Modele odpowiedzi do przyk"adowego arkusza egzaminacyjnego
Wiedza o spo"eczeł
stwie
Poziom podstawowy
Zasady przyznawania Punkty za
Zadanie Oczekiwana odpowiedÄ™
punktów zadanie
1. d 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 1 pkt
2. a 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 1 pkt
3. Zgromadzenie Narodowe 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 1 pkt
4. szowinizm 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 1 pkt
5. A. Euro 2012 Mistrzostwa Europy w pi"ce 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 5 pkt
noŻnej
B. Ukraina 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™
C. Po 1 pkt za kaŻdy skutek
1. rozbudowa infrastruktury kraju
2. ko rzyĘci finansowe dla pał
stwa pol -
skiego
3. wzrost za interesowania PolskÄ… na are-
nie mi´dzynarodowej
6. 1) 100 000 Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 2 pkt
2) Sejm RP odpowiedÄ™
7. A. struktura klasowa Po 1 pkt za kaŻdy rodzaj 3 pkt
B. struktura warstwowa
C. struktura demograficzna
8. a) 2, b) 1, c) 1, d) 1, e) 2 Po 1 pkt za kaŻde prawid"owe 5 pkt
przyporzÄ…dkowanie
9. A. pionowa Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 2 pkt
B. pozioma odpowiedÄ™
10. UNESCO  Organizacja NZ ds. OĘwiaty, Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 4 pkt
Nauki i Kultury odpowiedÄ™
ILO  Mi´dzynarodowa Organizacja Pra-
cy
IMF  Mi´dzynarodowy Fundusz Wa lu-
towy
FAO  Organizacja NZ ds. WyŻywienia
i Rolnictwa
www. operon. pl
1
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom podstawowy.
11. Jasir Arafat Po 1 pkt za kaÅ»dÄ… stron´ konflik- 4 pkt
1) Izrael tu
2) Palestył
czycy
DŻochar Dudajew
1) Czeczenia
2) Rosja
12. A) Prawda, B) Fa"sz, C) Fa"sz, Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 6 pkt
D) Prawda, E) Prawda, F) Prawda odpowiedÄ™
13. Podzia" i równowaga w"adz Po 1 pkt za kaÅ»de imi´ i nazwi- 4 pkt
1) autor: Karol Monteskiusz (John Locke) sko autora
2) wyjaĘnienie: Podzia" w"adzy na us- Po 1 pkt za kaŻde wy jaĘnienie
tawodawczÄ…, wykonawczÄ… i sÄ…downiczÄ…, zasady
które wzajemnie si´ równowaŻą i kontro-
lujÄ….
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de
inne logiczne wyjaĘnienie.
SuwerennoĘç narodu
1) autor: Jan Jakub Rousseau
2) wyjaĘnienie: Koncepcja, wed"ug której
naród jako suweren sprawuje najwyŻszą
w"adz´ mi´dzy innymi poprzez podejmo-
wanie osta tecznych decyzji (np. re feren-
dum, inicjatywa ludowa, wybory).
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de
inne logiczne wyjaĘnienie.
14. A. 1. Czechy, 2. W´gry, 3. Rumunia, Po 1 pkt za kaÅ»de paÅ‚
stwo 5 pkt
4. Albania
B. 4 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™
15. 1) a, 2) d, 3) c, 4) b 1 pkt za poprawne uporzÄ…dkowa- 1 pkt
nie
16. Np.: 1 pkt za kaÅ»dÄ… przyczyn´ 3 pkt
przyczyna polityczna:
 zacofanie b´dÄ…ce dziedzictwem dawne-
go kolonializmu,
 ma"o efektywne, skorumpowane rzÄ…dy
przyczyna spo"eczna:
 marnotrawienie pomocy mi´dzynarodo-
wej
przyczyna ekonomiczna:
 uzaleŻnienie gospodarcze od bogatych
pał
stw, za interesowanych tylko np. eks -
ploatacjÄ… bogactw naturalnych.
www. operon. pl
2
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom podstawowy.
17. Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 5 pkt
Opis proporcjonalny wi´kszoĘciowy
odpowiedÄ™
A. System, który
sprzyja istnieniu sys- x
temu dwupartyjnego
B. System, który od-
zwierciedla zróŻnico- x
wanie poglądów
C. System, w którym
stosowana jest klau- x
zula zaporowa
D. System, który
wyst´puje w Polsce x
w wyborach do Sejmu
E. System, który
wyst´puje w Polsce
x
w wyborach do Sena-
tu
18. 1) powód, 2) pozwany, 3) adwokat, Po 1 pkt za kaŻdą prawid"ową 5 pkt
4) Ęwiadek, 5) bieg"y odpowiedę
19. Szwedzi, W´grzy Po 1 pkt za kaÅ»de po prawne 2 pkt
wskazanie
20. A. Unia Europejska 1 pkt za kaÅ»dÄ… pe"nÄ… nazw´ 2 pkt
B. Organizacja Trak tatu Pó"nocnoatlan-
tyckiego (Or ganizacja Paktu Pó"noc no-
atlantyckiego, Pakt Pó"nocnoatlantycki)
21. Fakty  1, 2, 3, 4 2 pkt za czte ry fakty, 1 pkt za 4 pkt
Opinie  5, 6, 7, 8 dwa fakty; 2 pkt za cztery opinie,
1 pkt za dwie opinie
22. A. korupcja 1 pkt za poprawnÄ… odpowiedÄ™ 4 pkt
B. Np.: Po 1 pkt za kaŻdy skutek
 brak zaufania obywateli do organów
w"adzy pał
stwowej,
 zaburzenia funkcjonowania systemu go-
spodarczego pał
stwa,
 zaburzenia funkcjonowania systemu po-
litycznego pał
stwa
23. A. województwo 1 pkt za prawid"ową odpowiedę 12 pkt
B. Zadania w"asne, np.: utrzymywanie Po 1 pkt za kaŻde zadanie
dróg, prowadzenie szkó", zwalczanie
skutków kl´sk Å»ywio"owych, dba nie
o ochron´ Ęrodowiska naturalnego
Zadania zlecone, np.: prowadzenie spraw
meldunkowych, wy dawanie dowodów
osobistych, wydawanie zezwoleł
na od-
bywanie demonstracji, prowadzenie urz´-
dów stanu cywilnego
www. operon. pl
3
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom podstawowy.
C. 1 pkt za wymienienie wszystkich
 dochody w"asne (podatki, op"aty lokal- ęróde" finansowania, 1 pkt za w"aĘ-
ne), ciwe podkreĘlenie
 subwencje ogólne,
 dotacje celowe.
D. Pał
stwo unitarne (jednolite) zdecentra- 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™
lizowane
E. Organ stanowiący: Po 1 pkt za podanie kaŻdego or-
 gmina wiejska  rada gminy ganu
 gmina miejska  rada miasta
Organ wykonawczy:
 gmina wiejska  wójt
 gmina miejska  prezydent lub burmistrz
24. A. Im wi´ksze za interesowanie po litykÄ…, 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™ 8 pkt
tym lepsza ocena sy tuacji mi´dzynarodo-
wej Polski.
B. Wi´cej respondentów, którzy wykazu- 1 pkt za wskazanie kaÅ»dej zaleÅ»-
ją bardzo duŻe za interesowanie po lityką noĘci, 1 pkt za uzasadnienie po-
w porównaniu do tych, którzy wcale poli- parte danymi z tabeli
tykÄ… si´ nie interesujÄ…, uwaÅ»a, Å»e sytuacja
mi´dzynarodowa Polski jest dobra (odpo-
wiednio 71% i 32%), natomiast wi´cej re-
spondentów, którzy nie in teresujÄ… si´ po-
lityką w porównaniu do tych bardzo za-
interesowanych, uwaŻa, Że ta sytuacja jest
z"a (odpowiednio 30% i 22%) lub wskazu-
je odpowiedÄ™ trudno powiedzieç (odpo-
wiednio 38% i 7%).
C. Respondenci w wi´kszoĘci uwaÅ»ajÄ…, 1 pkt za prawid"owÄ… odpowiedÄ™
Å»e sytuacja mi´dzynarodowa Polski nie
zmieni"a si´ w 2006 r. w porównaniu do
2005 r.
D. Z"e postrzeganie pozycji Polski na are- 2 pkt za 5 czynników powodu-
nie mi´dzynarodowej: jÄ…cych, Å»e Polska jest Ä™le postrze-
1. uleganie stereotypom, gana na arenie mi´dzynarodowej,
2. sk"onnoĘç do  czarnowidztwa , 1 pkt za 3 takie czynniki;
3. oboj´tny lub ne gatywny sto sunek do 2 pkt za 5 czynników powodu-
rządu, jących, Że Polska jest dobrze pos-
4. przeciwny stosunek do UE, trzegana na arenie mi´dzynaro-
5. lewicowe poglÄ…dy polityczne. dowej, 1 pkt za 3 takie czynniki
Dobre postrzeganie pozycji Polski na are-
nie mi´dzynarodowej:
1. lepsza zna jomoĘç problemów po litycz-
nych,
2. wyŻszy poziom wykszta"cenia,
3. pozytywny stosunek do rzÄ…du,
4. pozytywny stosunek do UE,
5. prawicowe poglÄ…dy polityczne.
www. operon. pl
4
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom podstawowy.
25. Do oceny przemówienia naleÅ»y zastosowaç nast´pujÄ…ce kryteria: 10 pkt
A. ZgodnoĘç formy z wypowiedziÄ… komu- 1 pkt
nikacyjną (przemówienie).
B. Przedstawienie pozycji Polski w Euro- 3 pkt
pie (aspekt po lityczny, gospodarczy, spo-
"eczny).
C. Ocena pozycji Polski w Europie (aspekt 3 pkt
polityczny, gospodarczy, spo"eczny).
D. W"aĘciwe dobranie i wykorzystanie 2 pkt
ęróde" zawartych w zadaniu 24.
E. PoprawnoĘç j´zykowa. 1 pkt
www. operon. pl
5