Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki- analiza
podręcznik, str. 100-101
Powstanie obrazu:
długie przygotowania do pracy malarskiej:
- analiza kroniki Jana Długosza, kroniki Marcina Bielskiego
- współpraca z historykami ( specjalistami dziedziny wojskowości XV- wiecznej )
- pobyt na polach grunwaldzkich ( szkice terenu)
- praca nad obrazem 1875-1879
- rozmiary płótna: 426 cm wysokości i 987 cm szerokości
Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki arcydziełem „ku pokrzepieniu serc” rodaków żyjących pod zaborami - tzw. malarstwo historyczne, nawiązanie do wspaniałych wydarzeń z dziejów Ojczyzny, by podnieść na duchu naród pod zaborami, bardzo często nie dbało o wiarygodność historyczną
symbolika obrazu:
- postać św. Stanisława nad polem bitwy, patrona Polski
- wielkiego mistrza krzyżackiego Ulricha von Jungingena atakują chłopi Polak i Litwin, ten drugi włócznią św. Maurycego ( przekazaną Bolesławowi Chrobremu na zjeździe gnieźnieńskim przez cesarza Ottona III), który był symbolem Rzeszy Niemieckiej i patronem akcji misyjnych.
b. najważniejsze elementy obrazu:
postać króla Władysława Jagiełły, który nie brał udział w bitwie, dowodził nią z pagórka
postać księcia Witolda- centralna postać obrazu, obrany w czerwony żupan, bez zbroi, unosi miecz i tarczę w geście triumfu
postać wielkiego mistrza krzyżackiego Ulricha von Jungingena, który odpiera atak dwóch piechur. Jeden z nich trzyma w ręku włócznię św. Maurycego
postać komtura Świecia Henryka von Plauen, który w rzeczywistości nie brał udziału w bitwie i dowodził obroną Malborka
postacie słynnych polskich rycerzy epoki: Zawisza Czarny i Zyndram z Maszkowic
Losy obrazu:
obraz w roku 1880 był wystawiany w Paryżu
od roku 1902 płótno w warszawskiej Zachęcie
w okresie I wojny światowej przechowywane w muzeum w Moskwie
powrót do kraju płótna w roku 1922 - muzeum w Warszawie
bezskuteczne poszukiwania obrazu w okresie okupacji przez hitlerowców( wyznaczyli nawet nagrodę)- prof. Władysław Woyda pracownik muzeum ukrył płótno przewiezione z Warszawy do Lublina ( zostało zakopane)
ekspozycja obrazu w Muzeum Narodowym w Warszawie, obecnie poddany konserwacji, w zastępstwie w muzeum można podziwiać obraz w 3 D