24. Geneza i założenia konsumeryzmu.

konsumeryzm [łac.], działalność na rzecz ochrony konsumentów i reprezentacji ich interesów wobec producentów dóbr i usług; celem jest utrzymanie równowagi między producentami, państwem a ostatecznymi odbiorcami dóbr. Ochrona konsumentów jest realizowana przez agendy państwowe, organizacje społeczne i niezależne społeczne ruchy konsumentów. Główne formy konsumeryzmu: antymonopolowe ustawodawstwo, normy bezpieczeństwa produktów dla użytkowników i środowiska, testowanie jakości towarów, ochrona przed skutkami nieuczciwej reklamy i manipulacji świadomością nabywcy, informacja i poradnictwo. Konsumeryzm jako ruch społeczny pojawił się wraz z rozwojem masowej konsumpcji i reklamy w 2. połowie XIX w.; sam termin powstał w latach 40. XX w. w USA, gdzie narodził się nowoczesny konsumeryzm (R. Nader). Łączy w sobie różne nurty: od pomocy klientom w dokonywaniu racjonalnych transakcji handlowych i zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, do ruchów reformatorskich, kwestionujących konsumpcyjny charakter współczesnej cywilizacji, wzory konsumpcji i styl życia, oraz występujących z postulatami zwiększenia uczestnictwa obywateli w podejmowaniu decyzji gospodarczych.z pwn biznes

Założenia konsumeryzmu.

- Zmiana modelu roli biorcy usług medycznych.

- System ochrony zdrowia- działanie mechanizmów rynkowych

- pacjent staje się aktywnym klientem podmiotem a przedmiotem opieki.

- Klient- świadomie i racjonalnie dokonuje wyboru usług z wielu ofert

- chory porzuca rolę pacjenta- przyjmuje rolę klienta- konsumenta

CECHY: racjonalność, aktywność, niezależność, sceptycyzm,

- Konkurencyjność, między placówkami służby zdrowia, uzależnienie posiadanych środków od ilości i jakość świadczonych usług.

25. choroba jako rodzaj dewiacji społecznej w różnych ujęciach problematyki zachowań dewiacyjnych.

Dewiacja oznacza formy zachowania, które są uważane w danej kulturze za nie do przyjęcia, odbiegające od obowiązujących tam norm społecznych. Zachowanie dewiacyjne — to zachowanie, które jeśli zostanie odkryte, staje się rutynowo przedmiotem korekcji leczenia lub kary ze strony właściwych instytucji kontroli społecznej. Dlatego choroba stanowi dewiację od ustanowionych kulturowo norm lub ud standardów „dobrego zdrowia". Dlatego też każdy, kto został uznany za chorego, słusznie pragnie „leczenia" dla korekty stanu ciała i umysłu.

Jeśli człowiek na początku choroby zlekceważy te obowiązki, to albo zostanie ukarany jako symulant, albo w najlepszym przypadku będzie traktowany jako osoba nieodpowiedzialna, gdyż jego zachowanie odbiega od tego, co jest oczekiwane i wymaga.

Istnieje jeszcze inny związek choroby z dewiacją, który jest najczęściej badany przez socjologów ze względu na duże znaczenie społeczne. Jest to mianowicie wiele chorób lub objawów, które traktuje się w społeczeństwie jako dewiacyjne. Dotyczy to ludzi chorych wenerycznie, cierpiących na padaczkę, niewidomych, upośledzonych umysłowo i wielu innych stanów ośmieszanych, unikanych lub izolowanych od „normalnych" ludzi.

CHOROBA JAKO DEWIACJA:

- Choroba jest zjawiskiem społecznym

-stanowi prawidło życia społecznego ( każdy kiedyś był chory)

- choroba jest swoistym zakłóceniem ładu społecznego (l4, nieobecność w pracy, niemożność pełnienia swoich ról społecznych)

- reszta społeczeństwa kontroluje ludzi chorych ( czy dbają o swój powrót do zdrowia i sprawności)

- Parsons- aby jednostka mogła osiągnąć sukces musi być zdrowa.

PODSTAWOWE CECHY ROLI SPOŁECZNEGO CHOREGO

- Osoba chora nie jest odpowiedzialna za swoją chorobę

- choroba może być podstawą do zwolnienia z pełnienia swoich obowiązków i ról społecznych

- Obowiązkiem osoby chorej jest uznanie swojej choroby, i podjęcie wysiłków by powrócić do pełnego zdrowia.

- W celu powrotu do zdrowia chory ma obwiązek szukania kompetentnej, fachowej pomocy medycznej.

SPOŁECZNE ZNACZENIE PIĘTNA

Słowo piętno (stigma) odnosi się współcześnie do każdego stanu, atrybutu lub cechy, która znaczy jednostkę jako nie do zaakceptowania pod względem kulturowym lub jako „gorszą". Określenia co jest , a co nie jest do zaakceptowania są zmienne i niejednakowe w różnych epokach historycznych i kulturach. Różnice takie zawarte są również w interpretacjach profesjonalnych, gdyż teoria i praktyka medycyny nie rozwija się w pustce kulturowej i podlega wpływom publicznych stereotypów, wymagań pacjentów, organizacji pracy itp.

DEWIACJA PIERWOTNA- Gdy choroba modyfikuje pełnione role społeczne i zadania. Choroby krótkotrwałe lub ostre powodują jedynie modyfikację pełnionych normalnie ról społecznych – dewiacja pierwotna. W tym przypadku chory wypełniając cechy społeczne roli chorego powraca do zdrowia – a więc nie jest już uznawany za dewianta

DEWIACJA WTÓRNA- jest konsekwencją przewlekłej, niewyleczonej choroby. Choroby długotrwałe, nieuleczalne, kalectwo zmuszają do przyjęcia nowych ról społecznych – dewiacja wtórna, powodując rozpoczęcie tzw. kariery dewiacyjnej. Tak więc skutkiem dewiacji wtórnej jest „degradacja statusu” i swoista reakcja otoczenia pociągająca za sobą określone konsekwencje.

(Nie wiem czy adekwatne ale pod tym wszystkim w tekście było jeszcze to)

ŻYCIE Z PIĘTNEM:

Wpływ stanu stygmatyzującego na życie jednostki zależy od, jego widoczności, „natręctwa" i rozpoznania go przez innych ludzi. odczuwane piętno jest związane wyłącznie z obawą dyskryminacji na podstawie zakładanej niższości lub kulturowego braku akceptacji, nie zaś z realną sytuacją.