husajn 8 sierpnia ogłosił aneksję
Kuwejtu i nakazał zamknięcie do 24 sierpnia
wszystkich ambasad na terenie emiratu.



Połączył też sprawę Kuwejtu ze sprawą palestyńską,
żądając wycofania Izraela z terytoriów okupowanych
w zamian za wycofanie Iraku z Kuwejtu.



25 sierpnia Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła
rezolucję nr 665 zezwalającą na użycie siły dla
wyegzekwowania embarga.



28 sierpnia Irak zgodził się na zwolnienie części
zachodnich zakładników (z 15 tys. Internowanych
na terytorium Iraku), kolejnych zwalniano podczas
wizyt zachodnich polityków w Iraku.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Amerykanie w sierpniu koncentrowali się głównie
na działaniach defensywnych. Obawiano się
bowiem ewentualnego irackiego ataku na Arabię
Saudyjską.



Zdolności ofensywne wojska amerykańskie
osiągnęły dopiero w połowie września. Do
października skoncentrowano w Arabii Saudyjskiej
około 200 000 żołnierzy. Schwarzkopf uważał
jednak, że są to siły zbyt małe na efektywny atak
lądowy na wojska irackie.



Dopiero przerzucenie VII Korpusu stacjonującego
w Niemczech umożliwiło przygotowanie
skutecznego planu ofensywy.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



29 listopada 1990 r. Rada Bezpieczeństwa
ONZ zaakceptowała rezolucję nr 668
zezwalającą na użycie siły w celu usunięcia
wojsk irackich z Kuwejtu. Jednocześnie
Rada wystosowała ultimatum, żądając
opuszczenia Kuwejtu do 1 stycznia 1991 r.



6 grudnia 1990 r. S. Husajn zdecydował się
uwolni wszystkich zakładników, zaś 24
grudnia zagroził atakiem na Izrael.



27 grudnia S. Husajn stwierdził, że nie
zgadza się na żadne ustępstwa.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Na początku 1991 r. próbowano jeszcze
rozwiązać konflikt na drodze
dyplomatycznej. Służyć temu miało
spotkanie w Genewie ministra spraw
zagranicznych Iraku Tariqa Aziza z
amerykańskim sekretarzem stanu
Jamesem Bakerem. Zakończyło się ono
jednak fiaskiem.



13 stycznia 1991 r. amerykański Kongres
upoważnił prezydenta Busha do użycia
siły przeciw Irakowi.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



17 stycznia 1991 r. rozpoczęła się operacja militarna
przeciwko Irakowi.



Na pograniczu Arabii Saudyjskiej i Kuwejtu skoncentrowano
po obu stronach frontu największe siły militarne od czasu II
wojny światowej.



Po jednej stronie było to 541 tys. żołnierzy amerykańskich i
254 tys. sojuszniczych.



Z drugiej zaś 540 tys. żołnierzy irackich.



Wojna rozpoczęła się od największego w dziejach nalotu
powietrznego.



Wzięło w nim udział ok. 700 samolotów.



Zrzuciły one ok. 18 tys. ton bomb.



W wyniku ataku unieszkodliwiono ogólnokrajowy system
obrony przeciwlotniczej. Zbombardowano też cele
strategiczne w Bagdadzie. Przetrwały jednak liniowe
jednostki obrony przeciwlotniczej.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Pierwszego dnia operacji wykonano ok. 2000 lotów
tracąc przy tym tylko 1 samolot. Operacja
powietrzna nosiła kryptonim „Nagły Grzmot”. Naloty
trały niemal bez przerwy. Chciano oprócz
zniszczenia celów strategicznych, osłabić jednostki
frontowe, w tym Gwardię Republikańską. Kampania
powietrzna dzieliła się na trzy podstawowe fazy:

1.

Głównym celem ataku były wówczas: systemy obrony
przeciwlotniczej, lotniska, punkty dowodzenia,
wyrzutnie rakiet SCUD, fabryki, laboratoria, instalacje
jądrowe, sieci łączności, system energetyczny,

2.

Atakowano obronę przeciwlotniczą wojsk w Kuwejcie i
południowym Iraku oraz na drogach i mostach,

3.

Atakowano wojska w strefie frontowej.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



W odwecie Irak 18 stycznia zaatakował rakietami
SCUD Izrael. Skuteczność tych konwencjonalnych,
jak się okazało, ataków była niska.



Ewentualna odpowiedź Izraela, mogła doprowadzić
do rozpadu antyirackiej koalicji. Amerykanie
uczynili wiele aby Izrael od odwetu powstrzymać.
Przekazali Izraelowi m.in. baterie rakiet Patriot.



Na Izrael spadło w sumie 39 rakiet SCUD (zabijając
2 osoby i powodując dalszych 18 zgonów w wyniku
ataków serca i wadliwego działania masek
gazowych). Równolegle Irak zaatakował rakietami
SCUD także Arabię Saudyjską nie wyrządzając
jednak większych szkód.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



29 stycznia siły irackie rozpoczęły
kontrofensywę nazywaną bitwą o Chafdżi.



Husajnowi chodziło o pokazanie światu, że
jego wojska utrzymały zdolności
ofensywne.



Atak przeprowadzono jednak zbyt małymi
siłami i zbyt opieszale. Łatwo został
powstrzymany przez marines i lotnictwo
amerykańskie, które 2 lutego odbiły
miasto tracąc jedynie kilkunastu żołnierzy.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Kontrofensywa dyplomatyczna ZSRR miała na celu
uchronienie Iraku przed całkowitą klęską. Po tym jak 8
lutego Irak zerwał stosunki dyplomatyczne z USA, Wielką
Brytanią i Francją, ZSRR był jedynym mocarstwem, które
opowiedziało się po stronie dawnego sojusznika. W
połowie lutego do Iraku przybył wysłannik Gorbaczowa –
Jewgienij Primakow. Irak postawił jednak twarde warunki.
Uzależnił swe wycofanie z Kuwejtu od:



Wycofania Izraela ze wszystkich okupowanych po
1967 r. ziem arabskich,



Międzynarodowych gwarancji dla terytorialnej
integralności Iraku,



Moratorium na spłatę całego irackiego długu,



Odbudowy Iraku na koszt państw biorących udział w
antyirackiej koalicji.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Związek Radziecki naciskał dyplomatycznie na
Irak, aby przystąpił do rozmów rozejmowych i
wycofał wojska z Kuwejtu. W odpowiedzi wojska
irackie rozpoczęły niszczenie szybów naftowych
w Kuwejcie. Zniszczył ich do końca wojny łącznie
580, powodując katastrofę ekologiczną. Dlaczego
to zrobiły? Z dwóch powodów:



Powód strategiczny – Irak chciał zniszczyć
infrastrukturę Kuwejtu, licząc na relatywne
wzmocnienie irackiego przemysłu naftowego i
wzrost cen ropy naftowej,



Powód taktyczny – chodziło o utrudnienie
działań alianckiemu lotnictwu, po podjęciu
decyzji o wycofaniu wojsk z Kuwejtu.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Irak odrzucił ultimatum USA, wedle którego miał
rozpocząć ewakuację 23 lutego. W odpowiedzi 24
lutego o g. 4 lokalnego czasu rozpoczęła się
ofensywa lądowa wojsk koalicji.



Oddziały państw arabskich i marines miały
przełamać umocnienia w południowym Kuwejcie,
związać siły irackie, zająć stolicę emiratu oraz
sprowokować Gwardię Republikańską do
kontrataku.



Ważnym elementem kampanii była dezinformacja.
Starano się przekonać bowiem dowództwo irackie,
że atak przyjdzie od strony morza. Jedna czwarta
sił irackich właśnie tam oczekiwała ataku.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Ofensywę rozpoczęto na całej długości frontu.
Pierwszego dnia ataku oddziały marines przebiły się
40 km w głąb terytorium Kuwejtu.



Dwa dni później (26 lutego) zajęto lotnisko Al-Dżaber.
Już 25 lutego S. Husajn ogłosił decyzję o wycofaniu
wojsk z Kuwejtu.



W ciągu trzech pierwszych dni operacji najczęściej
obserwowaną sceną był widok poddających się
żołnierzy irackich. Do 26 lutego poddało się ich ok. 30
tys.



Do tego czasu zniszczono lub zdziesiątkowano 26 z 40
dywizji irackich. System dowodzenia się załamał. Nie
zlikwidowano jednak wojskom irackim wszystkich dróg
odwrotu pozostawiając 20 nie zniszczonych mostów.

PRZEBIEG I WOJNY W
ZATOCE



Wojska koalicyjne wpadły w sidła własnego sukcesu.
Szybko wycofujące się dywizje irackie wydostały się
bowiem z okrążenia. Amerykanie nie zdawali sobie z tego
do końca sprawy. Cel polegający na zniszczeniu
doborowych wojsk irackich nie został osiągnięty.



Medialne doniesienia z frontu – zwłaszcza z rzezi
wycofującej się armii irackiej pod Basrą (kilka tysięcy
zniszczonych przez samoloty koalicji pojazdów irackich)
spowodowały negatywne reakcje opinii publicznej.



Błędne oświadczenie Schwarzkopfa z 27 lutego
wskazujące na fakt, iż wszystkie oddziały irackie zostały
okrążone, zapewniło George’a Busha, że cele kampanii
zostały zrealizowane. Po konsultacjach ze Schwarzkopfem i
Powellem prezydent zdecydował się na jednostronne
wstrzymanie ognia. 3 marca w miejscowości Al-Safwan
podpisano zawieszenie broni.

SKUTKI I WOJNY W ZATOCE



STRATY



Charakterystyczne w tej wojnie były
dysproporcje w stratach po obu stronach.



Wojska alianckie straciły 1216 ludzi, w tym
240 zabitych (148 Amerykanów), stracono
15 czołgów, 46 samolotów (39 strąconych
przez przeciwnika), 17 śmigłowców.



Irak stracił 35 tys. żołnierzy, do niewoli
dostało się ok. 85 tys., a 60 tys. zostało
rannych. Poza tym Irak stracił 3847 czołgów,
2917 dział i armat, 244 samoloty. Te
dysproporcje są świadectwem różnicy
technologicznej między stronami konfliktu.

SKUTKI I WOJNY W ZATOCE



To szybkie i zdecydowane zwycięstwo koalicji
antyirackiej nie zostało wykorzystane. Zbyt
szybko zakończono działania zbrojne, nie
niszcząc doborowych jednostek irackich.



Irakijczycy uratowali 100 tys. żołnierzy, 842
czołgi, 1412 transporterów opancerzonych.
Dzięki tym siłom S. Husajn mógł po wojnie
utrzymać się przy władzy.



Amerykanie zgodzili się ponadto podczas
rozmów rozejmowych na używanie przez
Irakijczyków śmigłowców, co umożliwiło im
stłumienie powstania szyitów na południu Iraku.

SKUTKI I WOJNY W ZATOCE



Irak wykorzystał także jednostronne
zawieszenie broni propagandowo, twierdząc,
że to jego siły wyparły wojska koalicyjne (38
państw) z Iraku. Wobec powstania Amerykanie
wykazali bierną postawę, co umożliwiło jego
stłumienie i utrzymanie się Husajna przy
władzy.



Na skutek przegranej wojny Irak przestał
stanowi realne zagrożenie dla sąsiadów. USA
umocniły swą pozycję na Bliskim Wschodzie.
To zaś umożliwiło USA doprowadzenie do
rozpoczęcia bliskowschodniego procesu
pokojowego.

GENEZA II WOJNY W
ZATOCE



DEKLAROWANE POWODY WOJNY



obronne



znalezienie i eliminacja broni masowego rażenia oraz baz terrorystów.



zdobycie cennych informacji na temat powiązań międzynarodowych
organizacji terrorystycznych



humanitarne



zakończenie sankcji ekonomicznych nałożonych na Irak i dostarczenie
do tego kraju pomocy humanitarnej



prawne



zrealizowanie rezolucji ONZ nr 1205 z 1999 r.



zrealizowanie rezolucji ONZ nr 1441 z 2002 r.



polityczne



likwidacja reżimu Saddama Husajna



pomoc w ustanowieniu demokracji w Iraku



ekonomiczne



zabezpieczenie pól naftowych Iraku i innych zasobów naturalnych tego
kraju

GENEZA II WOJNY W
ZATOCE



RZECZYWISTE POWODY WOJNY:



ekonomiczne



Przejęcie kontroli nad irackimi rezerwami ropy naftowej i gazu
ziemnego – po to, aby utrzymać monopol dolara na rynku
paliwowym (Irak jako jeden z nielicznych krajów rozliczał swoje
kontrakty paliwowe w euro)



Niedopuszczenie do wzrostu cen paliw na świecie, co mogłoby
skutkować ogólnoświatowym kryzysem ekonomicznym



wewnętrzne



Utrzymanie i powiększenie w USA dopływu państwowych
środków finansowych do sektora militarno-zbrojeniowego



Utrzymanie i wzmocnienie popularności prezydenta Busha



zadośćuczynienie żądaniom lobby izraelskiego



Eliminacja nieprzychylnego Izraelowi rządu – w regionie
pozostają już tylko Syria i Iran



Kontynuacja strategicznego okrążania Iranu

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Konflikt zbrojny, rozpoczął się 20 marca 2003.



Stronami konfliktu były koalicja sił międzynarodowych (głównie
USA, Wielkiej Brytanii, Australii i Polski) i armia iracka.



Po ok. trzech tygodniach walk siły międzynarodowe objęły
kontrolę nad większością terytorium Iraku, obalając rząd
tworzony przez partię Baas i Saddama Husajna i rozpoczynając
okupację tego kraju, trwającą formalnie do 2005 r.



Siły międzynarodowe liczyły ok. 250 000 żołnierzy
amerykańskich, 45 000 brytyjskich, 2000 australijskich, 300
duńskich i 194 polskich (Grupa Reagowania Operacyjno
Manewrowego GROM i oddział do usuwania skażeń chemicznych
z Brodnicy).



Oprócz tego siły te były wspierane od północy przez ok. 50 000
partyzantów kurdyjskich.



Siły międzynarodowe wkroczyły do Iraku od południa,
przekraczając granicę od strony Kuwejtu i Zatoki Perskiej.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Przed oficjalnym rozpoczęciem inwazji, od
początku 2002 r., amerykańskie i brytyjskie
lotnictwo przeprowadziło akcję znaną jako
Operation Southern Focus.



Od połowy 2002 r., po zniszczeniu obrony
przeciwlotniczej, celami ataku z powietrza
stały się dokładnie wyselekcjonowane
elementy lądowego systemu obronnego Iraku
– takie jak centra dowodzenia, linie umocnień
itp.



Intensywność nalotów w ramach Operation
Southern Focus była stopniowo zwiększana.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Inwazja rozpoczęła się oficjalnie o godzinie 02.30,
(05.30 czasu lokalnego) nalotem bombowym na
Bagdad skoordynowanym z przekroczeniem
granicy Iraku od południa przez Australian Special
Air Service Regiment.



O 6.15 czasu lokalnego, prezydent USA George W.
Bush ogłosił publicznie, że wydał rozkaz wojskom
koalicji, aby przystąpiły do ataku na Irak.



Przed inwazją oczekiwano powszechnie, że
zostanie ona poprzedzona długotrwałą kampanią
niszczenia kluczowych celów strategicznych z
powietrza, tak jak to było w czasie I wojny irackiej.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Szczególnie dużą uwagę w pierwszym etapie
inwazji zwrócono na zabezpieczenie pól
roponośnych i infrastruktury wydobycia i
transportu ropy naftowej, aby uniknąć sytuacji
podpalenia tych pól i spowodowania katastrofy
ekologicznej, jak to miało miejsce w czasie I
wojny irackiej.



Stworzyło to początkowo wrażenie braku
postępu inwazji, gdyż zadaniem tych oddziałów
nie było wkraczanie w głąb terenów Iraku, lecz
umocnienie się i zabezpieczenie ściśle
określonych, niewielkich obszarów tego kraju.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Zadaniem głównej części sił inwazyjnych było
przeprowadzenie jak najszybszego rajdu do wnętrza
Iraku, ze szczególnym ukierunkowaniem na Bagdad,
z początkowym pominięciem innych miast po
drodze. W ramach tych sił zdecydowanie przeważały
jednostki amerykańskie.



W ramach tego planu U.S. 3rd Infantry Division
kierowała się przez tereny pustynne z zachodu na
północ, a U.S. 1st Marine Expeditionary Force i
brytyjska 1 Armoured Division podążała na północ od
wschodu przez tereny podmokłe wzdłuż dolin Eufratu
i Tygrysu. Siły te programowo omijały duże miasta i
ogniska oporu wroga, chyba że ich atak był
strategiczną koniecznością.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Oddziały skierowane do ataku na Bagdad od
zachodu natrafiły na pierwszy poważny opór w
okolicach Hillah i Karbali. Marsz został
spowolniony przez intensywne burze piaskowe
oraz kłopoty z logistyką i zaopatrzeniem, które
umożliwiły siłom irackim zorientowanie się w
sytuacji i zorganizowanie ognisk oporu.



Walki o Basrę zostały wsparte przez 2nd
Battalion, U.S. 5th Special Forces Group (tzw.
Zielone Berety), do którego zadań należał też
rekonesans i zwalczanie ognisk oporu w Karbali i
kilku innych miastach. Zadania te wspomagał też
polski Grom.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Po zniszczeniu ognisk oporu w Karbali i Hillah
droga do Bagdadu stanęła otworem. Po
trzech tygodniach od rozpoczęcia inwazji,
oddziały amerykańskie dotarły pod Bagdad
od południa i zachodu i szczelnie go otoczyły.



Początkowo planowano rozpoczęcie walk
miejskich "o każdą ulicę", z użyciem
oddziałów specjalnych zrzucanych na
Bagdad z powietrza, które miały przebiegać
pod kodową nazwą "Thunder Run".

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Wcześniej jednak przeprowadzono rekonesans, wysyłając na
rogatki Bagdadu oddział 30 czołgów, którego zadaniem było
zajęcie lotniska cywilnego.



Oddział ten napotkał bardzo silny opór, złożony jednak prawie wyłącznie
z oddziałów słabo uzbrojonych fedainów, których jedyną skuteczną
bronią były samobójcze ataki na czołgi.



Po zajęciu lotniska zdecydowano się kontynuować atak pancerny, który
po dwóch dniach zakończył się wkroczeniem oddziałów amerykańskich
do centrum Bagdadu i zajęciem głównego pałacu Husajna, do którego
przeniesiono główną bazę operacji.



Po ukazaniu się w mediach relacji telewizyjnej z zajęcia pałacu
Husajna iracka obrona Bagdadu uległa samorzutnej dezorganizacji
poprzez masowe dezercje całych oddziałów irackich. Członkowie
rządu irackiego albo zaczęli się ukrywać, albo dobrowolnie
oddawali się do amerykańskiej niewoli. 9 kwietnia 2003 r. Bagdad
znajdował się już formalnie pod kontrolą sił amerykańskich i
ogłoszono oficjalnie przejęcie władzy w całym kraju.

PRZEBIEG II WOJNY W
ZATOCE



Po zajęciu kluczowych punktów w Bagdadzie
głównym zadaniem wojsk, zwanych od tego
momentu okupacyjnymi, było znalezienie i
aresztowanie kluczowych postaci reżimu Husajna,
których listę przedstawiono w mediach formie kart
do gry z twarzami poszukiwanych. Cała operacja
została nazwana "Operation Red Dawn".



22 lipca 2003, w czasie rajdu US 101st Airborne
Division i żołnierzy z Task Force 20, zabici zostali
synowie Saddama Husajna – Udaj Husajn i Kusaj
Husajn, a także jedno z jego wnucząt. Saddam
Husajn został aresztowany 13 grudnia 2003 przez
U.S. 4th Infantry Division i żołnierzy z Task Force
121.

PODSUMOWANIE II WOJNY W ZATOCE



Z czysto militarnego punktu widzenia wojna zakończyła się
pełnym sukcesem. Siły koalicji obaliły rząd Husajna i opanowały
kluczowe miasta Iraku w raptem 28 dni, przy stosunkowo niskiej
liczbie strat własnych, ograniczonej liczbie ofiar wśród ludności
cywilnej, a nawet irackich żołnierzy.



Dokonano tego przy użyciu niemal 5-krotnie mniejszej liczbie
żołnierzy niż w czasie I wojny w Zatoce Perskiej. Użycie tak
skromnych liczbowo sił okazało się jednak błędem. Tuż po
zwycięstwie brakowało bowiem przez długi czas wystarczających
sił, aby zaprowadzić elementarny porządek na zajętych terenach,
czego skutkiem był dość długi okres panowania niemal
całkowitego bezprawia i chaosu na terenie podbitego Iraku.



Dało to również czas na zorganizowanie się i zakonspirowanie
irackich sił partyzanckich, które w warunkach chaosu nie miały
żadnego problemu z pozyskaniem dużych zasobów uzbrojenia i
organizacją kryjówek.

PODSUMOWANIE II WOJNY W ZATOCE



1 maja 2003 samolot Lockheed S-3 Viking z George'em W.
Bushem na pokładzie wylądował na pokładzie lotniskowca
USS Abraham Lincoln.



Bush wygłosił zaraz po lądowaniu przemówienie, w którym
ogłosił, że główne działania bojowe w ramach inwazji na Irak
zostały już zakończone.



Zakończenie "głównych działań wojskowych" w istocie nie
oznaczało, że do Iraku powrócił pokój – od 1 maja 2003
toczyły się tam bowiem mniejsze i większe boje. Początkowo
koncentrowały się one na terenach zamieszkanych przez
sunnitów, z których wywodzili się niemal wszyscy członkowie
reżimu Husajna.



Później jednak, wraz z konsolidacją i wzrostem stopnia
zorganizowania podziemnych oddziałów irackich walczących z
okupantami, walki partyzanckie, akty sabotażu i terroryzmu
rozlały się praktycznie po całym kraju.

PODSUMOWANIE II WOJNY W ZATOCE



ZABICI I RANNI – w trakcie inwazji i
okupacji



Strona iracka - liczba zabitych
według szacunków minimum 20
tys. choć osiągnąć mogła nawet
600 tys.



Strona koalicyjna – ok. 3800
zabitych oraz co najmniej 55 tys.
rannych.