Zwyczaje, obyczaje, porady...
Wiadomo, co kraj to obyczaj. Jednak na podstawie obserwacji ok. 200 wesel postaram się przedstawić typowy scenariusz i zwyczaje większości ślubów i wesel w naszym regionie. Będzie to pomocne dla tych którzy nie chodzą zbyt często na takie imprezy.
Na początek dwie dróżki wyjeżdżają limuzyną ślubną z domu panny młodej po pana młodego. Tam najczęściej czekają oprócz gości pana młodego zespół, kamerzysta i fotoreporter. Po przywitaniu marszem weselnym, druhny przypinają gościom bukiety weselne. U nas nie płaci się za bukiety, także za marsze weselne. Później następuje błogosławieństwo pana młodego. Błogosławią rodzice i dziadkowie jeżeli mieszkają we wspólnym domu (oczywiście nikt nie może im zabronić też w innej sytuacji). Jeżeli Pan Młody nie opuszcza po ślubie swojego domu rodzinnego, to błogosławieństwo jest zazwyczaj pomijane.
Po błogosławieństwie następuje uroczyste wyjście z domu. Druhny biorą go pod ręce (żeby nie uciekł), orkiestra gra marsza. Goście pozwalają aby pan młody wyszedł jako pierwszy z honorami. Koledzy lub sąsiedzi którzy nie są zaproszeni na wesele mogą przygotować tzw. ”bramy”. Zwykle wykupuje się je alkoholem. Targuje się świadek który niesie całe zapasy. Warto przygotować słodycze i ciasto dla kobiet i dzieci. Kultura nakazuje aby przynamniej ukłonić się gapiom którzy przyszli podziwiać to widowisko. Warto też wcześniej ”unieszkodliwić” te bramy w której organizator zbytnio ”odstaje” od powagi sytuacji.
Po wejściu do samochodu kierowca czeka aż wszyscy goście wsiądą do autobusu. Samochód wiozący pana młodego powinien jechać powoli i mieć zapalone światła. Jeżeli przewidywane są dalsze bramy, przed panem młodym powinien jechać samochód kamerzysty. Przed każdym zakrętem dużo wcześniej należy dawać znaki kierunkowskazem. Być może kamerzysta nie zna dokładnej trasy przejazdu.
Zalecana jest szczególna ostrożność, ponieważ jazda w kolumnie jest niebezpieczna zwłaszcza w atmosferze ogólnego podniecenia.. Nie wolno gwałtownie hamować (np. gdy spadnie dekoracja). Za skrzyżowaniami powinno się zwolnić i poczekać na pozostałe pojazdy.
Po przyjeździe na miejsce należy odczekać w samochodzie aż wysiądą goście. Trzeba się upewnić czy zespół, kamerzysta i fotoreporter są już na swoich stanowiskach. W niektórych domach po przyjściu Pana Młodego, następuje trudny zwyczaj targowania się.
Panna Młoda wychodzi na powitanie przyszłego męża. Przypina mu bukiet, całuje go, wita się z dróżkami, następnie podchodzi do rodziców Pana Młodego. Czasami wita każdego gościa z osobna. Jeżeli przyjechało zbyt wiele osób może ich powitać ogólnie i gestem zaprosić do środka. Totalną ignorancją jest zniknięcie Młodej Pary w drzwiach zaraz po przypięciu bukietu.
Pokój w którym odbędzie się błogosławieństwo urządzamy tak aby kamerzysta mógł filmować od strony okna a Młoda Para była obrócona do niego bokiem. Jeżeli nie jest bardzo ciemno nie zapalajmy światła. Kamera nie lubi światła mieszanego dziennego i elektrycznego - tylko jedno z nich. To wszystko jest bardzo ważne, ponieważ w takim pokoju jest zwykle ciasno i nie ma czasu na jakiekolwiek przemeblowania w trakcie błogosławieństwa.
Na stole do błogosławieństwa młodych znajduje się krzyż, świecznik, talerzyk z wodą święconą i mirtą. Usuwamy wszystkie popielniczki, butelki i naczynia jeżeli były tam wcześniej.
Często przed błogosławieństwem dziecko mówi wierszyk. Nie pozwólmy aby było stresowane jeżeli coś nie wychodzi, zwłaszcza przez ambitną mamusię. Błogosławieństwo rozpoczyna mama Panny Młodej, następnie mama Pana Młodego, tata Pana Młodego i tata Pani Młodej.
Rodzice błogosławią znakiem krzyża, kropią wodą święconą i dają figurkę do ucałowania. Najczęściej powtarzana jest formułka: ” Na nową drogę życia błogosławię cię w imię ojca i syna i ducha świętego amen, - życzę Ci.....” Najlepiej ograniczyć się do kilku słów. Zbyt patetyczne przemowy nie wychodzą zbyt dobrze. Po wszystkim młodzi powinni podziękować za błogosławieństwo i wychowanie.
Najpierw wychodzi kamerzysta, fotoreporter i zespół. Następnie Młoda Para, goście a na końcu rodzice Panny Młodej sprawdzają czy zamknięte są okna, wyłączone urządzenia elektryczne, gazowe i zamykają dom. Rodzice Pana Młodego nadzorują w tym czasie “załadunek” gości.
Wyjście i przejazd omówiłem wcześniej. Jedna tylko uwaga: - często się zdarza że Panna Młoda rzuca dzieciom cukierki. Lepiej niech poczęstują je dróżki niż mają zbierać z ziemi!
Jeżeli pod kościołem spotkamy inną Młodą Parę, złóżmy im życzenia i nie obawiajmy się przesądów. Do kościoła najpierw wchodzą goście i zajmują miejsca w ławkach. Młodzi wchodzą przy dźwiękach organów lub skrzypiec. Najczęściej na znak kamerzysty, którego widzi również organista.
Ostatnio panuje moda na wprowadzanie Panny Młodej przez jej ojca. Odbywa się tak za sprawą zagranicznych seriali. Czasami też młodzi są przywożeni pod kościół osobno i wprowadzani do środka pod obie ręce. Wygląda to raczej komicznie.
W czasie przysięgi nowożeńcy powinni patrzeć na siebie i sobie a nie księdzu przyrzekać miłość i wierność.
Tekst przysięgi:
(zaczyna Pan Młody)
Ja Piotr biorę sobie ciebie Katarzynę za żonę i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż Panie Boże wszechmogący w trójcy jedyny i wszyscy święci.
Podobnie mówi Panna Młoda, przy wymianie obrączek Pan Młody mówi:
Katarzyno przyjmij tą obrączkę jako znak mojej miłości i wierności, w imię ojca i syna i ducha świętego
Bardzo często zdarza się że małżonek zaaferowany trzymając w ręku obrączkę nie słyszy księdza i pierwszych słów drugiej części przysięgi. Nie reaguje i ksiądz musi powtarzać, nawet dwa razy. Panna Młoda jest w gorszej sytuacji. Mówiąc jako druga jej zdenerwowanie sięga zenitu słuchając słów przyszłego męża. Powinno się mówić głośno i wyraźnie. Nie ma potrzeby nachylać się nad mikrofonem. Ten kto go obsługuje, najlepiej wie jaka odległość od ust jest najlepsza.
Istotne jest w jaki sposób wychodzimy z kościoła. Często wcześniej obchodzimy dookoła ołtarza. Po powrocie siadamy na swoim miejscu aż przejdą goście. Dopiero wtedy po krótkiej modlitwie wstajemy i wychodzimy. Jest przesąd kto kogo obróci wokoło siebie przy wyjściu z klęcznika ten będzie dominować w małżeństwie. Stąd takie zabawne scenki w programie ”śmiechu warte”
Do kościoła wchodzimy i wychodzimy powoli z pewnym dostojeństwem, oczywiście bez przesady.
Po mszy Panna Młoda nazywa się już Panią Młodą.
Przy wyjściu z kościoła może nas czekać niespodzianka. Deszcz z ryżu i pieniędzy. Do życzeń ustawiamy się tak aby nie zakłócać ewentualnego ślubu kolejnej pary. Zbyt głośny gwar jest słyszalny w kościele i bardzo irytuje uczestników mszy. Przy złej pogodzie przyjmujemy życzenia od gości którzy przyszli tylko na mszę. Resztę zapraszamy do składania życzeń na sali weselnej.
Po przyjeździe na miejsce pozwólcie wcześniej wysiąść swoim gościom, aby mogli obserwować wasze wejście do lokalu. Nie zapominajmy że każdy wasz krok to dla wszystkich wielkie przedstawienie z Wami w roli głównej. Przed wejściem na salę mamy witają młodych chlebem i solą. Przed restauracją zwykle robi to kierownik lokalu. Pan Młody przenosi żonę przez próg. Na sali zespół lub prezenter wita Młodą Parę i gości. Po toaście i odśpiewaniu tradycyjnego ”sto lat” młodzi rzucają kieliszki za siebie na szczęście. Bardzo często Młoda Para otrzymuje miotłę i szufelkę aby po sobie posprzątali. Zamiatać powinien Pan Młody.
Goście siadają do stołów. Pozwólcie im usadowić się według własnego uznania. Bileciki z nazwiskami mogą kogoś pozbawić humoru już na początku imprezy. Inaczej ma się sprawa stolika Młodej Pary. Jest on bardziej oficjalny. Po bokach siadają świadkowie i rodzice. Po obiedzie rodzice mogą dyskretnie zmienić miejsce ustępując młodzieży i usiąść w pobliżu swoich rodzin.
Pierwszy taniec należy wyłącznie do Pary Młodej. Ubłagajmy szefową kuchni aby w tym czasie kelnerki nie zbierały naczyń i nie kręciły się po parkiecie. Tylko ten jeden taniec. W czasie wesela nowożeńcy powinni odwiedzić wszystkie stoliki, z każdym gościem zamienić chociaż słowo. Pan Młody powinien na swoim weselu zatańczyć z każdą panią lub przynajmniej spróbować. Na każde ”gorzko” nie należy reagować zbyt szybko. To podnosi dramaturgię całej zabawy. Zbyt namiętny pocałunek nie rajcuje gości tak jak choćby udawane zawstydzenie. Nie zapomnijcie o podziękowaniach dla rodziców, warto wcześniej przygotować jakiś skromny upominek a nie tylko przepakowane kwiatki gości. Podziękowanie najlepiej jest przeprowadzić z pomocą zespołu zaraz po oczepinach. Nie będziemy opisywać przebiegu wesela. O to zatroszczy się zespół lub prezenter którego wynajęliśmy. Jeśli jest dobry, sam będzie wiedział co w danej chwili jest najlepsze dla Waszego wesela.
Miejsce przy stole weselnym
Honorowe miejsca pośrodku stołu zawsze zarezerwowane są dla państwa młodych. Obok panny młodej zajmuje miejsce ojciec pana młodego, a następnie świadek. Przy panu młodym siedzi matka panny młodej i drugi ze świadków.
Naprzeciwko młodych miejsca zajmują: matka pana młodego oraz ojciec panny młodej. W centralnej części usadza się również seniorów obu rodzin oraz rodzeństwo państwa młodych. Wskazując miejsca pozostałym członkom rodziny oraz gościom należy zwracać uwagę, aby nie stworzyć wyizolowanych grupek, które będą się bawiły jedynie we własnym gronie.
Nie jest dobrze w jednym krańcu stołu zgrupować młodzież w innym starszych. Wszelkie tego rodzaju podziały ujemnie wpływają na atmosferę wesela.
Aby uniknąć problemów ze wskazaniem miejsc przy weselnym stole i z tego powodu późniejszych nieporozumień, dobrze jest zawczasu precyzyjnie zaplanować rozsadzenie gości. Powinni to uczynić rodzice obojga młodych na parę dni przed weselem.
4