FIZJOTERAPIA

Cel:

• usunięcie procesów chorobowych i ich następstw, zapobieganie im, usuwanie dolegliwości, możliwie jak najdalej idące odzyskanie zdrowia i jego utrwalenie'

Cele szczegółowe:

• zwalczanie bólu

• zwalczanie stanów zapalnych

• zwiększanie odporności ogólnej

• poprawa wydolności fizycznej

• przeciwdziałanie skutkom hipokinezji ← zmniejszenie , brak ruchu

• usprawnienie mechanizmów regulacyjnych ustroju oraz czynności narządów

BODŹCE

• reakcja organizmu na bodźce jest podstawą fizykoterapii

ZALEŻY OD:

• rodzaju bodźca

• sposobu działania bodźca

• natężenia bodźca

• czasu działania

• okolicy ciała

• wielkości powierzchni na która działa

POBUDLIWOŚĆ

• w fizjoterapii wykorzystuje się bodźce o małym i średnim natężeniu

• zdolność reagowania na bodźce zależy od:

właściwości osobniczych

wieku

płci

stanu układu nerwowego

rytmów biologicznych

CZYNNIKI FIZYCZNE

• termiczny → CIEPLNY

• fotochemiczny → zmiany chemiczne w tkance pod wpływem SWIATŁA

• elektrokinetyczny → skurcze mięśni pod wpływem PRĄDU MIEJSCOWEGO

• elektrochemiczny → zmiany chemiczne w tkankach pod wpływem PRĄDU

• mechaniczny → mikromasaż tkanek pod wpływem ULTRADŹWIĘKÓW (masaż)

• kinetyczny → RUCH → ĆWICZENIA

METODY FIZJTERAPII

• MECHANOterapia :masaz leczniczy i kinezyterapia

• MAGNETOterapia

• ELEKTROterapia

• TERMOterapia

• FOTOterapia (+LASER)

• ULTRASONOterapia (ULTRADŹWIĘKI)

• HYDROterapia

• AEROZOLOterapia

• BALNEOterapia (leczenie surowcami naturalnymi np. borowina

• KLIMATOterapia (leczenia klimatyczne)

ODCZYN – występuje w tkankach

Odczyn zależy od:

• ilości energii

• czasu działania energii

• właściwości tkanek

Odczyn PROGOWY

• najmniejszy stwierdzalny odczyn

Wartość PROGOWA=tolerancja tkanki

• granica zdolności przystosowania się tkanki do bodźca fizycznego

• przekroczenie tej granicy powoduje zniszczenie tkanki

RODZJE ODCZYNÓW

1. ODWRACALNY

-następuje po upływie pewnego czasu

2. NIEODWRACALNY

-powstały w wyniku uszkodzenia tkanek (upośledzenie czynności, zniszczenie struktury)

3. NORMALNY

-tkanki wskazujące prawidłowe czynności reagują w sposób, który można przewidzieć

4. MIEJSCOWY

-w miejscu działania energii

5. OGÓLNY

-odpowiedz całego ustroju lub niektórych układów na bodziec fizyczny

ADAPTACJA

-jeżeli bodźce działają ciągle lub z przerwami przez jakiś czas, to dochodzi do zwiększenia odporności na nie, a nawet na inne bodźce

KINEZYTERPIA

ruch + leczenie = leczenie ruchem

-podstawą są ćwiczenie lecznicze

• indywidualna (miejscowa)

• ogólna (grupowa)

• metody kinezyterapeutyczne

-celem jest przywrócenie możliwie maksymalnej sprawności fizycznej

Kinezyterapia INDYWIDUALNA =miejscowa

• ćwiczenia bierne (rehabilitant)

• ćwiczenia czynno-bierne (pacjent+rehabilitant)

• ć samowspomagane (np. rowerek)

• ć odciążające (np. basen)

• ć czynne (normalne)

• ć czynne z oporem (np. hantle)

• REDRESJE (rozciągnie stawów, poprawa ruchomości w stawach)

  ćw specjalne

• ć synergistyczne (ć mięśni współdziałających np. w stawie)

• ć ipsilateralne (ć wolnych stawów w obrębie tej samej kończyny)

• ć kontra lateralne (ćwiczymy druga zdrową kończynę)

• ć oddechowe (przerywnik w ćwiczeniach)

• ć relaksacyjne ( odprężające na stres)

• ć czynności samoobsługowych (ć codziennych czynności)

• pionizacja i nauka chodzenia (jeżeli długo się leży)

Kinezyterapia OGÓLNA =grupowa

• ćwiczenia ogólnousprawniające

• gimnastyka poranna

• ćwiczenia w wodzie

• sport osób niepełnosprawnych

Wpływ kinezyterapii na KOŚCI I STAWY

• poprawa zakresu ruchu w stawie

• kształcenie powierzchni stawowych

• poprawa elastyczności i sprężystości torebek stawowych

• uwapnienie kości

Wpływ kinezyterapii na MIĘŚNIE

• wzrost siły i masy

• wzrost elastyczności i długości

• przywrócenie czynności mięśni

• poprawa odżywiania, usuwanie szkodliwych produktów

Wpływ kinezyterapii na UKŁAD NERWOWY

• relaks

• pobudzeni CUN

• rozwój pamięci ruchowej

• poprawa szybkości oddziaływania na bodźce zewnętrzne

• poprawa koordynacji i równowagi

Wpływ kinezyterapii na UKŁAD ODDECHOWY

• zwiększenie pojemności życiowej płuc

• elastyczna tkanka płucna

• silne mięśnie oddechowe

• kształtowanie klatki piersiowej

Wpływ kinezyterapii na UJŁAD KRAŻENIA

• poprawa wydolności

• zwiększenie pojemności wyrzutowej serca

• obniżenie tętna podczas wysiłku

• szybszy powrót do stanu spoczynku po wysiłku

• silniejszy mięsień sercowy

Kinezyterapia działa tez na układ moczowy i pokarmowy.

MASAŻ

-metoda oddziaływania fizykalnego

-oddziaływanie bodźcami mechanicznymi na tkanki przy biernym zachowaniu się masowanego

KIERUNKI MASAŻU

• leczniczy

• sportowy

• higieniczno-kosmetyczny

  Masaż KLASYCZNY

• -zewnętrzny bodziec mechaniczny, którego źródłem jest ściśle określona praca rąk masażysty na tkankach masowanego

Metody masażu KLASYCZNEGO

• masaż wykonywany ręcznie

• masaż wykonywany aparatem

• metody łączone

Masaż KLASYCZNY

• polega na odpowiednim ułożeniu chorego oraz stosowaniu klasycznych technik masażu

• znajduje zastosowanie głównie w schorzeniach narządu ruchu i wykonywany jest ręcznie

Masaż LECZNICZY

-to takie stosowanie wielu sposobów wykonywania masażu, których celem jest poprawienie psychofizycznej sprawności chorego

-znajduje zastosowanie w profilaktyce, leczeniu i rehabilitacji wielu chorób

Rodzaje masażu LECZNICZEGO

• masaż klasyczny

• masaż specjalistyczny

• masaż w środowisku wodnym

• masaż przy użyciu aparatów

Formy masażu LECZNICZEGO

• częściowy (np. kończyna, kark, plecy)

• ogólny (całego ciała)

Kwalifikacje zawodowe MASAŻYSTY

• znajomość anatomii, fizjologii, fizjopatologii, psychologii z elementami pedgogiki

• sprawność manualna

Cechy psychofizyczne MASAŻYSTY

• pełna sprawność fizyczna i psychiczna

• umiejętność współpracy z pacjentem, obserwacja reakcji chorego na zabieg

• cierpliwość, wyrozumiałość, troska o chorego, chęć niesienia pomocy, takt

PRZECIWWSKAZANIA DO ZAWODU MASAŻYSTY

• zaburzenia równowagi, uszkodzenie błonnika, zawroty głowy

• choroby skóry

• choroby alergiczne

• wady narządu ruchu

• nadmierne pocenie się rąk

• niewydolność układu krążenia

• astma oskrzelowa

• choroby układu nerwowego

Zasady BHP

• wygodny, przewiewny strój masażysty

• stabilne, wygodne obuwie

• ręce umyte i wysuszone przed i po zabiegu

• skóra rąk czysta bez zmian chorobowych

• krótkie paznokcie

• bez biżuterii, zegarka

• skóra pacjenta umyta, czysta, bez zmian chorobowych

Zasady DAWKOWANIA masażu klasycznego

• każdy zabieg masażu rozpoczynamy i kończymy głaskaniem

• początkowe chwyty powinny być łagodne i delikatne w miarę wzrostu czasu i ilości zabiegów bodziec może być silniejszy

• masaż powinien być wykonywany poniżej progu bólu

• dawkowanie masażu uzależnione jest od odczynu, czyli reakcji pacjenta

• masaż wolny, rytmiczny jest bodźcem łagodniejszym niż masaż wykonywany szybko , arytmicznie

Zasady METODYCZNE

• wywiad z pacjentem

• na rozebranym ciele

• odpowiednie ułożenie (rozluźnione tkanki)

• kierunek masażu zgodny z przebiegiem naczyń limfatycznych (do węzłów chłonnych), naczyń krwionośnych (do sercowo), włókien mięśniowych

• nie masujemy węzłów chłonnych

• każdy chwyt powtarzamy kilkakrotnie

• przerwany ruch powtarzamy od miejsca początkowego

• przerwany na długo zabieg zaczynamy od początku

• czas masażu zależy od jednostki chorobow, okolicy masowanej, stanu zdrowia, objętości masowanej

• nie masujemy bezpośrednio po posiłku

• siła masaży wzrasta wraz ze wzrostem liczby wykonywanych zabiegów

• siła masażu zależy od wieku pacjenta, płci, stanu fizycznego org, budowy ciała, stanu zdrowia

• po masażu zalecany jest odpoczynek, tym dłuższy om obszerniejszy masaż (15-20min)

• po pierwszych zabiegach może nastąpić pozorne pogorszenie stanu zdrowia

• masaż wykonujemy w seriach 10 – 12 masaży

• im większy jest obszar masowania tym krótszy czas trwania każdego odcinka

(np. 3 serie po 10 masaży, 2dni przerwy, 3tyg odstępu pomiędzy seriami)

ZASADY POZYCJI UŁOŻENIOWEJ

• bezpieczna dla pacjenta, stabilna

• wygodna + komfort psychiczny pacjenta

• ułatwiająca rozluźnienie – zbliżenie przyczepów mięśniowych

• ułatwiająca odpływ krwi i chłonki

LEŻENIE TYŁEM

• mały wałek lub poduszeczka pod lordozą szyjną

• stawy biodrowy i kolanowe lekko ugięte (wałek lub koc pod kolanami)

• kończyny dolne w lekkim odwiedzeniu i rotacji zewnętrznej

• stopy oparte o wałek

• kończyny górne w lekkim odwiedzeniu, zgięte w łokciach (wałek pod przed ramię)

• u pacjentów ze schorzeniami serca, górna część tułowia ułożona nieco wyżej

LEŻENIE PRZODEM

• kolana lekko ugięte (wałek pod stawy kolanowe)

• wałek lub plaska poduszka pod brzuchem

• kliny pod barki

• kończyny górne wzdłuż tułowia

• głowa bokiem w stronę masażysty lub w położeniu środkowym, pod czołem poduszeczka

LEŻENIE BOKIEM

• głowa na poduszce

• miękki wałek pod talię

• kończyny górne ugięte w łokciach leżą przed tułowiem

• kończyny dolne zgięte w stawach kolanowych i skokowych, między kolanami i podudziem długi wałek

POZYCJA SIEDZĄCA

• masaż okolicy głowy karku, obręczy kończyny górnej, podparcie dłoni na biodrach lub ręce na czoło i oparcie o coś (ustabilizowanie kończyn górnych)

• masaż kończyn górnych : ułożenie masowanej kończyny na stole na odpowiedniej wysokości

TECHNIKI MASAŻU KLASYCZNEGO

głaskanie rozcieranie ugniatanie oklepywanie wibracja wstrząsanie wyciskanie

1 GŁASKANIE

• stosowane najczęściej

• na początek i koniec masażu

• wykonuje się od obwodu do serca

• częścią dłoniową ręki

• płynne ruchy

• ręka cały czas na ciele

Rodzaje: 2) GŁĘBOKIE

1. POWIERZCHOWNE -mocniejszy nacisk z wyraźnym fałdem pod

-nacisk delikatny palcami

-działa na skórę i receptory w skórze działa na skórę i receptory w skórze, na naczynia żylne i chłonne powierzchowne

CELE GŁASKANIA

• złuszczanie naskórka

• podniesienie temperatury masowanej okolicy

• poprawa napięcia skóry

• lepsza elastyczność i sprężystość skóry

• lepsze odżywienie skóry

• udrożnienie gruczołów potowych i łojowych

• przyspieszenie gojenia się ogniska zapalnego

• obniżenie pobudliwości zakończeń nerwowych czuciowych skóry

• przepchnięcie krwi żylnej i chłonki w kierunku dosercowym

2 ROZCIERANIE

• działa na tkankę łączną

• powierzchowne i głębokie

• stosowane głównie na okolice stawów, w leczeniu przykurczy, blizn, zrostów pourazowych i po zabiegach operacyjnych, zgrubień torebek stawowych

• opuszkami palców, kłębem kciuka, kostkami, piąstką

KIERUNKI ROZCIERANIA

• spiralne prostolinijne (o małej amplitudzie)

  aby nie dopuścić do zrostu tkanek

• podłużne skokami (od przyczepu mięśnia do brzuśca)

  oddziaływanie na receptory ścięgniste

• poprzeczne (zygzakiem)

  przemieszczanie tkanki łącznej w stosunku do tkanek leżących obok

• koliste

  w drenażu linfatycznym i masażu segmentarnym

CELE ROZCIERANIA

• poprawa ukrwienia

• przebudowa tkanki łącznej kolagenowej (blizny)

• poprawa elastyczności ścięgien i więzadeł

• przyspieszenie wchłaniania obrzęków, krwiaków, wysięków

• uaktywniony przepływ limfy w przestrzeniach międzykomórkowych

• likwidacja zrostów tkankowych

PRZECIWWSKAZANIA DO ROZCIERANIA

• okolice obrzęków w stanach zapalnych

• choroba Burgera – choroby tętnic

• skaza naczyniowa

• po przebytym zakrzepowym zapaleniu żył

3 UGNIATANIE

• dotyczy mięśni

• wykonujemy najczęściej oburącz (na małych można jedną)

• ręce płynnie się przesuwają

• tempo 40-50 ruchów/min

• 1 ręka cały czas na ciele

RODZAJE UGNIATANIA

• szczypczykowe

  chwyt mięśnia między kciuk a palec wskazujący

• poprzeczne

działa pobudzająco

wyciska substancje z tkanek

• podłużne

wzdłuż włókien mięśniowych

przepycha krew i chłonkę z naczyń leżących obwodowo do centralnych

działa rozluźniająco

CELE UGNIATANIA

• duże przekrwienie masowanego obszaru

• zwiększony przepływ krwi

• poprawa odżywienia mięśni

• pobudzenie (ugniatanie poprzeczne) lub rozluźnienie (ugniatanie podłużne) mięśni

• poprawa wymiany tkankowej

• szybsza regeneracja po wysiłku

• utrzymanie napięcia oraz elastyczność ścięgien i mięśni

• oddziaływanie CUN poprzez receptory (proprioceprtory)

4 OKLEPYWANIE

• uderzanie rękami masażysty w masowane tkanki

• silny bodziec mechaniczny

• powinno być sprężyste i krótkie, aby nie wywoływało bólu

• tempo: wolne 100-120 uderzeń/min szybkie 250-300 uderzeń/min

RODZAJE OKLEPYWANIA

• lekkie: miotełkowe

• średnie: łyżeczkowe, energiczne miotełkowe

• mocne: siekące

CELE OKLEPYWANIA

• poprawa stanów troficznych mięśni

• zmniejszenie się pobudliwości nerwowej w nerwicach (oklepywanie lekkie)

• zmniejszenie się bólów neurologicznych

• oklepywanie średnie: pobudzenie tkanki nerwowej i mięśniowej, podniesienie napięcia tych tkanek

• oklepywanie silne: hamuje czynności tkanek, nerwowej i mięśniowej, rozbicie tkanki tłuszczowej

WSKAZANIA

• nerwice wegetatywne

• neurologie

• porażenia wiotkie

• zaniki mięśni

• obniżenie napięcia mięśni

PRZECIWSKAZANIA

• skaza naczyniowa

• obrzęki

• ch. Burgera i Raynarda

• żylaki

• porażenie spastyczne

• wzmożone napięcie mięśni

• ostre nerwobóle i zapalenia nerwów

5 WSTRZĄSANIE

• przekazywanie tkankom drgań o dużej amplitudzie i małej częstotliwości

• najczęściej stosowane wstrąsanie kończyny dolnej lub górnej

• rzadziej stosujemy wstrząsanie klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy

CELE WSTRZĄSANIA

• obiżenie napięcia mięśni

• rozluźnienie aparatu więzadłowego

• poprawa krążenia obwodowego i chłonki

6 WIBRACJA

• przekazywanie tkankom drgań o małej amplitudzie i dużej częstotliwości

• może być ręką masażysty lub za pomocą aparatów wibracyjnych

• rzadko stosowane pojedynczo

RODZAJE WIBRACJI

Labilna: Stabilna:

-wzdłóż przebiegu mięśni, nerwów i naczyń -na bolesne punkty

-drgania przekazywane przez kciuk i palec trzeci -5-15 sekund i 5 sekund przerwy +głaskanie

CELE WIBRACJI

• obniżenie pobudliwości nerwowej

• działenie przeciwbólowe

• zmniejszenie obrzęków

• przyspiesza tworzenie kostniny (stabilna)

7 WAŁKOWANIE

• stosowane na ramieniu lub udzie

• to odmiana ugniatania połączonego głaskaniem

• działa delikatniej niż ugniatanie

WSKAZANIA DO WAŁKOWANIA

• osłabione mięśnie

• po urazach

• kruchość naczyń włosowatych

• patologiczne stany nacyń obwodowych

8 WYCISKANIE = drenaż limfatyczny

• to drenaż limfatyczny

• rodzaje: jedną lub dwiema rękami

CELE WYCISKANIA

• przepchniecie krwi w nazyniach żylnych i chłonki w naczyniach chłonnych w kierunku serca

• zwiększenie przepływu krwi i limfy

• szybsze odprowadzenie produktów przemiany materii

• ułatwienie dopływu krwi utlenionej do tkanek

• pobudzenie CUN

WPŁYW MASAŻU NA UKŁADY I TKANKI

1. TKANKA ŁĄCZNA

• łączy różne komórki, tkanki, narządy

• nadaje kształt naszemu ciału

• przeciwdziała sile grawitacji

SKŁAD TKANKI ŁĄCZNEJ

• komórki

  • fibroblasty

  • niezróżnicowane

  • tuczne

  • makrofagi

  • plazmatyczne

  • limfocyty

  • granulocyty

  • monocyty

  • tłuszczowe

  • barwnikowe

• substancja międzykomórkowa:

  • istota PODSTAWNA

    - ma postać żelu w którym są komórki (funkcje: mechaniczna i odżywcza- pośredniczy w wymianie pomiędzy komórkami a naczyniami krwionośnymi i chłonnymi)

  • część WŁÓKNISTA

    – włókna kolagenowe, sprężyste, siateczkowate

RODZAJE TKANKI ŁĄCZNEJ

• ZBITA

  • dużo komórek i włókien

  • tworzy skórę, ścięgna (tkanka włóknista) i wiązadła (tkanka sprężysta)

• LUŹNA (wiotka)

  • mało komórek, dużo substancji międzykomórkowej

  • wchodzi w skład wszystkich narządów

ROZCIERANIE DZIAŁA NA TKANKE ŁĄCZNĄ

FORMY TKANKI ŁĄCZNEJ

1. UPOSTACIOWANA

• przebieg włókien upostaciowany np. w ścięgnie

2. NIEUPOSTACIOWANA

• włókna przebiegają w różnych kierunkach

• tworzy torebki stawowe, błony

WPŁYW MASAŻU NA TKANKE ŁĄCZNĄ

TKANKA WIOTKA

• poprawa odżywienia

• poprawa ukrwienia

• poprawa uelastycznienia

• poprawa sprężystości

• zapobieganie degeneracji

TKANKA ZBITA

• rozluźnienie

• pobudzenie

• uelastycznienie

• przyrost i rozrost

2. TKANKA CHRZĘSTNA

• komórki między którymi znajduje się substancja międzykomórkowa z elementami bezpostaciowymi oraz włókna kolagenowe i sprężyste

RODZAJE TKANKI CHRZĘSTNEJ

SZKLISTA

• tworzy powierzchnie stawowe, chrząstki dróg oddechowych orz żebra chrzęstne

SPRĘŻYSTA

• chrząstki ucha, krtani

WŁÓKNISTA

• krążki miedzykomórkowe, spojenie łonowe, łąkotki

WPŁYW MASAŻU NA TKANKE CHRZĘSTNĄ

• wpływ pośredni poprzez układ nerwowy, naczynia krwionośne i limfatyczne, skórę

• poprawa odżywiania co zapobiega zwyrodnieniom

3. TKANKA KOSTNA

ZBITA

• ścisłe utkanie gwarantujące moc i trwałość kości

• występuje głównie w trzonach kości długich

GABCZASTA

• utkanie beleczkowate, tworzace delikatną siateczkę

• występuje w nasadach kości długich, kościach krótkich i płaskich

WPŁYW MASAŻU NA TKANKE KOSTNĄ

• wpływ posredni

• lepsze ukrwienie

• lepsze odżywienie

• przyrost procesów kostnych

• po złamaniach

• mechaniczne uszkodzenia okostnej co utrudnia zrost kostny ← masaż świeżego kostnienia jest niewskazany

4. TKANKA TŁUSZCZOWA

• rozdrobnienie nadmiaru tłuszczu

• zmniejszenie tkanki pod wpływem intensywnego masażu

• przyspieszenie przemiany materii

5. TKANKA SIATECZKOWATA

• to komórki gwiaździste w szpiku kostnym śledzionie i węzłów chłonnych

WPŁYW MASAŻU NA TKANKĘ SIATECZKOWATA

• odżywienie

• podniesienie odporności poprzez wzrost liczby limfocytów

6. SKÓRA

• najbardziej zewnętrzna powłoka ciała

Funkcje:

• ochrona

• bierze udział w procesie termoregulacji

• jest narządem zmysłu

BUDOWA SKÓRY

• nabłonek wielowarstwowy płaski

  • w zrogowaciała

  • w jasna

  • w ziarnista

  • w kolczysta

  • w rozrodcza

• skóra właściwa : w brodawkowata i siateczkowata

• tkanka podskórna

  • zbudowana z tkanki łącznej włóknistej

  • zawiera zmienna ilosć komórek tłuszczowych

  • przebiegaja w niej duże naczynia krwionośne

UKRWIENIE SKÓRY

• naskórek – brak

• skóra właściwa - małe naczynia krwionośne (tętniczki, naczynia włosowate, żyły)

• tkanka podskórna – duże naczynia powierzchniowe

UNERWIENIE SKÓRY

• liczne włókna nerwowe przechodzące w splot leżący w tkance podskórnej

• cienkie pnie wytwarzają sploty

• leżące w warstwie brodawkowatej

• zakończenia nerwowe różnego rodzaju

WPŁYW MASAŻU NA SKÓRĘ

• naskórek

  • techniki: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie

  • działa złuszczające

  • usuwanie obumarłych komórek

• skóra właściwa

  • głaskanie głębokie, rozcieranie, ugniatanie

  • wyciśnięcie wydzieliny gruczołów potowych i łojowych

  • ułatwienie wydzielania wydzielin

  • udrożnienie gruczołów i kanałów łojowych i potowych

  • oczyszczanie skóry

  • poprawa krążenia w naczyniach włosowatych

  • przepchnięcie krwi żylnej w kierunku dosercowym

  • wzrost temperatury o 1-3 oC

  • rozszerzenie naczyń krwionośnych

  • przyspieszenie przemiany materii

• tkanka podskórna

  • rozluźnienie lub pobudzenie

  • uelastycznienie

  • odżywienie

  • usunięcie obumarłych komórek

  • poprawa procesów przemiany materii

WPŁYW MASAŻU NA NACZYNIA KRWIONOŚNE

• wspomaganie przepływu krwi

• rozszerzenie naczyń krwionośnych

• wzrost przepływu w kapilarach

WPŁYW MASAŻU NA UNERWIENIE SKÓRY

• uspokojenie lub pobudzenie

6. TKANKA MIĘŚNIOWA MIĘŚNIE SZKIELETOWE

• to część czynna narządu ruchu

• zbudowane z włókien poprzecznie prążkowanych

• łączą się z kośćmi za pomocą ścięgien

RODZAJE MIĘŚNI

• protagonistyczne

  • grupa mięśni, których skurcz powoduje określony ruch w stawie

• synergistyczne

  • mięśnie współdziałajce w wykonywaniu ruchu i zwiększające skuteczność działania

• antagonistyczne

  • mięśnie dziłające przeciwnie do mięśni protagonistycznych

PODZIAŁ TOPOGRAFICZNY MIĘŚNI

• mięśnie głowy

• szyi

• klatki piersiowej

• brzucha

• grzbietu

• obręczy kończyny górnej i mięśni kończyny górnej

• obręczy kończyny dolnej i mięśni kończyny dolnej

RUCHY MIĘŚNI

• długie

• krótkie

• płaskie

• zwieracze

BUDOWA MIĘŚNI

• połączone z kośćmi za pomocą ścięgien

• pojedyncze wlókna mięśniowe, pączki włókien i cały mięsień otaczają błony łącznotkankowe

• między włóknami jest tkanka łączna luźna z naczyniami i nerwami

• w 1/3 bliższej jest ujście większych naczyń i działamy d części dalszej do 1/3 bliższej (ugniatanie)

DZIAŁANIE MIEJSCOWE MASAŻU NA TKANKE MIĘŚNIOWĄ

• usprawnia pracę mięśni

• poprawia zdolnosć do skórczu i rozkurczu

• podnosi lub obniża napięci

• usuwa metabolity np. kwas mlekowy

• ułatwia i przyspiesza procesy przemiany materii

• poprawa ukrwienia

• poprawa odżywienia

• działanie rozgrzewające

• poprawa dotlenienia

• poprawa elastyczności i jędrności

DZIAŁANIE POŚREDNIE

• wpływ drogą unerwienia segmentarnego, drogą układu krążenia, także na mięśnie gladkie i mięśie ń sercowy

8. UKŁAD KRĄŻENIA

• żyła główna górna

  • odprowadza krew z głowy, szyi, klatki piersiowej i kończyn górnych

• żyła główna dolna

  • odprowadza krew z brzucha, miednicy i kończyn dolnych

  • powstaje na wysokości 5 kręgu lędźwiowego

Żyły kończyn dzielimy na powierzchniowe i głębokie

WPŁYW MASAŻU NA UKŁAD KRWIONOŚNY

• wzrost objętości wyrzutowej i pojemności minutowej serca

• przyspiesza procesy dyfuzyjne w płucach

• podczas ugniatania skurczu potem rozkurczu naczyń krwionośnych

• dostarczenie większej ilości krwi do płuc i naczyń obwodowych , przyspieszenie krążenia

• poprawa pracy mięśni gładkich w naczyniach (skurcz i rozkurcz)

WPŁYW MASAŻU NA UKŁAD KRĄŻENIA

• masaż powinien trwać przynajmnej 10minut i obemować przynajmniej 1 część ciała

• u osób chorych na serce masaz powinien być lekki i spokojny, dostosowany do rytmu serca

• u osób z podwyższonym ciśnieniem masaż musi być łagodny i pololny, by nie doprowadzić do gwałtownego wahania ciśnienia

9. UKŁAD CHLONNY

BUDOWA UKŁADU CHŁONNEGO

• naczynia chlonne

• węzły chłonne

• pnie chłonne

• przewody chłonne przewód chłonny piersiowy, przewód chłonny prawy

WPŁYW MASAŻU NA UKŁAD CHŁONNY

• szybsze odprowadzanie chłonki

• usprawnienie pracy układu chłonnego

10. UKŁAD NERWOWY

• część ośrodkowa – mózg i rdzeń kręgowy

• część obwodowa – nerwy czaszkowe, rdzeniowe, układ autonomiczny

Podział funkcjonalny układu nerwowego

• część informacyjna (nerwowa) – ośrodki czuciowe

• część ruchowa – oś ruchu

• część autonomiczna – nie podlega naszej woli, reguluje czynności narządów

  • część współczulna – przygotowuje organizm do pracy

  • część przywspółczulna – w czasie odpoczynku

• część nadrzędna – łączy wszystkie części

RECEPTORY

EKSTEROrceptory - głównie w skórze

• odbieraja bodzce mechaniczne (czucie bólu, dotyku, ucisku)

• i termiczne (czucie ciepła, zimna)

TELEreceptory

• odbierają bodźce z pewnej odległości (receptory wzroku, słuchu, węchu)

INTEROreceptory

• odbierają bodzce z narzadów wewnetrznych

  • WISCEROreceptory – w trzewiah

  • PROPRIOreceptory – w narządach ruchu

WPŁYW MASAŻY NA UKŁAD NERWOWY

• lekki masaz działa uspokajająco

• średni masąz obudza

• mocny masaż hamuje czynności

• masując mięśnie działamy na nerwy je unerwiające

• masując tkanki działamy na zakończenia nerwów

• lepsze ukrwienie tkanki nerwowej

• lepsze dotlnienie tkanki nerwowej

• regulacja przewodnictwa bodzców i reagowania na bodzce

• regulacja proporcji współdziałania układu współczulnego i przywspółczulnego

11. UKŁAD ODDECHOWY

WPŁYW MASAŻY NA UKŁAD ODDECHOWY

• przyspieszenie wymiany gazowej w plucach

• wzrost zapotrzebowania na tlen (dobra wentylacja gabinetu)

• usprawnienie mięśni oddechowych

• pełniejszy wdech i wydech

• pobudzenie czynnosci wydzielniczej drzewa oskrzelowego

• udroznienie dróg oddechwych

12. UKŁAD POKARMOWY

WPŁYW MASAŻY NA UKŁAD POKARMOWY

• masaż brzucha usprawnia pracę narzadów jamy brzusznej (żołądek, j grube i cienkie)

• poprawa ukrwienia

• poprawa czynności wydzielniczej gruczołów

• poprawa trawienia

• przyspieszenie wydzielania produktów przemiany materii

13. UKŁAD MOCZOWY

WPŁYW MASAZU N A UKŁAD MOCZOWY

• poprawa ukrwienia i odżywienia nerek

• wzrost czynności filtracyjnej nerek

• przyspieszenie wydalania moczu (masaż okolicy nerek, podbrzusza, pęcherza moczowego)

WPŁYW MASAŻU NA PRZEMIANE MATERII

• przyspieszenie procesów biochemicznych w organizmie

• przyspieszenie usuwania produktów przemiany materii

• poprawa zaopatrzenia tkanek w tlen i substancje odżywcze

• usuwanie kwasnych metbolitów przemiany materii

• ułatwienie spalania tłuszczów i usuwania ich z organizmu

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WSKAZANIA DO MASAŻU

1. SKÓRA

• zaburzenie odzywcze w chorobach naczyn krwionośnych i chłonnych

• przewlekłe i nawracające odmrożenia

• blizny

• cele kosmetyczne

2. NARZĄD RUCHU – MIĘŚNIE SZKIELETOWE

• zanik mięśni z bezczynności lub niedoczynnosci ruchowej

• porażenia i niedowłady wiotkie

• stany pourazowe mięśni

• przewlekłe stany zapalne

• zmęczenie mięsni (sportowcy)

• stany pourazowe (stłuczenia, skręcenia,zwichnięcia po ustapieniu ostrego stanu zapalnego)

• choroby z przeciązenia

• przykurcze w stawach

• zesztywnienie po unieruchomieniu

• stany pooperacyjne narzdu ruchu

• choroby reumatyczne

3. UKŁAD KRĄŻENIA

• obniżenie cisnienia krwi

• odtłuszczenie serca nieznacznego stopnia

• choroby obwodowych naczyń krwionośnych

4. MIĘŚNIE GŁADKIE

• niedowłady żołądka, jelit

• nawykowe zaparcia

• opadnięcie trzewi

5. UKŁAD NERWOWY

• przewlekłe zapalenia nerwow

• nerwobóle

• zespół wypadania krążka międzykręgowego

• stany po urazach CUN

PRZECIWWSKAZANIA DO WYKONYWANIA MASAŻU

• stany gorączkowe

• ostre stany zapalne

• świezy zawał

• tętniaki

• nieuregulowane nadcinienie

• niewyrównane wady serca

• proces nowotworowy (w masowanej okolicy)

• stany zapalne i alergiczne skóry

• zapalenie węzłów chłonnych

• zapalenie żył , zakrzepy

• krwotoki

• łamliwość kości

• żylaki, owrzodzenia podudzi

• choroby narządów wewnętrznych (masaż powłok brzusznych)

DRENAŻ LIMFATYCZNY

• ma szczególne zastosowanie w usuwaniu obrzęków po przebytych chorobach

  ( postępowanie lecznicze)

• może być stosawany w celach kosmetycznych – profilaktycznych

DRENAŻ LIMFATYCZNY W FIZJOTERAPII

• wszystkie dolegliwości, którym towarzyszą wysięki i obrzęki bądź zmiany skórne, wynikające z zaburzenia krążenia limfy, kwalifikujace się do masażu klasycznego np. obrzęki pourazowe po amputacji piersi

DRENAŻ LIMFATYCZNY W KOSMETOLOGII

• każdy dochodzi do niezbyt nasilonych zaburzeń w przepływie chłonki nie stwierdza się cech poważnej lokalnej lub ogólnoustrojowej choroby

• wspomaga terapię i profilaktyke cellulitu

• stanowi przygotowanie do innych zabiegów kosmetycznych

PRZECIWWSKAZANIA DO DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

• obrzęki i wysieki w przebiegu ostrych stanów zapalnych

• obrzęki niewyleczonych chorób zakaźnych

• choroby nowotworowe, jeżeli istnieje ryzyko przerzutów

• niewydolność serca

• + takie jak przy masażu klasycznym

TECHNIKI DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

• głaskanie

• rozcieranie spiralne

• rozcieranie koliste

• WYCISKANIE !!!

• ugniatanie

FAZY DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

• faza przygotowawcza

  • przygotowanie obszaru do przyjęcia chłonki

  • stosujemy głaskanie i rozcieranie w okolicy węzłów chlonnych

• faza odprowadzająca

  • drenaż limfatyczny w kierunku węzłów regionalnych

  • stosujemy WYCISKANIE

ZASADY DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

• drenaż rozpoczynamy od węzłów i naczyń znajdujących się najbliżej ujęć żylnych i stopniowo rozmasować części dalsze

• ruchy wolne, wymuszone powolnym przepływem limfy w naczyniach

• ruchy płynne i miękkie

• wszystkie techniki muszą mieć charakter przepychający

• należy stosować umiarkowana siłę, aby nie doprowadzic do zbytniego nagrzania tkanek

• wszystkie chwyty powinny być wykonywane 3-5 razy

• podwójne opracowywanie stawów

DRENAŻ KOŃCZYNY GÓRNEJ

• masaż stawu barkowego

• masaż ramienia od łokcia do barku

• masaż stawu łokciowego

• masaż stawu barkowego

• masaż przedramienia od nadgarstka do stawu łokciowego

• masaż stawu nadgarstkowego

• masaz stawu łokciowego

• masaż ręki i pleców

• masaż stawu nadgarstkowego

• głaskanie ogólne całej kończyny

DRENAŻ KOŃCZYNY DOLNEJ

• masaz stawu biodrowego

• masaż uda od kolana do biodra

• masaż stawu kolanowego

• masaz stawu biodrowego

• masaż podudzia od kostki do kolana

• masaż stawu skokowego

• masaz stawu kolanowego

• masaz stopy

• masaż stawu skokowego

• głaskanie ogólne całej kończyny

CZAS TRWANIA DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

• czast trwania drenażu 1 kończyny to ok 10minut

• czas trwania zabiegu większej okolicy 20-30 minut

• czas trwania zabiegu na całe ciało 60 minut (kończyny, głowa, klatka piersiowa, brzuch)

• zabieg można wykonywac codziennie

• seria kliku do klikunastu zabiegów

LECZNICTWO UZDROWISKOWE

• polega na zorganizowanemu postępowaniu leczniczym, w którym wykorzystuje się bodźcowe oddziaływanie naturalnych tworzyw leczniczych klimatu, piękna przyrody oraz fizykalnych metod leczniczych

• leczenie uzdrowiskowe prowadzone jest w innym środowisku niż to w którym pacjent żyje i pracuje

• może stanowić kontynuację leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego wielu chorób przewleklych

UZDROWISKO

• miejscowość o korzystnym i leczniczo oddziałowującym klimacie, pięknej przyrodzie, posiadającą bogate zasoby naturalnych tworzyw leczniczych (wody mineralne, peloidy) oraz właściwe zorganizowaną służbę zdrowia i zakłady leczenia (sanatoria, zakłady kapielowe i fizykalne oraz pijalnie)

Cele lecznictwa uzdrowiskowego

• leczenie chorób przewlekłych, skaracanie okresu zdrowienia po wielu chorobach

• rehabilitacja

• profilaktyka chorób

• utrwalenie poprzednio uzyskanych wyników leczniczych

• utrzymnie zdolności do pracy

  (w przypadku chorób zawodowych)

Zadania lecznictwa uzdrowiskowego (cele szczegółowe)

• zmaiana nawyków zdrowotnych w zakresie żywienia i aktywności fizycznej

• uwolnienie się od nałogów

• poprawa kondycji biologicznej organizmu

• zwiększenie sił obronnych organizmu

Trzy strefy działania lecznictwa uzdrowiskowego

• obciążenie lub wyłączenie z działania szkodliwego wpływu środowiska i niehigienicznego trybu życia

• normalizacja czynności – popudzenie wewnętrznych zdolnosci organizmu do zwiększenia ekonomiki tych czynnościowegozwiększenie zdolności narządów do aktywnego przeciwdzialania wpływom środowiska ( zwiększenie zdolności adaptacyjnych )

Cechy pobytu w uzdrowisku

• turnusy sanitoryjne łączą czynniki powszechne dostępne z naturalnymi

• pobyt w uzdrowisku reguluje tryb życia, sprzyja wypoczynkowi i odpowiedniej ilości snu

• aktywny tryb zycia , reguluje pory posiłków wiążą się znacząco ze zdrowym stylem zycia i przynoszą poprawę samopoczucia

Kierunki lecznictwa uzdrowiskowego

• leczenie balneologiczne

• leczenie fizykalne

• leczenie ruchem

• leczenie dietetyczne

• wychowanie zdrowotne

• metody specjalne (psychoterapia, trening relaksacyjny, biblioterapia, muzykoterapia, choreoterapia)

• leczenie farmakologiczne tylko w przypadku koniecznym

Zakłady

• przychodnie uzdrowiskowe

• uzdrowiskowe zaklady przyrodolecznicze

• prewentoria uzdrowiskowe

• sanatoria uzdrowiskowe

• szpitale uzdrowiskowego

Odczyn uzdrowiskowy

• cechuja go takie obajwy jak:

• bezsenność lub senność

• uczucie rozbicia

• apatyczny lub depresyjny nastrój

• niepokój

• drażliwość

• bóle głowy

• brak łaknienia

• nudności

• mocniejsze bicie serca

• uczucie kłucia lub ucisku klatki piersiowej

• zaparcia lub biegunka

Fazy kuracji uzdrowiskowej

I FAZA

• obejmuje pierwsze 2-3 dni pobyty w uzdrowisku

• chory adaptuje się do zmienionego środowiska, zmienia tryb życia, zachowania, zmieniaja się ludzie, w tym pacjenci i personel

• pacjent jest wylączony z życia zawodowego i domowego

• mogą wystapić przejściowe objawy jak bóle glowy, niepokój, drażliwocś

• zabiegi powinny być dawkowane ostrożnie

II FAZA

• od 4 – 16 dnia

• zaostrzenie dolegliwości (wahania ciśnienia u nadciśnieniowców, bóle wieńcowe u sercowców, bóle stawowe u reumatyków) lub pojaiwnie się nowych objawów

• jest to odczyn uzdrowiskowy

• jego nasilenie swiadczy o zbyt intensywnym leczeniu

• neleży zredukować dawkowanie zabiegów

• objawy odczynu wystepują u ok 50 % pacjentów

III FAZA

• najefektywniejsza

• od 16-19 dnia

• zmniejszają się dolegliwości (bóle , duszności)

• poprawia się sprawność i wydolność fizyczna

• usprawnia się układ krążenia i oddechowy

• zwiekszaja się zdolności obronne orgaizmu

• człowiek staje się odporiejszy na infekcje stresy przez długi czasu po wyjeździe

Wybór uzdrowiska

• wskazania i przeciwwskazania do uzdrowienia

• profile (kierunki) leczenie uzdrowiskowego

• metody lecznicze stosowane w uzdrowiskach

• tryb skierowani i kwalifikowania dla uzdrowiska

WSKAZANIA do leczenia uzdrowiskowego

choroby ukladu krążenia

• przewlekłe choroby serca i naczyń wiązkowych

• stany po zawale

• wady serca

• stany po operacjach serca serca i naczyń kończyn

• nadcisnienie tętnicze

• przewlekłe choroby naczyń konczyn dolnych

choroby układu oddechowego

• przewlekłe nieżyty górnych dróg oddechowych i zatok

• stany po operacjach laryngologicznych i terakochirurgicznych w obrębi klatki piersiowej

• POCHP – przewlekła choroba płuc

• rozstrzenia oskrzeli

• astma

• pylica

choroba układu trawienia

• choroba wrzodowa żołądka

• przewlekłe nieżyty żolądka i dwunastnicy

• choroby przewlekle przełyku

• nieżyty jelit

• przewlekłe chorób pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych

• przewlekłe zpalenie trzustki i stany po ostrym zapaleniu

choroby przemiany materii i układu wydzielania wewnętrznego

• cukrzyca

• otyłość

• nadczynność i niedoczynność tarczycy

• choroba przysadki i nadnerczy

choroby reumatyczne i ortopedyczno – urazowe

• RZS

• ZZSK

• stany po operacjach stawów i kości

• choroba zwyrodnieniowa stawów

• stany po amputacji konczyn

• wady postawy

• wady wrodzone

choroby układu nerwowego

• nerwobóle

• przewlekle zapalenie nerwów, korzni i splotów

• stany po urazach nerwów i splotów

• stany po udarach

• stany po urazach czaszkowo – mózgowych

• po zapaleniu mózgu i opon mózgowych

• mózgowe porażenie dziecięce

choroby kobiece

• przewlekłe stany zapalne narządu rodnego

• stany po operacjach ginekologicznych

• zaburzenie wieku pokwitania

• niepłodność z zaburzeniami cyklu miesiączkowego

choroby skóry

• przewlekłe zapalenia skóry

• alergiczne zapalenie skóry

• luszczyca

• rybia łuska

• starzenie łojotokowe

choroby naczyniowe skóry

• owrzodzenia skóry

• liszaj płaski i zanikowy

• łysienie plackowate

• bielactwo

choroby zawodowe

• stany po zatruciach

• zmiany w ukladzie krwiotwórczym spowodowane zatruciami lub promieniowaniem jonizującym

• pylica pluc

• przewlekłe nieżyty oskrzeli

choroby psychosomatyczne

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWSKOWEGO

• choroby o ostrym przebiegu

• choroby ze wskazaniami do zabiegów chirurgicznych

• żółtaczka

• niewydolność krążenia

• cukrzyca z mocnymi zmianami naczyniowymi

• powikłania cukrzycy

• nowotwory

• padaczka

• choroby psychiczne

• nerwice uciążliwe dla otoczenia

• niepełnosprawność umysłowa

• otępienie

• demencja starcza

• alkoholizm, narkomania

• ciąża , laktacja

• chorzy niedołężni, unieruchomieni, niezdolni do samoobslugi

• chorzy w cięzkim stanie ogólnym, wymagający leczenia szpitalnego

• szczególne przeciwwskazania kardiologiczne

ze względów epidemiologicznych

• ostre choroby zakaźne do zakończenia izolacji i calkowitego wyzdrowienia

• przewlekłe choroby zakaźne i nosicielstwo chorób zakaźnych

• choroby przenoszone drogą płciową

• choroby pasożytnicze