• FRANCUSKI SYSTEM BANKOWY

- duży system bankowy

- prawo bankowe zawiera bardzo szeroką definicję instytucji bankowych podlegających uregulowaniom prawnym. Definicja ta oparta jest na definicji operacji bankowych, które obejmują przyjmowanie depozytów od ludności,

- pożyczki

- regulacje związane z systemami płatniczymi

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE

Każda instytucja finansowa musi być członkiem organizacji reprezentującej jej interesy, a ta organizacja musi być członkiem organizacji wspólnej dla całego systemu sektora bankowego.

Bankiem centralnym jest bank Francji założony w 1800r.

Banki komercyjne (handlowe) należą do 6 kategorii, do których można przyporządkować:

1. banki sensu stricto - członkowie AFB - stowarzyszenie banków francuskich, uprawnione do wszystkich operacji bankowych, np. BNP Paribas, Societe Generale, credit Agricole. Były własnością Skarbu Państwa. Państwa. Pierwsza fala prywatyzacji od 1980 przez lata '90 największych banków pod naciskiem UE. Opłaty bankowe są zróżnicowane. Zależą od wielkości, rodzaju, zasięgu terytorialnego banku.

2. banki usług wzajemnych i banki spółdzielcze - obsługa określonej grupy klientów, którzy są ich udziałowcami (rolnicy, rzemieślnicy). Należą do sektora NON PROFIT, nie nastawione na zysk. Początkowo obsługiwały tylko udziałowców, a teraz ta granica między bankami sensu stricto a bankami usług wzajemnych zaciera się. Już przyjmują klientów, którzy nie są udziałowcami.

3. banki oszczędnościowe - instytucje o specjalnym statusie nie nastawione na zysk, NON PROFIT, które oferują usługi bankowe osobom fizycznym, stowarzyszeniom użyteczności publicznej, samorządom terytorialnym. Ograniczone terytorialnie (obszar miasta, departament czy kilka departamentów)

4. banki komunalne - banki zrzeszone w Unii Banków Komercyjnych. Nadzorowane przez administrację prefekturalną (lokalna) i Ministerstwo Gospodarki Finansów.

5. Spółki finansowe - maja mniejsze uprawnienia od banków, zróżnicowane wielkością

6. wyspecjalizowane instytucje finansowe - prowadzą zadania interesu publicznego powierzone im przez Państwo.

WŁOSKI SYSTEM BANKOWY

Bank centralny: Bank Włoch (Banca d'Italia), żal 1800

Banki komercyjne: San Paolo - IMI, UniCredito, Banca Nazionale de Lavoro, Banca Intesa, Grupa Mon-tepaschi z Banca Monte dei Paschi di Siena.

Dzięki dwóm aktom prawnym, tzw. PrawuAmato z 1990 r. oraz Testo Uni-co z 1994 r., mającym na celu zreformowanierozdrobnionego i mało rentownego systemu bankowego, liczne Casse di Risparmio (kasy oszczędnościowe) rozpoczęły proces łączenia się w duże regionalne grupy lub stały się częścią holdingów zachowując swoje tradycyjne nazwy oraz specyfikę działalności (np. holding UniCredito, w skład którego weszły m.in. Cariyerona, Cassa di Risparmio Torino i Cassamarca, Cassa di Trento e Roveto oraz Cassa di Trieste). Pomiędzy rokiem 1990 a 1998 miało miejsce aż 350 fuzji, w wyniku których z 1156 instytucji pozostało 935. Ponadto, w latach 1993-1998 sprywatyzowano we Włoszech 7 banków. Ciekawy z punktu widzenia klientów jest fakt ujednolicenia, w znacznym stopniu, taryf prowizji i opłat banków włoskich. Różnice w opłatach między bankami, jeśli w ogóle występują, są zazwyczaj nieznaczne.

HISZPAŃSKI SYSTEM BANKOWY

Bank centralny: Bank Hiszpanii Banki:

1. banki prywatne: największych należą Banco San-tander Central Hispano, Agentaria-BB V, Banco Espanol de Credito, Banco Popular Espa-nol.

2. trzy typy instytucji finansowych: rozbudowana sieć Cajas de Ahorros, czyli kas oszczędnościowych, Creditos Cooperativo, rodzaj banków detalicznych oraz wyspecjalizowane instytucje kredytowe.

Poziom usług świadczonych przez hiszpańskie instytucje finansowo-kredytowe oraz wysokość opłat jest uzależniona od rodzaju banku i jego wielkości. Obecność banków zagranicznych w Hiszpanii nie należy do najznaczniej szych (na koniec 1998 r. udział instytucji zagranicznych w PKB wyniósł 11,7%) Mimo to, ilość tych instytucji jest znacznie wyższa niż we Włoszech, Francji, czy Niemczech..

BANKI PORTUGALSKIE, do początku lat 90- tych byty instytucjami państwowymi. Przystąpienie Portugalii do Wspólnot Europejskich w 1986 r., zmusiło niejako rząd do podjęcia decyzji o prywatyzacji sektora finansowego. Największe banki portugalskie, w stosunku do ich rywali z innych państw Unii Europejskiej, są instytucjami małymi. Mimo, że w latach 90-tych nastąpiła szybka koncentracja tego sektora (pięć największych banków zwiększyło swój udział w rynku z 45% do 80%), to banki portugalskie nadal są zagrożone przez europejskie molochy finansowe. W 1999 r, mimo starań leadera finansowego, Mundial Confianca, połączenia z hiszpańskim Banco Santander Central Hispano i stworzenia silnej międzynarodowej grupy, rząd portugalski przeciwstawił się tym działaniom motywując swoją decyzję koniecznością zbudowania silnej struktury narodowej. Ostatecznie grupa Mundial Confianca została przejęta przez Banco Comercial Portugues (BCP). Grupa Mundial Cofinanca obejmuje: Banco Finto & Sotto Major, Banco Totta & Aaores, Credito Predial Portugues S. A, Banco Chemical Finance oraz firmy ubezpieczeniowe i holdingowe.

AUSTRIA, LUKSEMBURG, Są to państwa o bardzo stabilnym i silnym kapitałowo sektorze bankowym. Luksemburg utrzymuje się praktycznie wyłącznie z działalności bankowej, która

wytwarza 15% GBP Wielkiego Księstwa i dostarcza 30% dochodów z podatków. Ponadto, w sektorze bankowym zatrudnione jest aż 10% ludności czynnej zawodowo. Podstawowym zakresem działalności banków luksemburskich jest bankowość korporacyjna oraz inwestycyjna. Banki te, posiadając dużą bazę kapitałową angażuj ą się w finansowanie dużych przedsięwzięć. Duży jest udział transakcji zawieranych w dolarach amerykańskich. Dla przykładu, na koniec 1998 r. wyniósł aż 37%.Do głównych banków obsługujących klientów indywidualnych należą Banąue Generale du Luxembourg oraz Banque Internationale a Luxembourg. W bankach luksemburskich znaczący udział mają banki zagraniczne, szczególnie z Belgii i Francji (Kredietbank Luxembourge-ois, Fortis Bank Luxembourg, Credit Europeen), a rynek ten jest chętnie wybierany przez instytucje zagraniczne, jest to związane między innymi z faktem, że do potowy 1998 r. banki działające w Luksemburgu nie miały obowiązku odprowadzania rezerw. Dopiero w lipcu 1998 r. Banąue

Central du Luxemburg, dostosowując się do zapisu artykułu 19 statutu Europejskiego Systemu

Banków Centralnych, Otworzył rachunki dla wszystkich banków działających na terenie kraju i nałożył obowiązek odprowadzania rezerw w wysokości 2%. Niemcy i Austria są tradycyjnie krajami o silnym kapitałowo sektorze bankowym. Opierają się głównie o kapitał rodzimy W Niemczech udział kapitału zagranicznego w bankowości wynosi zaledwie 4%. Podstawą są tu banki depozytowo-kredytowe oraz inwestycyjne. W Polsce doskonale znane są instytucje z germańskiej części Europy, jak: Deutsche Bank, Dresd-ner Bank, Commerzbank oraz austriackie Bank Austria Creditanstalt, czy Erste Bank. Zarówno niemieckie, jak i austriackie instytucje charakteryzuje rzetelność i wysoki poziom świadczonych usług. Na rodzimych rynkach banki te, zabiegając o dużą liczbę klientów, oferują konkurencyjne ceny produktów bankowych. Jeszcze w początkach lat dziewięćdziesiątych banki belgijskie, podobnie jak francuskie, były w posiadaniu państwa. Jednakże zmieniające się otoczenie finansowe, jak również niska rentowność tych instytucji przyczyniły się do podjęcia przez rząd decyzji o sprywatyzowaniu sektora finansowego. Dzięki temu, nawet banki oszczędnościowe, tradycyjnie nie nastawione na zyskowność, stały się rentowe. Nowe prawo bankowe, obowiązujące od 1993 r„ przyczyniło się do ujednolicenia procedur poszczególnych banków, nadało im jednakowy statut prawny oraz przyczyniło się do przyjęcia jednolitej linii rozwoju.

Od końca 1997 r. BELGIA jest areną wzmożonych fuzji i przejęć. W wyniku fuzji powstało pięć działających obecnie czołowych instytucji, których łączny udział w rynku kredytów klientowskich wynosi 75%, a w rynku depozytów 77%. Są to Fortis Bank, KBC Bank, Banąue Bruxelles Lambert, Credit Communal oraz BACOB Bank. Największe banki belgijskie są również aktywne na arenie międzynarodowej, szczególnie w Europie Środkowo­wschodniej, jak na przykład Kredietbank, który jest właścicielem, między innymi, polskiego Kredyt Banku. Holandia zbudowała silny system bankowy o zasięgu międzynarodowym. Takie banki jak ABN Amro, ING, Rabobank należą do czołówki 30 największych światowych instytucji. Posiadają liczne oddziały i afiliacje na całym świecie (np. ABN Amro ma 2500 oddziałów w 74 krajach). Część zagranicznych oddziałów stanowią wyspecjalizowane jednostki w zakresie bankowości korporacyjnej lub operacji rynku kapitałowego.

Wśród największych banków IRLANDZKICH należy wskazać znany polskim klientom Allied Irish Bank Ltd. (AIB) - właściciel Wielkopolskiego Banku Kredytowego Banku Zachodniego. Konieczność dostosowania do wymogów europejskich mająca na celu realizację swobodnego przepływu usług i kapitałów w dużym stopniu zbliżyła regulacje brytyjskie i irlandzkie do standardów kontynentalnych. Jednak cały czas w krajach tych obowiązuje odmienne prawo czekowe, jak również praktyka odnosząca się do umów bankowych zawieranych pomiędzy bankami i klientami.

W początkach lat dziewięćdziesiątych DUŃSKI

sektor bankowy przeżywał kryzys związany z recesją. Mimo to, zdecydowano się zachować prywatną strukturę bankowości, jednak już od 1993 r. następowała stopniowa, wyraźna poprawa sytuacji. Tradycyjny podział na banki komercyjne, banki hipoteczne oraz instytucje ubezpieczeniowe stopniowo zanikał w wynika licznych fuzji i przejęć. Obecnie największą grupą bankową w Danii jest Den Danske A/S (która wchłonęła pięć banków szwedzkich), Unibank, BG Bank i Postgiro. Mówiąc o duńskim sektorze bankowym nie można nie wspomnieć o bankach szwedzkich. Banki te ściśle współpracują ze sobą, zarówno w dziedzinie usług bankowych jak i ubezpieczeniowych. Do największych duńskich partnerów, a zarazem największych banków w Szwecji zaliczyć trzeba następujące instytucje: Skandinaviska Enskilda Banken (SEB), Swed-bank, Svenska Handeisbanken. Fiński system bankowy charakteryzuje duża koncentracja. Główna rolę odgrywają tu trzy grupy bankowe: Leonia Bank PLC, Meritanordbanken Ltd, oraz Okobank. Banki te oferują pełną paletę wysokiej jakości usług bankowych i ubezpieczeniowych. Poza tymi niekwestionowanymi liderami, na rynku fińskim działają ponadto 44 nieduże banki spółdzielcze, 39 kas oszczędnościowych oraz 10 małych banków komercyjnych. Tradycyjnie bankowość fińska jest ściśle powiązana z przemysłem. Dlatego tez banki szczególnie dbają o klientów korporacyjnych, co bynajmniej nie odbywa się kosztem klientów indywidualnych. W ciągu ostatnich 10 lat struktura własnościowa banków uległa istotnym przeobrażeniom dopuszczając wysoki udział kapitału zagranicznego, l tak, Meritanordbanken, to właściwie grupa fińsko-szwedzka, w której jednym z udziałowców jest rząd szwedzki. Grecja należy do grupy krajów o słabszych kapitałowo systemach bankowych. Dodatkowo, banki rozwijają się w mniej stabilnym otoczeniu gospodarczym. Dla Grecji członkostwo we Wspólnotach Europejskich, które uzyskała w 1981 r. było zdecydowanie mobilizujące do przeprowadzenia kolejnych niezbędnych reform gospodarczych, jednak Grecja cały czas znajduje się na końcu peletonu, co w pewnej mierze rzutuje na sektor bankowy. Oferta produktowa i ceny usług odbiegają nieco od tego, co proponują klientom banki zachodniej lub północnej Europy. Dla banków polskich, a tym samymi i ich klientów, istotnym elementem współpracy z instytucjami finansowymi z krajów Unii Europejskiej są występujące różnice zwyczajowe i różnice w kulturze pracy. Z punktu widzenia czysto technicznego trudniej jest współpracować z bankami z południowych krajów UE, niż z zachodniej i północnej części kontynentu. W tym pierwszym przypadku częściej zdarzają się nieporozumienia, a ich wyjaśnianie zajmuje nierzadko kilka tygodni, a nawet miesięcy. A cierpi na tym, niestety, klient. Mimo, iż nadal kraje Unii dzielą czynniki prawne, fiskalne, regulacyjne i kulturowe, to Iz jednej strony regulacje unijne, obowiązujące dla każdego państwa członkowskiego, a z drugiej wprowadzenie euro zwiększają nacisk na harmonizację systemów finansowych oraz na konkurencję.

---