SZKODLIWY WPŁYW PALENIA TYTONIU NA UKŁAD ODDECHOWY

Układ oddechowy - składa się z wielu narządów, różniących się budową, a także przydzielonymi "cząstkowymi" zadaniami. Z grubsza dzieli się on na dwa "odcinki": górny i dolny. Do górnego zalicza się jamę nosową i gardło, do dolnego - krtań, tchawicę, prawe i lewe oskrzele główne oraz drzewiasto rozgałęziony system wewnątrzpłucnych dróg oddechowych utworzony przez kolejne "generacje" małych oskrzeli i oskrzelików, kończący się pęcherzykami płucnymi, w których odbywa się wymiana gazowa.

Układ oddechowy jest miejscem początku działania dymu tytoniowego. W drogach oddechowych osadzają się trucizny tytoniowe: amoniak, kwas pruski, siarkowy, azotowy, smoły rakotwórcze. Skutkiem tego są np. stany zapalne krtani, które powodują tzw. "mat głosowy". Szczególnie niebezpieczne jest to dla chłopców, ze względu na ich mutację.

Oskrzela i płuca są zupełnie nieprzystosowane do wdychania trucizn i pyłu tytoniowego. Cienka śluzówka dróg oddechowych jest bezsilna na inhalowanie dymu. Zawodzą wszystkie trzy mechanizmy obronne: śluz, ruch rzęsek, węzły chłonne. Dlatego też młodzież paląca jest niezwykle wrażliwa na przeziębienia, grypę i nieżyty dróg oddechowych. Zauważa się również wyraźne skrócenie i spłycenie oddechu wskutek upośledzenia wymiany gazów w płucach. Działanie nikotyny na układ oddechowy polega na tym że, małe dawki nikotyny powodują hyperpnoe, czyli wzrost głębokości i częstości oddechów. Wyższe dawki stymulują bezpośrednio ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym. Dawki śmiertelne porażają ośrodek oddechowy.

Istnieje wiele czynników warunkujących nieświadome często decyzje sięgnięcia po ten szkodliwy środek, jakim jest papieros. Najczęściej jest to ciekawość, a także imponowanie otoczeniu oraz bunt przeciwko autorytetom. Poważną role odgrywa tu także reklama papierosów w mass mediach. W Polsce w ostatnich latach jest bardzo nasilona i zwykle adresowana do młodych ludzi, którzy mimo ostrzeżeń lekarzy, rodziców, nauczycieli oraz haseł antynikotynowych nie zdają sobie sprawy jakie szkody mogą wyrządzić papierosy.

Składniki dymu tytoniowego zagrażają naszemu organizmowi, powodując wywoływanie chorób a także zmniejszenie sprawności funkcjonowania całego ustroju palacza. Ma on zły wpływ nie tylko na jamę ustną czy płuca, ale także na wszystkie inne narządy wewnętrzne np. trzustkę, pęcherz moczowy. Wywołuje on astmę oskrzelową i sprawia, że spada ogólny poziom odporności organizmu. Palenie przyczynia się też do powstania ośmiu nowotworów (od raka płuc do białaczki) i jest głównym czynnikiem występowania chorób serca. Powoduje także stępienie wrażliwości na zapachy i smaki, przez co palacz jest osobą uboższą o wiele wrażeń zmysłowych. To wszystko i jeszcze więcej przez cztery tysiące trujących związków chemicznych zawartych w dymie papierosowym. Oto niektóre z nich: nikotyna, czyli silna trucizna, tlenek węgla, który jest składnikiem spalin, cyjanowodór stosowany w komorach gazowych podczas drugiej wojny światowej, w małych ilościach nie jest on groźny, lecz u nałogowców może być powodem zatruć. W tych czterech tysiącach związków chemicznych jest zawartych czterdzieści rakotwórczych m.in. piren, chlorek winylu i benzopiren.

Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym środkiem rakotwórczym, większość dorosłych osób sięgających po nie zdaje sobie z tego sprawę. Jednak dzieci i młodzież nie mają świadomości, że każdy wypalony papieros zbliża ich do śmierci, a dokładnie o pięć i pół minuty. Dym wchłaniany do płuc, jest też wydychany przez palacza co powoduje, że osoby z jego najbliższego otoczenia dostają małą dawkę tych szkodliwych związków.

Ważnym zagadnieniem jest jeden ze składników papierosów - nikotyna. W książkach naukowcy piszą tak: „ Z doświadczeń wiadomo, że parę kropel nikotyny, puszczonych na język psa, zabija to zwierzę”. To zdanie z pewnością uświadamia nam jak silna jest to trucizna. Natomiast u osób palących wywiera szkodliwy wpływ na układ pokarmowy m.in. zmniejsza łaknienie, zaburza wchłanianie substancji pokarmowych, a zwłaszcza witamin, za czym idzie zmniejszenie odporności organizmu. Nikotyna jest także silnie uzależniająca, a jak piszą uczeni „... jest bardziej uzależniająca niż jeden z klasycznych narkotyków, jakim jest kokaina”. To głównie przez nikotynę człowiek staje się niewolnikiem swego nałogu, co w dużych ilościach może zagrażać bezpośrednio jego życiu.

Poza tym dym papierosowy wydychany przez osoby palące zatruwa atmosferę, którą oddychamy, a także wnętrza domu. W pomieszczeniach, w których palone są papierosy można zauważyć pożółkłe firany i poczuć odór jaki się w nim unosi. Z kolei przejdę do niekorzystnego wpływu na wygląd zewnętrzny, spowodowanego właśnie paleniem papierosów. Skóra nałogowych palaczy jest pożółkła, podobnie dzieje się z ich zębami a z buzi wydobywa się nieprzyjemny zapach. Osoby takie chociaż by się bardzo starały będą miały problemy estetyczne. Jest to sprawa również przyspieszonego starzenia się. Natomiast palące kobiety ciężarne, wpływają nie tylko niekorzystnie na swoje zdrowie i wygląd, ale zatruwają jeszcze nienarodzone dzieci. Negatywną cecha palenia tytoniu jest osłabianie budżetu domowego. Gdy ktoś jest nałogowym palaczem pali ok. jednej paczki papierosów dziennie to „wyrzuca w błoto” ok. 150 złotych miesięcznie. Polacy wypalają 90 miliardów papierosów rocznie i wydają na nie 16 miliardów złotych. Te sumy z pewnością mogą przyprawić o zawrót głowy każdego, dbającego o własne zdrowie człowieka.

Istotna sprawa to umieralność spowodowana paleniem papierosów. Z tego powodu umiera trzy razy więcej osób palących niż niepalących. A dokładniej pisząc na świecie umiera 3,5 miliona osób rocznie, co stanowi dziesięć tysięcy zgonów dziennie. W Polsce zaś nałóg ten jest przyczyną śmierci 70 tysięcy osób rocznie.

Na zakończenie dodam, że na świecie obchodzony jest 15 listopada Międzynarodowy Dzień Bez Papierosa. Dzięki niemu wiele palaczy zaczyna brać udział w tzw. pięciodniówkach odwykowych i podejmowaniu wysiłku na rzecz przezwyciężenia nikotynowego uzależnienia, a osoby niepalące nie rozpoczynają tego wstrętnego nałogu.

Powyższe argumenty jasno dowodzą, że palenie papierosów jest szkodliwe i źle wpływa na układ oddechowy człowieka jak i niszczy zdrowie i życie wielu ludzi.

Byli palacze twierdzą, że "zaprogramowanie psychiki na niepalenie" to klucz do sukcesu. Musimy więc wzbudzić w sobie motywację do rozstania się z nałogiem, a co najważniejsze, zmienić swoje nastawienie do papierosów. Nie myślmy o nich jak o sojusznikach, przyjaciołach, towarzyszach porannej kawy i wieczornej lektury. Należy zrozumień że, to nasi najwięksi wrogowie. Odbierają nam zdrowie oraz naszym bliskim (bierne wdychanie dymu jest nawet bardziej szkodliwe niż samodzielne zaciąganie się nim).

Palenie zwiększa również ryzyko chorób układu krążenia: choroby wieńcowej serca, zespołu płucno - sercowego, degeneracji miąższu sercowego, nadciśnienia, miażdżycy, tętniaka aorty, chorób obwodowego układu naczyniowego, w tym naczyń mózgowych. Układ oddechowy palaczy jest narażony na wiele chorób, a wśród nich: przewlekłe zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, astma oskrzelowa, czy gruźlica płuc. Dym tytoniowy wpływa niekorzystnie na żołądek i dwunastnicę, przyczyniając się do powstawania wrzodów. Jest częstą przyczyną katarakty, osteoporozy i paradontozy. U mężczyzn palenie zaburzenia potencji, u kobiet natomiast zaburza płodność i przyspiesza nadejście menopauzy.

1

---