Tablica NDT Charakterystyka użytkowa metod badań nieniszczących złączy spawanych. (str. 1/3)
Sprzęt i urządzenia badawcze |
Obszar zastosowania |
Zalety |
Ograniczenia |
Badania wizualne (UT) |
|||
Szkła powiększające, intesyfikatory barwy, reflektory, przymiary liniowe i kątowe, spoinomierze, komputery optyczne, źródła światła. |
Spoiny mające wady/niezgodności powierzchniowe. |
Łatwe w stosowaniu, tanie, wymagają niewielkiego treningu i stosunkowo prostego sprzętu do wielu zastosowań. |
Tylko do badań powierzchniowych, wyniki zależne od ostrości wzroku badającego. |
Badania penetracyjne (PT) |
|||
Penetrant fluorescencyjny lub barwny, wykrywacz, zmywacz, odpowiednie przyrządy do czyszczenia badanego elementu, źródło światła fioletowego w przypadku parametru fluorescencyjnego. |
Wewnętrznych niezgodności spawalnicze wychodzące na powierzchnię, np. pęknięcia, porowatość. |
Łatwo przenośny i względnie tani sprzęt; proste w stosowaniu, wyniki łatwe do oceny; nie wymaga energii elektrycznej oprócz źródła światła. |
Pokrycia malarskie, zendra, smar oraz porowatość na powierzchni mogą maskować lub utrudniać identyfikację wad; elementy należy czyścić przed badaniem. |
Badania magnetyczno-proszkowe (MT) |
|||
Cewki jarzma, specjalne defektoskopy do wytworzenia pola magnetycznego; źródło prądu elektrycznego; proszek magnetyczny; do niektórych zastosowań wymagane jest urządzenie do świtała fioletowego |
W większości przypadków wady/niezgodności wychodzące na powierzchnię; niektóre większe nieciągłości płytko pod powierzchnią; najlepsza metoda wykrywania pęknięć na powierzchni. |
Względnie tanie i łatwe w stosowaniu; sprzęt jest łatwo przenośny; w porównaniu z PT wykryć można nieciągłości usytuowane tuż pod powierzchnią. |
Stosowane tylko do materiałów ferromagnetycznych; elementy należy czyścić przed i po badaniach; grube pokrycia mogą maskować wady, a niekiedy elementy należy demagnetyzować po badaniu; w większości zastosowań konieczne jest korzystanie z energii elektrycznej. |
Tablica NDT (cd.) Charakterystyka użytkowa metod badań nieniszczących złączy spawanych
Badania radiograficzne (RT) - izotopowe |
|||
Źródło izotopowe, aparat do ekspozycji źródła, film, kasety filmowe, okładki miedziane, sprzęt do obróbki filmów, przeglądarka filmów, przyrządy do monitorowania sprzętu izotopowego. |
Spoiny mające wady objętościowe, jak porowatość, brak przetopu, ubytki korozyjne, wady płaskie, pęknięcia, przyklejania, są trudniej wykrywalne. |
Na ogół nie ograniczone przez rodzaj materiału i strukturę ziaren; można wykrywać wady powierzchniowe i podpowierzchniowe; obraz gammograficzny jest pomocny w ocenie nieciągłości; uzyskuje się trwały obraz na filmie. |
Nieciągłości płaskie musza być usytuowane wzdłuż kierunku promieniowania, aby uzyskać czytelny obraz; stwarza potencjalne zagrożenie promieniowaniem dla personelu, koszty są stosunkowo wysokie; względnie długi okres czasu między wykonaniem ekspozycji, a oceną obrazu stron materiału badanego; praktycznie stosuje się tylko do spoin czołowych. |
Badania radiograficzne (RT) - rentgenowskie |
|||
Lampa rentgenowska, źródło prądu, inny sprzęt taki sam jak do badań izotopowych (powyżej) |
Taki sam zakres zastosowań jak w badaniach izotopowych (powyżej) |
Możliwość doboru określonego poziomu energii promieniowania, lepsza jakość radiogramów niż w badaniach izotopowych, inne zalety jak dla badań izotopowych. |
Wyższy koszt sprzętu rentgenowskiego niż do badań izotopowych, mniejsze możliwości operacyjno-ruchowe sprzętem rentgenowskim niż izotopowych, inne ograniczenia jak w badaniach izotopowych. |
Tablica NDT (cd.) Charakterystyka użytkowa metod badań nieniszczących złączy spawanych
Badania ultradźwiękowe - UT |
|||
Defektoskop ultradźwiękowy, wzorce kalibrujące, płyn sprzęgający głowicę z materiałem badanym. |
Większość nieciągłości w spoinach, w tym pęknięcia, żużle i przyklejenia; można stosować do sprawdzania grubości spoin i materiału podstawowego. |
Najbardziej czuła metoda do wykrywania wad płaskich, wyniki uzyskuje się bezpośrednio w trakcie badania; łatwy w operowaniu i transporcie. Większość defektoskopów może być zasilana z baterii; możliwość badania bardzo grubych materiałów; nowoczesne defektoskopy umożliwiają komputerowy zapis obrazu; można badać spoiny pachwinowe; wystarcza jednostronny dostęp do spoiny. |
Wymaga przygotowania powierzchni elementów przez czyszczenie i naniesienie płynu sprzęgającego; cienkie (poniżej 5 mm) elementy (spoiny) trudne do badań i oceny; niezbędne są wzorce odniesienia; wymaga doświadczonych operatorów; większość typowych klasycznych defektoskopów nie na możliwości rejestrowania obrazu - brak dowodu z badań. |
Badania prądami wirowymi (ET) |
|||
Sprzęt umożliwiający wytworzenie pola elektromagnetycznego w spoinach i rejestrujący prądy wirowe za pomocą odpowiedniego detektora; wzorce kalibrujące. |
Nieciągłości wychodzące na powierzchnię, np. pęknięcia, brak przetopu oraz niektóre podpowierzchniowe; zawartość składników i różnice w obróbce cieplnej. |
Sprzęt jest na ogół lekki i łatwy w operowaniu nim; można badać spoiny malowane; możliwość pełnego lub częściowego zautomatyzowania badań i prowadzenia ich z dużą prędkością (np. rur spajanych wzdłużnie); stosunkowo niski koszt. |
Wykrywanie wad usytuowanych stosunkowo płytko; wiele materiałów i zmienności parametrów badań mogą wpływać na wyniki. |