Pedagogika resocjalizacyjna 15.03
4 rodzaje definiowania nieprzystosowania spolecznego wg Lesława Pytki
Definicje objawowe (symptomatologiczne)
nieprzystosowanie spoleczne okresla się przez odwolanie się do jego podstawowych i specyficznych objawow albo elemenatrbych wskaznikow o charakterze behawioralnym.
Zachowania antagonistyczno-destruktywne -sa wyrazem pewnego konfliktu jednostki ze spleczenstwem i polegaja na destrukcji istniejacego ladu spolecznego. np. naduzywanie alkoholu, prostytucja, promiskuityzm (niewazne gdzie z kim i jak- zachowania dewiacyjne, seksualne), wagary, lenistwo, pasożytnictwo.
Definicje teoretyczne
→ oprocz charakterystyki symptomatologicznej angazuje się w nich pewne pojecia teoretyczne wynikajaca z ogolnej teorii przystosowania lub bormalnego funkcjonowania spolecznego jednostki np. motywacja, postawy, role spoleczne, normy, standardy, wartosci, poziom leku, sumienie
Definicje operacyjne
→ wskazuje się nie tylko na symptomy, ale także na sposoby jego pomiaru, odsyłając jednoczensie konkretnego narzedzia pomiarowego np. testy, skale, kwestionariusze.
np. wg Pytki: Zjawiskami wskazujacymi na nieprzystosowanie spoleczne ludzi są te ich zachownia, które pozostaja w jaskrawej sprzecznosci z powszechnie uzawanymi normami i oczekiwaniami spolecznymi. Konsekwencjami tych zachowan w skali makro są zaburzenia w funkcjonowaniu systemu spolecznego, wyrazajace się między innymi w wyraznych szkodach oraz stratach moralnych i materialnych spoleczenstwa. Natomiast w skali mikro negatywnymi konsekwencjami tych zachowan są ograniczenia swobody i autonomii osobistej lub zagrozenie bezpieczenstwa psychicznego, albo fizycznego czlonkow spoleczenstwa. Są to więc wszelkie negatywne lub nieadekwatne reakcje jednostek na wymogi i nakazy zawarte w przypisanych im konstruktywnych rolach spolecznych.--> wszelkie negatywne zachowania, które są negatywne dla jednostki i spoleczenstwa.
Definicje utylitarne (zdrowowrozsadkowe, administracyjne)
→ ujmuja nieprzystosowanie spoleczne od strony pewnej bezradnosci srodowiska wychowawczego wobec jednostki sprawiajacej mu trudnosci wychowawcze oraz „niedostosowania” tego srodowiska do potrzeb i aspiracji oraz poziomu rozwoju dziecka oznaczonego jako „zaburzone”, wobec którego można stosowac „specjalne metody i srodki”
PODSUMOWANIE
nieprzystosowanie spoleczne to:
→ odmiana rozwoju spolecznego powodujaca zle skutki dla jednostki i spoleczenstwa
→ brak podatnosci dzieci i mlodziezy na normalne metody wychowawcze
→ rodzaj zaburzen w zachowaniu spowodowany „negatywnymi warunkami srodowiskowymi” lub zaburzeniami rownowagi procesow centralnego ukladu nerwowego
→ zaburzenia emocjonalne wyrazajace się trudnosciami lub niemoznoscia wspolzycia jednostki z innymi ludzmi
→ rozbieznosc między systemem norm i wartosci uznawanych przez jednostke i przez grupe spoleczna, do której przynalezy.
→ zespol zachowan, ktore swiadcza o tym, ze ktos nieprzestrzega [pewnych podstawowcyh zasad postepowania.
Cechy jednostek nierzystosowanych spolecznie:
->niezgodnosc zachowan z wartosciami i normami uznawanymi przez spoleczenstwo (lamanie norm spolecznych, stronienie od wartosci prospolecznych)
→ problem z rozwojem moralnym
→ przeciwstawianie się zasadom
→ brak wartosci i niedostrzeganie ich
→ patrza na swiat w sposob nierealistyczny („ nie ja jestem zly lecz to swiat jest zly”)
→ poszukuja grup, które moglyby zaspokoic swe potrzeby ( grup antagonistyczno destruktywnych)
→ nie widza sensu zycia
→ przewaga procesow asymilacji bądź akomodacji
→ zaburzenia w rozwoju sfery emocjonalnej.
Na tle charakterystyki neletnich, za szczegolne i bardzo specyficzne trudnosci wystepujace w pracy z wychowankami uznaje się:
obnizajacy się poziom leku przed kara, onsekwencjami prawnymi przy rownoczesnej zmniejszajacej się podatnosci na oddzialywania wychowawcze
niedostateczne kontrolowanie zachowan i zamierzone lekcewazone, wystepujace lacznie z poczuciem krzywdy i natarczywa postawa rozszczeniowa na tle tzw „swoich praw”
stosowanie agresji jako podstawowego sposobu rozwiazywania problemow
przecenianie wlasnych mozliwosci w zakresie wplywania na otoczenie
poglebiajacy się proces obnizania poziomu intelektualnego i emocjonalnego
silny i utrwalony negatywzim szkolny
tendencje do uzywania ronorodnych srodkow psychoaktywnych
brak potrzeby konstruowania wlasnych planow zyciowych
dezintegracja srodowiska rodzinnego (brak poczucia bezpieczenstwa)
czerpanie wartosci z mediow takich jak: brutalnosc, przemoc
Istota nieprzystosowania spolecznego:
-nieadekwatne reagowanie jednostki na przeposy i normy zwarate w przypisanych jej rolach spolecznych
- na ogol wynika to z niedostatkow lub zaburzen socjalizacyjnych dziecka w rodzinie czyli nieskutecznego nabywania przez nie wartosci i norm spolecznych.
Głowna przyczyna tego stanu rzeczy jest frustracja potrzeby zaleznosci emocjonalnej oraz wszystkie czynniki utrudniajace jej prawidlowe zaspokojenie- przede wszystkim we wczesnym okresie dziecinstwa.