BALEONTOLOGIA I FIZJOTERAPIA INSTRUMENTALNA
13.II.2012
Istota rola i zadania lecznictwa uzdrowiskowego
Leczenie uzdrowiskowa integralna część leczenia.
Zagadnienia
istota i rola medycyny uzdrowiskowej - wprowadzenie do przedmiotu, rodzaje bodźców leczniczych stosowanych w lecznictwie uzdrowiskowym mechanizmy ich działania reakcje miejscowe i ogólne
podstawy fizjologiczne medycyny uzdrowiskowej
peliodoterapia – specyfika i metodyka wykonywania zabiegów (borowiny)
hydroterapia – specyfika i metodyka wykonywania zabiegów
wody mineralne i gazy lecznicze klasyfikacja
aerozoloterapia. Rodzaje i metodyka wykonywania zabiegów krenoterapia (kuracja pitna – picie wody mineralnej o danym składzie chemicznym)
terapia zimnem. Zabiegi hypertermalne (mające na celu przegrzania) krioterapia kriostymulacja sauna
podstawowe kierunki lecznictwa uzdrowiskowego. Profile leczenia poszczególnych uzdrowisk. Wskazania i przeciwwskazania do leczenia i uzdrowiskowego. Klimatoterapia, talesoterapia i subterrenoterapia (związane z warunkami klimatycznymi i terenowymi).
Zasady organizacji zakładów lecznictwa uzdrowiskowego zakładów i gabinetów fizykoterapii i fizjoterapii. Przepisy prawne i zasady BHP
podstawy geologii i balneochemii uzdrowiskowej: geneza naturalnych złóż leczniczych i ich ochrona
przegląd metod balneofizykalnych
metody balneofizkalna stosowane w angiologii i cukrzycy, wskaźnik ABI
metoda balneofizykalne stosowane w dermatologii
otyłość i choroby metaboliczne – epidemiologia etiopatogeneza i jej leczenie w warunkach uzdrowiskowych
fizjoterapia instrumentalna dla potrzeb fizjoterapii
BALNEOLOGIA Najważniejsza część medycyny uzdrowiskowej zajmująca się badaniami wód podziemnych, gazów i peloidów oraz właściwości leczniczych klimatu i ich zastosowaniem w lecznictwie.
BALNEOLOGIA I MEDYCYNA FIZYKALNA to dziedzina wiedzy medycznej i specjalność lekarska wykorzystująca naturalne metody lecznicze i czynniki fizyczne do leczenia prewencji i rehabilitacji chorób przewlekłych.
HISTORYCZNE FORMY BALNEOLOGI
świątybue zdrowia zabiegi balneologiczne masażę dieta (zakon eskułapów w starożytnej grecji)
gimnazjony: zimne natryski i zmywanie (starożytna grecja)
łaźnie arabskie: zabiegi balneologiczne i higieniczne miejsce spotkań osób bogatych
kąpieliska rzymskie: ciepłe kąpiele, miejsca relaksu i spotkań towarzyskich
łaźnie niemieckie: kąpiele parowe, ziemne kąpiele hartujące
sauna finska: sucha sauna
banie rosyjskie: sauna parowa
TWÓRCY BALNEOLOGII
marcin miechowa 1552 rozprawa o wodolecznictwie
józef struś z poznania 1555 praca o wpływie kompiel na tętno
wojciech oczko 1578 cieplice – ojciec balneologii polskiej
erazm sykst 1617 drugie dzieło w jęz. polskim
jakub moneta 1776
pissnitz (dzisiejszy prysznic) i kneipp (zaczął stosować zimne kąpiele) -
międzywojenne i powojenne
prof. korczyński, sabatowski, Józef dietel (stworzył klasyfikacja wód leczniczych) jankowiak
UZDROWISKOWE ZAKŁĄDY I URZĄDZENIA LECZNICZE
szpitale uzdrowiskowe
szpitale uzdrowiskowe dla dzieci
sanatorium uzdrowiskowe
sanatorium uzdrowiskowe dla dzieci
przychodnie uzdrowiskowe
zakład przyrodoleczniczy
szpital uzdrowiskowy w urządzonym podziemnym wyrobisku górniczym
sanatorium uzdrowiskowe w urządzonym podziemnym wyrobisku górniczym
pijalnia uzdrowiskowa
tężnia
w tej chwili w polsce jest 44 uzdrowisk funkcjonujących w polsce najczęściej w górach bo są tam dobre warunki. 3 pasy pas północny, pas środkowy i pas południowy.
44+1 (1 Wieliczka w wyrobisku górniczym)
żeby daną okolicę uznać należy spełnić restrykcyjne kryteria
KIERUNKI LECZNIECZE UZDROWISK POLSKICH
choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia)
choroby naczyń obwodowych (angiologia)
choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia)
choroby dolnych dróg oddechowych (pulnologia)
choroby układu trawiennego ( gastrologia i hepatologia)
cukrzyca i otyłość (diabetologia)
choroby endokrynologiczne (endokrynologia)
choroby ortopedyczno-urazowa (ortoperia)
choroby układu nerwowego (neurologia)
choroby reumatologiczne (reumatologia)
osteoporoza
choroby skóry (dermatologia)
choroby kobiece (ginekologia)
choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia, urologia)
choroby krwi i układu krwionośnego (hematologia)
choroby oczu (okulistyka)
choroby zawodowe
KIERUNKI DZIAŁALNOŚCI LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO
leczniczy – choroby przewlekłe
rehabilitacyjny – choroby układu ruchu
profilaktyczny prewencja chorób przewlekłych głównie cywilizacyjnych
edukacyjny kształtowanie prozdrowotnego stylu życia
choroby psychiczne/osoby leczące się psychiatrycznie są przeciwwskazaniem do leczenia sanatoryjnego
PODSTAWOWE CZYNNIKI LECZNICZE WYKORZTSRYWANE PRZEZ LECZNICTWO UZDROWISKOWE
naturalne surowce lecznicze – wody mineralne peloidy i gazy
naturalne czynniki przyrodolecznicze – klimat krajobraz szata roślinna
różne formy wysiłku fizycznego
czynniki fizyczne – światło dźwięk prąd elektryczny pole magnetyczne i inne
LECZNICE WODY MINERALNE NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE W POLSCE
chlorkowo sodowe > 1000mg% NaCl (solanki 1,5%) - chlorkowo-potasowa, wapienna, magnezowa, jodkowe, bromkowe, żelaziste, siarczkowe – ciechocinek, kołobrzeg, poczyn, kamień pomorski, świnoujście, goczałkowice, rabka, busko, solec, iwonicz, tymanów, wieniec
wodorowęglanowe > 1000mg% CO2/l
sodowe, potasowe, wapienowe, magnezowe, chrokowo-sodowe, żelaziste – krynica. Polanica. Polczyn kudawa, muszyna. Dusznik, Rymanów, Iwonicz, Długopole, Czerniawa, Szczawno Szczawnica, Wysowa, zagiewstów śwerdów
sarczkowo-siarkowodorowe > 1,0 mg s/l
siarczkowe proste, siarczkowo-sodowe, wapniowe, siarczanowo chlorkowe, sodowe, bromowe, jodkowe – Buśko, Solec, przerzeszyn, Wieniec, Swoszowice
radoczynne > 2 N Ci Rn/l
radonowe siarczkowe, fluorkowe, szczawy radoczynne - Świeradów, Czerniawa, Lądek, Szczawno
termalne > 20 ST. (cieplice
chrolokowo-sodowe radoczynne i fluorkowe – Cieplice, Lądek, Ciechocinek
gazy lecznicze
CO2, siarkowodór, radon, tlen i ozon – Dusznik, Krynica (źródła gazowe CO2)
ZASOBY ZŁÓŻ BOROWINOWYCH I ICH LOKALIZACJA
złoża udokumentowane – 14 (459ha)
złoża nie w pełni udokumentowane 16 (2940ha)
Lokalizacja
region północny polski – złoża typu wysokiego przejściowe
środkowy – złoża niskie
południowy – złoża wysokie niskie (Bieszczady, Podkarpacie, Sudety)
DZIAŁANIE BODŹCÓW ŚRODOWISKA PRZY RODNICZEGO NA USTRÓJ
receptory wzrokowe – zieleń kwiaty las rzeźba tereny architektura
receptory słuchowe – piękno muzyki śpiew ptaków szum drzew
receptory węchowe – zapach kwiatów olejków eterycznych drzew
razem = tonizujące działanie na układ nerwowy
i
skutki zdrowotne
rozluźnienie mięśni
równowaga psychiczna poprawa nastroju
zwiększenie aktywności fizycznej i psychicznej
SYNDROM WEGETATYWNY HAŁASU
wzmożona aktywność psychonerwowa
bezsenność
obniżenie sprawności fizycznej i psychicznej
podwyższenie ciśnienia krwi
podwyższenie czynności serca
skurcz naczyń obwodowych
bóle wieńcowe serca
VS
atmosfera ciszy i spokoju aktywizuje procesy regeneracji i zwiększa aktywność fizyczną
PODSTAWOWE BODŹCE LECZNICE W FIZJOTERAPII
termiczne
kinetyczne
mechaniczne
elektryczne
chemiczne
świetlne
dźwiękowe
hydrostatyczne i hydrodynamiczne
klimatyczne
psychiczne
RODZAJE I CECHY BODŹCÓW
bodźce - cechy: siła działania, czas, częstotliwość i szybkość
bodźce zmysłowe – działające na receptory (np. światło i dźwięk)
bodźce działające na cytoplazmę komókową
poprzez:
termoreceptory
mechanoreceptory
chemoreceptory
nocyceptory (receptory czuciowe związane z bólem nocycepcja przewodzenie bólu)
osmoreceptory
i poprzez te receptory uwalniane:
histaminy
adrenaliny
prostaglandyny
bradykininy
serotoniny
acetylocholiny
REAKTYWNOŚĆ NA BORŹCE ZALEŻY OD:
cech bodźca
zdolności organizmu do podpoweidzi
rodzaj tkanki
okolica
wielkość powierzchni
wrażliwość osobnicza (wiek płeć rodzaj choroby leki inne)
stanu aktywności narządu (stan czynnościowy układ autonomicznego)
STAN AKTYWNOŚCI NARZĄDU A REAKRYWNOŚCI NA BORDŹCE
Im bardziej nasilona jest czynność narządu (np. pobudzenie układu autonomicznego) tym mniejsza jest jego pobudliwość na bodźce pobudzająca, w większa na hamujące (reguła Wildera)
ANTAGONIZM UKŁADÓW
sympatyczny:
pobudza narżdy ważne dla życia płuca i serce – leżące nad przeponą a hamuje to co pod przeponą
układ walki agresji iucieczki zaopatruje m. rozwieracz żrenicy zwiększa napływ krwi do mózgowia i do kończyna by uciekać
oibydza u rozszerza drzewo oskrzelowo oddechowe
wzmaga akcę serca
wykazyje działanie chornotropowe dodatnie przyspiesz akcję serca
zwiększa siłę skurczu i wyrzutu
intropowo dadatnio zwięsza kurczliwość mm'
pobudza tylko gryczoły potowe
parasympatyczne:
wydzielanie łez śliny
zwężenie źrenic
zwalnia akcję mięśnia sercowego
zwęża drzewo oskrzelowo-płucne
pobudza narządy pod przeponą – wzmaga perystaltykę
jest odpowiedzialny za oddawanie moczu i kału
odpowiedzialny za erekcję, podczas gdy ejakulacja rządzi ośrodek sympatyczny części lędźwiowej rdzenia kręgowego
MECHANIZM DZIĄŁNIA BODŹCÓW FIZJOTERAPEUTYCZNYCH
reakcje i miejsce
termiczny mechaniczne chemiczne kinetyczne elektryczne
(strzałka w dół)
receptory
(strzałka w dół)
skórabłony śluzowe mięśnie
uwalnianie chormonów tkankowych
(strzałka w dół)
reakcja ogólne: poziom rdzeniowy: połączenia między elementami somatycznumi i autonomicznymi układu nerwowego w ogębie rdzenia reakcha : skórno – trzewne, skurno-mięśniowe, miśnio-trzewnym, trzewno-trzewno, trzewno-skórne, trzewno-mięśniowe |
reakcje ogólne poziom podkorowy i korowy: pochodzenie reakcji reguligujących reakcje: termoregulacja, naczynioruchowych, przemiany materii, głodu i pragnienia, innych |
TRZY FAZY ZMIAN AKTYWNOŚCI W UKŁADZIE AUTONOMICZNYM PODCZAS TERAPII BODŹCOWEJ
I faza – wstępna – chwiejność układu i reakcji alarmowej
II faza – ergotropowa (układ wsp.) - faza walki, wzmożonych reakcji, nad reaktywności
III faza trofotropowa (ukł przywsp.) - odpoczynku zdrowienia i adaptacji
SKUTKI DZIAŁANIA BODŹCÓW BALNEOFIZYKALNYCH
działanie ogólne:
trening zachowanych rezerw zdrowotnych mechanizmy samoobrony
regulacja i uporządkowanie działania układu fizjologicznych (krążenia i oddychania, endokrynologicznego i metabilocznego nerwowego ukłądu autonomicznego, i innych
zwiększenie wydolności cizycznej i uspawnienie ruchowe
zwiększenie odporności nieswoistej
uzyskanie równowagi psychicznej
działanie miejscowe
przeciwbólowe
przciwzapalne i przeciwobrzękowe
przekrwienne
niedokrwienne
zwikększające lub zminiejszające napięcie mięśniowe
i inne
BAZOWY PRZEBIEG REAKCJI ADAPTACYJNE CHOYCH PODDANYCH FIZJOTERAPII UYZDROWISKOWEJ
I okres – adaptacji do środowiska 4-6 (faza ujemna)
II okres – adaptacja do fizykalnych bodźców leczniczych 1-2 lub 1-3 (FAZA ujemna)
III okres równowagi 4 (faza dodatnia)
(literatura pr. Irena ponikowska „kompedium balneologii” i „medycyna uzdrowiskowa”,
straburzńscy „medycyna fizykalna”)
objawy kliniczne odczynu uzdrowiskowego
objawy subiektywne:
niepokój ból głowy, drażliwość, osłabienie, potliwość, senność, bezsenność, brak łaknienie lub wzmożone łaknienie
nasilenie lub pojawienie się objawów ze strony układu krążenia
bóle serca zaburzenia rytmu, tachykardia zmiany ciśnienia krwionośnego
pojawienie się lub zaostrzenie dolegliwości mięśniowo-stawowych
bóle stawów i mięśni.
Zmiany skórne
pokrzywka, rumień, świąd, nasilony dermografizm
zmniejszenie odporności nieswoistej
infekcje drug oddechowych, uaktywnienie ognisk zapalnych
zwiększenie reaktywności organizmu na różne bodźce
psychiczny i fizyczne w tym na bodźce lecznicze
zwiększenie
temperatury ciała, OB leukocytozy, histaminy w krwi
inne objawy indywidualne
Etiopatogeneza odczynu uzdrowiskowego (hipotezy)
wzrost aktywności układu podwrzgórze-nadnercza, wzrost wydzielania histaminy, wzrost wrażliwości tkanek na histaminę, fazowe zmiany wrażliwości tkanek na bodźce
nieswoiste coś tam
porównanie mechanizmów działania leczniczego :
met balneologiczne:
pobudzenie mechanizmów obronnych i adaptacyjnych
oddziaływanie na kilka układów fizjologicznych równocześnie
wyniki leczenia pojawiają się z opóźnieniem
nie wywołuje skutków ubocznych
met. Farmakologiczne
tłumienie mechanizmów samoobrony
działanie ukierunkowane na objawy lub chorobę
efekt leczenia jest szybko
prawie zawsze powstają mniejsze lub większe skutki uboczne.
Rola lecznictwa uzdrowiskowego we współczesnej medycynie:
uzupełnienie i intensyfikowanie wyników uzyskanymi innymi metodami
promowanie zdrowia i wrażanie aktywnego stylu życia
edukowanie zdrowotne chorych
zapobieganie chorobom zwłaszcza cywilizacyjnym
12.03.2012
kriochururgia
Najważniejsze wskazania lecznicze
stany przedrakowe
naczynia zwykłe
naboniaki
kłykcie kończyste
rak prostaty, szyjki macicy
ropne rany
żylaki
w okulistyce
metody – kontaktowa (zew. I sonda wewn.) natryskowe, sonda – nóż chirurgiczny
reakcje na oziębienie
Kompensacyjne ( przy rezerwie ciepłą i zachowaniu termoregulacji) zaróżowienie skóry, pobudzenie krążenia obwodowego rozluźnienie mięśni uczucie rozgrzania
|
Zaburzenie termoregulacji (przy małej rezerwie ciepła) zasinienie skóry zwiększenie napięcia mięśni (drżenie) dyskomfort psychiczny zaburzenia świadomości w skrajnych przypadkach |
Termoreceptory wew. i zewn
ośrodek termoregulacji (podwzgórze)
efektory -
wykorzystanie krioterapii:
leczenie uzupełniające wiele chorób w tym narządu ruchu
reumatologia
neurologia
medycyna sportowa
chirurgia
efekty działania zimna na ustrój zależą od:
czasu trwania ekspozycji na zimno (im dłużej tym głębień)
powierzchni
stopnia ochłodzenia
różnicy temp pomiędzy źródłem zimna a organizmem
zasady wykonania zabiegu bhp
wskazania do leczenia krioteapią miejscową:
zwyrodnieniowa choroba stawów
reumatyzm tkanek miękkich
fibromialgia
zespoły bólowe: kr. szyjnego i lędźwiowego, rwa kulszowa, dyskopatia
zapalenie okołostawowe barku
stany po operacji dysku lędźwiowego
ostre i przewlekłe choroby zapalne stawów, np. RZS ZZSK
stany po urazach stawów i mięśni
przykurcze w stawach
ropnie kości , przetoki
zapobieganie odleżynom, krwawieni z nosa, łokieć tenisysty
choroby neurologiczne ( spastyczny niedowład po udarach mózgu, PD, zapaenie rogów przednich rdzenia, ostre zaparcia nerwów obwodowych, stwardnienie rozsiane, rozsiane zapalenie mózgu, miastenia)
ogólnoustrojowa krioterapia
gościec zapalny RZS ZZSK dna zapalnie
łuszczycowe liszaj rumieniowy
dyskopatie
kolagenozy
reumatyzm tkanek miękkich
udary cieplne stany pourazowe w tym sportowe
klimatoterapia
obejmuje
kąpiele słoneczne powietzne
powietrzno-ruchowe
kąpiele morskie i w innych naturalnych zbiornikach wodnych
inhalacje naturalnego aerozolu
klimat
oznacza przeciętny stan atmosfery na danym obszarze określonym za pomocą śednich wieloletnich wartości poszczególnych elementów
pogoda oznacza stan dizyczny atmosferty na danym momnecie w danym obszarze
czynniko pogodotwórcze
ciśnienie powirtze
prmieniowanie słoneczne i cieplne atmosfery
usłonecznienie
temp
wilgotność powietrza
zachmurzenie
opady
prędkość wiatru
elektryczność atmosferyczna
zmętnienie atmosfery
głóne zespoły bodźców klimatycznych
termiczno-wilgotnościowe
fotochemiczne
świetlne
chemiczne
mechaniczne, elektryczne i neurotropowe
obejmują
temp, wilgotność powietrza prędkość wiatru promienie cieplne słoneczne
bodźce termiczne
wpływają na gospodarkę cielpną organizmu człowieka na przebieg procesw termoregulacyjnych ocdzucie komgortu lub dyskomfortuy cieplnego.
Wpływ ochładzania na ustrój
przy znaczniejszych bodźcach ochładznia atmosferycznego lub fdy mierne ochłoadznie trwa dość długo mogą zostać uruchomieno odczyny właściwe dla reakcji stresowej
wzmaga się wydzilanie homrmonów
w przypadku gdu silne ochładznie obejmuje cała ciało dochodzi początkowo do wzrostu przeminy matreii następnie do hibernacji ze sponiową utratą świaomści obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi i zwolnieniem tętna. Jeżeli temperatura wnętrza ciała obniża się do 20 stopni C następuje zgon.
Przegrzanie ustroju może doprowadzić do:
zapaści cieplej wywołanej ostrym niedokrwieniem mózgu wskutek przemieszczania się dużych ilości krwi do zenętrznych wartw ciała
udaru cieplnego gdy temp ciała podnosic się do 41-42 st z zamroczeniem wywołaneym głębokim zaburzniem czynności odwodnionych komórek ustrouu których biłkow cięższych sytuajcach kolaeguje się
bodźce fotochem pochodzą ze słonecznego promieniowania nadfioletowego które pezenika przez skórę i inicjuje w organizmie człowieka wiele proc metabolicznych o istotnym znaczeniu.
Bodźce świetlne pochodzą z promienowania słonecznego widizlanego wywołują i aktywizują szereg proc biologicznych. Są one odpowiedzialne za synchronizację rytmów biologicznych (dzień/noc, pory roku)
w klasyfikacji biometorologicznej wyodrębnia się umownie na podstawie długości fal i egektów biologicznych następujące zakresy promieniowanie słoneczne
ultrafiolet... inny wykład nie chce mi się pisać :P
widzialne 400-7800nm działa na światłoczułe komórki oka
podczerwone ...
natężenie promienowania słonecznego mierzy się za pomocą aktynometrów (solarometrów) lub rejestrije za pomocą solarografuw.
Skutki działania promieniowania nadfioletowego na komórkę zależną od jego:
natężenia
długości fali
czsu wystawioania na jego działania.
Wzmagają się procesy przemiany tlenowej w komóce
nasila się mitoza
promelanocyty przekształcają się w melanocyty w których nagromadza się melanina brunatny barwnik skóry
obecny w skórze 7 dehydricholesterol przekształca się w wit D3
wzmaga isę wydzielanie dokrewne przysadkowo-nadnerczowe i tarczycy
wzrasta podstowowa przemiana materii
dawka rumieniowa
meteorotropowe sytuacje pogodowe – są to warunki meteorologiczne podczas których występuje u wielu osób nasilenie się subiektywnych doleglowości i obiektywnych objawów chorobowych.
Choroby meteorotropowe -
choroba wieńcowa serce
nadciśnienie tętnicze
choroby reumatyczne
alergiczne
dróg oddechowych
wrzód żołądka i dwunastnicy
psychiczne
stany pourazowe kości i stawów.
Klimat polski jest klimatem przejściowym między morskim łagodnym klimatrem zachodznej europy a surowym kontyenentalnyj klimatem wschodnej europy
są trzy regiony: klimat nizinny morski, górski
obejmuje najwększy obszr polski. Żyje w nim i zaadoptowała się do niego większa cz ludności poslki.
Jego cechą charakterystyczn aj est ruża zmiennoś spogody. Występuje w nim dość znaczne zróżnicowanie w skrajnych regionach:
suwalszczyzną i pojerzerza mazurskie cechiją zwykle dłuższe mroźne zimę
k
klimat nizinno leśny
14.05.2012
niewydolność serca
to zespół kliniczny spowodowany nieprawidłowością pracy serca o charakterystycznym obrazie hemodynamicznym któremu towarzyszą: upośledzenie funkcji nerek oraz wzmożona aktywność układu nerwowego i humoralnego
klasa I nie wywołująca ograniczenia aktywności fizycznej
klasa II niewielkim stopniu ograniczająca aktywność fizn. Bez dolegliwości spoczynkowych. Zwykłą aktywność powoduje zmęczenie kołatanie serca duszność ból wieńcowy
klasa III znaczne ograniczenie aktywności fiz. bez dolegliwości spoczynkowych. Mniejsza niż zwykła aktywność powoduje to co w II przy zwykłej aktywności
klasa IV uniemożliwiająca wykonywanie jakiegokolwiek wysiłku bez dolegliwości. Objawy mogą występować w spoczynku. W przypadku podjęcia jakiegokolwiek wysiłku narastają
niewydolność serca to końcowy etap wszystkich chorób serca, najczęstsze przyczyny to:
nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna, wady serca. Chorobotwórczość 2-3 osoby na 1 000 w całej populacji ale 100 na 1 000 w populacji po 65 rż. Przeżywalność roczna 40-80% w zależności od stopnia niewydolności.
Zabiegi fizykalne w niewydolności serca
pacjent z niewydolnością serca to pacjent na skraju rezerw kompensacyjnych nie wolno stosować zabiegów silnie bodźcowych
łagodne bodźce fiz mogą jednak poprawić sprawność tych układów
ćw oddechowe jeśli stan pac na to pozwala (próby ćwiczeń należy u każdego chorego)
kąpiele kw węgolwe w gazie (zmniejszenie obciążenia wstępne i następczego przy małej bodźcowości zabiegu)
łagodne polewanie rąk i stóp o temp 37 st lub zmiennocieplne łagodne
częściej niewydolność serca stanowi przeciwwskazanie do zabiegów fizykalnych niż wskazanie
program leczenia pacjentów z niewydolnością serca:
ćwiczenia oddechowe codzienne zależnie od możliwości pacjenta dobrane indywidualizacja
spacer po płaskim bez obciążenia 30 min
kąpiele kw węglowe w gazie 15 min codziennie
edukacja prozdrowotna
choroby układu żylnego
żylaki
zakrzepowe zapalenie żył
owrzodzenia żylakowe
kinezyterapia: praca pompy mięśniowej niezmiernie istotny element poprawy funkcji układu żylnego
zabieg uciskowe: poprawiają opóźnienie układu żylnego, wymagają stosowania pończoch po zabiegach, stany zakrzepicy głębokiej mogą pozostać niezauważone przez lekarza i zabieg grozi zatorowością płucną
przeciwwskazania do leczenia balneo fiz
częste powikłania leczenie bodźcowych
wymaga profilaktyki przeciw zatorowości płucnej
w przypadku dużych objawów wskazana hospitalizacja
zabiegi fizykalne mogą poprawić ukrwienie tkanek: laseroterapia magnetoterapia, utlenowania tkanek: magnetoterapia ozonoterapia, działanie bakteriobójcze ozonoterapia i laseroterapia
u pacjentów bez zakrzepicy można rozważyć terapię uciskową
układ tętniczy
niedokrwienie kończyn dolnych
przewlekłe niedokrwienie – stopniowe narastające zwężenie w tętnicach doprowadzające do upośledzenie przepływ krwi przez narząd
98 % miażdżyca
2% zmiany zapalne, zespoły uciskowe przyrost włóknisto-mięśniowy, zaburzenia naczynioruchowe, choroba Buergerae, cukrzyca
objawy:
chromanie przestankowe/ ból kończyn podczas chodzenia
kurcze i palący ból łydki,, uda, pośladka, nasilające się podczas wysiłku, a ustępująca w spoczynki
osłabienie lub brak tętna na tętnicach
szmer nad tętnicą
opóźnienie gojenia się ran zranień
odbarwienia na skórze zaburzenia czucia
zaburzenia wzwodu
przewlekły charakter chorobowy
skala fontaine'a stopień niedokrwienie :
I bez objawów klinicznych – parestezje
II a chromanie przestankowe > 200 m
III b umiarkowane lub ciężkie chromanie <200m
IV bóle spoczynkowe
V martwica zgorzel owrzodzenia
przewlekłe różnicowanie – rwa kulszowa, zmiany zwyrodnieniowa kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych i kolanowych,
diagnostyka
badanie kliniczne
wywiad (palenie papierosów otyłość dieta tryb życia)
arteriografia (DSA)
TK (3D) z kontrastem
pletyzmografia
termografia
ocena wskaźnika kostka/ramię tzw ślepy doppler
wskaźnik kostka/ramię ABI badanie nieinwazyjne cechuje wysoką czułością 95%b dla rozpoznania i 100% swoistością w celu jej wykluczenia
wykonuje się u pacjentów z podejrzeniem PAD mierząc ciśnienia skurczowe na kończynach
porównujemy ciśnienie kończyny dolnej do górnej i wyliczamy wskaźnik
np.
strona lewa : 130 : 115
prawa 130 : 127
interpretacja wyniku
0,9-1,1 norma
<0,9 istnieje niedokrwienie kończyny
<0,8-0,5 występuje chromanie przystankowe
<0,5 bóle spoczynkowe
<0,3 krytyczne niedokrwienie kończyn
leczenie zachowawcze i operacyjne
leczenie zachowawcze:
fizjoterapia i fizykoterapia: stopniowany wysiłek i gimnastyka
dieta, leczenie chorób współistniejących, pielęgnacja zmian martwiczych – suche opatrunki
u kogo wykonywać
u wszystkich pacjentów z wysiłkowymi objawami ze strony k dolnych
u wszystkich pacjentów w wieku 50-69 rż ze współistniejącymi czynnikami ryzyka rozwoju ch. sercowo-naczyniowej (zwłaszcza cukrzyca i palenie tytoniu)
u wszystkich pacjentów po 70 bez względu na występowanie czynników ryzyka
28.05.2012
ogólny program leczenia cukrzycy w uzdrowiskach
...