Czasowniki posiłkowe
Czasowniki posiłkowe haben, sein, werden są używane do tworzenia czasów złożonych (Perfekt, Plusquamperfekt) oraz strony biernej w języku niemieckim (Passiv). Ich formy są nieregularne i najlepiej nauczyć się ich na pamięć.
haben |
sein |
werden |
ich habe |
ich bin |
ich werde |
du hast |
du bist |
du wirst |
er, sie, es hat |
er, sie, es ist |
er, sie, es wird |
wir haben |
wir sind |
wir werden |
ihr habt |
ihr seid |
ihr werdet |
sie, Sie haben |
sie, Sie sind |
sie, Sie werden |
Czas przeszły Perfekt
Czas przeszły Perfekt tworzy się za pomocą czasownika posiłkowego haben lub sein, który jest odmieniany w czasie teraźniejszym oraz imiesłowu czasu przeszłego [Partizip II], który jest nieodmienny i stoi na końcu zdania, np.:
Ich habe gestem ein Auto gekauft. (Kupiłem wczoraj samochód.)
Wir sind schon zurückgekommen. (Już wróciliśmy.)
Czas Perfekt używany jest zazwyczaj w rozmowach.
Wybór czasownika posiłkowego:
HABEN stosuje się w przypadku:
- czasowników wymagającuch dopełnienia w bierniku np. Der Lehrer hat den Schüler gefragt.
- czasowników zwrotnych, np.:Sie haben sich sehr beeilt.
- czasowników, które nie wymagają dopełnienia w bierniku, ale nie oznaczają też ruchu lub zmiany stanu, np. Hier hat ein großer Tisch gestanden.
- czasowników nieosobowych np. Es hat bei uns stark geregnet.
- czasowników modalnych,np.: Wir haben dich anrufen sollen.
Należy czasownikiem posiłkowym jest zawsze haben, ale na końcu zdania stoją dwa bezokoliczniki. Podobnie jest przy helfen, hören,sehen, lassen
np.: Wir haben der Mutter die Wohnung aufräumen helfen.
SEIN stosuje się w przypadku:
- czasowników nie wymagających dopełnienia w bierniku, które oznaczają ruch lub zmianę stanu, np.:
Meine Eltern sind nach Rom gefahren. - czasowników sein, werden, bleiben, np.: Es ist dunkel geworden.
Jest też pewna grupa czasowników, które w zależnośći od znaczenia tworzą Perfekt z czasownikiem posiłkowym "HABEN" lub "SEIN".
np.: Ich habe das Auto in die Garage gefahren. - Zaprowadziłęm samochód do garażu
Ich bin mit dem Auto nach Deutschland gefahren. -Pojechałem do Niemiec samochodem
Czas zaprzeszły Plusquamperfekt
Czas zaprzeszły Plusquamperfekt tworzy się za pomocą czasownika posiłkowego haben lub sein, które są odmieniane w czasie Imperfekt oraz za pomocą imiesłowu czasu przeszłego - Partizip II, który stoi na końcu zdania.
Czas ten stosuje się bardzo rzadko, używamy go, aby wyrazić przeszłę zdarzenie, które wydarzyło się wcześniej niż inna czynność, np.:
Ich sollte das Abitur bestehen. Ich hatte sehr fleißig gelernt.
Powinienem zdać maturę. Uczyłem się bardzo pilnie.
Czynność "uczenia się" w tym zdaniu była wsześniejsza niż fakt egzaminu, dlatego też wyrażona ona jest za pomocą czasu Plusquamperfekt.
Czas ten musimy obowiązkowo użyć w zdaniach czasowych ze spójnikiem: nachdem, np.:
Nachdem ich das Studium absolviert hatte, begann ich bei einer Firma zu arbeiten. - Po tym jak skończyłem studia, zacząłem pracować w firmie. (czynnością wsześniejszą było studiowanie, a dopiero potem praca)
Nachdem du die Aufnahmeprüfung bestanden hast, kannst du an einer Uni studieren. - Jak zdasz egzamin wstępny, możesz studiować na uniwersytecie. (Wcześniejszą czynnością jest zdanie egzaminu, a dopiero potem studiowanie.)
Czas przyszły Futur II
Czas Futur II jest czasem złożonym. Składa się z:
- odmienionego w czasie teraźniejszym, w odpowiedniej osobie i liczbie czasownika posiłkowego 'werden'
- imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II) danego czasownika
- bezokolicznik 'haben' lub 'sein'(w zależności tego z jakim czasownikiem posiłkowym łączy się dany czasownik czasie Perfekt)
ich |
werde gelernt haben |
wir |
werden gelernt haben |
du |
wirst gelernt haben |
ihr |
werdet gelernt haben |
er/sie/es |
wird gelernt haben |
sie/Sie |
werden gelernt haben |
ich |
werde gefahren sein |
wir |
werden gefahren sein |
du |
wirst gefahren sein |
ihr |
werdet gefahren sein |
er/sie/es |
wird gefahren sein |
sie/Sie |
werden gefahren sein |
Czas przyszły Futur I
Czas Futur I jest czasem złożonym. Służy do wyrażania zdarzeń, które wydarzą się w przyszłości. Składa sie z odmienionej w odpowiedniej osobie i liczbie formie czasownika 'werden' oraz bezokolicznika danego czasownika. Odmienny jest tylko czasownik 'werden', który pełni rolę czasownika posiłkowego.
1. ich werde fernsehen |
1. wir werden fernsehen |
2. du wirst fernsehen |
2. ihr werdet fernsehen |
3. er/sie /es wird fernsehen |
3. sie/Sie werden fernsehen |