….

…

Sprawdzić ze zdjęciami:

Choroby związane z zaburzeniami produkcji filmu łzowego

Problemy związane z filmem łzowym u psów

• wzmożona produkcja łez na skutek bólu przedniej części oka

• suche oko: niska produkcja i anomalie łez

• zaburzenia lipidowe

• deficyt cieczy → suche zapalenie spojówek i rogówki (KCS - keratoconjunctivitis sicca)

• zaburzenia mucynowe

• wadliwe rozprowadzanie filmu łzowego

• związane z problemami powiek

• wrodzone lub wczesne defekty powiek

• zmniejszone lub zniesione mruganie

• nabyte defekty powiek

• związane z wystającym lub dużym okiem

• związane z rasą

• wypadnięcie gałki ocznej

• wodoocze

• rozrostowe zmiany śródoczne

• KCS

Keratoconjunctivitis sicca (KCS)

• KCS wynika głównie z braku wydzieliny wodnistej, jednak wikłane jest nieprawidłową produkcją mucyny

• niedobór wydzieliny wodnistej

• wrodzony

• nabyty

• objawy kliniczne

• rozpoznanie

• test Schirmer'a

• leczenie

• farmakologiczne

• chirurgiczne - przeszczep przewodu ślinianki

Odtąd notuję:

Choroby spojówek

Większość chorób związanych z okiem jest związane z chorobami spojówek, ale w większości przypadków będzie to problem wtórny

Problemy związane ze spojówką u psów

• skórzak

• leczenie - chirurgiczne

• zapalenie spojówek

• zrośnięcie się powieki z gałką oczną

• urazy spojówek

• ciała obce

• nowotwór (często na spojówce trzeciej powieki jest skupisko tkanki limfatycznej)

Zapalenie spojówek u psów

Objawy kliniczne

Bez względu na czynnik wywołujący to stan związany jest raczej z dyskomfortem lub podrażnieniem, niż z bólem.

• ostre

• czynne przekrwienie!!!

• obrzęk spojówek!!! te dwa pierwsze zawsze występują!

• łzawienie (bo stan zapalny - oprócz stanu zapalnego związanego z zespołu suchego oka)

• wydzielina oczna (cukrowo-tłuszczowa, bakteryjna, wirusowa lub alergiczna)

• przewlekłe

• czynne przekrwienie!!! - na początku …. później trudno odróżnić naczynia krwionośne … Później jest matowe - aby naczynia zaczęły wnikać w rogówkę to zapalenie musi trwać kilka tygodni

• obrzęk spojówek!!!

• łzawienie

• wydzielina oczna

• zgrubienie spojówek

• matowe zaczerwienienie

Etiologia

• pierwotna

• czynniki infekcyjne

• wirusy (nosówka)

• bakterie (Staphylococci, Streptococci)

• czynniki drażniące

• środki chemiczne (Domestos, płyn do mycia naczyń, wapno palone lub gaszone)

• kurz

• wiatr

• leki stosowane miejscowo

• zapalenie spojówek tła alergicznego

• zapalenie spojówek tła autoimmunologicznego

• wtórna

• podrażnienie mechaniczne (problemy z powiekami, zaburzenia związane z włosami)

• problemy związane z filmem łzowym

• zapalenie woreczka łzowego

• problemy z oczodołem i okolicą okołooczodołową

• leczenie (przy wtórnym leczymy przyczynę pierwotną np. zespół suchego oka, …; przy pierwotnej: wirusowej, bakteryjnej, alergicznym zajmujemy się właściwym czynnikiem) - przy zapaleniu bakteryjnym jeśli już jest to musimy użyć antybiotyków z górnej półki (normalnie pies dzięki … barierze krew-oko daje sobie radę sam). Bakterie izolowane od psa powodują że dochodzi do szybkiej lekooporności dla leków … Gentamycna zupełnie u nas nie działa - jeśli po 5 dniach nie ma reakcji to trzeba ją odstawić! Dikortinef ma steryd i pochodną gentamycyna i też szybko się wytwarza lekooporność (biodacyna też pochodną jest). Nie robimy wymazów bo wiemy że bakterie wyjdą wrażliwe na tobramecyna, chloramfenikol, ofloksacyna, fibromycyna - część z tych antybiotyków jest robione w pH ludzkim i są na nośnikach które powodują silne szczypanie (Hibroksin a byłby idealny).

Wirusowe zakażenia - powidyna …. max 4% stężenie. Zawsze przy zapaleniu spojówek musimy dać leki p/zapalne!!! (….)

Zapalenie spojówek u kotów

Pierwotne przyczyny zapalenia spojówek u kotów to czynniki zakaźne

• koci herpeswirus (FHV-1)!!! podstawa o rozpoznawanie zapalenia spojówek u kotów (wszystko inne jest najczęściej wtórne do tego zapalenia np. zakażenia bakteryjne - chlamydia, paciorkowce, gronkowce), czasami kaliciwirus. Działamy antybiotykami na nadkażenia, ale przede wszystkim osłabiamy aktywność wirusa …. Zmiany metaboliczne … silne przekrwienie, obrzęk spojówek, … dostawanie się kropelek krwi do łez (brązowe …)

• objawy

• surowicza lub śluzowa wydzielina

• dyskomfort okolicy oczu

• znaczny obrzęk spojówek

• długotrwałe komplikacje

• zrośnięcie się powiek z gałką oczną

• zwężenie lub zatkanie otworu przewodu nosowo-łzowego

• koci kaliciwirus (FCV)

• koci reowirus

• kocia chlamydia

• kocia mykoplazma

• inne zakażenia bakteryjne

Leczenie - …. F-lizyna, Enisil - immunostymulanty; Scanomune; Zylexis - pobudzają układ immunologiczny do lepszej walki. Dwutorowo …

…

Ewidentne objawy bakteryjne u kota to ropa. U kota nie ma … więc nie ma ryzyka, że się pomylimy

WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE ROGÓWKI = wrzód rogówki (ulcerative keratitis)

Jest to każde przerwanie ciągłości rogówki - każde …. Najczęściej jest to zapalenie wrzodziejące bo zrąb rogówki jest fantastyczną pożywką dla bakterii, … a pies ma zawsze bakterie - jeśli otworzymy drogę ….

Pamiętajmy że objawy najbardziej rzucające się w oczy mogą być wtórne

Rozpoznanie:

• pełne bad okulistyczne

• próba fluoresce…

• …

Etiologia wrzodów rogówki

• nieprawidłowości ze strony powiek

• zmiany zapalne / zwyrodnieniowe na terenie rogówki

• czynniki drażniące / urazy

• zaburzenia w produkcji łez

Przyczyny wrzodziejącego zapalenia rogówki

• nieprawidłowości ze strony powiek

• entropium - podwinięcie powiek

• … distichiasis - dwurzędowość rzęs

• ectopica … - rzęsy ektopowe

• trichiasis - podwinięcie rzęs

• fałdy nosowe (za duże, włosy na nich rosnące podrażniają)

• niedomykalność powiek (np. w wyniku jaskry pierwotnej)

• zaburzenia w produkcji łez

• suche zapalenie rogówki i spojówek - KCS - keratoconjunctivitis sicca

• czynniki drażniące / urazy

• oparzenia chemiczne

• ciała obce w spojówkach

• urazy

• przecięcie rogówki

• ciała obce w rogówce

• zakażenia rogówki

• najczęściej wtórne

• zmiany zapalne / zwyrodnieniowe (porównać ze zdjęciem)

• obrzęk rogówki

• degeneracja zrębu rogówki

• zakażenia rogówki - najczęściej wtórne

• [zwyrodnienie błony podstawnej nabłonka rogówki]

• tło immunologiczne

… wszystkie zapalenia spojówek u kotów mają podłoże wirusowe … U kota absolutnie nie można podawać sterydów do oka!!!

Wrzód rogówki jest wtórny do wszelkich możliwych problemów okulistycznych oprócz kilku wyjątków.

Położenie topograficzne wrzodu jest pomocne w ustaleniu jego etiologii

• centralne (w kopule)

• niedomykalność powiek

• KCS keratoconjunctivitis sicca (zespół suchego oka)

• urazy mechaniczne

• nosowe (blisko trzeciej powieki)

• ciała obce pod trzecią powieką

• okołorąbkowe (przy limbusie)

• źle ustawione lub dodatkowe rzęsy, entropium [to co się dzieje z powiekami]

• nieprawidłowości w ułożeniu powiek

• rąbkowe

• tło immunologiczne

Owrzodzenie jest … z limbusa w wyniku choroby immunologicznej całej gałki ocznej.

Inne przyczyny najczęściej nie mają związku z położeniem.

Podział wrzodów rogówki wg. ich głębokości

• nadżerka

• wrzód powierzchowny

• [wrzód indolentny (pełzający) tzw. nawracające ubytki nabłonka lub „wrzód boksera”]

• powierzchowny wrzód zrębu

• średnio-głęboki wrzód zrębu

• głęboki wrzód zrębu

• [wrzody stapiające się / rozpływne (postępujące wrzody zrębu), ang. melting ulcer ]

• przepuklina rogówki (descemetocoele)

Ciś atmosferyczne i ciś wewnątrzgałkowe … a ubytek rogówki powoduje że ciśnienie wewnątrzgałkowe jest większe …

Wrzód boksera - pierwotny (nadżerka) … N-acetylocholinoesterazy - enzym odpowiadający za prawidłowe funkcjonowanie … pod nabłonkiem przednim rogówki - jest to błona podstawna … - jest ona podstawowym spoiwem umożliwiającym … do następnych partii zrębów rogówki. Bez tego enzymu ta błona nie funkcjonuje (zaburzony metabolizm) i … z kolejną warstwą … jest bardzo słabe i byle …. powoduje to że dochodzi do zdarcia nabłonka przedniego rogówki …. Nabłonek przedni rogówki niby jest na powierzchni ale oddziela się, strzępi się na bokach, … Bardzo trudny do leczenia bo dopóki pies nie wytworzy sobie tego enzymy … My mamy tylko zabezpieczać przed zabezpieczeniem … aby nie doszło do klasycznego wrzodu rogówki (niech zostaje w formie nadżerkowej). Brać pod uwagę rasę i płeć … głównie w rasach krótkowłosych. …

Wirusowe owrzodzenie rogówki u kotów i koni - pierwotne (nadżerka)

… pod nabłonkiem przednim rogówki. Herpesvirus ma powinowactwo do błony podstawnej … i powoduje to samo co przy wrzodzie boksera, ale z innej przyczyny … Tak samo u kotów jak i u koni. Jest to wrzód dendrytyczny …. Ten wrzód ułatwia wnikanie chlamydii, paciorkowców, gronkowców …

Wrzód powierzchowny

… widoczne naczynia krwionośne bo chcą same leczyć ten wrzód (fluoresceina nie ma powinowactwa do tłuszczu - jeśli nie ma …)

Średnio-głęboki wrzód zrębu

Mamy wrażenie że część rogówki jest tak cienka że zostaje ona unoszona lekko do góry

Głęboki wrzód zrębu m.in. wrzody stapiające się / rozpływne (postępujące wrzody zrębu), ang melting ulcer.

…

Przepuklina rogówki (descemetocoele)

… Leczymy tylko operacyjnie. Rogówka jest silnie wypychana na zewnątrz. W tą przepuklinę może wynikną tęczówka.

Tok postępowania przy wrzodziejącym zapaleniu rogówki

• zidentyfikowanie i ewentualne usunięcie przyczyny

• leczenie zakażenia rogówki

• leczenie towarzyszącego zapalenia błony naczyniowej oka

• mechaniczne usunięcie martwego nabłonka

• zabezpieczenie optymalnych warunków gojenia (nie pozwolić aby pies się drapał) - soczewki kontaktowe, okulary (Doggles), ewentualnie kołnierz

… Lincospectin - najlepiej przenika przez barierę krew-oko. … Lekiem z wyboru … jest atropina (miejscowo, do oka). Leki p/zapalne ale niesterydowe (Metacam, Tolfedyne)

Leczenie farmakologiczne

• atropina (wyjątek - KCS!)

• antybiotyki miejscowo / ogólnie

• środki nawilżające / poślizgowe

• leki p/bólowe i p/zapalne (raczej ogólne)

zapamiętać ten slajd (drugi) na amen!

ZASADA NR 1!!! nie stosować miejscowo kortykosteroidów

Leczenie wrzodu rogówki wykonuje przede wszystkim organizm! Jeśli ograniczymy działanie układu immunologicznego … ułatwiony dostęp do zrębu rogówki. Sterydy zwiększają ciś śródgałkowe po

stosowaniu przez około miesiąc.

Metody operacyjnego leczenia wrzodziejącego zapalenia rogówki

Też ma głównie na celu zabezpieczyć optymalne warunki gojenia

• osłonięcie oka trzecią powieką (naturalny opatrunek dla rogówki)

• czasowe zszycie powiek (tarsorraphia)

• przeszczepy spojówki na rogówkę

• zastosowanie kleju tkankowego

OKULISTYKA, wykład 4, dn. 18.03.2011 Strona 5 z 5

---