ANDRZEJ BOBKOWSKI (1913 - 1961)

• Urodził się 27.10.1913 r. w Wiener Neustadt (Austria), zmarł 26.06.1961 r. w Ciudad Gwatemala (Gwatemala).

• Prozaik, diarysta, epistolograf

• Jego ojciec był profesorem na Akademii w Wiedniu i generałem.

• Dzieciństwo Bobkowski spędził m.in. w Lidzie, Wilnie, Warszawie, Toruniu.

• Studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie (1933-1936)

• Debiutował w 1933 r.: debiutował humoreską w piśmie „Tempo Dnia”

• Przed wojną, w marcu 1939 r. wraz z żoną wyjechał do Paryża.

• Podczas okupacji niemieckiej brał udział we francuskim ruchu oporu.

• Po wojnie pracował w Księgarni Polskiej w Paryżu, później był magazynierem

YMCA.

Zaprzyjaźnił się wtedy z A. Chciukiem.

• Wspólnie wtedy z Chciukiem redagowali pismo „Razem Młodzi Przyjaciele”.

Bobkowski jednocześnie redagował biuletyn informacyjny paryskiej placówki 2. Korpusu.

• B. był związany z Polskim Ruchem Wolnościowym „Niepodległość i Demokracja” zał. przez wychodźców w Londynie. (Ruch ten protestował min. przeciw postanowieniom jałtańskim i poczdamskim).

Współpracował z organem NiD - tygodnikiem „Trybuna”.

• W latach 40. sporo publikował w czasopismach krajowych:

• w „Twórczości” (redagowanej przez K. Wykę)

• w „Nowinach Literackich” (red. J. Iwaszkiewicz)

• w „Tygodniku Powszechnym” (cykl reportaży Z dziennika podróży)

Przede wszystkim związany był (od 1947 r.) z paryską „Kulturą” oraz z

londyńskimi „Wiadomościami”.

• W 1948 r. opuścił Francję, bo nie mógł żyć w Europie porażonej 2 totalitaryzmami.

Przeprowadził się do Gwatemali, na stałe.

Tam prowadził warsztat latających moteli samolotowych oraz sklep.

Założył klub modelarski (w którym skupił miejscową młodzież).

• W 1955 r. odwiedził Szwecję (jako uczestnik konkursu modelarstwa lotniczego), Paryż, Monachium, Genewę.

• Jego utwory:

• Szkice piórkiem (frag. w „Twórczości”: 1947, całość: Paryż 1957),

• Coco de Oro. Szkice i opowiadania (utwory zebrane pośmiertnie, Paryż 1970,

wyd. krajowe 1989),

• Czarny piasek (ogł. w paryskiej „Kulturze”: 1959),

• Listy (podał do druku w „Twórczości” [1984, 1986] Jan Zieliński, który też opracował wybór Listy 1946-1961 [Paryż 1997]),

• Opowiadania i szkice (ukazały się w opracowaniu P. Kądzieli w 1994 r., rozproszone dotąd po czasopismach).

• Kilka słów o utworach:

• Szkice piórkiem - dziennik z lat 1940-1944 (najpierw w „T” 1947, potem całość: 1957), w którym B. zawarł przenikliwą diagnozę mitów i wartości kultury zachodnio-europejskiej, zwłaszcza francuskiej. Tło dla tej diagnozy stanowi barwny opis wędrówki po Francji upadającej w wojnie 1940 r. i opis życia w okupowanym Paryżu.

• Coco de Oro - tu, podobnie jak w Szkicach piórkiem, dał wyraz rozczarowaniu do Europy i kultury europejskiej. Rozważał tu również dylematy powojennej emigracji polskiej oraz próbował dać lit. świadectwo życia diaspory polskiej w środkowej Ameryce

• Czarny piasek - utwór dramatyczny

• Opowiadania i szkice - ukazują różnorodność form wypowiedzi pisarza: od reportażu i dziennika podróżnego po szkic, esej i recenzję książkową.

• Bobkowski był bardzo ceniony na emigracji (J. Czapski nazywał go „synem Conrada”, K. Wierzyński zaliczał do „najwspanialszych piór” emigr.).

W kraju długo ignorowany, w ostatnich latach ostatnich zaczęto się nim

interesować - stał się przedmiotem zainteresowania studentów oraz wybitnych

krytyków i historyków literatury).

---