1 ORGANIZACJA I NADZÓR NAD OCHRONĄ PRZECIWPOŻAROWĄ .
(opracowanie st.bryg. Krzysztof Cybulski)
Ochrona przeciwpożarowa jest to prawem przewidziane działanie, zmierzające do ochrony trzech wartości : życia, zdrowia ludzkiego i mienia przed działaniem pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia (katastrofy technicznej, chemicznej lub ekologicznej).
Realizacja przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem, odbywa się poprzez:
zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
zapewnienie sił i środków do zwalczania pożarów, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
prowadzenie działań ratowniczych.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiada za realizację polityki państwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej i pełni nadzór nad funkcjonowaniem krajowego systemu ratowniczo - gaśniczego.
Centralnym organem administracji państwowej odpowiedzialnym w sprawach ochrony Przeciwpożarowej oraz organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego jest Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, który odpowiada za realizację zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej w ramach organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (KSRG).
Komendant Główny PSP jest powoływany i odwoływany przez Premiera na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i jest przełożonym wszystkich Strażaków pełniących służbę w Państwowej Straży Pożarnej.
Krajowy system ratowniczo-gaśniczy jest to zespół przedsięwzięć organizacyjnych, szkoleniowych, materiałowo-technicznych i finansowych, obejmujących prognozowanie rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych, miejscowych zagrożeń oraz skupiający w uporządkowanej wewnętrznie strukturze jednostki ochrony przeciwpożarowej w celu ratowania życia, zdrowia, mienia i środowiska.
Obowiązki, kryteria i uprawnienia jednostek ochotniczych straży pożarnych włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego określone są wytycznymi Komendanta Głównego PSP.
Wojewoda na terenie danego województwa koordynuje funkcjonowanie KSRG za pomocą zespołu do spraw ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń ludzi i środowiska kieruje jego działaniem.
Jednostkami ochrony przeciwpożarowej są : a/ jednostki organizacyjne PSP, b/ zakładowa straż pożarna i zakładowa służba ratownicza, c/ gminna zawodowa straż pożarna, d/ terenowa służba ratownicza, e/ ochotnicza straż pożarna, f/ związek ochotniczych straż pożarnych RP, g/ inne jednostki ratownicze.
Ochotnicza Straż Pożarna i Związek OSP funkcjonują na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach , natomiast szczegółowe zadania i organizację ochotniczej straży pożarnej i ich związku określa statut.
Koszty utrzymania, wyposażenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży Pożarnej ponosi gmina, która ma również obowiązek : a/ bezpłatnego umundurowania członków osp, b/ ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków osp i młodzieżowej drużyny pożarniczej.
Państwowa Straż Pożarna obowiązana jest do przekazywania ochotniczym strażom Pożarnym nieodpłatnie technicznie sprawnego, zbędnego sprzętu i urządzeń.
2 ORGANIZACJA OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH.
Zgodnie z art.19 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej - Ochotnicza Straż Pożarna funkcjonuje na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach (ustawa z dnia 7 kwietnia 1989r. Dz.U. nr.20 poz.104 z późniejszymi zmianami), natomiast szczegółowe zadania i organizację ochotniczej straży pożarnej określa statut.
OSP jako stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządowym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych i samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działania, a działalność swoją opiera na pracy społecznej członków
OSP działają na podstawie statutu uchwalonego na walnym zebraniu i podlegają Rejestracji w sądzie rejestrowym. Walne zebranie wybiera zarząd i komisję rewizyjną.
Statut ochotniczej straży pożarnej określa siedzibę jednostki, teren działania, prawa i obowiązki członków, władze, majątek i fundusze oraz możliwości wprowadzania zmian i rozwiązanie jednostki.
Do założenia stowarzyszenia potrzebna jest wola co najmniej 15 osób, które Uchwalą statut stowarzyszenia i wybiorą komitet założycielski. Wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia składa się do sądu rejestrowego właściwego do siedziby stowarzyszenia.
Członkami osp mogą być osoby fizyczne, mające pełną zdolność do czynności prawnych i nie pozbawione praw publicznych, oraz osoby prawne.
Członkowie ochotniczej straży pożarnej dzielą się na członków czynnych wspierających, honorowych oraz członków młodzieżowych drużyn pożarniczych.
Do zadań i celów ochotniczej straży pożarnej należy :
prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom oraz współdzia
łanie w tym zakresie z instytucjami i stowarzyszeniami,
branie udziału w akcjach ratowniczych,
informowanie ludności o istniejących zagrożeniach oraz sposobach ochrony
przed nimi,
rozwijanie wśród swoich członków kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenie
działalności kulturalno-oświatowej,
uczestniczenie i reprezentowanie ochotniczej straży pożarnej w organach
samorządowych i przedstawicielskich,
wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów o ochronie przeciw -
pożarowej.
Władzami ochotniczej straży pożarnej jest :
walne zebranie,
zarząd składający się od 5 do 9 członków wybranych przez walne zebranie,
komisja rewizyjna składająca się z 3 członków wybranych przez walne zebranie.
Do kompetencji walnego zebrania należy :
podejmowanie uchwał o zmianach i rozwiązaniu ochotniczej straży pożarnej,
podejmowanie uchwał w sprawie udzielenia absolutorium ustępującemu zarządowi na wniosek komisji rewizyjnej,
uchwalenie rocznego planu działalności i budżetu osp,
rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdania zarządu i komisji rewizyjnej z ich działalności,
ustalanie wysokości składki członkowskiej oraz podejmowanie decyzji o jej zmianie,
rozpatrywanie odwołań od decyzji zarządu oraz innych spraw i wniosków zgłoszonych przez członków osp,
podejmowanie uchwał w prawach nabycia i zbycia nieruchomości oraz ich obciążeniu, o nabyciu i zbyciu środków trwałych, a także w sprawie przyjęcia zapisów i darowizn,
podjęcie uchwały o wystąpieniu ze związku osp rp,
wybieranie i delegowanie członka osp w skład władz związku osp rp.
Zarząd wybiera ze swego grona prezesa, naczelnika straży, dwóch wiceprezesów, sekretarza a także może wybrać gospodarza, kronikarza i zastępcę naczelnika.
Do zadań zarządu ochotniczej straży pożarnej należy :
zwoływanie walnego zebrania oraz realizowanie jego uchwał i wytycznych,
reprezentowanie interesów ochotniczej straży pożarnej,
powiadamianie sądu rejestrowego i organu nadzorującego o zmianie statutu i informowanie ich o swoim składzie,
opracowanie projektów rocznego planu działalności i budżetu osp oraz składanie sprawozdań walnemu zebraniu z ich wykonanie,
udzielanie wyjaśnień organowi nadzorującemu oraz udostępnianie dokumentów związanych z jego działalnością,
przyjmowanie i skreślanie z listy członków OSP
organizowanie młodzieżowych i kobiecych drużyn pożarniczych, zespołów kulturalnooświatowych i sportowych,
przyznawanie wyróżniającym się członkom dyplomów i nagród oraz występowanie z wnioskami o przyznanie odznaczeń i odznak,
rozstrzyganie sporów między członkami, wynikającymi z ich przynależności do osp,
zaciąganie w imieniu osp zobowiązań finansowych,
wykonywanie innych zadań wynikających z postanowień statutu, a nie przypisanych kompetencjom walnego zebrania.
Prezes zarządu reprezentuje ochotniczą straż pożarną na zewnątrz i kieruje cało kształtem prac zarządu.
Naczelnik straży kieruje jednoosobowo jednostką osp pod względem operacyjno - taktycznym w formie rozkazów i poleceń.
Komisja rewizyjna jest organem kontrolnym osp i do jej zadań należy :
przeprowadzanie co najmniej raz w roku kontroli całokształtu działalności statutowej osp, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki finansowej i opłacania składek członkowskich,
składania na walnym zebraniu sprawozdania z przeprowadzonych kontroli wraz z oceną działalności osp,
przedstawianie zarządowi uwag i wniosków dotyczących jego działalności,
wnioskowanie o udzielenie absolutorium ustępującemu zarządowi.
3. WARUNKI ZAREJESTROWANIA STOWARZYSZENIA.
1/. minimum 15 osób pragnących założyć osp,
2/. opracować i przyjąć statut osp,
3/. wybrać zarząd i komisję rewizyjną,
4/. złożyć wniosek o zarejestrowanie osp w sądzie wojewódzkim wydział
cywilno-rejestrowy z następującymi załącznikami :
lista założycieli,
wykaz członków zarządu,
statut osp wraz z uchwałą przyjęcia go przez walne zebranie,
protokół z walnego zebrania założycielskiego.
Ochotnicza Straż Pożarna po procedurze rejestrowej uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć swoją działalność na podstawie zarejestrowanego statutu.
4. OBOWIĄZKOWE ZAPISY W STATUCIE.
§ 5. Ochotnicza Straż Pożarna posiada osobowość prawną.
§ 6. Ochotnicza Straż Pożarna jest członkiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 8. Działalność Ochotniczej Straży Pożarnej opiera się na pracy społecznej jej członków.
§ 9. Celem Ochotniczej Straży Pożarnej jest :
prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom oraz współdziałania w tym zakresie z instytucjami i stowarzyszeniami,
branie udziału w akcjach ratowniczo-gaśniczych przy pożarach, zagrożeniach ekologicznych związanych z ochroną środowiska oraz innych klęsk i zdarzeń,
informowanie ludności o istniejących zagrożeniach przeciwpożarowych i ekologicznych oraz sposobach ochrony przed nimi,
uczestniczenie i reprezentowanie osp w organach samorządowych i przedstawicielskich.
§ 10. Zadania i cele wymienione w & 9 Ochotnicza Straż Pożarna realizuje przez:
organizowanie zespołów do prowadzenia kontroli stanu ochrony przeciwpożarowej w miejscowości własnej i rejonie pomocy wzajemnej,
organizowanie spośród swoich członków pododdziałów pożarniczych
przedstawianie organom władzy samorządowej i administracji rządowej wniosków w sprawach ochrony przeciwpożarowej,
prowadzenie podstawowego szkolenia pożarniczego członków osp i współdziałanie z państwową strażą pożarną w organizowaniu szkolenia funkcyjnych osp,
organizowanie młodzieżowych i kobiecych drużyn pożarniczych,
organizowanie zespołów świetlicowych, bibliotek, orkiestr, teatrów amatorskich, chórów, sekcji sportowych i innych form pracy społeczno - wychowawczej i kulturalno - oświatowej,
organizowanie zawodów sportowych i imprez propagujących kulturę fizyczną,
prowadzenie innych form działalności mających na celu wykonanie zadań wynikających z ustawy o ochronie przeciwpożarowej i niniejszego statutu.