|
Przykłady wykorzystania arkusza kalkulacyjnego EXCEL w szkole średniej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1a. |
|
Rozwiązywanie nierówności postaci ax + b > 0 lub ax + b >= 0 |
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych oraz procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
2x - 6 > 0 |
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Nierówność nie ma rozwiązania |
. |
|
|
|
Metoda II |
Odp: |
#VALUE! |
|
|
|
|
a = |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
b = |
-6 |
|
|
Przykład: |
2x - 6 >= 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Nierówność nie ma rozwiązania |
. |
|
|
|
Metoda II |
Odp: |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1b. |
|
Rozwiązywanie nierówności postaci ax + b < 0 lub ax + b <= 0 |
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych oraz procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
4x+ 8 < 0 |
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Rozwiązaniem nierówności: jest x > |
4 |
|
|
|
Metoda II |
Odp: |
#VALUE! |
|
|
|
|
a = |
-2 |
|
|
|
|
|
|
|
b = |
8 |
|
|
Przykład: |
4x+ 8 <= 0 |
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Rozwiązaniem nierówności: jest x >= |
0 |
|
|
|
Metoda II |
Odp: |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1c. |
|
Rozwiązywanie równania postaci ax + b = 0 |
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy budowania formuł oraz narzędzia szukaj wyniku. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a = |
2 |
|
Przykład: |
|
2x + 10 = 0 |
|
|
|
b = |
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Komórka |
|
Komórka |
|
Komórka |
|
|
|
|
formuły |
|
celu |
|
decyzyjna |
|
|
Metoda I |
Odp: x = |
-5 |
Metoda II |
0 |
Odp: x = |
-5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a = |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
b = |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
c = |
4 |
|
Przykład: |
|
3x + 4 = 4x - 8 |
|
|
|
d = |
-8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: x = |
12 |
Metoda II |
0 |
Odp: x = |
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1 d. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zbadaj, kiedy przyjmuje wartości dodatnie, a kiedy ujemne tunkcja: f(x) = 3x - 9 |
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych oraz procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a = |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
b = |
-9 |
UWAGA: |
Tu uzyskasz odpowiedź dla a = 0 i b różne od 0. |
|
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla x > |
3 |
|
|
Metoda II |
oraz funkcja przyjmuje wartości ujemne dla x < |
3 |
|
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie metodą graficzną |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y = 3x - 9 |
-2 |
-15 |
-1 |
-12 |
0 |
-9 |
1 |
-6 |
2 |
-3 |
3 |
0 |
4 |
3 |
5 |
6 |
6 |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1 e. |
|
Badanie monotoniczności funkcji postaci y = ax + b |
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych oraz procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
y = 3x - 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Metoda I |
Odp: Funkcja jest malejąca. |
|
|
|
|
a = |
-3 |
|
Metoda II |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2 a |
|
Dla jakiego m funkcja przechodzi przez podany punkt |
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy budowania formuł. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
y = 3x + m -2 |
|
A ( 3 ; 4) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
4 |
|
|
Odp: m = |
-3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2 b |
|
Dla jakiego m funkcja przecina oś OY poniżej punktu ( 0 ; 0 ) |
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych oraz procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
w |
|
Metoda I |
Odp: Szukane m < |
2 |
|
|
1 |
-2 |
|
Metoda II |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2 c. |
|
Rozwiązanie metodą graficzną |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y |
|
-2 |
-11 |
|
-1 |
-8 |
|
0 |
-5 |
|
1 |
-2 |
|
2 |
1 |
|
3 |
4 |
|
4 |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zbadaj dla jakich wartości parametru a i b wykresy funkcji y = ax - 3 i y = 2x +b |
|
|
przecinają się w punkcie A ( 2 ; - 4 ) pod kątem prostym? |
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy budowania formuł |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a1 |
x |
y |
|
a |
b |
|
|
|
2 |
2 |
-4 |
|
- 1/2 |
-8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
Szukane proste to: y = -1/2x - 3 i y = 2x - 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie metodą graficzną |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y=-1/2x-3 |
y=2x-8 |
|
-2 |
-2 |
-12 |
|
-1 |
-2,5 |
-10 |
|
0 |
-3 |
-8 |
|
1 |
-3,5 |
-6 |
|
2 |
-4 |
-4 |
|
3 |
-4,5 |
-2 |
|
4 |
-5 |
0 |
|
5 |
-5,5 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 3 a. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zbadaj dla jakich wartości parametru a i b funkcja y = ax + b przechodzi przez |
|
|
|
|
punkt B (3 ; 0 ) oraz C ( 0; 2 ) |
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy budowania formuł oraz narzędzia szukaj wyniku. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
b |
|
x1 |
y1 |
|
x2 |
y2 |
|
- 2/3 |
2 |
|
3 |
0 |
|
0 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
Szukana prosta ma postać: y = |
|
|
- 2/3 |
x + |
Zygmunt Pastuszczak:
Ustal odpowiedni znak liczby b przy zmianie współrzędnych punktów.
2 |
Zadanie 3 b. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zbadaj dla jakich wartości parametru b funkcja y =ax + b ma miejsce zerowe |
|
|
Rozwiązanie przy pomocy narzędzia analizy danych - tablicowanie danych: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
y = 3x - b |
oraz |
b € C i b € ( -2 ; 7) |
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
x => |
0 |
-1 |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
|
|
-1 |
-2 |
1 |
4 |
7 |
10 |
13 |
|
|
0 |
-3 |
0 |
3 |
6 |
9 |
12 |
|
|
1 |
-4 |
-1 |
2 |
5 |
8 |
11 |
|
|
2 |
-5 |
-2 |
1 |
4 |
7 |
10 |
|
|
3 |
-6 |
-3 |
0 |
3 |
6 |
9 |
|
|
4 |
-7 |
-4 |
-1 |
2 |
5 |
8 |
|
|
5 |
-8 |
-5 |
-2 |
1 |
4 |
7 |
|
|
6 |
-9 |
-6 |
-3 |
0 |
3 |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
dla b = 0 , x =0 ; dla b =3 , x = 1 ; dla b = 6 , x = 2 |
|
|
|
|
|
Zadanie 2a. |
|
Rozwiąż układ równań postaci: |
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy procedury Visual Basic: |
4x + 5 y = 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x + y = 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a= |
4 |
b= |
5 |
c= |
3 |
|
|
|
c= |
1 |
d= |
1 |
e= |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2b. |
|
|
|
Odp: |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiąż układ równań postaci: |
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy narzędzia Solver: |
4x + 5 y = 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x + y = 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
formuła lewej strony I równania |
2,99999999999999 |
|
|
|
|
|
formuła lewej strony II równania |
2 |
|
|
|
|
|
|
Suma stron - komórka celu |
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y |
|
|
|
|
|
|
Odp: |
7 |
-5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2c. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy budowania formuł : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Współczynniki: |
|
Wyrazy wolne: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
5 |
|
3 |
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odpowiedź: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
y = |
-5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opis : |
|
|
|
|
|
|
|
|
Do ułożenia algorytmu zostały wykorzystane wzory Cramera |
|
|
|
|
|
|
|
|
W okno : "Współczynniki" należy wpisać odpowiednio współczynniki z obu równań przy x i y. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2d. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiąż układ trzech równań postaci: |
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy procedury Visual Basic: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
współczynniki przy: |
wyraz |
|
x + y - z = 11 |
|
|
|
x |
y |
z |
wolny |
|
x - y + z = 1 |
|
|
|
1 |
1 |
-1 |
11 |
|
2x +y + z = 5 |
|
|
|
1 |
-1 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
2 |
1 |
1 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp.: |
#VALUE! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2e. |
|
Rozwiąż układ trzech równań postaci: |
|
|
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji: |
x + y - z = 11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x - y + z = 1 |
|
|
x |
y |
z |
|
|
|
2x + y + z = 5 |
|
|
1 |
1 |
-1 |
|
W |
|
|
|
|
1 |
-1 |
1 |
|
-4 |
|
|
|
|
2 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
w |
y |
z |
|
Wx |
|
|
|
|
11 |
1 |
-1 |
|
-24 |
|
|
|
|
1 |
-1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
5 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
w |
z |
|
Wy |
|
|
|
|
1 |
11 |
-1 |
|
4 |
|
|
|
|
1 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
2 |
5 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
y |
w |
|
Wz |
|
Odp: |
|
|
1 |
1 |
11 |
|
24 |
|
x = |
6 |
|
1 |
-1 |
1 |
|
|
|
y = |
-1 |
|
2 |
1 |
5 |
|
|
|
z = |
-6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2e. |
|
Rozwiązanie metodą graficzną |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
|
4x + 5 y = 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4x + 5 y = 4 |
|
|
|
|
x |
f(x) |
g(x) |
|
|
|
|
|
|
-1 |
1,4 |
3 |
|
0 |
0,6 |
2 |
1 |
-0,2 |
1 |
2 |
-1 |
0 |
3 |
-1,8 |
-1 |
4 |
-2,6 |
-2 |
5 |
-3,4 |
-3 |
6 |
-4,2 |
-4 |
7 |
-5 |
-5 |
8 |
-5,8 |
-6 |
9 |
-6,6 |
-7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 2f. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dobierz a, b aby funkcje przecinały się w punkcie A (- 2 ; 3 ): |
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy narzędzia Solver: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład: |
|
y = 2ax - b |
|
Współrzędne punktu: |
|
|
|
|
|
|
y = ax + b |
|
x |
y |
|
|
|
|
|
|
|
-2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
formuła 2ax -b |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
formuła ax + b |
3 |
|
|
|
a |
b |
|
|
Komórka celu : |
6 |
|
Odp: |
-1 |
1 |
|
Zadanie 1a. |
|
Sprawdzanie, czy wyrażenie jest tautologią: |
|
|
|
Rozwiązanie przy pomocy wklejania funkcji logicznych: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprawdź, czy wyrażenie jest prawem logicznym: ~p lub q <=> p => q |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
q |
~p |
~p lub q |
p => q |
L => P |
P => L |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
To jest prawo logiczne. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie metodą zero-jedynkową przy pomocy wklejania funkcji inforacyjnych: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
q |
~p |
~p lub q |
p => q |
~p lub q <=> p => q |
|
|
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
|
|
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
|
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
|
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
To jest prawo logiczne |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zadanie 1b. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprawdź, czy wyrażenie jest prawem logicznym: p => [ (~p) lub q ] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
q |
~p |
~p lub q |
p => [ (~p) lub q ] |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
|
1 |
|
|
0 |
0 |
1 |
1 |
|
1 |
|
|
0 |
1 |
1 |
1 |
|
1 |
|
|
1 |
0 |
0 |
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
To nie jest prawo logiczne |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie metodą zero-jedynkową przy pomocy wklejania funkcji inforacyjnych: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
q |
~p |
~p lub q |
p => [ (~p) lub q ] |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
|
1 |
|
|
0 |
0 |
1 |
1 |
|
1 |
|
|
0 |
1 |
1 |
1 |
|
1 |
|
|
1 |
0 |
0 |
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
To nie jest prawo logiczne |
|
|
|
|
|
Zadanie 1c. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Rozwiązanie metodą zero-jedynkową przy pomocy wklejania funkcji inforacyjnych: |
|
Sprawdź, czy wyrażenie jest prawem logicznym: [ ( p ^q ) lub p ] <=> p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
q |
p ^ q |
(p^q)lubq |
L => P |
P => L |
|
|
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
|
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
|
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
|
|
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Odp: |
To nie jest prawo logiczne. |
|
|
|
|
|