BIOETYKA

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI 2015

Etyczne aspekty

wspomaganego rozrodu

Plan prezentacji

1.

Niepłodność a bezpłodność

•

Czynniki odpowiedzialne za niepłodność

2.

Rys historyczny

3.

Techniki wspomaganego rozrodu

4.

Etyczne pytania

5.

Podsumowanie

6.

Dyskusja

Niepłodność a bezpłodność

1.

Niepłodność

•

Zaburzenie, najczęściej odwracalne

•

Termin medyczny

2.

Bezpłodność

•

Trwałe, nieuleczalna

•

Termin kolokwialny

Czynniki odpowiadające za

niepłodność.

Czynniki odpowiadające za

bezpłodność.



Histerektomia- usunięcie macicy,



Orchidektomia- usunięcie jąder,



Źle przeprowadzona operacja która uszkodzi
nasieniowody,



Świnka (świnkowe zapalenie jąder)

Rys historyczny



25 lipca 1978 pierwsza urodzone dziecko po

in vitro – Oldham, Wielka Brytania



Od tego roku in vitro ogólnie stosowane

(Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Niemcy,
Dania, Francja, Szwecja, Austria, Singapur,
Izrael)



1984 – poczęcie dziecka po śmierci partnera

(wykorzystanie zamrożonej spermy partnera)
-Francja



1987 – pierwsze dziecko urodzone za pomocą

in vitro w Polsce - Białystok



1991 – dziewica urodziła dziecko



1992 – 62 letnia kobieta urodziła syna



2006 - pierwsze bliźnięta urodzone po in

vitro

Techniki wspomaganego rozrodu.

Techniki wspomaganego rozrodu (ang. Assisted

Reproductive Technology, ART) – grupa

różnorodnych metod mających na celu

uzyskanie ciąży z pominięciem jednego lub kilku

etapów

naturalnego poczęcia: wytrysku nasienia w poch

wie, 

kapacytacji i transportu plemników przez kanał

szyjki, jamę macicy, światło jajowodów do jamy

otrzewnej, dojrzewania komórki

jajowej, jajeczkowania, przechodzenia plemników

przez osłonkę przejrzystą, zaplemnienia,

transferu komórki jajowej lub blastocysty do

jajowodu lub jamy macicy.

Techniki wspomaganego rozrodu.



inseminacja wewnątrzmaciczna (IUI)

nasieniem partnera lub nasieniem dawcy



zapłodnienie in vitro – IVF-ET



mikromanipulacja – ICSI



mikromanipulacja z użyciem plemników

pozyskanych podczas biopsji najądrza – ICSI-

PESA



mikromanipulacja z użyciem plemników

pozyskanych podczas biopsji jądra – ICSI-

TESA



dojajowodowe przeniesienie gamet – GIFT



dojajowodowe przeniesienie zygoty – ZIFT.

Etyczne pytania

Kiedy można mówić o człowieku?

Kto ma prawo do zarodków, dziecka?

Kto może poddać się leczeniu?

Czy można prowadzić badania na zarodkach

(badania preimplantacyjne)?

Kiedy można mówić o człowieku?

Stanowisko Kościoła:

„Od momentu, w którym jajo zostaje

zapłodnione, rozpoczyna się nowe życie, które
nie jest życiem ojca lub matki, lecz nowej
istoty ludzkiej rozwijającej się niezależnie od
nich. Nie stałaby się ona nigdy istotą ludzką,
jeśliby nią nie była od samego początku.”

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o przerywaniu ciąży

Kiedy można mówić o człowieku?

„Życie człowieka rozpoczyna się od jego

poczęcia”

Trybunał konstytucyjny K26/96

„[…]teoria przyjmująca personalizację

człowieka w czternastym dniu od

zapłodnienia”

interpretacja Nidzacyjna

„[…]dane etapy rozwoju układu nerwowego na

przykład: etapy rozwoju smugi pierwotnej,

początki rozwoju kory mózgowej”

Prawo do dziecka

„[…] matką dziecka jest kobieta, która […] je

urodziła”

Kodeks rodzinny i opiekuńczy art.619

Dz.U. z 1964 r,. Nr9,poz 59, dalej KRO

Co jeśli „surogatka” odmówi oddania dziecka?

„[…] prawnym ojcem dziecka jest, mąż”

Kodeks rodzinny i opiekuńczy art.619

Cf.art.62-85 KRO

Prawo do dziecka

Ekstremalny przykład

Dawca spermy + dawczyni

gamet + surogatka

(użyczająca macice)= Dziecko

dla innej pary

Czyje ono jest?

Kto może poddać się leczeniu?

Stanowiska Kościoła

Anglikański:



Na początku przeciwny



Zmienia poglądy w przypadku małżeństw,

Katolicki:



Całkowicie przeciwny,



Nie przyjmuje nazwy „metoda leczenia”

Islam:



Dopuszcza jeżeli partnerzy są w związku i

przy życiu

Kto może poddać się leczeniu?

W polskim systemie prawnym nie ma

ograniczeń co do podmiotów poddanwanych

leczeniu.

Czyli brat i siostra mogą ubiegać się o

możliwość posiadania wspólnego dziecka?

Tą decyzję pozostawia się lekarzowi.

Kazirodztwo?

„Kto dopuszcza się obcowania płciowego w

stosunku do […] brata lub siostry”

Art 210. Kodeksu Karnego

Badania na zarodkach

Diagnostyka preimplantacyjna to zespół

nowoczesnych metod diagnostycznych,

służących badaniu rozwoju wczesnego

embrionu w okresie od zapłodnienia do

implantacji, które mają na celu określenie
stanu embrionu, zwłaszcza pod względem

jakości jego informacji genetycznych.

Badania preimplantacyjne.

Powstaje zatem pytanie, czy człowiek ma

moralne prawo do decydowaniu o cechach,

osobowości drugiego człowieka, nawet jeśli

tym człowiekiem jest jego dziecko?

Czy życie warte jest kontynuacji tylko wtedy,

gdy ma wysoką jakość, czy też każde życie ma

znaczenie i wartość samo w sobie?

KOMPROMI

S