GENETTE, GATUNKI TYPY TRYBY

• W antyku (Poetyka Arystotelesa, Państwo Platona) wyróżniono 3 gat. lit. Dramat, epopeja, utwór lir. Jednak wg Genetta to nie tutaj wymyślono ten podział.

ARYSTOTELES	PLATON
wyższość typu narracyjnego nad dramatycznym	odwrotnie
W rozróżnieniu gatunków lit. nie ma miejsca na lirykę!
- 2 gat. narracyjny (epicki) i dramatyczny.	- 3 gat. narracyjny (wypowiedź poety) mieszany i dramatyczny (wypowiedź postaci)

• Przez długi czas inne rodzaje miały niski status – były dużo mniej ważne niż dramat i epika; bo nie naśladowały rzeczywistości.

• Marginalnym pomysłem (w klasycyz.) było zebranie wszystkich utworów naśladujących uczucia i stworzenie z nich 3 gat - lirykę. Wszystkie gatunki poświęcone są naśladowaniu – liryka uczuć; epika i dramat działaniu.

• Niemieccy romantycy (np. Schegel) wyróżniają formę epiki (jako formę wyższą) – subiektywno – obiektywną; f. liryczną – subiektywną; f. dramatyczną – obiektywną. [Schegel nie był do końca przekonany tym podziałem – stwierdził później, że do f. dramatyczna jest większa i subiektywno-obiektywna, a f. epicka tylko obiekt.]

• Próbowano wytyczyć podgrupy tej triady np. liryka czysta, epiko liryka, dramatoliryka, dramat czysty itd.

• Goethe zauważa że nie da się jednoznacznie przydzielić utworu do lir. ep. Lub dram. Granice są płynne.

• Innym problemem jest liryka jest wyodrębniana tematycznie – sytuacja. Natomiast i epika i dramat to tematycznie działanie; odróżnić je można formalnie epika – narracja; dramat – dialog.

• Gatunki są kategoriami czysto literackimi, natomiast tryby są kat. Wywodzącymi się z językoznawstwa.

Streszczenie

W antyku („Poetyka” Arystotelesa, „Państwo” Platona) wyróżniono trzy gatunki literackie Dramat, epopeja, utwór liryczny. Jednak według Genetta to nie tutaj wymyślono ten podział.

Według Arystotelesa wyższość typu narracyjnego nad dramatycznym (według Platona odwrotnie).

W rozróżnieniu gatunków lit. Arystotelesa i Platona nie ma miejsca na lirykę!

Platon wyróżnia trzy gatunki narracyjny (wypowiedź poety) mieszany i dramatyczny (wypowiedź postaci)

Arystoteles dwa narracyjny (epicki) i dramatyczny.

Przez długi czas inne rodzaje miały niski status – były dużo mniej ważne niż dramat i epika; bo nie naśladowały rzeczywistości.

Marginalnym pomysłem (w epoce klasycyzmu) było zebranie wszystkich utworów naśladujących uczucia i stworzyć z nich trzeci gatunek lirykę. Wszystkie gatunki poświęcone są naśladowaniu – liryka uczuć; epika i dramat działaniu.

Niemieccy romantycy (np. Schegel) wyróżniają formę epiki (jako formę wyższą) – subiektywno – obiektywną; f. liryczną – subiektywną; f. dramatyczną – obiektywną. [Schegel nie był do końca przekonany tym podziałem – stwierdził później, że do f. dramatyczna jest większa i subiektywno-obiektywna, a f. epicka tylko obiekt.]

Próbowano wytyczyć podgrupy tej triady np. liryka czysta, epiko liryka, dramatoliryka, dramat czysty itd.

Goethe zauważa że nie da się jednoznacznie przydzielić utworu do lir. ep. Lub dram. Granice są płynne.

Innym problemem jest liryka jest wyodrębniana tematycznie – sytuacja. Natomiast i epika i dramat to tematycznie działanie; odróżnić je można formalnie epika – narracja; dramat – dialog.

Gatunki są kategoriami czysto literackimi, natomiast tryby są kat. Wywodzącymi się z językoznawstwa.