et sg start

Wybrane środowiska graficzne

i menedżery okien

systemów uniksowych

Graficzny interfejs użytkownika (ang. Graphical User Interface, GUI), często nazywany też środowiskiem graficznym – ogólne określenie sposobu prezentacji informacji przez komputer oraz interakcji z użytkownikiem, polegające na rysowaniu i obsługiwaniu widżetów.



Kolokwium z TI Wykonał

WBiIŚ, PRz Imię Nazwisko

Wstęp

Interfejs graficzny

Interfejs graficzny został wymyślony przez firmę Xerox w latach 70. XX wieku w laboratorium PARC.

W Polsce pierwsze interfejsy graficzne powstały w latach 70. do maszyn Odra 1204. Używane m.in. na Wojskowej Akademii Technicznej. Do sterowania służyło pióro świetlne oraz prototyp trackballa.

Środowisko graficzne jest grupą wzajemnie współpracujących programów, zapewniającą możliwość wykonywania podstawowych operacji na komputerze (takich jak uruchamianie programów, poruszanie się po katalogach, dokonywanie ustawień itp.) w trybie graficznym, najczęściej okienkowym. Zapewnia alternatywny dla konsoli sposób pracy na komputerze.

Najważniejszym elementem graficznego interfejsu jest okno programu (lub kilka takich okien, choć takie konfiguracje są niezbyt lubiane przez użytkowników). Wewnątrz takiego okna są rozmieszczone elementy interakcyjne, zwane widżetami (lub "kontrolkami", nawiązując do pulpitów sterowniczych). Użytkownik komunikuje się z aplikacją pośrednio przez te widgety najczęściej za pomocą myszy i klawiatury. Mysz jest odpowiedzialna za przesuwanie tzw. kursora myszy, wskazującego odpowiednią pozycję na ekranie, a naciskanie przycisków jest związane z obszarem, w którym zawiera się aktualna pozycja kursora. Klawiatura jest związana z kolei z pojęciem tzw. "skupienia" (ang. focus). Skupienie jest stanem, który może posiadać w jednym czasie dokładnie jeden widget w całym systemie okienkowym. Jeśli użytkownik naciska klawisze na klawiaturze, to wtedy informacja o naciskaniu klawiszy przekazywana jest do tego widżetu, który aktualnie "posiada skupienie".

Menedżer okien

Menedżer okien to program kontrolujący położenie i wyświetlanie okien aplikacji w X Window System, graficznym interfejsie użytkownika w systemach uniksowych, pozwalającym użytkownikowi na interakcję z wieloma programami równocześnie.

Każdy program posiada swoje własne niezależne okno, a kiedy dostępny jest menedżer okien, interakcja między X-serwerem a jego klientami jest przekierowywana przez menedżera okien. Inaczej niż na platformach Microsoft Windows i Mac OS X, które zawsze dostarczały jeden własny system kontroli i obsługi wyświetlanych na ekranie okien, X Window System pozwala użytkownikowi na wybór jednego z wielu menedżerów okien.

Różnice między menedżerami okien dotyczą m.in.:

Istnieją także alternatywne powłoki dla Windows. Przykładowo, LiteStep zamienia interfejs użytkownika Windows 95/98/NT na zapożyczony z menedżera okien AfterStep. Istnieją także różne powłoki graficzne dla OS/2.

KDE

KDE (K Desktop Environment) – środowisko graficzne zrealizowane jako wolne oprogramowanie dla systemów operacyjnych Unix i GNU/Linux. Zawiera bogaty system bibliotek do tworzenia aplikacji w środowisku graficznym. Obok GNOME jest jednym z dwóch najpopularniejszych uniksowych środowisk graficznych. Początkowo projekt nosił nazwę Kool Desktop Environment.

KDE korzysta z biblioteki graficznej Qt, a także z systemu obiektowego KParts. System ten pozwala na współdzielenie elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE, np. emulator terminala Konsole może zostać osadzony w Konquerorze.

W KDE menedżerem okien jest KWin, jednak aplikacje można uruchamiać także pod innymi menedżerami.

Przyszłość KDE

Obecnie używana jest wersja 4.x środowiska KDE, bazująca na serii bibliotek Qt 4.x. KDE 4 zostało przeniesione na Qt 4, co powinno powodować wzrost wydajności o 20–30% w porównaniu z KDE 3.5.x.[3] Nowe KDE zawiera nowe środowisko multimedialne, nazwane Phonon, zintegrowane środowisko sprzętowe Solid i nowy schemat kolorów systemu i ikon Oxygen. Zawiera też nowy interfejs pulpitu i pasek zadań, nazwany Plasma, który zawiera widgety w stylu SuperKaramba lub Apple Dashboard. Udostępniono również wersje KDE 4 na Microsoft Windows i Mac OS X.

Najważniejszymi cechami KDE 4.0 są:

Aplikacje KDE

Najważniejszą aplikacją środowiska KDE jest przeglądarka WWW i menedżer plików Konqueror. Aplikacje korzystające z KDE często mają nazwy rozpoczynające się od litery "K" lub zawierają literę "k" zamiast "c" w środku nazwy, ale nie jest to ścisłą regułą.

DigiKam zarządzanie zbiorami zdjęć, przeglądarka i edytor grafiki, obsługa aparatów cyfrowych

Dolphin menedżer plików w KDE 4

K3b program do nagrywania płyt CD/DVD

Kandy narzędzie do komunikacji z telefonem komórkowym

Kate zaawansowany edytor tekstu

Konsole emulator terminali wyposażony w zakładki

Kopete multikomunikator internetowy (obsługuje m.in. IRC, Jabber i Gadu-Gadu)

Amarok zaawansowany odtwarzacz muzyki

Koffice pakiet programów biurowych

Plasma przestrzeń robocza KDE 4 (pulpit i panel).

Środowisko KDE zawiera również programy narzędziowe, edukacyjne oraz gry.

Loga i maskotki

Maskotką środowiska graficznego KDE był Kandalf, używany do wersji 2.x. Imię Kandalf nawiązuje do postaci z powieści J. R. R. Tolkiena Władca Pierścieni o imieniu Gandalf.

W wersjach powyżej 2.x. maskotką KDE był smok Konqi (dokładnie Konqi Konqueror). Jego imię pochodzi od nazwy przeglądarki Konqueror dla tego środowiska graficznego. Można go zobaczyć na stronach poświęconych temu środowisku oraz w wielu aplikacjach, m.in. podczas wyboru opcji wylogowania (KDE 3) czy w oknie "informacje o KDE". Konqi występuje także w grze WarMUX jako jedna z głównych postaci.

GNOME

GNOME (ang. GNU Network Object Model Environment) – graficzne środowisko użytkownika oparte na systemie X Window System oraz Widżetach GTK+ i GDK. Działa na większości systemów typu Unix.

Informacje ogólne

GNOME stanowi część projektu GNU. Projekt został rozpoczęty w sierpniu 1997 roku przez Miguela de Icaza w celu stworzenia w pełni wolnodostępnego graficznego środowiska użytkownika dla systemu GNU/Linux, jako alternatywa dla środowiska KDE, opartego na bibliotece Qt (do listopada 1997 nie będącej wolnym oprogramowaniem).

Większa część środowiska GNOME została napisana w czystym C. Możliwe jest jednak tworzenie aplikacji GNOME w innych językach programowania dzięki możliwościom bibliotek opakowujących wywołania (ang. wrappers) – m.in. Python, C++, C#, Ada95, Perl, Ruby.

Cele

Projekt GNOME stara się dostarczać dwóch rzeczy: środowiska graficznego GNOME, mającego stanowić intuicyjny i atrakcyjny pulpit dla użytkowników końcowych, oraz platformy rozwojowej GNOME, zespołu bibliotek koniecznych dla budowania aplikacji, które integrują się z tym środowiskiem.

Silny nacisk położony jest na prostotę oraz wygodę obsługi, a co za tym idzie – internacjonalizację i ułatwienia dostępności.

Organizacja

Rozwój projektu GNOME jest dosyć luźno zorganizowany, podobnie jak inne projekty wolnego oprogramowania. Większość dyskusji na temat rozwoju środowiska prowadzona jest w otwartych listach dyskusyjnych.

W sierpniu 2000 r. utworzona została Fundacja GNOME, zajmująca się zadaniami administracyjnymi, kontaktami z prasą oraz stanowiąca punkt kontaktowy dla firm zainteresowanych rozwojem lub dystrybucją GNOME'a.

Platformy, na których działa GNOME

Początkowo przeznaczone dla GNU/Linuksa, środowisko GNOME może obecnie pracować na wielu systemach typu Unix (*BSD, AIX, IRIX, HP-UX). Zostało także zaadaptowane przez firmę Sun Microsystems jako standardowe środowisko graficzne dla jej dwóch systemów operacyjnych – Solaris (zastępując przestarzałe CDE) oraz Sun Java Desktop System.

Istnieje także port GNOME'a dla środowiska Cygwin, dzięki czemu może ono pracować w systemie Microsoft Windows. Udało się je także skompilować w systemie Mac OS X.

Xfce

Xfce - środowisko graficzne dla systemów uniksowych, wzorowane na CDE. Pierwotnie Xfce bazowało na XForms (Xfce, to akronim XForms Common Environment[1]), jednakże po przepisaniu kodu źródłowego środowisko przestało bazować na tej bibliotece. Obecnie bazuje na bibliotece GTK+.

Wszystkie pliki konfiguracyjne są napisane w XML-u, co ułatwia głębokie zmiany w środowisku. Z założenia ma być ono proste w obsłudze, ładne i szybkie. Xfce jest złożone z wielu modułów, między innymi z menedżera okien Xfwm i menedżera plików Xffm (obecnie zastąpionego przez Thunara), które w połączeniu oferują w pełni funkcjonalne środowisko. Xfce może też korzystać z modułów innych środowisk graficznych zamiast swoich własnych.

Wersje środowiska

Główne komponenty

Aplikacje

Aplikacje rozwijane w ramach środowiska, bądź wspierane przez projekt:

LXDE

LXDE – środowisko graficzne zrealizowane jako wolne oprogramowanie dla systemów operacyjnych Unix oraz innych zgodnych z POSIX systemów takich jak Linux lub BSD. Nazwa LXDE oznacza "Lightweight X11 Desktop Environment". LXDE zostało stworzone specjalnie z myślą o mniej wydajnych komputerach (starszej generacji lub nowszej z mniejszymi zasobami jak np. netbooki). LXDE jest szybkim i zarazem energooszczędnym rozwiązaniem.

Komponenty

W przeciwieństwie do innych graficznych środowisk, komponenty LXDE nie są ściśle zintegrowane ze sobą. Mogą funkcjonować niezależnie od powiązań. Dlatego też LXDE można bezproblemowo stosować na różnych systemach. Środowisko zostało napisane w języku programowania C, a do obsługi interfejsu użytkownika wykorzystywana jest biblioteka GTK+.

Fluxbox

Fluxbox - menedżer okien dla X Window System. Kod Fluxboksa bazuje na kodzie Blackboksa 0.61.1, dzięki czemu zachowuje z nim pełną zgodność stylów/tematów.

Priorytetem Fluxboksa jest lekkość oraz wysoka konfigurowalność. Zapewnia on tylko minimum interfejsu graficznego w postaci paska narzędzi i uruchamianego prawym przyciskiem myszy menu. Na pasek narzędzi składa się wyświetlenie nazwy obecnie używanego obszaru roboczego, lista otwartych okien, aktualny czas oraz tacka systemowa, w której dokowane są aplikacje, np. Kadu. Za pomocą specjalnego menu Fluxbox umożliwia tworzenie nowych i likwidacje starych obszarów roboczych.

Możliwości

Enlightenment

Enlightenment (ang. oświecenie, nazywany też często e) - menedżer okien dla środowiska X Window System, który może być używany samodzielnie lub wraz ze środowiskami graficznymi takimi jak GNOME (swego czasu był to domyślny menedżer okien tego środowiska) czy KDE. Jego głównym autorem jest programista i grafik Carsten Haitzler (Rasterman). Wydany na licencji BSD.

Enlightenment znany jest z dużych możliwości konfiguracji oraz atrakcyjnej grafiki i efektów specjalnych. Dostępne są (na stronie domowej projektu) niezwykle dopracowane pod względem graficznym tematy pulpitu (themes) oraz statyczne i animowane tła pulpitu.

Menedżer dostępny jest w dwóch liniach – wydanej w 2000 roku, stabilnej DR16 oraz rozwojowej DR17. Kod następnej serii, DR17 (lub inaczej E17), jest napisany od początku i bazuje na silnie zmodularyzowanych bibliotekach EFL (Enlightenment Foundation Libraries). DR17 ma być samodzielną powłoką graficzną, przeznaczoną dla szerokiej gamy urządzeń od urządzeń wbudowanych do stacji roboczych.

Powłoka graficzna to określenie twórców Enlightenment. Oznacza ono, że poza zarządzaniem oknami program wykonuje też inne funkcje, ale nie jest tak rozbudowany jak środowiska graficzne w rodzaju KDE czy GNOME, dla których powstają często duże aplikacje. Podobne do niego są środowiska Xfce czy Window Maker.

Enlightenment również posiada swój menedżer logowania – Entrance. Jest to efektownie wyglądający odpowiednik bardziej znanych menedżerów logowania takich jak XDM, GDM czy KDM.

Z Enlightenment domyślnie korzystają następujące dystrybucje GNU/Linuksa: Elive, OpenGEU, OzOS, Maryan Linux, Yellow Dog Linux, gOS, Ebuntu oraz Bodhi Linux.

Historia

Pierwsza wersja Enlightenment została udostępniona przez Rastera (Carsten Haitzler) dnia 30 października 1996. Enlightenment jest aktywnie rozwijany od ponad dekady, ostatnia wersja uznawana za stabilną to 0.16.8.14. Wersja 0.17, nazywana także DR17 albo E17, jest rozwijana od grudnia 2000 roku[1]. Jest ona pisana od podstaw i zaprojektowana aby być pełnoprawną powłoką systemową, bazującą na nowych bibliotekach Enlightenment Foundation Libraries (EFL).

Window Maker

Window Maker to menedżer okien (ang. window manager) działający w środowisku X Window. Jest częścią projektu GNUstep, którego celem jest stworzenie otwartej implementacji specyfikacji OpenStep emulującej środowisko graficzne systemu operacyjnego NeXTStep.

Natomiast OpenStep jest obiektowo zorientowaną strukturą do budowania zaawansowanych graficznie i dostępnych na różne platformy aplikacji.

Autorami Window Makera są: Alfredo Kojima, Dan Pascu i inni.





  1. Zalety:

niewielkie zapotrzebowanie na pamięć operacyjną

prostota obsługi

estetyczny wygląd

możliwość przyporządkowywania aplikacjom parametrów okien

prosta konfiguracja

  1. Wady

Główną wadą menedżera jest niestandardowy sposób obsługi (á la NeXTStep).

IceWM

IceWM (patrz ) jest menadżerem okien dla systemu X Window. Został napisany w języku C++ przez Marko Mačka, a wydawany jest na licencji GNU LGPL. Jego cechami charakterystycznymi jest duża szybkość działania i małe wymagania sprzętowe. Dzięki temu działa wydajnie nawet na komputerach z niewielką ilością pamięci RAM oraz starszymi procesorami.

Domyślny wygląd środowiska graficznego jest wzorowany na systemie Microsoft Windows 98. Dzięki zastosowaniu motywów można dowolnie zmieniać wygląd menadżera, np. żeby przypominał interfejs użytkownika innych systemów takich jak Microsoft Windows, OS/2 i innych.

Możliwości konfiguracji menedżera IceWM są bardzo duże. Użytkownik może dopasować do swoich potrzeb domyślne zachowane okien, pasków zadań, czy nawet konkretnych aplikacji. Można również zdefiniować własne klawisze funkcyjne i konfigurować proste aplety takie jak zegar, zużycie baterii, czy wykorzystanie procesora. Zmian konfiguracji dokonuje się za pomocą edycji plików tekstowych. W podobny sposób można dopasować do własnych potrzeb menu programów, które domyślnie jest automatycznie generowane przy instalacji nowych programów. Istnieją również szereg zewnętrznych programów, które pozwalają na zmiany konfiguracji i menu programów z wykorzystaniem graficznych interfejsów.

Należy zwrócić uwagę, że IceWM nie jest środowiskiem graficznym, lecz menadżerem okien. W związku z tym np. nie obsługuje pulpitu. W celu umieszczenia ikon na pulpicie należy skorzystać z zewnętrznych programów takich jak Idesk, czy Rox.

IceWM jest dostępny w większości popularnych dystrybucji systemu Linux w postaci pakietów. Jest również podstawową częścią środowiska graficznego poniższych dystrybucji:



Wzór


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
et sg wytyczne
et sg wzorzec id 241143 Nieznany
et sc start odt
et sc wzorzec
1 start
badanie SG
SG 7 STUDENTS
ET Informatyka Projekt? 2 WYS
ET ogniwa paliwowe
ENCYKLIKA MEDIATOR?I ET HOMINUM

więcej podobnych podstron