Jonoforeza
Leki stosowane w jonoforezie
2% r-r chlorku sodu (-)
Działanie zmiękczające, przeciwbakteryjne, na blizny
2% r-r jodku potasu (-)
Działanie zmiękczające,przeciwbólowe, przeciwbakteryjne, na blizny, zrosty, zaćmę, zapalenie krtani
Hialuronidaza (+)
0,5-1% r-r w 1% r-rze Nowokainy działanie rozluźniające, zmiękczające tk. Łączną, zwiększa dyfuzję w tkance, stos. Na blizny, obrzęki, po skręceniach stawów
2-5% r-r kwasu octowego (+)
Działanie rozpuszczania złogów wapnia, warstwy rogowej naskórka, zapalenia okołostawowe, nadmierne rogowacenie rąk i stóp
2% r-r chlorku wapnia (+)
Działanie przeciwzapalne, odczulające, resorbcyjne, uszczelniające naczynia, przyśpiesza regenerację tk. Nerwowej. Stany zapalne, porazenia n.twarzowego, nerwica wegetatywna, zespół Sudecka
2% r-r siarczanu manganu (+)
Działanie przeciwskurczowe, przeciwbólowe, rozszerzające naczynia krwionośne,przy kurczu łydek, drętwieniu rąk, zawroty głowy, odmrożenia
Siarka (-) żel, wody mineralne
Działanie keratolityczne, keratoplastyczne (odnowa,regeneracja naskórka), dział.rozszezające naczynia krwionośne.wskaz: RZS, choroby zwyrodnieniowe, choroba niedokrwienna kończyn, łuszczyca , trądzik.
2% r-r sody oczyszczonej (+)
Działanie przeciwzapalne, bakteriobójcze, zmiękczające, łojotok, tradzik.
Witamina C (+)
Uszczelnia naczynia krwionośne zmniejsza melanogenezę, bierze udział w produkcji kolagenu, wskaz: przebarwienia skóry, tradzik rózowaty, profilaktyka procesów starzenia skóry.
Biostymina (+)
Działanie wzmacniające, pobudzające przemianę materii, paradontoza, postępujące wady wzroku, niezyt błon sluzowych nosa, profilaktyka starzenia skóry
Borowina (-) papka, pasta, plastry
Działanie ściągające, przeciwzapalne, ch. Reynauda, zmiany zwyrodnieniowe w stawach, przewlekły niezyt krtani, stany zapalne pochwy, czyraki, skóra zwiotczała
Kofeina (-)
Działanie przeciwobrzękowe, stymulacja krążenia miejscowego, cellulit, obrzęki
Leki przeciwzapalne przeciwreumatyczne przeciwbólowe
- 1-2% r-r salicylanu sodu (-)
- Naproxen (-)
- Voltaren (-)
- HydroCortisonum (-)
- Ibuprofen (-)
- Forapin maść (+)
- Dolo Visano S maść (-)
- Mobilat (-)
- Indometacin w postaci 1% Ammuno Gel (-)
Leki rozszerzające naczynia
- r-r chlorowodorku histaminy w stęż. 1:10000 lub 1% maści (+)
-0,2- 0,5 r-r acetylocholiny (+)
- 1% r-r Pridazolu (+)
- Forapin maść (+)
Leki miejscowo znieczulające
- 1% r-r lidokainy z dodatkiem 0,0025% Epinefryny (+)
-Novocaine (+)
-Xylocaine (+)
Leki rozmiękczające tkankę bliznowatą
- 1%jodek potasu (-)
-Hialuronidaza (+)
-Contratubex comp. (+)
Leki hamujące krzepnięcie krwi
-heparyna (-)
-hirudyna np.: Exhirudin maść (-)
Leki stosowane w chorobach oczu
- acetylocholina 0,1% (+)
-wit. C 5%
- adrenalina 0.01 (+)
- aloes z ampułki (-)
-penicylina 5000-10000j/1ml H2O (-)
Krioterapia
Zabiegi w kriokomorze w znaczny sposób poprawiają skuteczność kinezyterapii przeprowadzonej bezpośrednio po zabiegach. W wyniku zadziałania skrajnie niskich temperatur w organizmie zachodza nastepujace reakcje:
- spadek napięcia mięśniowego, zwolnienie przewodnictwa nerwowego
- wzrost stężenia ACTH,beta-endorfin, adrenaliny i noradenaliny oraz testosteronu u mężczyzn
- skurcz naczyń krwionośnych, a nastepnie rozkurcz i silne przekrwienie
- działanie przeciwbólowe
- poprawa drenażu zylnego i limfatycznego (działanie przeciwbólowe)
Wskazania:
Reumatoidalne zapalenie stawów (rzs)
Zesztywniajace zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk)
Gorączka reumatyczna (gr)
Choroby zwyrodnieniowe stawów
Zmiany zapalne stawów o podłożu metabolicznym - skaza moczanowa (dna)
Łuszczycowe zapalenie stawów
Pierwotne i wtórne zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające kręgosłupa
ZESPOŁY BÓLOWE
Fibromyalgia -bóle okołostawowe tkanek miekkich
Wszystkie stany pourazowe, przeciązeniowe i zapalne układu ruchu
Pierwotna i wtórna osteoporoza
Stwardnienie rozsiane (sm)
Niedowłady i przykurcze konczyn
Cellulitis i nadwaga
Rozległe oparzenia
Przeciwwskazania:
Nietolerancja zimna
Wyniszczenie i wychłodzenie organizmu
Klaustrofobia
Brak czucia
Choroba Reynaud i podobne
Miejscowe zaburzenia ukrwienia
Znaczna niedokrwistość
Alergia na zimno
Działanie leków zwłaszcza neuroleptyków i alkoholu
Niedoczynność tarczycy
Rozległe rany, odlezyny owrzodzenia skóry
Przebyte zakrzepy zylne i zatory tetnic obwodowych
Nadmierna labilność emocjonalna wyrażająca się min.potliwością skóry
Zastosowanie lampy BIOPTRON
Choroby skóry:
Brodawki
Niektóre odmiany grzybic
Infekcje
Opryszczka wargowa i inne rodzaje opryszczki
Liszaje wszelkiego rodzaju
Łysienie plackowate
Uczulenia skórne, swędzenie, zaczerwienienie skóry
Łupież
Paradontoza, stany zapalne dziąseł
Ropnie skóry i zębów
Trądzik
Bóle:
Bóle głowy spowodowane dretwieniem
Bóle zębów
Bóle pleców, krzyża
Migrena
Zapalenie torebki stawu kolanowego
Skurcz mięsni karku
Ogólne urazy sportowe:stłuczenia skręcenia
Naciągnięcie więzadeł stawu kolanowego
Skurcze mięsni
Stany zapalne sutka i piersi (matki karmiące)
Zapalenie stawu barkowego o podłozu reumatycznym
Zapalenia stawu biodrowego o podłozu reumatycznym
Zapalenie ucha srodkowego
Hemoroidy
Prostata
Hallux
Ostrogi piętowe
Rany
Blizny pooperacyjne, powypadkowe
Bóle i trudności z powrotem do zdrowia po porodzie (nacięcie krocza)
Wszystkie rodzaje ran
Oparzenia
Odleżyny, opuchlizny
Medycyna sportowa Chirurgia
Przyspiesza gojenie ran
Stłuczenia Poprawia zabliznienia i zapobiega koagulacji
Zwichnięcia Zamyka żylaki
Naciągnięcia mięśni
Krwiaki tkanek miekkich
Zapalenie ściegien, stawów
Ogólne problemy zdrowotne:
Bóle gardła o podłożu zapalnym
Bóle uszu
Chrypka i drapanie w gardle
Depresje, zmęczenie wiosenne
Kaszel przeźiebieniowy i podraznieniowy
Katar, katar sienny, zapalenie sluzówki
Zapalenie zatok
Elektrolecznictwo - Galwanizacja
Prądy stosowane w elektrolecznictwie:
Prądy małej częstotliwości od 0 do 1000Hz
-prąd galwaniczny
Prądy średniej częstotliwości od 1000 do 100 000Hz
-prądy zmienne
-prądy interferencyjne
-modulowane prądy średniej częstotliwości
3. Prady wielkiej częstotliwości od 500 kHz do 5000 MHz
-krótkie fale
-fale decymetrowe
-mikrofale
Prąd stały cechuje stała siła i stały kierunek przepływu. Prąd stały stosuje się przy
-galwanizacji
-jonoforezie
-kapielach elektryczno-wodnych
Miejscowe zmiany pod wpływem prądu stałego:
w skórze pod elektrodami dochodzi najpierw do krótkotrwałego zwężenia, a następnie do silnego rozszerzenia naczyń krwionośnych. Przekrwieniu towarzyszy miejscowe żywoczerwone zabarwienie skóry zwane rumieniem galwanicznym. Rumień jest intensywniejszy pod katodą ale występuje również pod anodą. Rumień spowodowany jest przez uwolniona z magazynów tkankowych histaminę oraz inne związki powodujące rozszerzenie naczyń. Przekrwienie utrzymuje się 1,5 do 2h.
Rozszerzeniu ulegają również naczynia głębiej położonych mięśni, które jest spowodowane podrażnieniem odpowiednich receptorów układu autonomicznego znajdujących się w skórze. Głębokie przekrwienie utrzymuje się kilka godzin.
Technika galwanizacji
Elektrody-stosuje się elektrody płaskie wielokrotnego użytku wykonane z folii cynowej albo ze specjalnej gumy przewodzącej. Kształt elektrody dobiera się do miejsca zabiegowego. Wszystkie elektrody powinny mieć zaokrąglone brzegi by zapobiec zagęszczeniu prądu (które grozi poparzeniem pacjenta). Najczęściej są prostokątne lub kwadratowe, choć występują też specjalne kształty np.:półmaska Bergoniego czy elektroda wałeczkowa do galwanizacji labilnej.
Zależnie od techniki zabiegu używa się elektrod o jednakowym lub różnym wymiarze. Wyróżnia się elektrodę czynną i bierną. Elektroda czynna (mniejsza) umieszcza się w miejscu, w którym zamierza się uzyskać efekt leczniczy.
Do galwanizacji stosuje się podkładów wykonanych z bawełnianej gazy(grubość 1,5-2cm)
Lub gąbkę wiskozową. Podkłady powinny być większe od elektrody by zapobiec ewentualnemu kontaktowi elektrody ze skórą. Podkład należy zwilżyć ciepłą wodą. Na elektrody z podkładamy należy umieścić odpowiedniej wielkości folię, a całość mocuje się paskami gumowymi, bandażami lub woreczkami z piaskiem. Bandaże i woreczki z piaskiem musza być suche by nie przewodziły prądu. Należy unikać nierównomiernego ucisku, ponieważ prowadzi to do nierównomiernego przepływu prądu.
Ułożenie elektrod
Podłużne- umożliwia podłużny przepływ prądu w tkankach powierzchownych. Podłużny przepływ stosuje się na ogół do zabiegów na kończynach.
Poprzeczne- poprzeczny przepływ prądu działa głębiej stosuje się takie ułożenie na duże stawy i kończyny.
Metody stosowania prądu galwanicznego
Zstępujący przepływ prądu zachodzi przy proksymalnym ułożeniu anody (+) i dystalnym katody (-). Działanie biologiczne: obniżenie pobudliwości ruchowej, stosuje się w celu uśmierzenia bólu i rozluźnienia mięśni.
Wstępujący przepływ prądu zachodzi przy proksymalnym ułożeniu katody i dystalnym anody. Taki kierunek przepływu prądu wykorzystuje się w leczeniu niedowładów i porażeń.
Dawkowanie prądu galwanicznego
Przy ustalaniu dawki natężenia prądu bierze się następujące czynniki: rodzaj choroby, okres choroby (ostry, podostry, przewlekły), lokalizację zmian, powierzchnię elektrody czynnej, czas trwania zabiegu i osobnicza wrażliwość na prąd.
1.dawka słaba 0,01 - 0,1 mA/cm²
2.dawka średnia do 0,3 mA/cm²
3. dawka mocna do 0,5 mA/cm² powierzchni czynnej elektrody
*wg Konarskiej
1.dawka słaba 0,01 - 0,05 mA/cm²
2.dawka średnia 0,05 - 0,1 mA/cm²
3.dawka mocna 0,1 - 0,15 mA/cm²
*wg Edela
Obecnie przyjęto, że nie należy przekraczać natężenia prądu galwanicznego 0,2mA/cm². W każdym przypadku należy weryfikować podane wyżej dawki wrażeniami pacjenta.
Czas zabiegu
Wg Konarskiej 10-30 minut
Wg Gilberta, Rulffsa, Boegeleina krótki-5min, średni-10min, długi-15min, bardzo długi przekracza 20 minut.
Przy dłużej trwającym zabiegu należy kontrolować wilgotność podkładów by zapobiec uszkodzeniom skóry.
Zabiegi wykonuje się codziennie przez 10-12 dni. Serie można powtórzyć po 1-2 tygodniowej przerwie (Jenrisch).
Wskazania: nerwobóle, polineuropatie, zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, artrozy, obwodowe porażenia, zaburzenia krążenia obwodowego, utrudniony zrost kostny
Przeciwwskazania: ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich, ostre procesy zapalne,epilepsja, ciąża, wszczepiony rozrusznik serca,obecność przedmiotów metalowych na powierzchni zabiegowej, miażdżyca zarostowa tętnic, zagrożenia zatorami, nowotwory zapalenie żył, zakrzepy, skaza krwotoczna
Laseroterapia
Podstawowe elementy lasera:
Ośrodek laserowy (gaz, ciecz, ciało stałe, półprzewodnik)
Układu pompującego, czyli źródła energii wzbudzania (termiczne, elektryczne, radioaktywne, chemiczne)
Komory rezonatora optycznego, w którym dwa równoległe zwierciadła - nieprzepuszczalne i półprzepuszczalne - odpowiadają za kierunkowość emisji promieniowania
Działanie lasera przebiega w trzech etapach:
1.Wzbudzanie atomów ośrodka laserującego pod wpływem dostarczonej energii.
Wytworzenie inwersji obsadzeń, czyli przeniesienie atomów na wyższy poziom energetyczny. Wzbudzony atom emituje przypadkowo określony foton.
2. Stymulowanie emisji dalszych fotonów
Emitowany foton wymusza emisję takich samych fotonów z kolejnych wzbudzonych atomów ośrodka. Proces ten przebiega w kierunku prostopadłym do zwierciadła i po odbiciu od niego stale narasta. Więcej atomów emituje fotony, liczba spójnych fotonów rośnie.
3. Emisja promieniowania laserowego
Występuje gdy wiązka drgających w jednym kierunku promieni jest wystarczająco intensywna by doszło do uwolnienia tej energii przez półprzepuszczalne zwierciadło.
Cechy charakterystyczne światła laserowego:
Monochromatyczność, czyli jednobarwność promieniowania. Promieniowanie ma prawie jednakową długość fali 9o małej szerokości linii widmowej)
Spójność (koheracja) fal światła laserowego oznacza taka samą fazę fali zarówno przestrzenna jak i czasową
Równoległość (kolimacja) wiązki, czyli mała rozbieżność kątowa, wiązka promieni wysyłana na dużą odległość minimalnie zmienia rozmiar
Intensywność, cała moc promieniowania zawarta jest w wąskiej wiązce promieniowania laserowego
Podział laserów ze względu na rodzaj ośrodka czynnego:
gazowe-osrodkiem czynnym są atomy gazów np.: helu (He), neonu (Ne), argonu (Ar), dwutlenku węgla, kryptonu (Kr), ksenonu (Xe), pary metalu w gazie szlachetnym
półprzewodnikowe-ośrodek czynny półprzewodniki, diody. Najcześciej jest to złącze półprzewodnikowe z arsenku galu (Ga-As)
cieczowe, ośrodek czynny stanowią ciekłe związki organiczne lub nieorganiczne. Przykład stanowia lasery barwnikowe, gdzie wzbudzanie dochodzi poprzez energie chemiczną lub optyczną
ciało stałe jako ośrodek czynny (kryształ, ciało szkliste)
Klasa1- lasery całkowicie bezpieczne (maksymalny poziom dopuszczalnej ekspozycji nie może być przekroczony w żadnych warunkach)
Klasa2- lasery nie całkiem bezpieczne (emitują promieniowanie o długości fali 400-700 nm.)
Klasa3A- lasery niebezpieczne w przypadku patrzenia na wiązkę przez przyrządy optyczne
Klasa3B- lasery niebezpieczne w przypadku patrzenia na wiązkę bezpośrednio padającą lub odbitą
Klasa4-lasery dużej mocy, niebezpieczne. (Należy chronić oczy i skórę zarówno przed promieniowaniem bezpośrednim , odbitym i rozproszonym)
Działanie biologiczne promieniowania laserowego:
- zwiększenie syntezy kolagenu, białek oraz kwasu rybonukleinowego
- zmiany potencjału błony komórkowej
- korzystny wpływ w przypadku gojenia ran i owrzodzeń
- zwiększa się unaczynienie oraz formowanie się kostniny (zastosowanie w leczeniu złamań)
- działanie przeciwbólowe
- zwiększenie zawartości endorfin i prostaglandyn
- działanie przeciwzapalne (w leczeniu uszkodzeń i stanów zapalnych tkanek miękkich)
Wskazania:
Trudno gojące się rany, przewlekłe stany zapalne, utrudniony zrost kostny, choroby zwyrodnieniowe stawów, zespoły bólowe w przebiegu dyskopatii, zapalenia okołostawowe, zespoły przeciążeniowe mięsni i tkanek miękkich, entezopatie, zapalenie ścięgien, powięzi, pochewek ścięgnistych, kaletek stawowych, nerwobóle nerwów obwodowych, neuropatia cukrzycowa, trądzik pospolity, rany pooperacyjne, choroby przyzębia, przeszczepy skóry, choroby skóry.
Przeciwwskazania
Niewyrównana cukrzyca ciąża, choroba nowotworowa, ciężkie choroby serca i układu krążenia, gruźlica, padaczka, nadczynność tarczycy, choroby przewodu pokarmowego z zagrożeniem krwawienia , ostre choroby infekcyjne, rozrusznik serca.
1.zwichnięcie stawu łokciowego- A- w miejscu bólu K-po przeciwnej stronie
2. zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego
3. Zwichniecie stawy skokowego
4. zwichniecie stawu barkowego A-w miejscu bólu K
5. migrenowe bóle głowy A-czynna na czole K-na karku (mocuje się jako pierwszą) na leząco
6. pęcherz moczowy atonia K-na pęcherzu A- odcinek lędźwiowy
7. Galwanizacja wstępujaca elektrody tej samej wielkości A-dłoń str. Wewnetrzna K-łopatka
8. -------ii------zstepująca koń.dolna A-okol.wyjscia n.kulszowego K-stopa
9. nerwoból międzyżebrowy A-czynna z tylu wyjscia nerwu po obu stronach(nie na kręgosłupie)K-linia pachy
10. zmany zwyrodnieniowe kręgosłupa- po obu strnach w zalezności gdzie zmiany i gdzie ból
11. zwichnięcie stawu biodrowego A-czynna krętarz K-posladek
12. krtań *podłużny 2Katody z przodu A-na kark *poprzeczny A-czynna mniejsza na krtań K-na kark
13. półmaska Bergoniego nerwoból A-maska K-kark lub przeciwległy bark zabezpieczenie oka sucha watką.drugie oko odsłonięte odsłonięty nos.
14. zwichniecie nadgarstka A-miejsce bolu K-przeciwlegla strona
15. półmaska porażenie K-maska A-przeciwlegly bark ,kark
16. galwanizacja tarczycy *nadczynność-anodowa *niedoczynnośc-katodowa
17. galwanizacja rdzenia ułożenie podłużne elektrod A-odc.piersiowy (czynna) K-odc krzyzowy stos.przy porazeniu spastycznym po wylewach,urazach rdzenia, por.wiotkie K-wyżej-el.czynna