Comte - wkłady + Szacki- Dorota
Spencer - system socjologiczny, ideał rewolucji(3 rodzaje), instytucje społeczne, społeczeństwo jako organizm( od militaryzmy nie uczyc się)-Marta Reś
Marks i Engels - głównie Marks, dlaczego był istotny w XIXw., teorie formacji ..., klasy i struktury społeczne-opuszczamy
(Ważne!) Durkheim - wszystko, solidarność, samobójstwo; (bez szkoły durkheimowskiej)-opuszczamy
Simmel - całość (bez wpływu)-Dorota
Webber - Natalia
Pareto - bez teorii elit, z: życie społ, typy działań, system społ, wpływ historii(bez krążenia elit)-Marta
Mainhaim - bez biografii -Natalia
Cooley-Martyna
Socjologia Thomasa - Martyna
Park- Szkoła czikagowska :D Chicagowska żeby nie było ( bez koncepcji teoretycznej Parka) - Sonia G
ROBERT EZRA PARK:
i/ Robert E. Park i „szkoła chicagowska” (kiedy i czym się zajmowała)
Park 1864-1944 twórca szkoły chicagowskiej, opublikował wpływowy podręcznik socjologii który ukształtował socjologię światową aż do II wojny i później, zajmował się miastem Chicago które było centrum imigracji, ludność napływowa zaczęła wypierać ludność miejscową, tworzy on socjologię miasta i migracji, pojawia się konieczność rozwoju socjologii konfliktów i stosunków rasowych. Ekologia społeczna-środowisko miejskie i jego zmiany pod wpływem migracji. Zajmował się problematyką jaźni.
• chciał podsumować to, co jest wiadome i co może być dostępne i przydatne przy wzbogacaniu zasobów wiedzy
• prace jego były próbami kodyfikacji terminologii socjologicznej i systematyzacji problematyki
• wielokrotnie ponawiał te próby ale one spowodowały, że ta terminologia jest niejasna, płynna (przyniosły odwrotny skutek od zamierzonego)
• głównym rysem koncepcji Parka jest dualizm
• wedle niego i zbiorowości ludzkie i jednostki ludzkie są dualne
• zbiorowość jest tak terytorialna jak i społeczna, biotyczna i kulturowa, ma ekologiczną bazę i moralną nadbudowę
• wyodrębnienie zbiorowości terytorialnej ma charakter ideał notypiczny, dlatego, że czysta zbiorowość terytorialna oparta tylko o stosunki ekologiczne, w przypadku ludzi nie istnieje
• jest zawsze powiązana ze stosunkami moralnymi i społecznymi, ale też każda społeczność posiada atrybuty zbiorowości terytorialnej, którymi są:
1. jednostki dążące do zaspokojenia swoich potrzeb
2. walka o byt
3. konkurencja
4. brak porozumiewania się i porozumienia
5. współpraca żywiołowa ograniczająca się do przejściowej i o konkurencyjnym charakterze
• społeczeństwo składa się z osób, które zajmują miejsca w przestrzeni fizycznej i moralnej. To miejsce moralne to status przyznany im przez inne osoby zgodnie z uznanymi przez nie wszystkie normami
• procesy społeczne mają charakter mniej lub bardziej świadomy
• oprócz społeczności lokalnej, dualnej, zbiorowości terytorialnej i społeczeństwa to podstawowymi kategoriami są interakcja i osobowość
• psychologia społeczna Parka oferuje dualny obraz człowieka. Mówi o jednostce (człowiek naturalny, którego instynkty muszą być powściągane przez porządek społeczny) i osobie (człowiek społeczny, którego natura ma społeczną genezę, jest wytworem stosunków społecznych - grupa wtórna - im przypisuje szczególną rolę w uspołecznieniu człowieka; staje się on osobą przez wejście w wielość, różnorodność kontaktów społecznych)
• koncepcja człowieka marginesu - jest to ktoś, kto żyje w dwóch światach, w dwóch kulturach jednocześnie i przez to jest bardziej cywilizowany, ma szersze horyzonty i racjonalny światopogląd
• powiązanie osobowości z rolą społeczną - wyobrażenie człowieka o samym sobie jest związane z rolą, jaką stara się odegrać w społeczeństwie i ze statusem, jaki mu przypisuje społeczeństwo. Inni ludzie są nam dostępni poprzez pełnione role
ZWIĄZKI MIĘDZY SOCJOLOGIĄ A ANTROPOLOGIĄ:
• wraz z kryzysem ewolucjonizmu (koniec XIXw.) drogi antropologii i socjologii się rozeszły
• antropologia dużo wcześniej niż socjologia przeszła do badań w terenie
• lata 20. XXw. - ponowne spotkanie. Powody:
1. dyskusje metodologiczne (zarówno w antropologii jak i w socjologii)
2. zaczęło brakować społeczeństw pierwotnych do badań, zaczął znikać przedmiot antropologii - wskutek tego zaczęli się interesować współczesnymi społeczeństwami, a to był teren socjologii
3. nie przedmiot różni antropologię od socjologii tylko perspektywa badawcza i metody
4. w antropologii zostało ukształtowane nowoczesne pojmowanie kultury, bez którego żadna nauka nowoczesna społeczna obejść się nie może
(Ważne!) Spengler - morfologia do 704- Sonia G
Morfologia kultury Spenglera
Myślicielem, który stał się jeśli nie inicjatorem to symbolem owego zwrotu był Niemiec Oswald Spengler, autor Zmierzchu Zachodu.Zarysu morfologii historii uniwersalnej. Spotkało się ono z surowa krytyką niemal całego świata akademickiego z powodu:
-autorowi nie zależało na respektowaniu standardów pracy naukowej, szukał czegoś innego; liczył nie na przekonanie uczonych, lecz na wykazanie iż to co robią nie odpowiada potrzebom życia
-o znaczeniu takich dzieł decyduje zawsze nie tyle stopień owej poprawności ile atrakcyjność pomysłu która bywa niezależna od błędów i głupstw towarzyszących jego opracowaniu
-nie wszyscy korzystający z pism autora myśliciele byli świadomi ich pochodzenia i skłonni chwalić się pokrewieństwem ze swoim niemieckim poprzednikiem
Pogląd; wielość i różność kultur ludzkich
Spengler uczynił z ludzkości kategorię pozbawioną wszelkich konotacji kulturowych i moralnych. Ludzkość dla niego jest pojęciem zoologicznym lub pustym słowem. Zamiast monotonnego wizerunku uformowanej liniowo historii powszechnej widział panoramę wielości kultur, z których każda ma swa własna ideę, własne namiętności, własne życie, wolę, czucie, własną śmierć. Każda z tych kultur stanowi organiczną całość i do swojego istnienia i rozwoju nie potrzebuje żadnych innych; są one niezależne od siebie i nie zawdzięczają sobie nawzajem niczego rzeczywiście ważnego, jeżeli nawet jakoś na siebie oddziałują. Według niego cywilizacja jest to tylko schyłkowa faza w rozwoju każdej wielkiej kultury.
Pogląd: kultury jako organizmy
Spengler utrzymywał, że kultury są organizmami. Uważał, że są one całościami wewnętrznie zintegrowanymi, nie zaś mechanicznymi zbiorami elementów i że przechodzą przez analogiczny cykl życiowy jak wszelkie inne organizmy; każda z nich ma swoje dzieciństwo, młodość ,wiek dojrzały i starość, wiosnę, lato, jesień i zimę. Spengler dążył do ujawnienia morfologicznego pokrewieństwa łączącego język form wszystkich dziedzin kultury, do pokazania, iż każda z tych form jest ściśle związana ze wszystkimi innymi, będąc wyrazem jednej i tej samej duszy kultury.
Pogląd: kultura a cywilizacja
Spengler w cywilizacji widział przeznaczenie każdej kultury, jej nieuchronny skutek organiczno-logiczny. Cywilizacja w jego ujęciu to faza rozwoju każdej kultury, chociaż stanowi jak gdyby jej zaprzeczenie, znamionuje ją bowiem wyczerpanie się sił duchowych, która kultura zawdzięczała swój wcześniejszy rozkwit. Na pierwszy plan wysuwa się przeciwstawienie kultury i cywilizacji. Jego zdaniem cywilizacja to kultura , która utraciła duszę-kultura w dobie swojego zmierzchu i obumierania, zewnętrzności i sztuczności, przychodzących z nieubłagalną koniecznością na mocy ścisłej i koniecznej kolejności organicznej. Miejsce duszy zajmuje teraz intelekt, miejsce ludu-masa, miejsce ojczyzny-kosmopolityzm, miejsce serca-intelekt, miejsce pracy nad sobą -ekspansja. Społecznym podłożem tych zmian jest przejście ze wsi do miasta, które przeobraża całkowicie sposób życia i mentalność, tworząc nowy rodzaj człowieka. Cywilizacja to kultura wielkich nowoczesnych metropolii, które doprowadzają do uwiądu prowincję i zabijają jej cnoty.
Wpływ Spenglera
Bezpośredni wpływ Spenglera był mimo rozgłosu, jakim się w swoim czasie cieszył, stosunkowo ograniczony. Niewiarygodny sukces czytelniczy Zmierzchu okazał się krótkotrwały i zależny w dużym stopniu od nastrojów panujących w Niemczech. Kontynuacji myśli Spenglera nie sprzyjała ani natura jego dzieła, ani okoliczności historyczne.
Najważniejsze dzieło tego autora, aczkolwiek coraz rzadziej czytane i z naukowego punktu widzenia pod wieloma względami skandaliczne, stało się układem odniesienia dla wielu poważnych myślicieli XX wieku, których zafrapowały problemy wielości cywilizacji i kryzysu cywilizacji zachodniej.
Oswald Spengler
cywilizacja europejska chyli się ku upadkowi i nic jej przed tym upadkiem nie może uchronić (przechodzi te same etapy co cywilizacja grecko-rzymska)
każde społeczeństwo przechodzi na swojej drodze dwa etapy: tradycji (religia, tradycja, autorytet, wiara) i cywilizacji (nauka, postęp, kult rozumu)
etap tradycji, czyli kontemplacji bytu przeszedł w przypadku kultury Zachodu w etap cywilizacji z początkiem wieku XIX i łączył się on ze skierowaniem zainteresowań człowieka na zewnątrz
człowiek cywilizacji zamyka się w świecie z betonu, w wielkich aglomeracjach, podporządkowuje się panującym modom
zatracająca swoją tożsamość cywilizacja zachodu zostanie stopniowo zastąpiona przez nową kulturę rozpoczynając na nowo kolejny etap
wiek XIX to według Spenglera etap zwycięstwa socjalizmu, czyli cywilizacji miast, tłumu, mas, który następnie upadnie i zmieni się w na nowo odrodzoną kulturę