W JAKI SPOSÓB ZOSTAĆ
RZECZNIKIEM PATENTOWYM ?
Paulina Zań
Artur Witkowski
Mateusz Waracki
Łukasz Woziński
KIM JEST I CZYM SIĘ ZAJMUJE
RZECZNIK PATENTOWY ? (1)
Rzecznik patentowy - jest osobą świadczącą
pomoc w sprawach własności przemysłowej,
przez
co
rozumie
się:
uzyskiwanie,
zachowywanie, wykonywanie oraz dochodzenie
praw odnoszących się do przedmiotów
własności
przemysłowej,
w szczególności
wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów
przemysłowych
oraz
topografii
układów
scalonych, a także znaków towarowych, nazw
handlowych i oznaczeń geograficznych oraz
zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
KIM JEST I CZYM SIĘ ZAJMUJE
RZECZNIK PATENTOWY ? (2)
Świadczoną przez rzecznika patentowego pomoc
możemy podzielić na dwie podstawowe kategorie:
prawną i techniczną.
Pomoc prawna - polega w szczególności na
udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu
opinii
prawnych,
badaniu
stanu
prawnego
przedmiotów własności przemysłowej, zastępstwie
prawnym i procesowym. Pomoc techniczna -
polega w szczególności na opracowywaniu opisów
technicznych zgłoszeń do ochrony przedmiotów
działalności
twórczej
przeznaczonych
do
przemysłowego wykorzystywania, badaniu zakresu
ich ochrony, prowadzeniu poszukiwań dotyczących
stanu techniki.
KIM JEST I CZYM SIĘ ZAJMUJE
RZECZNIK PATENTOWY ? (3)
Rzecznik patentowy występuje w charakterze
pełnomocnika w postępowaniu przed
Urzędem
Patentowym
RP,
sądami
i
organami orzekającymi w sprawach własności
przemysłowej, z wyjątkiem występowania w
charakterze pełnomocnika w postępowaniu
karnym i postępowaniu karnym skarbowym.
Innymi
słowy
rzecznik
patentowy
jest
pośrednikiem
pomiędzy
wynalazcą
lub
autorem, a Urzędem Patentowym
ZAWÓD? RZECZNIK PATENTOWY! –
PODSTAWY PRAWNE
Zasady wykonywania zawodu rzecznika patentowego
określa ustawa o rzecznikach patentowych z dnia
11 kwietnia 2001, która mówi zarówno o zasadach
i warunkach wykonywania zawodu, jak również określa
organizację i zakres działania samorządu rzeczników
patentowych,
reguluje
świadczenie
pomocy
w
sprawach własności przemysłowej, a także wskazuje
wszystkie formy wykonywania zawodu.
Kolejnym ważnym dokumentem z punktu widzenia
rzecznika patentowego jest
Prawo własności
przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000, które ustala
zakres
umocowań
rzecznika
patentowego
w postępowaniu przed Urzędem Patentowym RP.
KOMU PODLEGA RZECZNIK
PATENTOWY ?
Rzecznik patentowy w wykonywaniu
zawodu podlega tylko ustawom.
Ogół rzeczników patentowych i aplikantów
rzeczniowskich
tworzy
Polską
Izbę
Rzeczników
Patentowych,
która
reprezentuje jej członków i sprawuje pieczę
nad
należytym
wykonywaniem
zawodu
rzecznika patentowego w granicach interesu
publicznego oraz dla jego ochrony.
W JAKI SPOSÓB ZOSTAĆ
RZECZNIKIEM PATENTOWYM ?
Aby zostać rzecznikiem
patentowym należy:
spełniać wymagane
kryteria prawne,
odbyć aplikację
rzeczniowską,
zdać egzamin,
zostać wpisanym na listę
rzeczników patentowych.
Prawo
wykonywania
zawodu
rzecznika
patentowego powstaje po złożeniu ślubowania, z
dniem dokonania wpisu na listę rzeczników
patentowych,
prowadzoną
przez
Urząd
Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – KRYTERIA PRAWNE
Rzecznikiem patentowym może zostać osoba,
która:
1.
posiada obywatelstwo państwa członkowskiego;
2.
ma pełną zdolność do czynności prawnych i
korzysta z pełni praw publicznych;
3.
jest nieskazitelnego charakteru i swym
dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię
prawidłowego wykonywania zawodu rzecznika
patentowego;
4.
ukończył magisterskie studia wyższe o kierunku
przydatnym do wykonywania zawodu rzecznika
patentowego, w szczególności techniczne lub
prawnicze;
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – EGZAMIN
KONKURSOWY
Wpis
na
listę
aplikantów
następuje
po
przeprowadzeniu egzaminu konkursowego, którego
termin wyznacza Krajowa Rada Rzeczników
Patentowych.
Podstawowym warunkiem przyjęcia kandydata
na aplikację jest pozytywny wynik z egzaminu
konkursowego, który odbywa się raz na trzy lata.
Egzamin obejmuje między innymi podstawy prawa
dotyczącego własności przemysłowej, elementy
wiedzy technicznej i prawa konstytucyjnego oraz
zasady wykonywania zawodu i zadań rzecznika
patentowego.
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – APLIKACJA
RZECZNIOWSKA
Po
spełnieniu
przedstawionych
wymagań
kandydat może przystąpić do etapu aplikacji,
trwającej trzy lata. Odbywać się ona może tylko
pod kierunkiem patrona, którym może być tylko
wyłącznie rzecznik patentowy.
Aplikację prowadzi Krajowa Rada Rzeczników
Patentowych, a nabór na nią odbywa się co 3
lata.
Obejmuje wykłady i ćwiczenia z całokształtu
wiedzy teoretycznej (650 godzin), składa się
także z samodzielnie wykonywanych prac i zadań
praktycznych (300 godzin).
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – ETAPY APLIKACJI
Pierwszym
etapem
aplikacji
jest
ukończenie
dwusemestralnego Podyplomowego Studium Prawa
Własności Przemysłowej, następnie dwusemestralnego
Studium Metodyki Czynności Zawodowych Rzecznika
Patentowego oraz Studium Techniki Komputerowej
i komputerowego Prowadzenia Badań.
Aplikanci
uczestniczą
ponadto w
rozprawach
sądowych
i
w
rozprawach
patentowych
prowadzonych w trybie spornym oraz w warsztatach z
zakresu orzecznictwa, a także odbywają praktykę
w Urzędzie Patentowym RP (100 godzin).
Podsumowywując, cały system trzyletniego szkolenia
zawiera w swym programie przedmioty obejmujące
zarówno wiedzę techniczną, jak również prawo
materialne i procesowe.
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – EGZAMIN
KWALIFIKACYJNY
Kandydat, który pomyślnie przeszedł proces
aplikacji
jest
zobowiązany
następnie
do przystąpienia do egzaminu kwalifikacyjnego
w terminie wyznaczonym przez Krajową Radę
Rzeczników Patentowych.
Celem egzaminu kwalifikacyjnego jest sprawdzenie
przygotowania osoby przystępującej do tego
egzaminu do samodzielnego i prawidłowego
wykonywania zawodu, w tym posiadanej przez
nią wiedzy oraz umiejętności jej praktycznego
zastosowania.
Warunkiem
przeprowadzenia
egzaminu
kwalifikacyjnego jest zgłoszenie się minimum 25
kandydatów.
JAK ZOSTAĆ RZECZNIKIEM
PATENTOWYM – ETAP OSTATNI
Osoba, która zdała egzamin kwalifikacyjny
z wynikiem pozytywnym otrzymuje następnie
świadectwo.
Po upływie osiemnastu miesięcy od rozpoczęcia
aplikacji rzecznik patentowy kierujący aplikacją
(patron) może upoważnić swojego aplikanta
do zastępowania go we wszystkich czynnościach.
Następnie taka osoba składa ślubowanie i zostaje
wpisana na listę rzeczników patentowych.
RZECZNIK PATENTOWY - PRACA
Rzecznik patentowy występuje w roli doradcy
i powiernika różnych projektów i modeli
o charakterze
wynalazków,
co
wskazuje
nierzadko na ich bardzo wysoką wartość
ekonomiczną implikując konieczne cechy jakimi
powinna się wykazywać osoba pracująca w
tym zawodzie, wśród których należy z
pewnością wymienić szczególną poufność,
rzetelność i uczciwość.
RZECZNIK PATENTOWY – FORMA
WYKONYWANIA ZAWODU
Rzecznik patentowy może wykonywać swój zawód w kancelarii
patentowej lub na rzecz pracodawcy, jak również na podstawie
umów cywilnoprawnych.
Kancelaria patentowa może być utworzona wyłącznie w celu
wykonywania zawodu rzecznika patentowego i prowadzona
przez rzecznika patentowego jednoosobowo, jako spółka
cywilna (na podst. art. 860-875 KC) lub jawna, w której
przynajmniej połowa wspólników to rzecznicy patentowi; spółka
partnerska (art.
88 Kodeksu
spółek
handlowych); spółka
komandytowa, w której komplementariuszami (warunek) są
wyłącznie rzecznicy patentowi.
Ustawodawca dopuszcza możliwość prowadzenia kancelarii w
formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zastrzegając
jednakże, że większość udziałów w takiej spółce musi być w
posiadaniu rzeczników patentowych.
RZECZNIK PATENTOWY – ZADANIA
Do głównych zadań rzecznika patentowego,
zgodnie z ustawą, należy:
Reprezentowanie
określonych
stron
w
postępowaniu przed Urzędem Patentowym w
sprawach
związanych
z dokonywaniem
i
rozpatrywaniem
zgłoszeń
oraz
utrzymaniem
ochrony wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów
przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń
geograficznych i topografii układów scalonych.
Dodatkowo może sprawować stały nadzór nad
sprawami związanymi z własnością przemysłową
w przedsiębiorstwach.
LICZBA RZECZNIKÓW PATENTOWYCH O STATUSIE
AKTYWNYM W POLSCE NA PRZESTRZENI LAT
2006
2011
13.05.2015
840
860
880
900
920
940
960
980
1000
990
913
896
ROZKŁAD KANCELARII WZGLĘDEM
OKRĘGÓW
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
168
47
40
30
29
29
24
12
12
11
10
9
EUROPEJSKI RZECZNIK PATENTOWY
Kolejnym
etapem
wtajemniczenia,
po
zakończeniu aplikacji rzecznikowskiej jest
zdobycie uprawnień Europejskiego Rzecznika
Patentowego (ERP). Aby nim zostać, trzeba
zdać
kolejny
egzamin,
tym
razem
międzynarodowy
-
Europejski
Egzamin
Kwalifikacyjny. To skomplikowany, złożony
z czterech części test sprawdzający m.in.
znajomość zagadnień, procedur i zasad
związanych
z europejskim
prawem
patentowym. ERP może bronić interesów
klientów
przed
Europejskim
Urzędem
Patentowym.
EUROPEJSCY RZECZNICY PATENTOWI
W EUROPIE
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
132
210
92
246
173
1030
3962
506
480
96
294
188
386
513
83
2059
670
SKŁADKA RZECZNIKA PATENTOWEGO
Rzecznik patentowy obowiązany jest do
opłacania na warunkach określanych w ustawie
składki na potrzeby samorządu. Natomiast
rzecznicy patentowi zatrudnieni na zasadach
wywołujących konieczność zawieszenia prawa
wykonywania zawodu rzecznika patentowego
opłacają składkę na potrzeby samorządu w
wysokości 30 % składki podstawowej. Składka
opłacana przez aplikanta wynosi 50 % składki
podstawowej (art. 15 i art. 17 ust. 2 ustawy z
dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach
patentowych - Dz. U. Nr 155 poz. 925):
STAWKI MINIMALNE
STAWKI MINIMALNE (2)
STAWKI MINIMALNE (3)
SPECJALIZACJE RZECZNIKÓW
PATENTOWYCH
ZNAKI TOWAROWE KRAJOWE/EUROPEJSKIE
WZORY UŻYTKOWE/ PRZEMYSŁOWE
OZNACZENIA GEOGRAFICZNE
PROCEDURY MIĘDZYNARODOWE (PCT, WIPO, OHIM)
PRAWA AUTORSKIE
ZMIANY W REJESTRACH,
LICENCJE (UMOWY LICENCYJNE) ORAZ INNE UMOWY
DOMENY INTERNETOWE
SLOGANY REKLAMOWE
SPECJALIZACJE RZECZNIKÓW
PATENTOWYCH (2)
AGROCHEMIA
BIOTECHNOLOGIA
BUDOWNICTWO
CHEMIA (PRZEMYSŁOWA/SPOŻYWCZA)
ELEKTRONIKA (MEDYCZNA)
FARMACJA
IMMUNOLOGIA
INŻYNIERIA CHEMICZNA
MECHANIKA MIKROBIOLOGIA
MOTORYZACJA
OPROGRAMOWANIE
TECHNOLOGIE PRZEMYSŁOWE
TELEKOMUNIKACJA
TRANSPORT
URZĄDZENIA MEDYCZNE
WYNAGRODZENIE RZECZNIKA
PATENTOWEGO W POLSCE
Miesięczne
wynagrodzenie
rzecznika
patentowego wynosi 4255 PLN. Zarobki 50%
rzeczników patentowych wahają się od 3161
PLN do 6038 PLN. Premia stanowi średnio 7%
pensji całkowitej rzecznika patentowego,
natomiast 93% to płaca podstawowa. Część
rzeczników patentowych otrzymuje również
benefity.
KOSZTY ZWIĄZANE Z APLIKACJĄ
RZECZNIKOWSKĄ
Koszty aplikacji pokrywane są z opłat wnoszonych
przez aplikantów. Aplikację organizuje i prowadzi
Krajowa Rada Rzeczników Patentowych. Wysokość
opłaty za aplikację rzecznikowską wynosi trzykrotność
przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej
w poprzednim roku kalendarzowym ogłaszanego przez
Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego . Z kolei
opłata za egzamin wstępny na aplikację wynosi
0,2 przeciętnego wynagrodzenia, a egzamin końcowy
0,3 przeciętnej pensji.
Aplikacja ok. 11100 zł
Egzamin wstępny 740 zł
Egzamin końcowy 1100 zł
RZECZNIK PATENTOWY – ZAWÓD
PRZYSZŁOŚCI?
Zapotrzebowanie na rzeczników patentowych powinno
w Polsce rosnąć, bez nich nie może się bowiem obyć kraj
marzący o innowacyjności w gospodarce. To właśnie dzięki nim
nowatorskie rozwiązania są prawnie chronione przed
podrabianiem, a przez to bardziej konkurencyjne.
Swoich sił jako rzecznicy spróbować mogą prawnicy
i absolwenci kierunków politechnicznych takich jak inżynieria,
mechanika, elektronika i mechatronika. Drzwi do zawodu
otwarte są także m.in. dla chemików, farmaceutów,
weterynarzy, biologów i biotechnologów. Portfolio branż, w
których rzecznik patentowy może pracować jest bardzo
szerokie –od farmaceutycznej przez elektroniczną i spożywczą,
po motoryzacyjną. Z łatwością rzecznik patentowy znajdzie też
pracę w kancelarii prawnej. Jest to zawód dobrze płatny.
Aplikant rzecznikowski otrzymuje 2,5 tys. zł miesięcznie, za to
początkujący rzecznik nawet 8 tys. złotych.
SZKOLENIA, WYKŁADY, SPOTKANIA
Informacje
na
temat
szkoleń,
spotkań,
wykładów dla rzeczników patentowych są
umieszczane
na stronie
Polskiej
Izby
Rzeczników
Patentowych
w zakładce
„Szkolenia”. Można tam również znaleźć
informacje oraz przydatne adresy dotyczące
Europejskiego Egzaminu Kwalifikacyjnego.
BIBLIOGRAFIA
http://www.rgnisw.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2013_09/c9
3ad5bda2ba92a5f7ec0b575b005954.pdf
http://morawski.eu/i.php?l1=practice-
areas&l2=Intellectual-property
http://www.rzecznikpatentowy.pl/
http://www.kancelariaipat.pl/
http://www.rzecznikpatentowy.org.pl/index.php?gora=5
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rzecznik_patentowy
http://wynagrodzenia.pl/moja_placa.php?s=575
http://gazetapraca.pl/gazetapraca/1,90440,10766757,R
zecznik_patentowy___zawod_przyszlosci.html
http://prawo.rp.pl/temat/84072.html
http://www.patpol.pl/zespol/janusz-nowakowski/