Wymagania BHP w procesie pracy
przy spawaniu i cięciu metali
Ogólne wymagania bezpieczeństwa pracy przy spawaniu i cięciu metali
Spawanie jest to proces łączenia materiałów topliwych, głównie metali przez stapianie miejsca łączenia. W zależności od stosowanych środków, rozróżniamy spawanie łukowe(elektryczne) gazowe i termitowe.
Warunki cieplne w warsztatach spawalniczych nie są bardzo ciężkie, dlatego że wydzielanie ciepła z nagrzanego materiału jest stosunkowo niewielkie. Temperatura w pobliżu spawanego metalu podnosi się wówczas o 3-4oC w stosunku do temperatury ogólnej warsztatu.
Jednym z podstawowych czynników określających sanitarno-higieniczne warunki przy pracach spawalniczych jest duże promieniowanie cieplne. Zależnie od natężenia prądu elektrycznego, wydajność palnika gazowego oraz wielkość powierzchni roztopionego metalu, natężenie promieniowania wynosi w granicach od 1 – 15W/m2 w ciągu minuty. Podczas spawania wydziela się także promieniowanie niewidzialne – podczerwone i pozafiołkowe. Ogromna jasność promieni spawania może poważnie uszkodzić siatkówkę oka, w widmie promieniowania przy temperaturze ponad 2000oC są również niewidzialne promienie ultrafioletowe mogące wywołać choroby oczu.
Bardziej szkodliwe dla spawacza jest zanieczyszczenie powietrza produktami gazowymi tj. tlenek węgla, azotu, acetylen. Intensywność wydzielania się pyłu oraz jego skład chemiczny zależą od rodzaju otulin elektrodowych.
Wymagania dotyczące stanowisk pracy i pomieszczeń :
spawanie i cięcie metali odbywać się powinno w pomieszczeniu specjalnie do tego przeznaczonym (spawalni) i oddzielonym od innych pomieszczeń. Jeżeli spawanie odbywa się na otwartej przestrzeni to stanowisko robocze powinno być zabezpieczone w miarę możliwości przed opadami atmosferycznymi (specjalne daszki lub nieprzemakalne płachty).
każde stanowisko robocze powinno mieć dostateczne oświetlenie sztuczne.
Spawalnie powinny mieć także dostateczną wentylację zapewniającą usuwanie zanieczyszczonego powietrza substancjami szkodliwymi, oraz dopływ świeżego powietrza.
Jeżeli w spawalni znajdują się piece lub paleniska do podgrzewania przedmiotów przed spawaniem, powinny mieć swoją własną wentylację.
Przy spawaniu podgrzewanych przedmiotów należy używać osłony izolujące w cwlu ochrony przed promieniowaniem.
Spawalnie powinny być zbudowane z materiału niepalnego przy czym wysokość pomieszczeń nie może być niższa niż 3,75m.
W spawalni powinno przypadać co najmniej 15m3 na każdego pracownika najliczniejszej zmiany, na każde stanowisko robocze trzeba przeznaczyć co najmniej 4m2 podłogi, a odległość między stanowiskami powinna wynosić nie mniej niż 1m.
Ściany spawalni powinny być pomalowane kolorem ciemnomatowym.
Stanowisko spawacza powinno być w oddzielnej kabinie lub oddzielone od pozostałych pomieszczeń (zasłonami, parawanami z materiału niepalnego).
Miejsce pracy powinno być tak urządzone aby spawacz miał pod ręką wszystkie potrzebne materiały i narzędzia. Stół spawalniczy należy uziemić a nad stołem zamontować urządzenia wyciągowe. W przypadku stałego i ciągłego wykonywania pracy powinny być stołki do siedzenia wyposażone w śrubę do regulacji ich wysokości. W pobliżu stanowiska należy przewidzieć urządzenie do bezpiecznego zawieszania elektrody, a przy spawaniu gazowym naczynie z wodą do ochładzania palnika.
Zabronione jest wykonywanie spawów na urządzeniach będących pod ciśnieniem oraz w odległości mniejszej niż 5m od materiałów łatwopalnych. Przede wszystkim nie wolno przechowywać w spawalni materiałów łatwopalnych. Oczyszczanie zbiorników lub naczyń powinno odbywać się poprzez staranne wymycie wodnym roztworem ługu sodowego.
W spawalni mającej do 10 stanowisk na których są stosowane gazy, dopuszcza się indywidualne wyposażenie w postaci butli niezbędnych do prowadzenia procesu technologicznego.
Dla zabezpieczenia spawacza spawającego ługiem elektrycznym należy stosować :
wentylację ogólną
wentylację miejscową( urządzenia odsysające połączone z oprzyrządowaniem
ruszty i otwory odsysające umieszczone na stole spawalniczym
ubrania robocze
sprzęt ochrony osobistej(okulary ochronne z filtrami, maski przeciwpyłowe, fartuchy skórzane, rękawice spawalnicze)
Ogólne zasady BHP dotyczące użytkowania obrabiarek do obróbki metali
Do pracy przy obrabiarce powinien być dopuszczony pracownik mający odpowiednie umiejętności, obrabiarka powinna być sprawna technicznie, powinny być zainstalowane osłony ruchome i stałe, a jeżeli jest możliwość pracy na obrabiarce z otwartą osłoną, to ta osłona musi mieć blokadę uniemożliwiającą jej otwarcie bez zatrzymania obrabiarki.
Obrabiarka powinna być wyposażona w urządzenia chroniące przed odpryskami wiórów, płynów smarująco-chłodzących. Element obrabiany powinien być bardzo dobrze przymocowany do odpowiedniego uchwytu lub imadła. W trakcie czyszczenia lub konserwacji obrabiarka powinna być odłączona od zasilania elektrycznego.