Podstawowe założenia dotyczące preferencji
konsumentów:



Konsument potrafi uszeregować koszyki
według poziomu użyteczności,



Konsument woli mieć więcej niż mniej,



Gusty konsumenta charakteryzują się
malejącą krańcową stopą substytucji.

Graficzna analiza równowagi
konsumenta

Żywność

Odzież

A

1

6

B

2

3

C

3

2

D

4

1,5

Krzywa obojętności

Krańcowa stopa
substytucji stanowi
stosunek, według
którego nabywca jest
skłonny wymieniać
jedno dobro na drugie.

Mapa obojętności

Załóżmy, że konsument ma stały dochód w wysokości 6
dolarów.
Cena za jednostkę żywności wynosi 1,5 dolara, a za jednostkę
odzieży 1 dolar.

Ograniczenie budżetowe

Żywnoś

ć

Odzież

4

0

3

1,5

2

3

1

4,5

0

6

Równowaga konsumenta

Nachylenie linii budżetowej =
krańcowej stopie substytucji
(w punkcie stycznym)

Zmiana wysokości dochodu

Zmiana ceny

Zakładamy, że każde przedsiębiorstwo
ZAWSZE stara się działać efektywnie.

Dąży więc do wytworzenia maksymalnej ilości
produkcji przy danych nakładach.

Podejmując decyzje produkcyjne (co? dla
kogo?) dążą do maksymalizacji korzyści
ekonomicznych.

Zasada efektywności działania
przedsiębiorstw

Określa maksymalną produkcję, którą można
wytworzyć przy danej ilości czynników
produkcji. Jest określona dla danego poziomu
inżynierii i wiedzy technicznej.

Funkcja produkcji

Produkt całkowity danego czynnika produkcji to
całkowita ilość wytworzonej produkcji wyrażona w
jednostkach fizycznych.

Produkt krańcowy danego czynnika produkcji jest
dodatkowym produktem lub wynikiem dodanym dzięki
zastosowaniu jednej dodatkowej jednostki tego czynnika
(przy niezmienionej ilości pozostałych czynników)

Produkt

średni

(przeciętny)

danego

czynnika

produkcji

jest

równy

produktowi

całkowitemu

podzielonemu przez liczbę jednostek nakładu danego
czynnika.

Produkt całkowity, krańcowy i
średni (przeciętny)

Produkt całkowity, krańcowy i
średni (przeciętny)

Produkt całkowity, krańcowy i
średni (przeciętny)

Mówi, że w miarę dodawania dodatkowych
jednostek danego czynnika produkcji, przy
innych czynnikach bez zmian, będziemy
uzyskiwać

coraz

mniej

dodatkowego

produktu.

Prawo malejących
przychodów

Przychody ze skali pokazują stopień reakcji
produktu całkowitego w sytuacji kiedy WSZYSTKIE
nakłady zostaną zwiększone proporcjonalnie.

Wyróżniamy:



Stałe przychody ze skali



Malejące przychody ze skali



Rosnące przychody ze skali

Przychody ze skali

Niepodzielność czynników produkcji – niektóre czynniki mają
określoną minimalną wielkość np. maszyny.

Specjalizacja - dzięki specjalizacji możliwe jest wykonywanie
określonych prac szybciej i z większą dokładnością. Pracownicy
odpowiedzialni tylko za jeden etap procesu produkcji są zdecydowanie
bardziej efektywni w swojej pracy niż niewyspecjalizowani odpowiedzialni
za większą liczbę czynności.

Technologie podnoszące wydajność - zastosowanie nowoczesnych
technologii wiąże się na ogół z koniecznością inwestycji, które nie miały
by ekonomicznego sensu przy niewielkiej produkcji.

Zasada kontenera – urządzenia pojemnościowe (np. rurociągi czy
cysterny) wykazują tendencję do zmniejszania kosztów jednostkowych
wraz ze wzrostem skali produkcji.

Przyczyny powstawania korzyści
skali

Produkcja jest zorganizowana w formie
przedsiębiorstw, a efektywność wymaga
zwykle produkcji na wielką skalę,
zgromadzenia znacznych zasobów
finansowych oraz starannego zarządzania, a
także monitorowania codziennych działań
czyli zarządzania operacyjnego firmą oraz
wyznaczania i realizowania wybranej
strategii.

Organizacja działalności
gospodarczej



Ilość rzeczywiście wytwarzanych dóbr



Ilość dóbr potencjalnie możliwych do
wytworzenia



Wartość majątku



Wartość sprzedaży



Liczba zatrudnionych

Miary wielkości
przedsiębiorstwa

• Mikroprzedsiębiorstwo

Do 9 osób

• Małe przedsiębiorstwo

10 – 50 osób

• Średnie

przedsiębiorstwo

51 – 249

osób

• Duże przedsiębiorstwo

Od 250 osób

Wielkość przedsiębiorstwa w
zależności od liczby zatrudnionych

Liczba aktywnych przedsiębiorstw
w latach 2003–2007

Podstawowe dane o przedsiębiorstwach
według klas wielkości