WRAŻLIWOŚĆ NA

SZYBKOŚĆ

CHŁODZENIA

Przygotowali:

Dariusz Dusza

Mateusz Franckowiak

Przemiany fazowe w stopach żelaza



Przemiany dyfuzyjne

•

Przemiana austenitu w perlit



Przemiany częściowo dyfuzyjne

•

Przemiana bainityczna



Przemiany bezdyfuzyjne

•

Przemiana martenzytyczna

Przemiana austenitu w

perlit

Schemat przemiany austenitu w perlit wg R. F. Mehla

Przemiana bainityczna

Schemat tworzenia się bainitu: a) górnego i b) dolnego wg S.
Prowansa

Przemiana martenzytyczna

Schemat powstawania igieł martenzytu w ziarnach austenitu wg M.
Blicharskiego

Wykresy przemian przechłodzonego

austenitu

Schematy wykresów przemian przechłodzonego austenitu stali
podeutektoidalnej: a) wykres CTPi, b) wykres CTPc wg. L. A.
Dobrzańskiego

Wpływ pierwiastków stopowych na

przemiany przechłodzonego austenitu

Zmianą szybkości chłodzenia można
sterować:



Podczas

krystalizacji

i

stygnięcia

odlewu

•

Wcześniejsze wybicie odlewu z formy

•

Zastosowanie materiału na formę o większej
zdolności do odprowadzania ciepłe (formy
metalowe)

•

Zastosowanie czynników chłodzących (powietrze)



Podczas obróbki cieplnej

•

Zastosowanie

odpowiedniego

ośrodka

chłodzącego (woda, olej, kąpiel solna, złoże
fluidalne)

W wyniku zwiększenia szybkości
chłodzenia odlewu otrzymuje się:



Drobnoziarnistą strukturę



Zmianę właściwości mechanicznych w
zależności od otrzymanej struktury

Twardość produktów przemian

przechłodzonego austenitu dla stali

o zawartości węgla 0,45%

Zakres

temperatury

przemiany

[

O

C]

Produkt

przemiany

Twardość

HB

HRC

727 – 680

Perlit

gruboziarnisty

180 – 250

<30

680 – 500

Perlit

drobnoziarnist

y

250 - 450

30 - 45

500 – 400

Bainit górny

400 – 500

40 – 45

400 – 300

Bainit dolny

500 – 600

45 – 58

< 300

Martenzyt

600 – 700

58 - 63

Struktura perlityczna

Struktura marteznytyczna

Martenzyt

Austenit
szczątkowy

Struktura bainityczna (bainit

dolny)

Źródła

•

Kosowski A.: Metaloznawstwo i obróbka cieplna stopów
odlewniczych. Wyd. Naukowe AKAPIT, Kraków 2003

•

Gulajew A.P.: Metaloznawstwo. Wyd. Śląsk, Kraków 1969

•

Wendorff Z.: Metaloznawstwo z obróbką cieplną. Państwowe
Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968

•

Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. Wyd. Naukowo –
Techniczne Warszawa 2003

•

Przybyłowicz K.: Metaloznawstwo. Wyd. Naukowo – Techniczne,
Warszawa 1999

•

http://www.kmimp.agh.edu.pl/pliki/oc.pdf

•

http://www.inmat.pw.edu.pl/download/epodreczniki/MMiOC.pdf

•

http://pldocs.docdat.com/docs/index-154001.html

•

http://www.elegron.pl/files/obrobkaPL.pdf

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ