ERLICHIOZY

Występowanie:

• rozpowszechnione w USA, w niektórych rejonach Afryki oraz Azji, a w Europie nad Morzem Śródziemnym

• zdarzają się ostatnio też w niektórych innych państwach europejskich (np. Niemcy, Szwecja)

Etiologia:

rodzaj: Erlichia rodzina: Rickettsiaceae

drobnoustroje te wywołują u psów kilka chorób

MONOCYTARNA ERLICHIOZA PSÓW (ang. canine monocytic ehrlichiosis)

Etiologia i epizootiologia:

E. canis

• wewnątrzkomórkowy patogen monocytów i limfocytów

• roznosi go kleszcz Rhipicephalus sanguineus

• występuje enzootycznie w krajach tropikalnych oraz w Grecji, Izraelu, Tunezji i na południu Francji, a sporadycznie − na całym świecie

• wszystkie stadia rozwojowe kleszcza mogą być zakażone i przekazują infekcję transstadialnie, ale nie transowarialnie. Kleszcz zakaża się ssąc krew psa i następnie przez przynajmniej 5 mies. zakazić może podczas ssania inne psy. Pies po przebyciu ostrej erlichiozy przez ponad 2 lata może być nosicielem zarazka

Patogeneza:

O.I. 8 − 20 dni

w ostrej fazie zakażenia (trwającej 2 do 4 tyg.) namnażanie zarazka w monocytach i limfocytach → powiększenie śledziony, wątroby i węzłów chłonnych oraz zapalenie naczyń krwionośnych zwłaszcza płuc, nerek i opon mózgowych

Objawy kliniczne:

• mało swoiste: posmutnienie, gorączka, brak apetytu, chudnięcie, niekiedy zaburzenia ze strony ukł. oddechowego lub obrzęk warg albo moszny

 p. ostra:

• zmiany hematologiczne − trombocytopenia, niedokrwistość i leukopenia

• większość psów bez leczenia wraca do zdrowia i uwalnia się od zarazka, niektóre latami mogą być zakażone subklinicznie, niekiedy zwierzęta padają (wtórne zakażenia) → liczne wynaczynienia

• u części psów choroba przechodzi w p. przewlekłą o przebiegu łagodnym bądź ciężkim

 p. przewlekła:

• przebieg łagodny: gorączka nawrotowa, trombocytopenia, niedokrwistość

• przebieg ciężki: długotrwałe uszkodzenie szpiku, naczyń krwionośnych oraz nacieki limfocytów i kom. plazmatycznych w wielu narządach; wybroczyny i wylewy krwi na skórze brzucha, na błonach śluzowych, krwawienia z nosa i miejsc skaleczonych, domieszka krwi w wydalinach a niekiedy także w stawach, szok hypowolemiczny. Towarzyszyć temu mogą zmiany w gałkach ocznych oraz objawy neurologiczne. Ciężka postać przewlekłej erlichiozy określana jest często mianem tropikalnej pancytopenii psów (ang. tropical canine pancytopenia)

Rozpoznanie:

• wywiad − podróż psa w rejon Morza Śródziemnego bądź poza Europę

Bad. laboratoryjne:

• trombocytopenia, niedokrwistość i leukopenia

• w ostrych przypadkach rozmazy krwi wykonane przed rozpoczęciem leczenia i zabarwione metodą Giemsy ujawniają obecność tzw. morul (konglomeraty kilkudziesięciu zarazków) w kom. jednojądrzastych.

• bad. serologiczne

Zwalczanie:

Leczenie: nawadnianie, przetaczanie krwi, doksycyklina (10 dni), tetracyklina (2 tyg.), chloramfenikol (2 tyg.)

GRANULOCYTARNA ERLICHIOZA PSÓW (ang. canine granulocytic ehrlichiosis)

E. ewingi

• ten niedawno odkryty zarazek stwierdzono dotychczas tylko w USA

• namnaża się głównie w granulocytach obojętnochłonnych powodując chorobę o podobnym lecz łagodniejszym przebiegu niż erlichioza monocytarna

OKRESOWA TROMBOCYTOPENIA PSÓW (ang. canine cyclic thrombocytopenia)

E. platys

• namnaża się w płytkach krwi i jest w nich widoczny po zabawieniu rozmazu metodą Giemsy

• infekcję stwierdzono dotychczas tylko w USA, Francji, Grecji i Izraelu

• przebiega zazwyczaj bezobjawowo, a co około 10 dni pojawia się trombocytopenia trwająca 3−4 dni.

E. canis, E. ewingii, E. platys − nie zagrażają człowiekowi

Piśmiennictwo:

1.Frymus T.: „Choroby zakaźne kotów” Warszawa 2000

Erlichoza

---