UNIWERSTETY I ICH STRUKTURA, ORAZ METODY DYDAKTYCZNE

Uniwersytet powstał w Europie i jest on wytworem europejskiej kultury miejskiej. Jego pojawienie się stanowiło fazę rozwoju miast, w których powstawały różne korporacje, bractwa itp. Właśnie jedną z takich korporacji stał się UNIWERSYTET, który skupiał profesorów jak i studentów.

Jacques Le Goff definiuje uniwersytet średniowieczny jako „korporację grupującą wszystkich studentów w danym mieście”.

Pierwsze Uniwersytety powstają i rozwijają się w epoce średniowiecza. W XII wieku powstają pierwsze Uniwersytety takie jak: Boloński, Paryski i Oxford.

Uniwersytety tworzą tak zwane Studium Generale, a profesorowie wraz z uczniami zrzeszają się w tak zwane Universitas Magistrorum Et Scholarum - cech nauczających i uczących się.

Inicjatywa organizowania pierwszych uniwersytetów nie zawsze wychodziła od Kościoła, lecz nie raz od świeckich cechów nauczających. To one ustanawiały system pracy w uniwersytecie i wybierały spośród siebie rektorów, jedynie w Uniwersytetach włoskich wyboru rektora dokonywała zrzeszona młodzież. Jednak w ostateczności doszło również do podporządkowania sobie Uniwersytetów przez Kościół. Profesorowie byli uzależnieni od Kościoła, ponieważ utrzymywali się z beneficjów kościelnych. Byli oni często wciągani w spory wewnątrzkościelne.

Uniwersytety posiadały III podstawowe przywileje:

I Autonomii

II Monopolu nadawania stopni naukowych

III Prawa do strajku.

Na Uniwersytetach średniowiecznych istniały przeważnie trzy fakultety zasadnicze:

-teologiczny

-medyczny

-prawny

Na tych trzech fakultetach zasadniczych można było podjąć naukę dopiero po ukończeniu wydziału sztuk, na którym studiowała młodzież od 14 do 20 roku życia. Istniał również wydział filologiczny, który był wydziałem przygotowawczym, poświęconym siedmiu sztukom wyzwolonym.

Tytuł „boccalauret” można było uzyskać po dwóch latach, zaś

Tytuł „doktorat” dopiero po sześciu latach.

Studia na wydziale prawa i medycyny trwały od 20 do 25 roku życia i w tym wieku można było uzyskać tytuł doktora.

Najdłużej trwały studia teologiczne, lecz doktorat można było uzyskać dopiero po ukończeniu 35 roku życia.

Na etapie tej edukacji panowała Metoda scholastyczna, której cechą charakterystyczną było oderwanie wiedzy od życia i doktrynerstwo. Jednak Kościół był przeciwny odkrywaniu nowych prawd. Wielki rozkwit Uniwersytetów nastąpił w XIII.

Jako pierwszy prawdopodobnie powstał UNIWERSYTET W BOLONII

Był to Uniwersytet scholarów. Za początek Uniwersytetu bolońskiego uważamy obdarowanie przez cesarza Fryderyka I Barbarossa w 1158r. przywilejami pewnej niezależności od władz miejskich. Papież Honoriusz III postawił na czele uniwersytetu bolońskiego archidiakona, którego zadaniem była obrona uczelni przed zakusami miasta. Całkowitą niezależność Uniwersytet uzyskał dopiero w 1322r. Ta uczelnia przede wszystkim nawiązywała do szkoły prawa rzymskiego, oraz słynęła właśnie prawniczych. Zarząd sprawowali w niej studencki, którzy jednak swoją władzę stopniowo tracili w XIIIw. na rzecz mistrzów i Kościołów.

UNIWERSYTET PARYSKI La Sorbonne

Pierwsze przywileje papieskie otrzymał w 1194r, choć za początek przyjmuje się 1200r. gdzie król Francji Filip August nadał mu przywileje.

Na Uniwersytecie Paryskim mniejszą rolę niż w Bolońskim stanowili studenci. Był to przede wszystkim Uniwersytet nauczycieli, mistrzów, w który prym wiedli profesorowie. Tak jak Boloński słynął z prawa, tak Paryski z Teologii.

Ta uczelnia przyczyniła się do rozwoju szkolnictwa, nauki i kultury europejskiej. Właśnie Uniwersytety w latach późniejszych fundowane na północ od Loary wzorowane były na Uniwersytecie Paryskim. Już w XIIIw. Uczyło się tam około 1500 studentów.

UNIWERSYTET KRAKOWSKI

W roku 1364 król Kazimierz Wielki wydał dyplom fundacyjny Uniwersytetu Krakowskiego. W dyplomie wyraźnie zaznaczył, że uniwersytet ma być :

-szkołą państwową

-szkołą świecką

-szkołą przygotowującą dla państwa sprężystych i wykształconych administratorów i urzędników. Uważał, że krakowskie Studium Generale będzie nauk przemożnych perłą…

Uniwersytet miał posiadać wszystkie wydziały : Filozoficzny, Medyczny, Prawny, oraz Teologiczny. Miał również być podporządkowany kanclerzowi krakowskiemu.

Jednak Papież Urban V zmienił charakter Uniwersytetu z świeckiego na kościelny, podporządkowując go biskupowi krakowskiemu, oraz nie pozwolił na otwarcie wydziału Teologicznego.

Po śmierci Kazimierza Wielkiego nastąpił upadek Uniwersytety Krakowskiego, lecz jego działalność wznowił w 1400r. Władysław Jagiełło. Papież w tym czasie ponownie ni zgodził się na „świecki charakter”, lecz zezwolił na otwarcie wydziału Teologicznego, co stało się pewną dogodnością, ponieważ Teologia zajęła naczelne miejsce. Nastąpiła ogromna rola uniwersytetu w rozwój nauki i kultury umysłowej w Polsce.

Na wysokim poziomie była również Matematyka i Astronomia, czym można poświadczyć ukończenie tej uczelni przez Mikołaja Kopernika w XVIw.

Pracowali tam tacy profesorowie jak:

-Mateusz z Krakowa - TEOLOG

-Paweł Włodkowic - TEOLOG

-Wojciech z Brudzewa - ASTRONOM

-Michał Twaróg z Bystrzycy - PRZEDSTAWICIEL FILOZOFII SCHOLASTYCZNEJ

-Jan z Głogowa - FILOZOF I ASTROLOG

-Michał Wrocławczyk - MATEMATYK, FILOZOF I TEOLOG

W 1817r nadano mu nazwę Jagielloński by podkreślić jego związki z tą dynastią.

---