gruczoly zoladka znajduja sie w blaszce wlasciwej blony sluzowej
gruczoly zoladkowe wlasciwe
znajduja sie w blonie sluzowej dna i trzonu zoladka
to dlugie, cewkowate narzady
skladaja sie z komorek glownych, okladzinowych, APUD, sluzowych ujscia, sluzowych szyjki, macierzystych, dodatkowych i chromochlonnych
komorki glowne
sa najliczniejsze
maja owalne jadra
zawieraja liczne pecherzyki w czesci apikalnej komorki
te pecherzyki to ziarna zymogenu
ziarna zymogenu to inaczej pecherzyki ktore zawieraja proenzymy
wydzielaja pepsynogen, niewiele lipazy i podpuszczke (chymozyne)
pepsynogen to nieczynna forma pepsyny trawiacej bialka
wydzielanie pepsynogenu jest pobudzane przez gastryne i histamine
podpuszczka scina mleko
komorki okladzinowe
maja ksztalt piramidowy
sa stosunkowo duze
zawieraja liczne wpuklenia blony
ich funkcja jest pompowanie jonow H+ i HCO3-
HCO3- jest usuwany poza komorke do naczyn wlosowatych
z naczyn przechodzi na powierzchnie nablonka zoladka do glikokaliksu
H+ jest pompowany do swiatla gruczolu przez ATP-aze
Cl- tez jest pompowany do swiatla gruczolu, tworzy sie HCl
wytwarzanie HCl pobudzane przez gastryne i histamine
komorki okladzinowe wydzielaja rowniez czynnik Castle'a
czynnik Castle'a wytwarza w zoladku kompleks z witamina B12
wytworzenie tego kompleksu jest niezbedne do wchlonienia tej witaminy w jelicie
wytwarzaja rowniez KCl
ogolnie komorki sluzowe wydzielaja w nadmiarze histon H2
histon H2 jest ciety przez pepsyne w zoladku
produktem tej reakcji jest buforyna II
buforyna II to defensyna - zabija drobnoustroje
komorki sluzowe ujscia
wystepuja w grupach
wydzialaja obojetny sluz
sluz ten chroni nablonek zoladka przed HCl
komorki sluzowe szyjki
tez wystepuja w grupach
wydzielaja kwasny sluz bogaty w GAG
jadro w czesci apikalnej - polaryzacja tych komorek jest odwrocona
komorki ukladu APUD
jest ich niewiele
wystepuja w dolnej czesci gruczolu
stanowia zespol jednokomorkowych komorek endokrynowych
jednymi z wielu rodzajow komorek APUD sa komorki G i D
komorki G wydzielaja gastryne
komorki D wydzielaja somatostatyne
hormony reguluja czynnosci wchlaniania i wydzielania
komorki macierzyste
wystepuja w szyjce gruczolu
sa pluripotente
moga przeksztalcac sie w wyspecjalizowane komorki gruczolowe lub komorki nablonka zoladka
komorki dodatkowe
wystepuja w szyjce i trzonie gruczolu
wydzielaja ureaze
ureaza zobojetnia HCl
biora udzial w odnowie komorek
komorki chromochlonne ??
znajduja sie w dolnej czesci gruczolu
wydzielaja czynnik Castle'a
zawieraja ziarnistosci w cytoplazmie