Biblia elementarzem chrześcijanina
45 min
■ Cele lekcji:
Uczeń:
- wyszukuje informacje na temat Biblii,
- przedstawia postać Romana Brandstaettera,
- zapoznaje się z tekstem Romana Brandstaettera „Biblio, ojczyzno moja”,
- dostrzega kontekst biograficzny w utworze,
- ustala podmiot liryczny i adresata wypowiedzi,
- odszukuje w Biblii ponadczasowe wartości oraz uniwersalne prawdy o życiu
i ludziach, zauważa jej dydaktyczny charakter,
- wyjaśnia terminy: liryka bezpośrednia, liryka pośrednia, personifikacja, anafora,
- określa rodzaj liryki w odniesieniu do wiersza Romana Brandstaettera,
- wskazuje w utworze przykłady personifikacji i anafory,
- analizuje związek obrazu Berthy Herkomer z wierszem,
- posługuje się frazeologizmem mól książkowy,
- omawia na podstawie Pisma Świętego i przeczytanego wiersza znaczenie wiary
w życiu człowieka,
- redaguje tekst zachęcający do czytania Biblii.
■ Metody:
- metody aktywizujące - mapa myśli, gwiazda pytań,
- rozmowa kierowana,
- praca z tekstem,
- praca z materiałem ilustracyjnym,
- praca ze słownikiem.
■ Środki dydaktyczne:
- podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego ,,Słowa na czasie 1” (s. 38-39),
- karta pracy ,,Biblia - książka nad książkami”,
- słowniki frazeologiczne,
- arkusz papieru.
■ Przebieg lekcji:
Omawiane zagadnienia i czynności uczniów
1. Biblia - księga święta i ponadczasowa.
- Poszerzenie wiedzy na temat Pisma Świętego - sprawdzenie pracy domowej polegającej na wynotowaniu najważniejszych informacji ze strony www.biblia.net.pl.
- Zapisanie w formie mapy myśli na arkuszu papieru zgromadzonych wiadomości
o świętej księdze chrześcijan.
2. Roman Brandstaetter - kontekst biograficzny.
- Zapoznanie się z treścią „Kontekstu” ze s. 38 podręcznika, dotyczącego pobytu poety w Jerozolimie i jego przejścia na katolicyzm.
- Wymienienie najważniejszych dzieł Romana Brandstaettera na podstawie biogramu ze s. 39.
3. Prezentacja bohatera lirycznego i adresata tekstu.
- Odczytanie wiersza „Biblio, ojczyzno moja” (s. 38-39 podręcznika).
- Udzielenie odpowiedzi na pytania:
• Kim jest podmiot liryczny wiersza? Z czego to wnioskujesz?
• W którym wersie osoba mówiąca bezpośrednio się ujawnia?
• Do kogo i z jakiego powodu zwraca się podmiot liryczny?
• O czym mówi liryczne „ja”?
- Wywnioskowanie na podstawie biografii Romana Brandstaettera, czy podmiot liryczny może być utożsamiany z autorem tekstu (ćwiczenie 1. „Po przeczytaniu...”, s. 39).
4. Rola Biblii.
- Określenie znaczenia Pisma Świętego dla podmiotu lirycznego wiersza. Uczniowie tworzą trzy grupy i udzielają odpowiedzi na przydzielone pytanie:
• grupa I - Co czuje osoba mówiąca, przywołując w pamięci świętą księgę?
• grupa II - Jakie wartości przyjął podmiot liryczny jako własne?
• grupa III - Czego nauczył się podmiot liryczny, czytając Biblię?
Przedstawiciel każdej drużyny prezentuje przygotowane informacje, a wyznaczona osoba zapisuje je na tablicy w tabeli.
- Zinterpretowanie słów podmiotu lirycznego Moja wina, / Moja wina, / Moja bardzo wielka wina (ćwiczenie 5. „Po przeczytaniu...”, s. 39).
- Podkreślenie dydaktycznej roli Biblii jako źródła prawd uniwersalnych o człowieku i ponadczasowych wartości - wykonanie zadania 1. z karty pracy.
5. Wiersz Romana Brandstaettera przykładem liryki bezpośredniej.
- Zapoznanie się z treścią „Ważnej wiadomości” ze s. 39, wyjaśniającej terminy liryka bezpośrednia i liryka pośrednia.
- Ustalenie przynależności wiersza Romana Brandstaettera do liryki bezpośredniej - realizacja ćwiczenia 6. „Po przeczytaniu...” ze s. 39.
6. Środki stylistyczne w utworze.
- Przypomnienie pojęcia personifikacja.
- Wyszukanie uosobienia w tekście. Określenie, jakie cechy Biblii można odczytać dzięki zastosowaniu tego środka (ćwiczenie 4. „Po przeczytaniu...”, s. 39).
- Zapoznanie się z wyjaśnieniem terminu anafora z ,,Ważnej wiadomości” ze s. 39 podręcznika.
- Wskazanie w wierszu Romana Brandstaettera anafory i ustalenie jej funkcji
w utworze (ćwiczenie 7. „Po przeczytaniu...”, s. 39).
7. Obraz Berthy Herkomer.
- Obejrzenie reprodukcji dzieła malarskiego Berthy Herkomer „Mól książkowy”
(s. 38).
- Wykonanie ćwiczenia 8. ,,Po przeczytaniu...” ze s. 39 metodą gwiazdy pytań (wzór gwiazdy znajduje się w Materiałach dla nauczyciela). Opisanie dzieła „Mól książkowy” i określenie sposobu nawiązania obrazu do treści wiersza.
- Wyjaśnienie za pomocą słownika frazeologicznego wyrażenia mól książkowy. Ułożenie zdania z poznanym związkiem frazeologicznym.
8. Rola wiary w życiu człowieka.
- Uzasadnienie roli wiary w życiu każdego człowieka.
- Wybranie jednej z zaproponowanych sentencji i rozwinięcie zawartej w niej myśli (ćwiczenie ,,Mam pomysł...”, s. 39).
- Zredagowanie krótkiego tekstu zachęcającego współczesnego człowieka do czytania Biblii (zadanie 2. w karcie pracy).
- Opisanie obrazu zamieszczonego w karcie pracy (zadanie 3.).
Zadanie domowe:
Napisz dziesięciozdaniową wypowiedź w dowolnej formie na temat: „Wiara w Boga pomaga w pokonywaniu trudności życiowych”.
Autor scenariusza:
Wioletta Rafałowicz
Materiały dla nauczyciela
Przykładowa gwiazda pytań
Karta pracy
Biblia - książka nad książkami
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Imię i nazwisko
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Data Klasa
1. Uzupełnij schemat nazwami wartości, które są przekazywane przez Pismo Święte.
2. Zredaguj krótki tekst zachęcający współczesnego człowieka do lektury Biblii.
3. Opisz dzieło Vincenta van Gogha „Martwa natura z otwartą Biblią”. Uzasadnij, czy obraz mógłby ilustrować tekst Romana Brandstaettera.
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Biblia
Co dzieje się na obrazie?
Czym zajmuje się
ukazana postać?
Kto znajduje się w centralnej części obrazu?
W jaki sposób artystka przedstawiła temat?
Jak wygląda postać uwieczniona na obrazie?
Gdzie znajduje się bohater obrazu?