HISTORIA POLSKI XX WIEKU
Dr E. Lesiewicz
UAM INPiD
ul. Szamarzewskiego 89a
60-657 Poznań
pokój 37
tel. 8292206
Dyżury:
poniedziałek, godz. 1100 - 1300.
Egzamin - 2 IV 2005, godz. 830 - 930, 945 - 1045 [test - 10 pytań (prawda/fałsz), 10 pytań (ABCD), 10 pytań (nazwiska - funkcje, konferencje), 5 dat (wydarzenie - data), partie wchodzące w skład jakiegoś ugrupowania, opisać jakieś wydarzenie, 3 pytania otwarte (wybieramy dwa)].
Poprawka - 22 V 2005, godz. 1715.
Literatura:
A. Albert - „Najnowsza historia Polski”,
A. Ajnenkiel - „Od rządów ludowych do przewrotu majowego”,
A. Ajnenkiel - „Sejmy i konstytucje w Polsce 1918 - 1939”,
A. Ajnenkiel - „Parlamentaryzm II Rzeczypospolitej”,
A. Dudek - „Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988 - 1990”,
A. Dudek - „Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989 - 2001”,
J. Eisler - „Zarys dziejów politycznych Polski 1944 - 1989”,
J. Faryś - „Koncepcje polskiej polityki zagranicznej”,
J. Pajewski - „Budowa II Rzeczypospolitej 1918 - 1926”,
A. Garlicki - „Przewrót majowy”,
A. Garlicki - „Józef Piłsudski (1867 - 1935)”,
J. Holzer - „Mozaika polityczna II Rzeczypospolitej”,
J. Karski - „Wielkie mocarstwa wobec Polski 1918 - 1945”,
K. Kersten - „Narodziny systemu władzy. Polska 1943 - 1948”,
K. Kersten - „Polska 1944 - 1956. Między wyzwoleniem, a zniewoleniem”,
S. Korwoński - „Polskie państwo podziemne”,
K. Kakol - „Marzec 1968”,
Z. Korybutowicz - „Grudzień 1970”,
J. Machcewicz - „Polski rok 1956”,
R. Wapiński - „Roman Dmowski”,
„Polityka zagraniczna RP” - pod redakcją Kuźniarka i Szczepaniaka.
Tematyka:
Narodziny nowoczesnych ruchów politycznych na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku.
Sprawa polska w czasie I wojny światowej.
Kształtowanie się ustroju społeczno - politycznego w II Rzeczpospolitej.
Budowa terytorium odrodzonego państwa polskiego 1918 - 1922. Walka o granicę wschodnią.
Kształtowanie się granicy zachodniej i południowej.
Uchwalenie i główne zasady Konstytucji Marcowej.
Geneza i konsekwencje przewrotu majowego.
Przemiany ustrojowe i charakterystyka obozu rządzącego w latach 1926 - 1935.
Dekompozycja obozu rządzącego po roku 1935.
Polska polityka zagraniczna w okresie międzywojennym.
Struktura polskiego państwa podziemnego i formy walki z okupantem.
Sprawa polska na konferencjach Wielkiej Trójki.
System „ludowo - demokratyczny” w Polsce 1944 - 1949.
Sytuacja polityczna w państwie polskim w latach 1956 - 1980.
Transformacja systemowa w Polsce.
KSERO
„Narodziny nowoczesnych ruchów politycznych na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku”
Na przełomie XIX i XX wieku rodzą się parlamenty, które reprezentują interes społeczeństwa.
W połowie XIX wieku partie skupiały ludzi o podobnych poglądach i zmierzały do zdobycia i utrzymania władzy w celu realizowania swojego programu.
Stronnictwo jest ugrupowaniem bardziej luźnym i szerszym, natomiast partia jest węższa, bardziej sformalizowana i wiąże się z nią ścisły program, idea prowadzona przez członków.
Pierwsza partia konserwatywna powstała w Wielkiej Brytanii 1 1834 roku. Była ona wyrazicielką poglądów arystokracji, monarchy i kościoła, kontynuatorka torysów.
Przeciwnicy konserwatystów to liberałowie. Pierwsza taka partia powstała w Wielkiej Brytanii 1 1840 roku. Partie te reprezentowały interesy burżuazji i drobnomieszczaństwa.
Początkowo partie miały charakter elitarny i składały się z niewielu członków. Demokratyzacja spowodowała masowość partii politycznych.
…
ZESZYT
Leon Biliński, Michał Bobrzyński byli zwolennikami trializmu. W myśl ich założeń Polska stałaby się trzecim członem Austro - Węgier.
Juliusz Leo, Ignacy Daszyński też byli zwolennikami trializmu.
20 VI 1914 - morderstwo w Sarajewie Franciszka.
9 VIII 1914 - odezwa Austriacka.
14 VIII 1914 - odezwa Mikołaja Mikołajewicza - ofiarowano Polakom zjednoczenie (nie wolność). Odezwę podpisał wódz naczelny, ale nie Car, więc nie była wiążąca politycznie.
Tylko na Pomorzu i w Poznańskiem były inicjatywy anty zaborcom.
Powołanie organizacji mającej być polityczną organizacją Polaków prokoalicyjna, antyniemiecka.
Listopad 1914 Komitet Narodowy Polski - nie odegrał większej roli.
Legion Puławskiego brał udział w walkach frontowych w 1915.
Plan Piłsudskiego wojska rosyjskie wycofają się z trudnych do obrony ziem na zachód od Wisły, wkroczą tam oddziały polskie będące forpocztą armii austriackiej, wejście oddziałów polskich miało wznowić inicjatywy powstańcze, zajęcie Warszawy i powstanie jakichś organizacji politycznych.
2 VIII 1914 - J. Piłsudski uzyskał zgodę na mobilizację swoich oddziałów.
6 VIII 1914 - rozpoczęła się realizacja tego planu (dowodził Tadeusz Kasprzycki).
Plany Piłsudskiego nie powiodły się, bo wojska rosyjskie nie opuściły Krakowa, a dodatkowo wkraczających do Krakowa Polaków ludność przyjmowała niechętnie.
Dowództwo austriackie 12 VII 1914 zażądało rozwiązania oddziałów polskich.
Inicjatywę przejęła grupa polityków galicyjskich z Juliuszem Leo.
16 VIII 1914 - powstaje Naczelny Komitet Narodowy (NKN).
Juliusz Leo uzyskał zgodę władz austriackich na tworzenie polskich sił zbrojnych (nazwa Legiony).
NKN uzyskał poparcie Piłsudskiego. Ciężkie walki uczyniły z legionistów doświadczonych żołnierzy. Dowódca Legionów Piłsudski mówił swoim żołnierzom, że walczą o Polskę. Próbował też (nieskutecznie) nawiązać kontakt z zachodem.
W lutym 1915 Polacy w Paryżu utworzyli Komitet Wolnej Polski. Prezesem został Józef Gałęzowski.
W styczniu 1915 powstaje Szwajcarski Generalny Komitet Ofiarom Wojny w Polsce.
2 V 1915 rusza ofensywa państw centralnych. Rosjanie opuszczają zajęte tereny, władze rosyjskie opuszczają Warszawę. Do Warszawy wkroczyli Niemcy. Znaczna część Polski zastała zajęta przez Niemców. Powstały dwa Gubernatorstwa.
Tragedią Polaków było to, że walczyli w różnych armiach przeciwko sobie (u Niemców 800 tys., u Austriaków 1,5 mln., u Rosjan 1 mln.).
Wrzesień 1914 - powstaje Polska Organizacja Narodowa mająca współdziałać z Niemcami (J. Piłsudski).
W Królestwie powstała Polska Organizacja Wojskowa (Strzelecki) - tajne ugrupowanie, które miało zadania dywersyjno - wywiadowcze. Ugrupowanie dotrwało do momentu, gdy Warszawę opuścili Rosjanie.
Polska Organizacja Wojskowa miała być wcielona do I Brygady.
Ponowne zejście do konspiracji POW było możliwe, bo odpowiadało to okupantowi.
Stosunki między Sikorskim i Piłsudskim coraz bardziej komplikowały się.
Na czele POW stanął Tadeusz Kasprzycki.
Od jesieni 1915 trzy brygady znalazły się na Wołyniu (po raz pierwszy razem).
Wykształciły się dwie koncepcje polityczne: pasywistyczna i aktywistyczna.
Koncepcja pasywistyczna - postawa bierna, głównym niebezpieczeństwem dla Polski nie przestają być Niemcy, ta koncepcja uważała, że wiązanie sprawy polskiej z mocarstwami centralnymi jest szkodliwe.
Koncepcja aktywistyczna - w chwili obecnej uzyskano od państw centralnych więcej, niż było udziałem ziem polskich pod panowaniem carskim, nie był to obóz jednolity (byli tam zwolennicy rozwiązania austro - polskiego, a obok nich tacy jak Piłsudski, który uważał za partnera Niemcy).
SDKPiL, PPS Lewica najważniejsza jest rewolucja społeczna, a nie odzyskanie niepodległości.
Państwom centralnym zaczęło brakować ludzi, dlatego też chcieli z Polaków zrobić siłę roboczą (zwłaszcza Niemcy).
Nowa inicjatywa Niemców zatrudnianie Polaków.
Niemcy i Austro - Węgry samodzielne Królestwo Polskie z monarchią dziedziczną i ustrojem konstytucyjnym.
Gorącym zwolennikiem tego był Niemiecki gubernator Hans von Besseler, który chciał zostać naczelnym wodzem armii polskiej.
5 XI 1916 - ogłoszono w Lublinie i w Warszawie manifest o utworzeniu państwa polskiego.
Po tym manifeście Polacy spodziewali się chociaż utworzenia namiastki państwa polskiego.
Niemcy wydali odezwę werbunkową. Reakcja społeczeństwa była negatywna. Po kilku tygodniach (14 I 1917) powstaje Tymczasowa Rada Stanu (TRS).
15 członków TRS powoływał gubernator niemiecki, 10 austriacki. Kompetencje tego organu nie były zbyt jasno określone. TRS była dana Polakom przez okupanta na odczepnego. Polacy chcieli (zwłaszcza aktywiści) by TRS przygotowała podstawy pod przyszłą polską administrację.
Na skutek konfliktu Piłsudskiego i Komendy Legionów latem 1916 Piłsudski złożył dymisję, która została przyjęta (Piłsudski chciał wymusić tym samym swoją koncepcję). Niemcom było to na rękę, bo myśleli, że Piłsudski został wyeliminowany. Jednak potem dymisja została wycofana, a potem wszedł do Tymczasowej Rady Stanu.
Nieuniknioną konsekwencją aktu 5 listopada było umiędzynarodowienie sprawy polskiej.
Premier Rosji Aleksander Krepow 2 XII 1916, a 25 XII 1916 sam Car w rozkazie do armii i floty mówili o utworzeniu z wszystkich dzielnic wolnej Polski.
22 I 1917 - orędzie Wilsona (prezydent USA) o utworzeniu niezależnej i autonomicznej Polski.
Wydarzenia w Rosji zapoczątkowały zmiany. Trudy wojny obezwładniały Cara i doszło do jego upadku.
14 III 1917 powstał Rząd Tymczasowy, który przejął kierowanie państwem. Powstawały Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich. Rada stwierdziła, że Polska ma prawo do niepodległości.
30 III 1917 ukazała się proklamacja wzywająca Polaków do samostanowienia. Była fałszywa, bo nowe państwo miało być połączone sojuszem z Rosją. Można było tworzyć w Rosji polskie korpusy wojskowe. W Rosji uważano sprawę polską jako sprawę zewnętrzną.
W Niemczech Polska stawała się ważna jako sojusznik w walce z lewicą, a mniej ważne było wciąganie Polaków do armii niemieckiej. W kwestii zaciągu do armii Niemcy nie odnosiły sukcesów.
13 III 1917 - Niemcy żądają od żołnierzy polskich przysięgi na wierność Cesarzowi.
Takie postawienie sprawy odpowiadało Piłsudskiemu, ale zabronił podporządkowania się dyrektywie niemieckiej. Większość dowódców sprzeciwiła się Niemcom.
21/22 VII 1917 - Józef Piłsudski zostaje osadzony w twierdzy magdeburskiej.
W TRS następuje kryzys po aresztowaniu Piłsudskiego. Członkowie Rady podają się do dymisji.
Na miejsce TRS powołano 3 - osobową Radę Regencyjną (RR).
15 X 1917 wyznaczono Regentów. Zostali nimi: arcybiskup warszawski Aleksander Katowski, Książe Zdzisław Lubomirski i ziemianin Józef Ostrowski. Powołanie Rady było krokiem w kierunku powstania polskich instytucji państwowych.
Powołano pierwszą Radę Ministrów Królestwa Polskiego. Na jej czele stanął Jan Kucharzewski.
Upadek Caratu skłoniła Dmowskiego do szukania pomocy na zachodzie. 15 VIII 1917 w Lozannie powstał Komitet Narodowy Polski (KNP - siedziba przeniesiona do Paryża). Prezesem został Roman Dmowski. Członkiem jest też Ignacy Paderewski. Komitet pełnił funkcję MSZ i po części Ministerstwa Wojny nieistniejącego jeszcze państwa.
W Rosji został obalony Rząd Tymczasowy, a władzę przejęli Bolszewicy. Pierwszym dokumentem był dekret o pokoju.
15 XI 1917 proklamowano deklarację praw narodów Rosji. Głosiła ona do samostanowienia narodu, aż do oderwania się narodu i utworzenia państwa.
Rosja podjęła rokowania pokojowe z państwami centralnymi.
3 III 1918 - Brześć - pokój między Niemcami, a Rosją Radziecką - oddanie części terenów rosyjskich Niemcom.
Decyzja w Brześciu wywołała oburzenie. Następuje dymisja rządu Kucharzewskiego. RR przyjęła dymisję i powierzyła Radę Ministrów Antoniemu Ponikowskiemu.
4 IV 1918 RR powołała nowy rząd z Janem Kantym Steczkowskim. W programie działania nowego rządu na czołowym miejscu znalazło się ukonstytuowanie Rady Stanu (funkcja organu prawodawczego), dalsza perspektywa to zwołanie Sejmu.
Steczkowski 22 IV 1918 wystosował notę do rządów państw centralnych. Proponował rozwiązanie sprawy Polski (najważniejsza była niepodległość, nienaruszalność Królestwa Polskiego). Polska miała się znaleźć w przymierzu z państwami centralnymi.
Następuje zwrot w biegu wojny. Ofensywa niemiecka nie powiodła się.
W październiku 1918 RR wydała dwa akty, które oznaczały formalne zniesienie w najbliższej przyszłości administracji okupacyjnej.
RR podjęła próbę utworzenia rządu reprezentującego jak najszersze kręgi polityczne. 25 X 1918 utworzono gabinet. Premier - narodowy demokrata - Józef Śnierzyński. Minister Spraw Wojskowych - Józef Piłsudski - uwięziony w Magdeburgu o tym nie wiedział.
KNP od początku swego istnienia był uznawany przez Francję i pozostałe państwa koalicji. Nie doczekał się uznania jako rząd tymczasowy reprezentujący całą Polskę.
II połowa 1918 - aktywność KNP wzrosła. Pierwszoplanową rolę w KNP odgrywała armia polska we Francji (pierwsze oddziału sformowane na początku roku, gen. Haller naczelny wódz armii polskiej na zachodzie).
Powstanie lokalnych organów władzy państwowej !!!
28 X 1918 - Polska Komisja Likwidacyjna z siedzibą w Krakowie. Pełniła funkcję rządu tymczasowego.
6/7 XI 1918 - Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej na czele z Ignacym Daszyńskim. Rząd ten wydaje manifest - zapowiada on nadanie Polsce ustroju demokratycznej republiki parlamentarnej. Wprowadzono 8 - godzinny dzień pracy. Zapowiedziano reformy. Rząd istniał kilka dni, bo podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu (powrót 10 XI 1918).
19 X 1918 - Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego - na jej czele stanął ksiądz Londzin. Rada ta podporządkowała się PKL.
11 XI 1918 - RR powierzyła Józefowi Piłsudskiemu dowództwo wojskowe, a 14 XI 1918 rozwiązała się.
14 XI 1918 - odezwa do narodu Józefa Piłsudskiego - brak poparcia dla Daszyńskiego - nowy rząd z Moraczewskim.
18 XI 1918 - Józef Piłsudski zatwierdza skład nowego gabinetu Tymczasowego Rządu Ludowego.
22 XI 1918 - dekret Józefa Piłsudskiego o najwyższej władzy reprezentanta Polski.
3 XII 1918 ukonstytuowała się w Poznaniu Naczelna Rada Ludowa.
Po wybuchu powstania 27 XII 1918 pełnię władzy przejął Komisariat Naczelnej Władzy Ludowej (dominowała w Wielkopolsce endecja, nie Piłsudski). To zaważyło na stosunkach z Warszawą.
Centralnym władzom udało się dojść do porozumienia z paryskim KNP. Ignacy Paderewski został szefem rządu.
Sprawa polska na konferencji w Paryżu.
Początek konferencji - styczeń 1919 do 28 VI 1919.
Zostało zaproszonych 27 państw. Nie zostały zaproszone Rosja i Niemcy.
29 I 1919 delegat Polski Roman Dmowski w przemówieniu przedstawił Radzie Najwyższej (Rada Trzech) program terytorialny państwa polskiego.
12 II 1919 powołana została Komisja do Spraw Polskich (na czele z J. Cambonem).
28 II 1919 Roman Dmowski przesłał Komisji notę o zachodnich granicach Polski, 3 III 1919 o granicach wschodnich. Na zachodzie delegacja polska zażądała dla Polski: Górnego Śląska, Poznańskiego, Prus Zachodnich z Gdańskiem, Warmii i południowego mazurskiego pasa Prus Wschodnich. Następnie nota proponowała, aby bieg Niemna oddać Litwie, a z pozostałej części Prus Wschodnich uczynić republikę pod patronatem Ligi Narodów.
Komisja przyjęła propozycję z niewielkimi zmianami. Przeciwstawili się Lloyd George i Wilson, bo uważali że Niemcy mogą się załamać.
Polska dostała: Górny Śląsk, Poznańskie, większą część Prus Królewskich i Warmii, Natomiast w Olsztynie i Kwidzynie zapowiedziano plebiscyt. Gdańsk został Wolnym Miastem. Wprowadzono plebiscyt na Górnym Śląsku i przesunięto granicę polsko - niemiecką na wschód w Poznańskim i na Pomorzu (bo Niemcy się przeciwstawili).
Na wschodzie było jeszcze gorzej. Państwa zachodnie nie zgadzały się na Galicję Wschodnią dla Polski.
Kształtowanie się granicy południowej państwa Polskiego.
Najważniejszym problemem w sprawach polsko - czechosłowackich była sprawa przynależności Śląska Cieszyńskiego. Zamieszkiwali go Polacy, Czesi, Niemcy, Żydzi, znikome ilości przedstawicieli innych narodowości.
Spisy ludności w końcu XIX wieku wykazały przewagę ludności polskiej, wyjątek to powiat frydecki zdominowany przez ludność czeską.
Czesi stali uparcie na stanowisku walki o cały Śląsk Cieszyński.
Rozmowy polsko - czeskie umowa wiosenna (usta) - marzec 1918 - stosunki etnograficzne były najważniejsze - korzystne dla Polski.
Prezydent Bebesz zawsze zajmował stanowisko wobec Polski nieprzychylne (granica na linii Wisły).
W końcu października 1918 w Genewie odbyła się kolejna tura rozmów przedstawicieli obu krajów. Stwierdzono zgodnie, że sprawę należy odłożyć do sformowania się obu państw.
19 X 1918 Polacy powołali Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego (RNKC). W skład Rady weszły wszystkie stronnictwa polityczne: ksiądz Józef Londzin i Jan Michejda. W końcu października RNKC w Cieszynie uchwaliła rezolucję Księstwa Cieszyńskiego.
29 X 1918 Czesi podjęli dwukrotne nieudane próby opanowania Śląska Cieszyńskiego. W odpowiedzi RNKC 13 X 1918 wydała proklamację, w której ogłosiła przejęcie władzy nad całym obszarem Śląska Cieszyńskiego.
20 X 1918 Czesi utworzyli własny organ władzy Zemsky Narodny Vybor Pro Slezko (ZNVPS - Krajowy Komitet Narodowy Śląska).
31 X 1918 ZNVPS wydał proklamację zapowiadającą objęcie władzy przez państwo Czechosłowackie.
Następuje mobilizacja oddziałów czeskich.
Oba ośrodki władzy lokalnej nad niczym już nie panowały.
Latem 1918 polscy oficerowie zaczęli przygotowywać spisek.
31 X / 1 XI 1918 grupa oficerów i podoficerów pod dowództwem porucznika Klemensa Matusiaka opanowała garnizon cieszyński i miasto Cieszyn z najbliższą okolicą. Władzę w Cieszynie przejęła RNKC. Oprócz powiatu frydeckiego Śląsk Cieszyński znalazł się w rękach polskich.
Czesi wystąpili z propozycją rozmów.
2 XI 1918 w Orkowej odbyły się rozmowy. PRN i ZNVPS wydały wspólną odezwę o umowie i wzywającą ludność Śląska Cieszyńskiego do spokojnego życia. Umowa ta dzieliła sporny teren wg zasady narodowościowej. Powiat cieszyński z Cieszynem i powiat bielski przeszły pod tymczasową władzę Rady Narodowej w Cieszynie. Powiat frydecki przejmował ZNVPS, zaś o losach powiatu frysztackiego miano zadecydować w przyszłości.
Czesi nie dotrzymali zawartej umowy. Chcieli praw do Śląska Cieszyńskiego.
W połowie listopada 1918 konflikt wszedł w nową fazę. Państwa sprzymierzone uznały CRN za rząd, a Polski Komitet Narodowy nie.
14 XI 1918 ogłoszono oficjalnie powstanie Republiki Czechosłowackiej. Prezydentem został Tomasz Masaryk. 28 XI 1918 wydał dekret zarządzający wybory (również na terenie polskiej części Śląska Cieszyńskiego).
Rząd Czechosłowacki zrywa rozmowy i chce przejąć cały Śląsk Cieszyński.
Bebesz wystąpił do państw Ententy z propozycją, aby Czesi mięli granice historyczne. Odniósł sukces. Miało to ogromne znaczenie. Gwarantowało to cały Śląsk Cieszyński dla Czechosłowacji.
Czesi kierowali swoje wojska na morawską Ostrawę.
Wracające z Włoch i Francji Legiony zostały kierowane ku pograniczu polskiemu na obszar sporny.
Czeska akcja zbrojna rozpoczęła się 31 I 1919. Aresztowano Polaków. Później nastąpił atak na Bogumił. Polacy opuścili Zagłębie Kalwińskie.
Rozejm nastąpił 30 I 1919.
Wysłano Komisję Międzysojuszniczą.
Zawarto w Paryżu ugodę o nowej linii demarkacyjnej (wzdłuż linii kolejowej północna część czechosłowacka, południowa polska). Po ratyfikowaniu Umowy Paryskiej nastroje na spornym terenie bardzo się pogorszyły.
Wiosna 1920 - nasilenie złych nastrojów. Czesi mają poparcie Francji.
Kolejne walki 19 - 25 II 1919.
Ententa nakłania Czechów do wycofania się z zajętych terenów.
26 II 1919 wojsko polskie wkroczyło do Frysztatu i Jabłonkowa, ale w Boguminie nadal byli Czesi.
Kompromisem miała być linia Tissiego. Autorzy proponowali przekazać Polsce centrum kolejowe Bogumił - Karwina oraz 10 kopalń i miasto Tryniec. Projektowi sprzeciwili się Francuzi. Rada Najwyższa Ententy dała 10 - dniowy termin na porozumienie, które przedłużono o kolejne 10 dni.
Zdecydowano się na plebiscyt.
27 IX 1919 Rada Najwyższa wydała decyzję o przeprowadzeniu plebiscytu. Przyjechała Międzysojusznicza Komisja Plebiscytowa (MKP - przewodniczący G. de Namerille).
Sytuacja była napięta. Czesi 5 X 1919 w Krakowie zaproponowali, żeby wojska nie koncentrowały się na tym terenie.
Współpraca Polaków z MKP układała się źle, bo zwłaszcza Francuzi faworyzowali Czechów.
Czeskie bandy atakowały Polaków. Warunki te uniemożliwiły przeprowadzenie plebiscytu.
Polacy zaczęli szukać pomocy na zachodzie. Na konferencji w Spa (W. Grabski) Polska w zamian za pomoc wojskową w wojnie z Rosją, miała przyjąć decyzję Rady w sprawie Śląska Cieszyńskiego. Grabski podpisał umowę z Beneszem w sprawie rezygnacji z plebiscytu.
28 VII 1920 Rada podjęła decyzję dzieląc sporne terytoria w sposób korzystniejszy dla Czechosłowacji. Czechosłowacja otrzymała część Ziemi Cieszyńskiej (nawet najgorszy plebiscyt byłby lepszy).
7