POLITECHNIKA WARSZAWSKA
JAZ PIĘTRZĄCY O STAŁEJ KORONIE
NA JEDNEJ Z POLSKICH RZEK
Temat nr 141
WYKONAŁ :
Warszawa 2001
Wykonanie (graficzne) założonej krzywej przepływu dla profilu piętrzenia.
Krzywa przepływu została wykonana i dołączona do projektu. Na jej podstawie zostały wyznaczone wartości tSN i tK. Odpowiednio te wartości wynoszą:
tSN = 0,49 m i tK = 2,95 m
Określenie prawdopodobieństwa wystąpienia przepływu miarodajnego i kontrolnego.
Przepływ miarodajny przyjęto
co odpowiada prawdopodobieństwu p = 1,0 % (pojawia się raz na sto lat) dla budowli drugiej klasy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, nr 111 DzU nr 21 z dnia 20.12.1996r.
Przepływ kontrolny przyjęto
co odpowiada prawdopodobieństwu p = 0,3 % (woda trzystuletnia) dla budowli drugiej klasy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, nr 111 DzU nr 21 z dnia 20.12.1996r.
Przyjęcie uzasadnionego warunkami ochrony środowiska przepływu jednostkowego qm dla Qm i obliczenie światła jazu (b).
W moim przypadku szerokość rzeki wynosi: Brz = 32 m. Szerokości jazów budowanych na rzekach zawierają się między 0,5 a 0,9 szerokości rzeki. Ja przyjąłem wartość 0,9.
Przy danej szerokości sprawdzamy warunek natężenia przepływu jednostkowego (qm*30[m3/s]). Jeżeli warunek jest nie spełniony należy rozszerzyć jaz. W tym przypadku warunek jest spełniony.
Obliczeni grubości warstwy wody Hm przelewającej się przez próg dla przepływu Qm.
Wzór za pomocą którego liczy się wysokość:
gdzie:
qm - jednostkowy przepływ miarodajny,
m - współczynnik wydatku (w projekcie m = 0,45),
*k - współczynnik kształtu progu (*k = 1),
*z - współczynnik zatopienia (*z = 1),
* - współczynnik dławienia bocznego i czołowego (* = 1).
Wstawiając wszystkie wartości do wzoru otrzymujemy:
Obliczenie nadpiętrzenia przy przepływie Qk.
Obliczenia dla przepływu kontrolnego przeprowadzamy analogicznie jak dla przepływu miarodajnego.
Nadpiętrzenie = Hk - Hm = 0,83 - 0,73 = 0,10 [m]
Obliczenie prędkości przepływu nad koroną *
Obliczona wartość * nie mieści się w granicy 140 % *dopśr, która wynosi *dopśr = 0,6 m/s. Zmiana szerokości jazu nieznacznie zmieniła wartość prędkości *. W takim przypadku zaleca się dodatkowe wzmocnienie konstrukcji, zwłaszcza u dołu, tak by podwyższona prędkość nie powodowała wyrywania dna.
Ustalenie kształtu progu według Creagera.
Kształt progu, który został zbudowany na podstawie krzywej Creagera zapewnia nie powstawanie podciśnień. Jest to o tyle ważne, że mogłoby to spowodować niszczenie struktury jazu.
Wartości podane niżej wynikają z wartości w tabeli „Współrzędne profilu Creagera” pomnożonych przez wartość Hm wynoszącą 0,73 m.
X [m] |
Y [m] |
X [m] |
Y [m] |
X [m] |
Y [m] |
0 |
0,0920 |
1,022 |
4,1172 |
2,044 |
1,7973 |
0,073 |
0,0263 |
1,095 |
4,8253 |
2,117 |
1,9272 |
0,146 |
0,0051 |
1,168 |
5,5772 |
2,19 |
2,0615 |
0,219 |
0 |
1,241 |
6,3729 |
2,263 |
2,1995 |
0,292 |
0,0044 |
1,314 |
7,2051 |
2,336 |
2,3411 |
0,365 |
0,0197 |
1,387 |
8,0884 |
2,409 |
2,4857 |
0,438 |
0,0438 |
1,46 |
9,0155 |
2,482 |
2,6346 |
0,511 |
0,0730 |
1,533 |
9,9937 |
2,555 |
2,7871 |
0,584 |
0,1066 |
1,606 |
11,0084 |
2,628 |
2,9426 |
0,657 |
0,1445 |
1,679 |
12,0669 |
2,701 |
3,1018 |
0,73 |
0,1869 |
1,752 |
13,1692 |
2,774 |
3,2638 |
0,803 |
0,2343 |
1,825 |
14,3080 |
2,847 |
3,4295 |
0,876 |
0,2876 |
1,898 |
15,4906 |
2,92 |
3,5989 |
0,949 |
0,3468 |
1,971 |
16,6367 |
3,285 |
4,5406 |
Obliczenie wymaganej długości drogi filtracji pod jazem.
Starty hydrauliczne następują w sposób liniowy. Woda musi tak długo filtrować aby nie powodowała sufozji, czyli wymywania gruntu. Poprzez obliczenie odpowiedniej drogi filtracji możemy zapobiec temu zjawisku.
Ponieważ woda pod jazem przebywa drogę około 7 metrów, tak więc przed jazem należy zabezpieczyć grunt na odcinku 21 metrów specjalną folią po to aby woda nie infiltrowała do gruntu.
Obliczenie sił działających na próg i sprawdzenie stateczności na przesunięcie.
Stateczność - jest to stosunek sił utrzymujących do sił niszczących. W naszym projekcie będzie to przesunięcie.
s.utrzym. - tarcie T
s. niszcz. - parcie P
*
G - ciężar jazu
W - całkowity wypór wód znajdujących się pod jazem.
f = tg*; * - 33* (wartość dla piasku grubego)
f = 0,647
S1 - pole powierzchni jazu w przekroju (S1 = 9,52 m2)
*B = 23 [kN/m3]
S2 - pole powierzchni wykresu parcia pod jazem (S2 = 5,03 m2)
*w = 10 [kN/m3]
*
a,b - długości podstaw trapezu wykresu parcia bocznego
h - wysokość trapezu
Sprawdzenie stanu stateczności:
Ponieważ wartość S jest większa od jedności, gwarantuje to nam, że nasza budowla jest stateczna (nie powinna się przesunąć).
1
5