PEDAGOGICZNE
ASPEKTY BADAŃ NAD
RODZINĄ
Zjawisko patologii i
dewiacji w życiu rodziny
Zakłócenia w funkcjonowaniu
rodziny
zawsze
były
i
są
wkomponowane w ogólne kształty i
formy życia rodzinnego. Spośród
szeregu
symptomów
współczesnych
przeobrażeń
rodziny, podkreśla się przede
wszystkim
pogłębiające
się
natężenia zjawisk patologicznych
lub dewiacyjnych.
Zdaniem Z. Tyszki można
zaobserwować :
•wzrost liczby konfliktów i rozwodów
• relatywne zmniejszenie wartości
dzieci dla rodziców( bo są dobra
konkurencyjne)
• dyferencjację norm i wartości u
poszczególnych członków
rodziny( niekiedy sprzecznych)
• indywidualizm- form aktywności, styl
życia i wzorów kariery.
STAN SPOŁECZNEGO
NAZNACZENIA-
jest to rodzaj
syntetycznego wskaźnika, określający
etap anomalii społecznych i
indywidualnych rodziny jako mikro
systemu społecznego oraz jego
poszczególnych członków
DZIEDZICZENIE SPOLECZNE
- ma
charakter derywacyjny w kolejnych
ciągach rodzinnych i właściwość do
utrwalania się.
PATOLOGIA SPOLECZNA-
to ten rodzaj
zachowania bądź typ instytucji, typ systemu lub
podsystemu społecznego, który pozostaje w
zasadniczej sprzeczności( niedające się
pogodzić) z uznawanymi i akceptowanymi
normami i wartościami danej społeczności,
grupy, wspólnoty wyznaniowej, układu
społecznego lub kulturalnego.
PATOLOGIA
-
to wyrządzanie komuś lub
zadawanie sobie cierpienia.
STANY PATOLOGICZNE-
to np.
• rodziny rozbite
• rodziny podwyższonego ryzyka
• rodziny zdezintegrowane,
zdezorganizowane, dysfunkcjonalne
• rodziny o skumulowanych cechach
patogennych
DEWIACJA-
odchylenie od reguł ,
postępowanie niezgodne z normami a
także z wartościami przyjętymi w
społeczeństwie lub grupie społecznej.
RODZINA
jako grupa społeczna
funkcjonuje tylko w tedy, kiedy
zostają spełnione warunki jej
integracji. Nie ma jej tam, gdzie nie
ma wspólnych norm i własności ani
tam, gdzie brak jest wzajemnych
oddziaływań członków grupy
UWARUNKOWANIA SPOLECZNO- KULTUROWE
DEWIACYJNYCH I ALTERNATYWNYCH FORM
ŻYCIA RODZINNEGO
ROZWÓD- jest traktowany jako jeden z mierników
rozbicia małżeństwa i rodziny, powoduje niepożądane
konsekwencje społeczne.
Wg. Zygmunta Madeja wyróżniamy
trzy rodzaje normalności:
1. Statystyczna- jako norma ilościowa, jest
wynikiem pomiaru określonej cechy np. ilorazu
inteligencji.
2. Kulturowa- zawiera zachowania i styl bycia
przyjęty na ogół w danej kulturze lub
społeczności i uznawane normy współżycia
społecznego.
3. Teoretyczna- bywa stosowana jeżeli
odnosimy zachowania ludzkie do teorii
dotyczących człowieka i jego relacji z grupami,
w których funkcjonuje.
W badanich rodziny oceny „normy” i „patologii”
można zdaniem Z.Madeja dokonać jeżeli
uwzględniamy:
1. Stan naturalny lub przyrodniczy.
2. Postulowany stan rzeczy.
3. Wartościowanie i ocenę zdarzeń,
faktów społecznych lub
jednostkowych.
DZIECKO W RODZINIE FUNKCJONALNEJ
I DYSFUNKCJONALNEJ
RODZINA FUNKCJONALNA- spełnia wszystkie
funkcje i zaspokaja wszystkie potrzeby dziecka.
RODZINA
DYSFUNKCJONALNA-
niespelnia swoich funkcji , jest
źródłem przykrości, podłożem
napięć i frustracji
.
Nie wszystkim dzieciom dane jest rosnąć w rodzinie wypełniającej
dobrze swe funkcje. Wiele z nich żyje w rodzinach dysfunkcjonalnych
i są one narażone na trudności i deformacje w osiąganiu
prawidłowego rozwoju osobowości i sukcesów edukacyjnych.
RODZINA FUNKCJONALNA I DYSFUNKCJONALNA
W UJĘCIU PEDAGOGICZNYM:
Dzieci w rodzinie funkcjonalnej charakteryzują się takimi cechami jak:
CENNOŚĆ
BEZRADNOŚĆ
NIEDOSKONAŁOŚĆ
ZALEŻNOŚĆ
NIEDOJRZAŁOŚĆ
Dzieci w rodzinach
dysfunkcjonalnych
charakteryzują się takimi
cechami jak:
DROGOCENNOŚĆ
BEZBRONOŚĆ
NIEDOSKONAŁOŚĆ
ZALEŻNOŚĆ
NIEDOJRZAŁOŚĆ
SUBIEKTYWNE I OBIEKTYWNE CZYNNIKI
TRWAŁOŚCI RODZINY I MAŁŻEŃSTWA
TRZY BLOKI PRZYCZYN DESTABILIZACJI W
RODZINIE WG. E. JABŁOŃSKIEJ- DEPTUŁY
1. Zmiany w strukturach powodujące
dezaktualizację tradycyjnego
modelu rodziny
2. Zmiany mentalności wywołane
przez „pęknięcie łańcucha tradycji”
3. Rozbicie wartości osobowych w
rodzinie przez konsupcjonizm
CZYNNIKI WARUNKUJĄCE TRWAŁOŚĆ JAK I
ROZDPAD MAŁŻEŃSTWA WG. IRENY
KOWALSKIEJ:
CZYNNIKI WAŻNE DLA
TRWAŁOŚCI:
• WZAJEMNA WIERNOŚĆ
• SZACUNEK I WZAJEMNE UZNANIE
• DOBRE POŻYCIE SEKSUALNE
• WZAJEMNE ZROZUMIENIE I TOLERANCJA
• POSIADANIE DZIECI
• ODPOWIEDNIE WARUNKI MIESZKANIOWE I
MATERIALNE
• WSPÓŁUDZIAŁ W WYKONYWANIU
OBOWIĄZKÓW DOMOWYCH I RODZINNYCH
CZYNNIKI WAŻNE DLA
ROZPADU:
• NADUŻYWANIE ALKOHOLU
• BRAK MIŁOŚCI W MAŁŻEŃSTWIE
• NIEZGODNOŚĆ CHARAKTERU
• AGRESJA I UŻYWANIE PRZEMOCY
• NIEWIERNOŚĆ, ZDRADA
• NIEMOŻNOŚĆ LUB NIECHĘĆ POSIADANIA
DZIECI
• NIEPOROZUMIENIA WYNIKAJĄCE Z
WRUNKÓW MIESZKANIOWYCH I TRUDNEJ
SYTUACJI MATERIALNEJ
RODZINA A PROMOCJA
ZDROWIA
ROLA RODZINY W PODNOSZENIU POZIOMU
ZDROWIA ZALEŻY OD CZYNNIKÓW
WEWNĘTRZNYCH JAK I ZEWNĘTRZNYC RODZINY!
CZYNIKI
WEWNĄTRZRODZINNE:
• WYKSZTAŁCENIE
• WSPÓLNY SYSTEM WARTOŚCI
• POZYTYWNY STOSUNEK DO
PROBLEMÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ
• CZYNNY UDZIAŁ W WYKONYWNIU
ZALECEŃ SŁUŻBY ZDROWIA
CZYNNIKI ZEWNĄTRZRODZINNE:
• ZASPOKOJENIE POTRZEB
SOCJOEKONOMICZNYCH
• ODPOWIEDNIE WARUNKI
MIESZKANIOWE
• DOSTĘPNA OPIEKA ZDROWOTNA
• SYSTEM KSZTAŁCENIA ZBIOROWEGO
W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA DO
ŻYCIA W RODZINIE
• USTAWODASTWO NA RZECZ
RODZINY
ZDRWIE RODZINY RZUTUJE NA ZDROWIE CAŁEGO
SPOŁECZEŃSTWA,MOŻNA OKREŚLIĆ JE ZA POMOCĄ
TAKICH WSKAŹNIKÓW JAK:
• DEMOGRAFICZNO SPOŁECZNE
• ZDROWIE SOMATYCZNE
• ZDROWIE PSYCHICZNE
• ZDROWIE SPOLECZNE
• PLANOWANIE RODZINY
ZAGROŻENIA ZDROWIA RODZINY
WG. A. SICIŃSKIEGO:
• KONFLIKTY ŚWIATOPOGLĄDOWE
• PROSECY MIGRACYJNE
• SYTUACJA MIESZKANIOWA
• PROBLMY ZWIĄZANE Z PRACĄ
• ZAGROŻENIA EKOLOGICZNE
• WYCOFANIE SIĘ Z RÓL SPOŁECZNYCH
• DEGRADACJA ŻYWICIELI RODZIN
CZTERY ZALEZNOŚCI MIĘDZY
RODZINĄ A CHOROBĄ:
• RODZINA JAKO ELEMENT
ZABEZPIECZAJĄCY ZDROWIE
• RODZINA JAKO ELENT ZAGRAZAJĄCY
ZDROWIU
• CHOROBA JAKO ELEMEN
ZAGRAŻAJĄCY RODZINIE
• CHOROBA JAKO ELEMENT
WZMACNIAJĄCY RODZINĘ
RODZINA ZAJMUJE WAŻNE MIEJSCE W
NARODOWYM PROGRAMIE ZDROWIA. OCZEKUJE
SIĘ IŻ ZAPEWNI ONA:
RODZENIE ZDROWEGO POTOMSTWA
WŁAŚCIWY PRZEBIEG SOCJALIZACJI
MŁODEGO POKOLENIA
WARUNKI WŁAŚCIWEGO
FUNKCJONOWANIA DOROSŁYCH
WARUNKI MATERIALNEGO
ZASPOKOJENIA POTRZEB SWYCH
CZŁONKÓW RODZINY
OCHRONĘ SWOICH CZŁONKÓW
PRZED ZJAWISKAMI PATOLOGII
UKSZTAŁTOWANIE WZORCÓW ŻYCIA
BIBLIOGRAFIA:
• „PEDAGOGIKA SPOŁECZNA
dokonania- aktualności- perspektywy „
Redakcja naukowa- Stanisław Kawula