Reformy Sejmu Wielkiego
1. Korzystna sytuacja międzynarodowa - wojna Rosji z Turcją i możliwość zawarcia sojuszu z Prusami
2.Stronnictwa Sejmu Czteroletniego ( Wielkiego) 1788-1792)
Nazwa stronnictwa |
Przywódcy |
Program |
Patriotyczne (postępowe) |
Ignacy i Stanisław Potoccy, S. Staszic, H. Kołłątaj |
sprawny sejm i rząd, prawa mieszczan, sojusz z Prusami, antyrosyjski |
Dworskie (królewskie) |
Stanisław August Poniatowski |
reformy kraju przy pomocy Rosji |
Hetmańskie (konserwatywne) |
Franciszek Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki |
przeciwko reformom, wzmocnieniu pozycji króla, poparcie Rosji |
3.Reformy Sejmu Wielkiego: marszałek Stanisław Małachowski
zawiązanie konfederacji- liberum veto nie obowiązywało
powołanie 100 tys. armii ( aukcja) - ofiara 10 grosza
zmuszenie Rosji do wycofania wojsk z Polski
* likwidacja Rady Nieustającej
czarna procesja ( ubrani na czarno mieszczanie z miast królewskich na czele z Janem Dekertem, prezydentem Warszawy udali się do sejmu z żądaniem praw dla miast - 1789- - w efekcie sejm w IV 1791 wydał ustawę o miastach królewskich ( mieszczanie z dóbr królewskich mogli nabywać dobra ziemskie, obejmować urzędy, stopnie oficerskie, urzędy duchowne, możliwość nobilitacji- uszlachcenia, mieszczanie mogli przybywać na sejm jako tzw. plenipotenci, gdy sejm obradował nad sprawami miejskimi)
4.Uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 ( większość przeciwników reform przebywała na świętach wielkanocnych)
twórcy: król, Hugo Kołłątaj, Ignacy Potocki
postanowienia: trójpodział władzy
zniesienie podziału na Polskę i Litwę, wspólny rząd, skarb, wojsko,
władza prawodawcza- Sejm, wykonawcza- Straż Praw na czele z królem, sądownicza- sądy
zniesienie liberum veto i wolną elekcję, konfederacje
tron dla Wettinów ( Fryderyk August)
A- Stanisław August Poniatowski z Konstytucją 3 maja B- arcybiskup Michał Poniatowski
C- przeciwny konstytucji poseł Jan Suchorzewski ( groził zabiciem syna w razie jej zaprzysiężenia)
A
C
B