SYSTEM PODATKOWY W POLSCE NA TLE KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ
Prof. UG dr hab. J. Gwizdała - KATEDRA FINANSÓW
Zaliczenie - pytania testowe jednokrotnego wyboru / lub brak prawidłowej odpowiedzi - jedynie to co jest omawiane na wykładach - 61% na zaliczenie
- nie sprawdza obecności
- 4+ lub 5 z ćw. jest przepisywane
KONSULTACJE - poniedziałek 15:30-16:30 pokój 218
BLOKI TEMATYCZNE :
Rola państwa i polityki fiskalnej w gospodarce (funkcja finansów publicznych, aktywna i pasywna polityka fiskalna, sektor finansów publicznych w krajach UE - główne trendy)
Funkcje i klasyfikacja podatków (funkcje podatków, teoretyczne podstawy poboru podatków, zasady podatkowe, klasyfikacja podatków)
Struktura dochodów budżetowych z tytułu podatków ( struktura dochodów budżetowych w krajach spoza strefy euro, struktura dochodów budżetowych w krajach strefy euro)
Opodatkowanie dochodów osób fizycznych (ewolucja podatków w krajach UE, przyczyny i przebieg reform podatkowych w transformujących się gospodarkach, podatek progresywny czy liniowy?, doświadczenia krajow nadbałtyckich i grupy wyszogrodzkiej(?) - wnioski dla Polski)
Opodatkowanie osób prawnych (opodatkowanie osób prawnych w krajach Europy, opodatkowanie dochodów przedsiębiorstw w transformujących się gospodarkach, konkurencja podatkowa w krajach UE)
Opodatkowanie konsumpcji (charakterystyka podatków konsumpcyjnych, podatek od wartości dodanej, akcyza)
Podatki majątkowe w UE (uzasadnienie opodatkowania majątku, klasyfikacja podatków majątkowych i ich charakterystyka, podatki od nieruchomości, skutki opodatkowania majątku)
Składki na ubezpieczenia społeczne (udział składek na ubezpieczenia społeczne w dochodach budżetowych, wpływ składek na ubezpieczenie społeczne i sytuację na rynku pracy, wysokość składek na ubezpieczenia społeczne w krajach UE)
Reforma podatkowa w Polsce (opodatkowanie dochodów osób prawnych, opodatkowanie dochodów osób fizycznych, ewolucja podatków pośrednich)
LITERATURA
Bolkowiak - System podatkowy w okresie transformacji w Polsce, (studia finansowe nr 53, Warszawa 2000)
Brzeziński, Kalinowski, Masternak, Morawski - Ordynacja podatkowa. Postępowanie. Komentarz praktyczny. Ośrodek doradztwa i doskonalenia kadr. Gdańsk 2001
Gomułowicz, Małecki - Podatki i prawo podatkowe . Poznań 2000
Lipniewicz - Europejskie prawo podatkowe. Difin . Warszawa 2011
Piotrowska-Marczak, Kietlińska - Harmonizacja finansów publicznych w skali narodowej i europejskiej. Wifin . Warszawa 2007
Podatki w UE. Harmonizacja czy konkurencja podatkowa? Pod red. Bukowski, Pypeć. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej 2007
Wach - Systemy podatkowe krajów UE. Wydawnictwo oficyna ekonomiczna. Kraków 2005
WYKŁAD 2 - 23/10/2013
Systemem podatkowym określa się najczęściej całokształt podatków istniejących obok siebie jednocześnie w danym kraju, tworzący całość organizacji zarówno pod względem prawnym jak i ekonomicznym. Nie wyróżniamy sektorów. Podatki pobierane są przez urzędy skarbowe i celne i stanowią dowody budżetu państwa:
- podatki od towarów i usług
- podatek akcyzowy (urzędy celne)
- podatek od gier
Podatki pobierane przez urzędy skarbowe stanowiące częściowo dochody jednostki samorządu terytorialnego:
- podatek od osób fizycznych (dochodowy) - opodatkowanie na zasadach ogólnych i w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
[ Francja jest najbardziej zbiurokratyzowana, najbardziej rygorystyczne przepisy podatkowe. ]
- podatek od osób prawnych
Podatki pobierane przez US stanowiące dochód gminy:
- podatek dochodowy od osób fizycznych i opłacany w formie zryczałtowanej (karta podatkowa)
- podatek od czynności cywilno-prawnej
- podatek od spadków i darowizn
- podatek o opłaty pobierane przez Urzędy Gminy stanowiące dowody gmin :
Podatek rolny
Podatek leśny
Podatek od nieruchomości
Podatek od środków transportowych
Opłaty targowe
Opłaty uzdrowiskowe
Opłata skarbowa od posiadania psów
Podatki - podatnikiem jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
Płatnik - osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie na rachunek organu podatkowego.
Inkasent - osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, zobowiąże do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie na rachunek organu podatkowego.
Organ podatkowy - podmiot reprezentujący związek publiczno-prawny, którego w zakresie kompetencji leży wykonywanie czynności związanych z wymierzeniem i pobieraniem podatków.
W Polsce istnieją 2 piony organizacji organów podatkowych i są to :
- państwowe organy podatkowe
- samorządowe organy podatkowe
WYKŁAD 3 - 06/11/13
„Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.”
Ekonomiści posługują się szerszą definicją, wyraźnie podkreślając, że jest to :
- pieniężne
- nieodpłatne
- bezzwrotne
- ogólne
- przymusowe
- jednostronne
świadczenie nakładane przez państwo czy też inny podmiot publicznoprawny na mocy ustalonych przepisów prawnych.
Pieniężny charakter zobowiązania z tytułu podatku polega na tym, iż jego zapłata przez podatnika obowiązkowo następuje w pieniądzu, który jest prawnym środkiem płatniczym w danym kraju.
Nieodpłatność podatku oznacza, że podmiot, który go zapłacił, nie może z tego tytułu rościć wzajemnych świadczeń ze strony państwa lub organizacji samorządowej. Miarą zdolności podatkowej jest dochód, majątek oraz konsumpcja. Niezależnie od wysokości wnoszonego podatku, danemu podatnikowi nie przysługują żadne dobra czy usługi świadczone przez władze publiczne.
Bezzwrotność charakteryzuje się tym, że wpłacona należność z tytułu podatku nie podlega zwrotowi, ponieważ podatki pobrane od podatników stanowią dochody publiczne, które następnie przekształcają się w wydatki publiczne.
Powszechność (ogólność) - zgodnie z tą cechą, podatek jest to świadczenie pobierane przez państwo lub też związek prawno publiczny na podstawie przepisów zawartych w prawie podatkowym. Przepisy te określają wysokość, warunki oraz terminy płatności podatku. Każdy podmiot jest zobligowany do płacenia podatku w wysokości i terminie jakie zostały określone w prawie.
Przymusowość podatku polega na tym, iż obowiązek zapłaty podatku wynika zarówno bezpośrednio z przepisów prawa podatkowego jak i z decyzji administracyjnej organu. Jest to obowiązek, którego niedopełnienie skutkuje różnymi sankcjami. Jednostronność podatku polega na tym, iż podatnik nie ma wpływu na ustaloną wysokość podatku. Ustala się go i pobiera na podstawie władczej, jednostronnej decyzji podmiotu, który ustanawia podatek. Podmiotem tym jest państwo lub organizacja samorządowa. Podatnicy mogą jednie pośrednio, np. przez grupy nacisku, wywierać presję na parlament czy też organy stanowiące. Współcześnie, w większości państw, podatki stanowią podstawowe źródło dochodów, zarówno samego państwa jak też organów samorządu terytorialnego.
W systemie gospodarczym podatki pełnią określone funkcje, które z jednej strony podlegają ciągłej ewolucji wraz ze zmianami społeczno-gospodarczymi oraz ustrojowymi, zaś z drugiej strony mają charakter obiektywny. Najczęściej wyróżnia się :
- funkcję fiskalną
- funkcję pozafiskalną :
- stymulacyjna PYTANIE NA TEST
- redystrybucyjna
Funkcja fiskalna jest oparta na tym, iż podatki dostarczają władzom lokalnym i państwu środki finansowe na pokrycie realizowanych przez nich zadań. Należy ona do najstarszych funkcji jakie spełniają podatki.
Funkcję stymulacyjną można wyrazić np. poprzez oddziaływanie podatków na decyzje gospodarcze konkretnych podatników w zakresie kierunków oraz rodzajów działalności gospodarczej. Stymulacja polega m.in. na różnicowaniu stawek podatkowych, zwolnień i ulg, czy też na wprowadzeniu określonych podatków. Można ją podzielić na :
- stymulację gospodarczą
- stymulację pozagospodarczą
Stymulacja gospodarcza to oddziaływanie na strukturę gospodarki państwa, wpływa ona na lokalizację (specjalne strefy ekonomiczne) i kierunki działalności gospodarczej, na zwiększanie efektywności ekonomicznej oraz kształtowanie akumulacji i konsumpcji.
Stymulacja pozagospodarcza podatkowa polega na stosowaniu sankcji lub ochrony określonych warstw ludności, preferencje wobec działalności artystycznej lub rzemieślniczej.
Funkcja redystrybucyjna pełni istotną rolę w podatkach, ponieważ dzięki podatkom ma miejsce redystrybucja dochodu i majątku narodowego pomiędzy podatników a państwo i organy samorządu terytorialnego. Podatki można wykorzystywać jako narzędzie redystrybucji oraz zmniejszania nierówności dochodowych, m.in. poprzez kształtowanie poziomu i rodzaju stawek podatkowych, systemu ulg i zwolnień, które uwzględniają sytuację zdrowotną i materialną podatników, skali progresji oraz poziomu kwoty wolnej od opodatkowania. (podatek Janosikowy)
WYKŁAD 4 - 20/11/2013 (Vice-Prezes NBP)
WYKŁAD 5 - 04/12/13 - Angelika Kędzierska-Szczepaniak
PODWÓJNE OPODATKOWANIE
Dwukrotne obciążenie podatkiem dochodu lub majątku znajdującego się w rekach tej samej osoby bądź wypracowanego przez tą samą firmę.
Problem :
- krajowy
- międzynarodowy
Krajowy dywidendy (zysk po opodatkowaniu rozdzielony między akcjonariuszy, którzy płacą z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych)
Międzynarodowy rezultat kolizji przepisów podatkowych poszczególnych krajów (odpowiedzialność podatkowa wymaga od danej osoby zapłacenia podatku w przynajmniej dwóch krajach)
Podwójne opodatkowanie dotyczy …
Polski rezydent - dokonuje rozliczenia rocznego sumując całość uzyskiwanych w danym roku kwot przychodów, zarówno tych uzyskanych w kraju, jak i za granicą (nieograniczony obowiązek podatkowy)
Polski rezydent :
centrum interesów życiowych lub gospodarczych
przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku (ciągiem, łącznie lub nie bierze się pod uwagę lat kalendarzowych)
Rezydent :
- wszystkie przychody rozliczy on w Polsce, w rocznym zeznaniu podatkowym
- obowiązek wykazania dochodów w Polsce nie jest uzależniony od źródła przychodów
Nierezydent :
- obowiązkowi rozliczenia z urzędem skarbowym podlega wyłącznie z zarobków uzyskiwanych z terytorium Polski, przy czym na podstawie umów międzynarodowych, również ten obowiązek może zostać ograniczony
Umowy międzynarodowe - powodują by nie wystąpiło dwukrotne - podwójne opodatkowanie tych samych przychodów - w kraju zarobkowania ( za granicą ) oraz w kraju rezydencji ( zamieszkania, rezydencji ).
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania ma moc wyższą niż ustawa !!!
Zapobieganie podwójnemu opodatkowaniu
jednostronne - częściowe lub pełne zrzeczenie się przysługujących praw do ściągania podatku
dwustronne - zawarcie umowy między krajami w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (eliminuje podwójne opodatkowanie o charakterze ekonomicznym i prawnym )
wielostronne - zawarcie umowy uwzględniającej skomplikowane różnice w systemach podatkowych poszczególnych krajów
UNIKANIE PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA
metoda zwolnienia z progresją (korzystniejsza dla podatnika)
metoda odliczenia proporcjonalnego
Metoda zwolnienia (wyłączenie z progresji) - jeśli osoba mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w określonym państwie a osiąga dochód lub posiada majątek w drugim umawiającym się państwie, który może być tam opodatkowany, to państwo zamieszkania lub siedziby zwolni taki dochód lub majątek z opodatkowania
- jeżeli podatek poza przychodami uzyskanymi za granica nie uzyskiwał w kraju innych przychodów , nie musi on składać w takim przypadku deklaracji podatkowej
- w przypadku zastosowania zasady proporcjonalnego odliczenia - deklarację trzeba złożyć !!
Metoda odliczenia proporcjonalnego - kredytu podatkowego :
Państwo, w którym podatnik ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, może zezwolić na:
- odliczenie od podatku dochodowego kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą
- odliczenie od podatku majątkowego kwoty równej podatkowi zapłaconemu za granicą
WYJĄTEK
Wynagrodzenie za pracę najemną wykonywaną w drugim państwie może być opodatkowane tylko w państwie zamieszkania osoby uzyskującej wynagrodzenie, gdy:
- odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim państwie nie dłużej niż przez określony czas (najczęściej 183 dni w roku lub w ciągu kolejnych 12 miesięcy)
- wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim państwie
- wynagrodzenie nie jest wypłacane przez zakład lun stałą placówkę, którą posiada pracodawca w drugim państwie
Warunki muszą być spełnione jednocześnie !
Wyłączenie z progresją - wyłącza się z podstawy opodatkowania w Polsce dochód osiągnięty za granicą. Jednak do ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu (osiągniętego w Polsce) stosuje się stawkę właściwą dla całego dochodu (łącznie z zagranicznym).
Podatnik ma obowiązek składania zeznania podatkowego w Polsce, jeśli :
- osiągnie w Polsce dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej
- korzysta z preferencyjnego rozliczenia rocznego (wspólne rozliczenie małżonków lub rozliczenie wspólne z dzieckiem)
Kraje : Albania, Austria, Chiny, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Japonia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Niemcy, Portugalia, RPA, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Tunezja, Turcja, Ukraina, Wielka Brytania, Włochy;
Odliczenie proporcjonalne - dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą.
Kraje - Australia, Belgia, Chile, Egipt, Holandia, Islandia, Kazachstan, Macedonia, Rosja, USA;
Kursy walut - według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.
ABOLICJA PODATKOWA - obowiązująca od 6 sierpnia 2008 r. - abolicja podatkowa to ustawa, wprowadzająca znaczącą ulgę podatkową dla osób osiągających dochody zagraniczne opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych
Ustawa abolicyjna ma zrównać zasady rozliczenia wyłącznie z progresją i proporcjonalnego. W praktyce oznacza to zwolnienie z podatku w Polsce, dochody uzyskane za granicą i opodatkowane zasadą odliczenia proporcjonalnego.
Ustawa dotyczy okresu od 2002 r. i zawiera rozwiązania na przyszłość.
2002-2007 - ulga podatkowa
2008 - ulga abolicyjna
2009 i następne - ulga abolicyjna
Gdy umowa międzynarodowa zwalnia dochód zagraniczny w Polsce z progresją, albo też w całości opodatkowuje go jedynie w Polsce (a nie za granicą), to ustawa abolicyjna nie znajdzie zastosowania.
Ubezpieczenia społeczne
Osoba podlega ubezpieczeniu społecznemu tego państwa członkowskiego, na terytorium którego pracuje lub prowadzi działalność, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium innego państwa, lub jeżeli jej pracodawca (w przypadku pracowników) ma swoją siedzibę w innym państwie członkowskim.
Przeniesienie działalności
- jeżeli czasowo chcemy przenieść działalność z naszego kraju do innego, to przez okres 24 miesięcy nadal możemy opłacać składki w naszym kraju
- konieczność min. 2 miesięcy trwania działalności
- podobny charakter działalności
Praca w kilku krajach
Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu podlegamy w miejscu wykonywania pracy najemnej.
Np. umowa o pracę Francja, działalność w Polsce.
Działalność w kilku krajach
- składki tam, gdzie wiodąca część działalności
- w miejscu zamieszkania - jeżeli ponad 25% kryteriów spełnionych (obrót / czas pracy / liczba świadczonych usług / dochód )
Wykonując pracę w kilku państwach członkowskich jednocześnie, należy powiadomić o tym fakcie instytucję właściwą w państwie miejsca zamieszkania. Instytucja ta ustali, w którym państwie należy być ubezpieczonym.
WYKŁAD 6 - 18/12/13
Zasady podatkowe określają warunki jakie powinien spełniać poprawnie zbudowany system podatkowy oraz poszczególne podatki. Zasady te charakteryzuje zmienność historyczna.
Zasada równości podatków (tzw. sprawiedliwości) polega na tym, że obywatele państwa powinni płacić podatki w kwocie proporcjonalnej do osiąganego dochodu. Zasada ta jest podobna do zasady równości ofiar, którą stworzył J.S.Mill. Według niego, podatnik powinien ponieść taką samą ofiarę jaki osiąga dochód, czyli zapłacić taki sam podatek.
Zasada dogodności oznacza, iż przy poborze podatków powinno się mieć na uwadze sytuację finansową podatnika, czyli pobór podatku powinien nastąpić w sposób i w czasie najdogodniejszym dla podatnika.
Zasada pewności ma na celu takie pobieranie podatków, aby były one niezawodnym źródłem dochodów państwa. Podatek, który zobowiązana jest płacić każda osoba, powinien być dokładnie określony a nie dowolny. Sposób zapłaty, termin płatności, kwota którą należy zapłacić, wszystkie tego typu informacje powinny być jasno określone i jasne dla podatników. W przeciwnym razie pojawia się u podatnika możliwość samowoli administracji podatkowej. Niesprecyzowana wysokość opodatkowania również sprzyja korupcji.
Zasada taniości dotyczy poboru podatku. Koszty pozyskiwania podatków nie mogą nadmiernie uszczuplać dochodów państwa. W przeciwnym razie poprowadzi to do wzrostu opodatkowania podatników.
Adolf Wagner zaleca, aby za pomocą systemu podatkowego, państwo oddziaływało na procesy dzielenia dochodu narodowego. Rozbudował również katalog zasad podatkowych oraz podzielił je na niżej wymienione grupy:
- zasady gospodarcze, które mówiły o nienaruszalności majątku podatnika
- zasady fiskalne mające zapewnić wydajność i elastyczność polityce podatkowej
- zasady sprawiedliwości opowiadające się za powszechnością i równością opodatkowania
- zasady techniki podatkowej mające na celu zabezpieczyć pewność, dogodność oraz taniość podatku
KRYTERIA PODZIAŁU PODATKU
Kryterium Rodzaje podatku
- podział podatków według przedmiotu opodatkowania - (dochodowe, przychodowe, majątkowe, konsumpcyjne)
- kryterium relacji wymierzonego podatku do ogółu dochodu (majątku) podatnika - (bezpośrednie, pośrednie)
- podział podatków według władztwa podatkowego - (lokalne (samorządowe), centralne (rządowe))
Podatki dochodowe charakteryzuje to, że podstawą do opodatkowania jest dochód czyli nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Wyróżnia się następujące podatki dochodowe:
- podatek dochodowy od osób fizycznych
- podatek dochodowy od osób prawnych
Podatnik jest zobowiązany rozliczyć się z tego podatku na koniec roku.
Podatki majątkowe występują w różnych postaciach. Obciążają całość jego majątku, poszczególne dobra lub też przyrost dóbr. Najczęściej spotykane podatki majątkowe to :
- podatek od spadków i darowizn
- podatek od środków transportowych
- podatek od nieruchomości
Źródłem w podatkach konsumpcyjnych jest dochód wydatkowany, natomiast kwota podatku jest umieszczona w cenie kupowanych dóbr i usług (VAT, akcyza). Podatki te, podobnie jak podatki dochodowe, obciążają dochód danego podatnika w momencie wydatkowania. Do tej grupy podatków umieszczono:
- podatek od gier
- podatek akcyzowy
- podatek od towarów i usług
(…)
Obecnie powszechnie stało się stosowanie podziału na podatki :
- bezpośrednie (dochodowe, majątkowe)
- pośrednie (przychodowe, konsumpcyjne)
Podział podatków na pośrednie i bezpośrednie zależy od rodzaju stosunku pomiędzy źródłem przychodu a przedmiotem podatku. Podatki bezpośrednie obciążają dochody podatników w sposób bezpośredni, natomiast podatki nakładane na źródło za pośrednictwem obrotu, który ujawnia zdolność płatniczą pośrednio są podatkami pośrednimi.
SYSTEM PODATKOWY W POLSCE
Obowiązujący obecnie w Polsce system podatkowy posiada wady, które wpływają na sytuację finansową podatników. System ten powinien być względnie stabilny przewidywalny oraz spójny z uwarunkowaniami zmieniającej się gospodarki. Jednakże obowiązujące i co roku zmieniane konstrukcje podatków świadczą z jednej strony o niestabilności owego systemu, która uniemożliwia realizowanie długookresowej strategii działania, zaś z drugiej strony, podatki są traktowane jako elastyczne narzędzie do zapewnienia środków budżetowi.
W polskim systemie podatkowym wyróżnić można podatki :
- centralne (pobierane przez państwo) - podatek od towarów i usług; podatek akcyzowy; podatek od gier; podatek dochodowy od osób fizycznych; podatek od osób prawnych;
- samorządowe (pobierane przez samorządy terytorialne) - podatek od nieruchomości; podatek od spadków i darowizn; podatek od środków transportowych; podatek rolny; podatek leśny; podatek od czynności cywilnoprawnych; karta podatkowa;
Wraz z akcesją oraz w okresie ją poprzedzającym w polskim prawodawstwie wprowadzono szereg zmian dostosowawczych do wymogów Unii Europejskiej.
W świetle wprowadzonych zmian, warto zastanowić się nad możliwościami uprawiania własnej polityki podatkowej przez przedsiębiorców.
Wystąpienie obejmuje :
- formy organizacyjno-prawne w jakich przewidywane jest prowadzenie działalności gospodarczej oraz wpływ tych form na możliwość wyboru sposobu opodatkowania dochodu i wysokość obciążeń podatkowych
- omówione zostaną również wybrane prawne instrumenty polityki podatkowej możliwe do zastosowania na szczeblu przedsiębiorstwa
Polityka podatkowa - często określana jest mianem polityki fiskalnej postrzeganej jako polityka skarbowa, odnosząca się głównie do strony dochodowej budżetu. W literaturze przedmiotu można zauważyć, że pojęcie polityka fiskalna jest pojęciem znacznie szerszym od polityki podatkowej.
Termin „polityka fiskalna” - Z. Fedorowicz, używa w znaczeniu „doboru źródeł i metod gromadzenia dochodów publicznych jak też kierunków i sposobów realizacji wydatków publicznych dla osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych ustalanych przez właściwe organy publiczne”.
Organy publiczne powoływane są według ustalonego porządku konstytucyjnego dla związków publicznoprawnych, wśród których funkcjonują państwo i samorząd terytorialny. Zatem można odróżnić politykę fiskalną państwa …
Zwróćmy uwagę, że inny będzie charakter i cele polityki fiskalnej uprawianej w skali państwa, które dysponuje znacznym potencjałem w postaci kompetencji organów ustawodawczych i może przez to świadomie oddziaływać na kształtowanie się ostatecznej struktury dochodów. Inny zaś jednostek samorządu terytorialnego, które przy kontynuowaniu założeń swojej polityki fiskalnej musza uwzględnić pewne ramy i ograniczenia wyznaczone im przez państwo w przepisach prawa.
Naszym zadaniem nie jest przedstawianie polityki fiskalnej państwa i innych związków publicznoprawnych, lecz polityki podatkowej na szczeblu mikro podmiotu gospodarczego, która jest częścią składową jego polityki fiskalnej.
Polityka podatkowa będąca częścią polityki finansowej przedsiębiorstwa obejmuje :
- podmiot, który ją stanowi
- cel (lub cele) wyznaczone przez podmiot danej polityki
- metody i środki dobrane do jej realizacji
Polityka finansowa nie występuje w oderwaniu od całości polityki prowadzonej przez dane przedsiębiorstwo. Obejmuje ona świadome, zorganizowane i zdeterminowane przez cele kształtowanie stosunków ekonomicznych firmy przez jej kierownictwo za pomocą narzędzi finansowych. Wyraża się ona w sposobie gospodarowania zasobami oraz kapitałami własnymi i obcymi, w jaki przedsiębiorstwo zapewnia sobie środki na realizacje celów, potrzeb rozwojowych i prowadzenie działalności na najkorzystniejszych warunków.