Przewóz
materiałów
niebezpieczn
ych

Materiał niebezpieczny

Materiał, który ze względu na swoje właściwości

chemiczne, fizyczne bądź biologiczne może w
razie nieprawidłowego obchodzenia się z nim w
związku z przewozem lub magazynowaniem
spowodować śmierć, rozstrój zdrowia lub
uszkodzenie ciała ludzkiego albo zniszczenie lub
uszkodzenie dóbr materialnych. Materiałów
odpowiadających powyższym kryteriom
produkuje się, transportuje i magazynuje bardzo
dużo. Szczególnie ich transport stwarza duże
zagrożenie dla ludzi i środowiska.
Niejednokrotnie w przeszłości dochodziło do
poważnych katastrof powodujących nie tylko
straty w ludziach, ale także olbrzymie straty
materialne i skażenie środowiska naturalnego.

KLASYFIKACJA

MATERIAŁÓW

NIEBEZPIECZNYCH

Klasa 1

Materiały i przedmioty

wybuchowe

Klasa 2

Gazy

Klasa 3

Materiały ciekłe zapalne

Klasa 4.1

Materiały stałe zapalne,

materiały samo reaktywne

oraz materiały wybuchowe

stałe odczulone

Klasa 4.2

 Materiały samozapalne

Klasa 4.3

Materiały wytwarzające w

zetknięciu z wodą gazy

zapalne

Klasa 5.1

Materiały utleniające

Klasa 5.2

Nadtlenki organiczne

Klasa 6.1

Materiały trujące

Klasa 6.2

Materiały zakaźne

Klasa 7

 Materiały promieniotwórcze

Klasa 8

Materiały żrące

Klasa 9

 Różne materiały i przedmioty

niebezpieczne

Przepisy

Transport materiałów

niebezpiecznych reguluje Ustawa
z dnia 28 sierpnia 2002 r. o
przewozie drogowym towarów
niebezpiecznych (Dz. U. z 2002 r.
Nr 199 poz. 1671 ze zm.) oraz
inne akty prawne dostępne na
stronie Głównego Inspektoratu
Transportu Drogowego

Zasady oznakowania jednostek
transportowych przewożących
materiały niebezpieczne

Jednostki transportowe przewożące towary

niebezpieczne, powinny być zaopatrzone
w dwie prostokątne tablice odblaskowe
barwy pomarańczowej umieszczone w
płaszczyźnie pionowej. Powinny być one
przymocowane z przodu i z tyłu jednostki
transportowej prostopadle do osi
podłużnej tej jednostki. Tablice powinny
być dobrze widoczne.

Wyposażenie pojazdów przewożących
materiały
niebezpieczne



komplet narzędzi do dokonywania awaryjnej naprawy pojazdu,



apteczkę pierwszej pomocy, umieszczoną kabinie kierowcy,



co najmniej jeden klin do podkładania pod koła, o wymiarach
odpowiadających masie pojazdu i średnicy kół; dotyczy to również
przyczepy,



dwie przenośne lampy o przerywanym świetle barwy
pomarańczowej, widocznym z odległości co najmniej 150 m; źródło
zasilania lamp powinno być niezależne od instalacji elektrycznej
pojazdu, a ich użycie nie powinno powodować niebezpieczeństwa
zapalenia się przewożonego materiału,



dwie przenośne i łatwo dostępne gaśnice: 

- jedną o zawartości co najmniej 1,5 kg środka gaśniczego,

przeznaczoną do gaszenia pożaru silnika i pojazdu,

- drugą o zawartości co najmniej 6 kg środka gaśniczego

dostosowanego do właściwości fizyko-chemicznych przewożonego
materiału, przeznaczoną do gaszenia pożaru tego materiału; jeżeli
do przewozu użyto pojazdu o dopuszczalnej ładowności nie
przekraczającej 2,5 tony, ilość środka gaśniczego powinna wynosić
co najmniej 1,5 kg



trójkąt do ustawiania na drodze, przeznaczony do ostrzegania o
obecności unieruchomionego pojazdu,



urządzenie do uziemiania cysterny w czasie wyładowań
atmosferycznych, w czasie napełniania i opróżniania cysterny oraz w
czasie jej ruchu, gdy cysterna przeznaczona jest do przewozu:

- gazów palnych klasy 2,
- cieczy o temperaturze zapłonu do 55°C,
- niektórych materiałów promieniotwórczych klasy 7,



ogumione koło zapasowe,



dokumenty wymagane przy przewozie, które kierowca otrzymuje od
przewoźnika:

- zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu,

dopuszczającym do przewozu materiału niebezpiecznego lub
materiałów niebezpiecznych danej klasy,

- dwa egzemplarze instrukcji bezpieczeństwa określającej sposób

postępowania w razie zagrożenia, jakie może powstać w czasie
przewozu danego materiału niebezpiecznego, przy czym jeden
egzemplarz przeznaczony jest dla konwojenta, jeśli uczestniczy w
przewozie,  



wymagane oznakowanie pojazdu w zależności od rodzaju materiału
niebezpiecznego (zgodnie z postanowieniami załącznika B),



odblaskowe tablice ostrzegawcze barwy pomarańczowej według
wzoru.

Dokumenty
przewozowe

We wszystkich pojazdach przewożących towary

niebezpieczne (w sztukach przesyłki, luzem, w
cysternie) w takich ilościach, wymagane jest
oznakowanie nalepkami ostrzegawczymi sztuk
przesyłki lub pojazdu, wymagany jest podczas
przewozu dokument przewozowy zawierający, co
najmniej, następujące informacje:



nazwę i adres nadawcy i odbiorcy (odbiorców)
ładunku,



numery UN wszystkich przewożonych towarów
niebezpiecznych, poprzedzone literami „UN”,



ich prawidłowe nazwy przewozowe,



numery nalepek ostrzegawczych zagrożeń jakie
stwarza ładunek,



grupę pakowania ładunku, jeśli jest przypisana do
numeru UN,



rodzaj i ilość opakowań – sztuk przesyłki,



całkowitą ilość przewożonych towarów, osobno dla
każdego numeru UN i grupy pakowania,



informacje dodatkowe charakteryzujące przewóz.

Osoby uczestniczące w przewozie

W pojeździe samochodowym przewożącym materiały niebezpieczne

mogą znajdować się wyłącznie:



jeden lub dwóch kierowców oraz konwojent,



w razie potrzeby - pracownicy ładunkowi i osoby obsługujące
przewożoną aparaturę, o czym zamieszcza się wzmiankę w karcie
drogowej,



funkcjonariusze Straży Przemysłowej.

Do kierowania pojazdem samochodowym przewożącym materiał

niebezpieczny uprawniony jest kierowca, który:



ma co najmniej 2 lata praktyki zawodowej w kierowaniu danym
rodzajem pojazdu,



odznacza się sumiennością i dokładnością w pracy,



został specjalnie przeszkolony w zakresie warunków przewozu
materiałów niebezpiecznych określonej klasy, postępowania w
razie zagrożenia innych uczestników ruchu, powstałego w związku
z przewozem materiału niebezpiecznego a także znajomością
odpowiednich przepisów,



ma zaświadczenie z odbytego kursu dokształcającego z wpisaną
klasą niebezpieczeństwa materiałów, które uprawniony jest
przewozić (nie stosuje się do kierowców pojazdów przewożących
materiały niebezpieczne klasy 6.2).

Naładunek i wyładunek



Za prawidłowy i bezpieczny naładunek (rozmieszczenie ładunku,
jego umocowanie na pojeździe), przewóz, przeładunek i
wyładunek materiału niebezpiecznego odpowiedzialny jest
konwojent, a jeśli nie uczestniczy on w przewozie - kierowca.



Materiał niebezpieczny przewożony w sztukach przesyłki powinien
być należycie opakowany i oznakowany. Obowiązek dostarczenia
materiału niebezpiecznego do przewozu w prawidłowym i
należycie oznakowanym opakowaniu ciąży na wysyłającym.



Naładunek i wyładunek materiałów niebezpiecznych
poszczególnych klas powinien być dokonywany pod nadzorem
konwojenta, a jeżeli nie uczestniczy on w przewozie -pod
nadzorem kierowcy,



Poszczególne sztuki przesyłki powinny być ułożone na pojeździe w
ten sposób, aby były zabezpieczone przed przemieszczaniem.



Sztuki przesyłki wymagające ostrożnego obchodzenia się (np.
kruche) powinny być ułożone w pojeździe jednowarstwowo



W razie przewozu materiałów różnych klas,
poszczególne sztuki przesyłki powinny być
ułożone w pojeździe w taki sposób, aby można je
było odróżnić i przy wyładunku zachować
wymagane środki ostrożności.



W razie uszkodzenia opakowania materiału
niebezpiecznego, stwierdzonego przy
przyjmowaniu materiału z innego rodzaju środka
transportu (np. wagonu), konwojent lub kierowca
może przyjąć taką sztukę przesyłki do przewozu
za zgodą jej odbiorcy i pod warunkiem, że nie
będzie ona zagrażać bezpieczeństwu ruchu i
osób uczestniczących w przewozie. W razie
uszkodzenia opakowania materiału
promieniotwórczego zgodę taką może wyrazić
tylko Centralne Laboratorium Ochrony
Radiologicznej (CLOR).



Każdy pojazd po wyładowaniu materiału
niebezpiecznego powinien być oczyszczony (nie
dotyczy to wnętrza cysterny). Sposób
czyszczenia oraz użyte do tego materiały nie
mogą powodować zanieczyszczenia środowiska

Zagrożenia związane z transportem
materiałów niebezpiecznych

Każdy transport materiałów

niebezpiecznych musi być niezwykle
precyzyjnie przygotowany i
przeprowadzony. Zła klasyfikacja,
załadunek lub wypadek komunikacyjny
może nieść ze sobą poważne skutki (np.
uwolnienie do otoczenia toksycznych
środków przemysłowych (TSP) lub
innych niebezpiecznych materiałów
chemicznych, stwarzających zagrożenie
dla życia, mienia lub środowiska).

Dziękuje za uwagę.