Rola atrakcyjności interpersonalnej temat nr 11

Spostrzeganie społeczne-to proces , który polega na formułowaniu ocen globalnych (powstaniu wrażenia)dotyczących innych ludzi.

Schematy poznawcze-narzędzia organizujące naszą wiedzę o świecie .Jest to pewien wzorzec pojęciowy , którego używamy aby zrozumieć świat i otaczających nas ludzi.

Atrakcyjność interpersonalna – to ogół cech jakimi kieruje się człowiek przy wyborze drugiej osoby( kolega , przyjaciel, partner/partnerka).Zaliczamy do tego zarówno cechy fizyczne jak i „psychiczne” tj. wynikające z osobowości człowieka.Psychologowie używają tego terminu do opisu gamy wielu doświadczeń takich jak :lubienie,przyjaźń,podziw,miłość,pożądanie.

Wyznaczniki atrakcyjności :

- bliskość ( częstość kontaktów)im częściej kogoś spotykamy tym szybciej nawiążemy z tą osobą relacje interpersonalne. Tym bardziej jest prawdopodobne , że dana osoba stanie się naszym przyjacielem.

Festinger i jego współpracownicy(1950) atrakcyjność i bliskość zależą nie tylko od odległości fizycznej , ale też „odległości funkcjonalnej”(odległość związana jest najczęściej z projektem architektonicznym danego budynku ; niektórzy ludzie spotykają się ze sobą częściej niż z innym .

-efekt czystej ekspozycji – im więcej stykamy się z jakimś bodźcem tym bardziej jesteśmy w stanie go polubić , zaakceptować. Gdy spotykamy częściej daną osobę wydaje się ona bardziej atrakcyjna i sympatyczna niż pozostałe osoby. Generalnie lubimy ludzi ”którzy nas lubią”

Kolejnym ważnym czynnikiem w budowaniu relacji z innymi jest zasada podobieństwa tj. zgodność zainteresowań , postaw , wartości , sytuacji , cech osobowych , jak także stylu ubierania .Dobieramy się również na podstawie podobnego wieku , cech charakteru , osobowości , poziomu inteligencji , wykształcenia , kultury , umiejętności komunikacyjnych, doświadczeń życiowych Jeżeli nawet nie znamy kogoś , a wiemy że ma takie same poglądy staje się ona dla nas bliższa.

Podobieństwo dzielimy na :

-rzeczywiste

-przekonanie(postrzegane) związane jest z sympatia , atrakcyjnością(długotrwałe związki)

Inną zasadą jest przeciwieństwo słynne przysłowie ludowe , że „przeciwieństwa się przyciągają”. Szukamy u ludzi tego czego sami u siebie nie odnajdujemy . Uzupełnienie , uznanie za atrakcyjnych ludzi tych , którzy są naszymi przeciwieństwami.

Trudniej jest jednak utrzymywać relacje oparte na przeciwieństwie. Badania dowodzą , że jeżeli nie angażujemy się w długotrwały związek szukamy partnera bardziej na zasadzie przeciwieństwa niż podobieństwa.

Eksperymenty przeprowadzone m.in. . przez Eliane Walstera Hatfielda i jego współpracowników wykazały ,że zarówno mężczyźni jak i kobiety zwracają uwagę na atrakcyjność fizyczną. Okazuje się wówczas , że mężczyźni cenią atrakcyjność bardziej niż kobiety(Woll 1986).

Atrakcyjność fizyczna od najmłodszy lat jest nam niejako kreowana przez środki masowego przekazu(bajki Disneya).Księżniczki i rycerz to piękni młodzi ludzie, natomiast złe postaci to osoby stare, brzydkie negatywnie nastawione do świata.

Okazuje się , że w różnych kulturach wyobrażenie o atrakcyjności twarzy jest podobne w odniesieniu zarówno do osób z tej samej grupy etnicznej jak również z innych grup.

Głównym kryterium atrakcyjności dla kobiet są duże oczy , które nadają twarzy wygląd dziecinny , mały nos , mała broda,wyraźne kości policzkowe. U mężczyzn natomiast są duże oczy , silna broda , szeroki uśmiech,wyraźne kości policzkowe.Twarze symetryczne zarówno kobiet jak i mężczyzn są bardziej pociągające niż asymetryczne. Takie przekonanie wynika ,z tego , że owe twarze są oznaką zdrowia i tzw.„dobrych genów”

Ważnym kryterium atrakcyjności jest zmienna jaką jest znajomość .Okazuje się, że najbardziej preferujemy twarz ,która już znamy, nawet taką która podobna jest do naszej.Wybieramy to co bezpieczne , znane przeciwieństwie do tego co niebezpieczne i groźne dla nas.

Efekt aureoli- efekt dobra , piękna. Atrakcyjnym ludziom przypisujemy wiele cech pozytywnych z inteligencją włącznie. Ciężej jest nam ocenić takie osoby negatywnie. Trudniej jest nam je karać. Takie osoby mają lepsze i większe umiejętności społeczne. Uważni są za bardziej towarzyskich , asertywnych , ekstrawersyjnych, i popularniejszych od osób mniej atrakcyjnych. Osoby takie są bardziej zadowolone ze swoich stosunków z innymi.

Eksperyment(Andersen, Bem1981)fotografie kobiet i mężczyzn(atrakcyjnych i nieatrakcyjnych).Rozmowa przez telefon: kobieta atrakcyjna(serdeczna , sympatyczna, bardziej swobodna, interesująca); mężczyzna atrakcyjny(samospełniające się proroctwo)Atrakcyjność jest istotnym w życiu dla kobiet jak i dla mężczyzn.

Teoria wymiany społecznej-pogląd,który zakłada że zadowolenie z relacji z innymi zależy w główniej mierze od postrzegania samego siebie(ile muszę „otrzymać nagród , a ile ponieść strat w danym związku).Im więcej otrzymujemy od kogoś nagród społecznych tym bardziej tego kogoś lubimy. Komplementy, pochlebstwa oddziałują na nas. Doceniamy u innych ludzi to „że chcę nas komplementować”. Związki międzyludzkie działają podobnie jak mechanizmy ekonomiczne(zyski i straty).

Poziom odniesienia jako istotna zmienna w relacjach partnerskich.Jest to oczekiwanie, które związane jest z poziomem nagród i kar, jakich możemy się spodziewać w związku.

Model inwestycyjny-założenie mówiące o tym,że zaangażowanie w związek uczuciowy nie zależy tylko od wysokości nagród bądź kar, ale też od nakładów jakie należy ponieść na rzecz związku.

Relacja wymiany-w takich związkach obowiązują takie same sprawiedliwe zasady(równy podział korzyści i kosztów).

Relacja darowizny-odpowiadanie na potrzeby drugie osoby w związku.

Psychologowie społeczni zauważają,że trafna definicja miłości musi obejmować wywołującą zawroty głowy namiętność miłości romantycznej,a także głębokie trwałe przywiązanie długoletnich małżonków,przyjaciół,rodzeństw.Dokonują podziału miłości na :

a)miłość braterska-uczucie serdeczności i intymności rodzi się na skutek głębokiego przywiązania do drugiej osoby.Nie występuje namiętność,i fizjologiczne pobudzenie.

b)miłość erotyczna-silne pragnienie, tęsknota, która przejawia się brakiem tchu i przyspieszonym biciem serca wtedy gdy spotykany jest obiekt uczuć, powiązana z namiętnością, fizjologicznym pobudzeniem.Odwzajemniona prowadzi do spełnienia, nieodwzajemniona powoduje smutek i rozpacz.

c)Zauroczenie to sama namiętność bez intymności i zaangażowania

d)miłość romantyczna-to połączenie namiętności i intymności jednak bez zaangażowania

e)miłość doskonała to połączenie trzech elementów:namiętności, intymności, zaangażowania(Sternberg)

Teoria stylów przywiązywania się-jest to taki rodzaj więzi jaki kształtuje się w nas wobec innych osób na podstawie doświadczeń z okresu dziecinnego.Styl taki może przebiegać w różnych formach m.in. :

Oparty na bezpieczeństwie-charakteryzuje się ufnością,bezgranicznym zaufaniem, brakiem obaw przed odrzuceniem.Człowiek przekonany o tym , że jest wartościowy i lubiany

Oparta na unikaniu- głównymi cechami tego stylu jest wypieranie potrzeb wynikających z przywiązania.Próby stworzenia intymnej relacji są odrzucane.Taka osoba ma problem z nawiązaniem związków uczuciowych.

Lękowo-ambiwalentny-obawa przed tym,że inni ludzie nie odwzajemnią pragnienia bliskości.Przyczynia się do wystąpienia ponadprzeciętnego lęku.

Proces zerwania dzieli się na kilka etapów.Strategie jakie są podejmowane obejmują zarówno działania konstruktywne i destruktywne.

Fazy zrywania bliskich związków:

1)Faza intrapersonalna(skupienie uwagi na zachowaniu partnera, rozważanie kosztów odejścia)

2)Faza dialogowa

3)Faza społeczna(negocjowanie z partnerem sytuacji po zerwaniu)

4)Faza intrapersonalna(podjecie działań związanych z rozstaniem)