Skutki najazdu tatarskiego na Rusi

1. Liczne zniszczenia i straty w ludziach:

a) zniszczono Moskwę, Suzdal, Włodzimierz

b) we Włodzimierzu spalono żywcem wszystkich, którzy zrozpaczeni w soborze próbowali znaleźć schronienie

c) poniesiona klęska zdecydowała o losie wielu innych miast, które uległy ogromnym zniszczeniom lub całkowicie legły w gruzach

d) doszło do dwutygodniowego oblężenia Torżka, gdzie nie pozostawiono przy życiu ani jednego mieszkańca

e) Kozielsk zaciekle bronił się przez siedem tygodni, jednak gdy Mongołom udało się złamać upór, zabito wszystkich jego mieszkańców, a sam gród dosłownie starto z powierzchni ziemi

f) zabito księcia Michała czernihowskiego, który udał się do Batu- chana, aby wyprosić u niego zwrot księstwa

g) w grudniu 1240 roku nastąpił tragiczny koniec Kijowa

2. Ruś znalazła się pod zwierzchnictwem mongolskim, terytorialnie wchodząc w skład Złotej Ordy- ostatecznie ukształtowanej jako oddzielne państwo, ze stolicą w Saraju

3. W Złotej Ordzie zapanował islam i język turecki

4. Niektóre księstwa po rozgromieniu przestały istnieć, jednak te które się utrzymały nie likwidowano, pozostawiając im własnych książąt i stan posiadania Cerkwi.

5. Potężny władca Złotej Ordy- Batu- chan pierwszy określił zasady reżimu wprowadzonego na Rusi, które potem kontynuowali jego następcy.

6. Dla chanów najważniejsze było utrzymanie Rusi w całkowitym posłuszeństwie i ściąganie od nich, jak największej ilości danin.

7. Ruscy książęta zaś ponosili odpowiedzialność za spokój i posłuszeństwo, a chan wysyłał ekspedycje karne, np. po próbach buntu, które tak pacyfikowały daną dzielnicę, że pamiętano je przez długie lata.

8. Chanowie złotej ordy zgodzili się na utrzymanie tytułu wielkoksiążęcego przez książąt, każdy z nich jednak musiał przybyć do Saraju po jarłyk, który był przyznawany zależnie od sytuacji politycznej, otrzymanych darów , intryg, a nawet kaprysu. Często po prostu zabijano tego, któremu nie hciano przyznać jarłyku

9. Zaciekle walczono o uzyskanie godności wielkoksiążęcej- całkowicie łamano normy etyczne, nie miano żadnej litości dla współzawodników i względów dla ludności.

10. Nieodłączne stały się nieustanne donosicielstwo i fałszywe oskarżenia

11. Panowała jednak tolerancja religijna.

12. Cerkwie i klasztory nie płaciły daniny, Mongołowie w ogóle nie mieszali się do spraw wiary.

13. Za bluźnierstwo przeciw wierze prawosławnej karano okrutną śmiercią.

---