Astma a dieta

Małgorzata Hamera

Paulina Biskupska

Trochę historii…

Idea zapobiegania astmie za pomocą diety ma bardzo długą historię i tradycję. Papirus Ebersa, egipski tekst medyczny z 1550 roku przed naszą erą, zalecał na astmę figi, winogrona, żywicę, owoce jałowca, kminek, wino i słodkie piwo. Dawna medycyna chińska zalecała natomiast stosowanie liści zielonej herbaty, a starożytni lekarze greccy i rzymscy zapisywali ostre przyprawy takie jak czosnek, pieprz, cynamon i ocet jako skuteczne środki przeciwastmatyczne.

Słynny średniowieczny filozof i lekarz- Mojżesz Majmonides napisał nawet “Traktat o astmie”, w której zalecał spożywanie ryb słodkowodnych, kopru, pietruszki, rzeżuchy, kozieradki, rzodkwi, fig, pigwy, rodzynek, wina i kaszy jęczmiennej.

Dowód - badania naukowe!

Zdaniem badaczy z Mexico's National Institute of Public Health odżywienie dzieci w oparciu o dietę śródziemnomorską może zmniejszyć ryzyko pojawienia się astmy nawet o 40%.

Isabelle Romieu wraz z zespołem naukowców prowadziła badania nad wpływem diety na rozwój astmy oskrzelowej. W doświadczeniu wzięło udział 1 476 dzieci z Meksyku, w wieku 6-7 lat. Ustalono rodzaj i ilość spożywanych przez dzieci pokarmów i sposób przyrządzania posiłków.  Wyniki badań wyraźnie wskazywały, że im dieta dzieci była bliższa diecie śródziemnomorskiej, tym mniejsze było ryzyko wystąpienia astmy. W rodzinach w których odżywiano się zgodnie z tą dietą ryzyko wystąpienia astmy oskrzelowej było 40% niższe.

Szczególną uwagę naukowców zwróciły pełnoziarniste produkty zbożowe, które według przeprowadzonego badania szczególnie chronią dzieci przed astmą oskrzelową. Zdaniem naukowców tajemnica ochronnego wpływu tego sposobu odżywiania na zdrowie kryje się w dużej ilości antyoksydantów (witamina C, beta-karoten, witamina E), które chronią komórki przed uszkodzeniami i stanami zapalnymi, a także wysokiej zawartości kwasów omega-3, minerałów i polifenoli (flawony, flawonole, flawanony, flawanonole, katechiny).

GINA - the Global Initiative For Asthma

 Prowadzono szeroko zakrojone badania nad rolą diety, szczególnie karmienia piersią, w odniesieniu do rozwoju astmy. Ogólnie rzecz biorąc, badania te ujawniły, że u niemowląt karmionych mieszankami zawierającymi niezmodyfikowane białka mleka krowiego lub białka soi częściej występują epizody świszczącego oddechu we wczesnym dzieciństwie w porównaniu z dziećmi karmionymi piersią Niektóre dane wskazują również, że pewne

cechy diet zachodnich, takie jak zwiększone spożycie pokarmów przetworzonych i zmniejszona podaż antyoksydantów (w postaci owoców i warzyw), zwiększone spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-6 (spotykanych w margarynach i oleju roślinnym) oraz zmniejszone spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-3 (spotykanych w olejach rybnych) - przyczynia się do obserwowanego ostatnio wzrostu częstości występowania astmy i chorób atopowych

Co z tą dietą? Konkrety

• dieta śródziemnomorska!!!

• zalecane jest zwiększenie w diecie antyoksydantów, inaczej zwanych przeciwutleniaczami.

- ważna jest przede wszystkim witamina C. Produkty w nią bogate to: czarne porzeczki
kiwi papryka owoce cytrusowe: pomarańcze, grejpfruty, natka pietruszki

-ponadto, dla astmatyków ważny jest beta-karoten (marchew, warzywa i owoce żółte/czerwone)

- witamina E również zmniejsza ryzyko oraz objawy astmy (olejach, orzechach oraz ziarnach)

• należy także pamiętać o kwasach tłuszczowy omega-3 (tran) zawartych w takich produktach, jak tłuste ryby morskie, oliwa z oliwek. Ma on działanie przeciwzapalne oraz wspomaga regenerację błony śluzowe. Warto wiec do jadłospisu wprowadzić łososia, makrelę, sardynki i tuńczyka, aby stale hamować ewentualne stany zapalne górnych dróg oddechowych. Najlepszym przykładem pozytywnych skutków “rybiej diety” są eskimosi, u których odsetek osób chorych na astmę jest najniższy

• sprzymierzeńcem astmatyka powinny być… ostre przyprawy- chili, musztarda, czosnek i cebula. Ich silne właściwości smakowo-zapachowe ułatwiają oddychanie, poprzez działanie rozszerzające oskrzela oraz pomagają usuwać śluz z górnych dróg oddechowych

• oskrzela można również “rozszerzyć” za pomocą kofeiny. A więc Ci, co nie maja dodatkowych problemów z sercem mogą spokojnie sięgnąć po 2 filiżanki „małej czarnej” dziennie.

Zalecenia dietetyczne dla astmatyków:
- Wybieraj pokarmy o działaniu przeciwzapalnym. Zapobiegają one zmian błon śluzowych dróg oddechowych- czosnek, cebula, tłuste ryby, warzywa i owoce z witaminą C
- Unikaj olejów roślinnych, gdyż są one bogate w kwasy omega 6- sprzyjają one występowaniu stanów zapalnych.
- Unikaj spożycie lub przynajmniej ogranicz spożycie mięs i tłuszczów zwierzęcych
- Jedz pieprz i ostre przyprawy- zapobiegają astmie i zmniejszają jej nasilenie
- Możesz wypijając około 2 filiżanek kawy dziennie- zapobiega występowaniu objawów astmy
- Unikaj pokarmów, które wydają się mieć wpływ na pogorszenie oddychania, lub które mogą wyzwalać ataki astmy

---