ANTROPOLOGICZN
E ASPEKTY SPORTU
KOBIET
Menarche – określenie oznaczające wystąpienie u
dziewcząt pierwszej miesiączki (pierwszego cyklu
menstruacyjnego)
Wiek menarche zawodniczek różnych
dyscyplin i poziomów sportowych
Wiek menarche kobiet i dziewcząt uprawiających sport
jest na ogół późniejszy od wieku rozpoczęcia
miesiączkowania przez populację kobiet nie trenujących,
z których zawodniczki się wywodzą.
Wiek menarche zawodniczek zależy od uprawianej
dyscypliny i konkurencji oraz od zajmowanego miejsca w
hierarchii sportowej. Jest też często późniejszy u tych
zawodniczek, które rozpoczęły treningi przed
rozpoczęciem miesiączkowania. Dotyczy to średnich
arytmetycznych wieku menarche, a nie wieku
rozpoczęcia miesiączkowania pojedynczych
zawodniczek, bowiem wyjątki od reguły są
wszechobecne.
Wiek menarche a wiek rozpoczęcia
treningu
Coraz młodszy wiek mistrzów olimpijskich czy
mistrzów świata w niektórych dyscyplinach sportu
zmusza do bardzo wczesnego rozpoczynania
treningu. Należą do takich niewątpliwie gimnastyka,
łyżwiarstwo figurowe czy pływanie. W tych
dyscyplinach, ale także w wielu innych, znaczna
liczba dziewcząt rozpoczyna trening sportowy i
udział w zawodach jeszcze przed rozpoczęciem
miesiączkowania. Na ogół późniejszy wiek menarche
jest rejestrowany u tych grup zawodniczek, które
rozpoczęły trening przed menarche w porównaniu z
tymi które trening rozpoczęły po niej.
Prawdopodobne przyczyny późnej
menarche zawodniczek
Wśród przyczyn późnego wieku menarche
kobiet uprawiających sport najczęściej
wymienia się obciążenia treningowe i selekcję,
ale także stresy oraz żywienie.
OBCIĄŻENIA TRENINGOWE
Późną menarche zawodniczek niektórzy badacze przypisują
obciążeniom treningowym. Podstawą takiego poglądu jest na
ogół późniejszy wiek menarche tych zawodniczek, które trening
sportowy rozpoczęły przed pojawieniem się manarche, w
porównaniu z zawodniczkami tej samej dyscypliny trenującymi
dopiero po rozpoczęciu miesiączkowania.
Ponadto gimnastyczki, łyżwiarki figurowe a także tancerki
baletu, wyróżniają się bardzo wczesnym rozpoczęciem treningu
i równocześnie najpóźniejszą menarche w porównaniu z
zawodniczkami innych dyscyplin sportowych
Selekcja zawodniczek ze względu
na budowę ciała
Najpóźniejsza menarche dotyczy
gimnastyczek, łyżwiarek figurowych i
tancerek. Jednocześnie grupy te wyróżniają
się smukłą, a często skrajnie smukłą budową
ciała .
Czy wiesz ?
Późno dojrzewające gimnastyczki pochodzą
od późno dojrzewających matek albowiem
WIEK MENARCHE JEST WŁAŚCIWOŚCIĄ
GENETYCZNĄ.
Stres
Wśród przyczyn późnej menarche , a także większej
częstości zaburzeń cykli miesiączkowych u
zawodniczek w porównaniu do kobiet nie
uprawiających sportu wymieniany jest stres.
W sporcie należy wyróżnić dwa rodzaje stresu:
Pierwszy rodzaj stresu wynika z pragnienia
„bycia lepszym” lub „bycia lepszym” i ten
rodzaj emocji dotyczy w równej mierze
zawodników wszystkich dyscyplin i
konkurencji, a różnice międzyosobnicze w
poziomie przeżywania stresu będą wynikały z
właściwości osobowościowych
Drugi rodzaj stresu będzie spowodowany
narażaniem zdrowia , a nawet życia
związanym z uprawianą dyscypliną. Narażenie
to jest bardzo duże w gimnastyce,
narciarstwie zjazdowym, boksie, a niewielkie
w pływaniu, lekkiej atletyce, narciarstwie
biegowym
Żywienie
Wśród czynników, które mogą mieć wpływ na późny
wiek menarche zawodniczek wymienia się żywienie.
Odżywianie jest też jednym z czynników, które mogą
wywoływać zaburzenia cykli miesiączkowych.
Dotyczy to przede wszystkim tych dyscyplin sportu ,
w których szczupła budowa ciała jest podstawowym
kryterium somatycznym, a mianowicie gimnastyczek,
biegaczek na długich dystansach, łyżwiarek
figurowych jak również balet klasyczny który może
nie jest stricte dyscypliną sportową , jednak ma wiele
cech wspólnych z wyżej wymienionymi dyscyplinami.
ZABURZENIA
ŻYWIENIOWE
ANOREKSJA
Anorexia Nervosa – jadłowstręt psychiczny,
jest chorobą psychosomatyczną, którą
dotknięte są częściej dziewczęta niż chłopcy.
Rozpoczyna się zazwyczaj między 11 i 18
rokiem życia.
Bulimia
Bulimia nervosa – żarłoczność jest także
chorobą psychosomatyczną i polega na stałym
pożądaniu jedzenia przy świadomości o
spożywaniu zbyt dużych ilości pokarmu ze
zbyt dużą częstotliwością. Osoby nią dotknięte
jedzą produkty wysokokaloryczne także w
nocy i często popadają w depresję po
obżarstwie.
Wegetarianizm
Często stosowany przez osoby uprawiające
sport zalicza się także do zaburzeń
żywieniowych, aczkolwiek o mniejszym
zagrożeniu. Szczególnie niewskazany jest
wegetarianizm ścisły, dopuszczający
spożywanie jedynie produktów pochodzenia
roślinnego. Laktowegetarianizm dopuszcza
spożywanie mleka i jego przetworów oraz jaj.
Sportowcom, którzy mają bardzo silne
motywacje wegetariańskie, zaleca się
uzupełnienie diety preparatami odżywczymi.
Cykl płciowy
( miesiączkowy )
Cykl płciowy lub cykl miesiączkowy
rozpoczyna się pierwszego dnia krwawienia
miesiączkowego i kończy się w dniu
poprzedzającym następną menstruację.
Długość prawidłowych cykli wykazuje znaczną
zmienność od 25 do 35 dni; najczęstsza
długość cykli wynosi 28 dni. Poprzez
krwawienie miesiączkowe zwane menstruacją,
zostaje usunięta z macicy część błony
śluzowej , która była przygotowana do
przyjęcia zapłodnionego jaja.
Ciąża i poród
Ciąża stanowi w życiu kobiety niezwykły okres
zarówno pod względem fizjologicznym, jak i
emocjonalnym. Rozwój płodowy człowieka jest
najbardziej fascynującym kresem ontogenezy,
szczególnie ważne są pierwsze trzy miesiące
życia płodowego kiedy dynamika rozwoju jest
największa. W tym czasie powstają wszystkie
narządy, które w dalszych miesiącach już tylko
zwiększają swoje rozmiary.
Z tej przyczyny wszystkie niekorzystne
oddziaływania na zarodek ludzki, a następnie
na płód w czasie pierwszych trzech miesięcy
mogą spowodować największe zaburzenia w
prawidłowym rozwoju osobniczym. Jest to ten
okres , kiedy kobieta może jeszcze nie zdawać
sobie sprawy, że jest ciężarna, a dotyczy to
przede wszystkim kobiet z oligomenorrhoea,
które przyzwyczajone są do
wielomiesięcznych przerw w
miesiączkowaniu.
Wpływ sportu na organizm
ciężarnej
Badania nad wpływem uprawiania sportu na
organizm ciężarnej oraz na płód są bardzo
trudne zarówno ze względów etycznych, jak i
fizjologicznych. W badaniach laboratoryjnych
ciężarnych nie stosuje się obciążeń
maksymalnych, a z kolei konsekwencje
udziału ciężarnej w intensywnym treningu czy
w zawodach nie są rejestrowane
THE END
Presentation by Team 4 w składzie :
Justyna John
Ilona Kierat
Agnieszka Kowalczyk
Aram Najarian
Marta Oracz