KONSPEKT GIER I ZABAW RUCHOWYCH DLA DZIECI GŁUCHONIEMYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH
Prowadzący : MICHAŁ PRZYTULSKI, TOMASZ KUBIAK ,MAGDALENA JEŻ, PAWEŁ URBAŃSKI, PAWEŁ WORONIAK, EDYTA FILIPIEC, MARCIN TURZAŃSKI.
Głuchotę - definiuje się jako całkowite zniesienie czynności narządu słuchu lub głębokie ich uszkodzenie, które pomimo korekcji przy pomocy aparatów słuchowych utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia orientację w otoczeniu i porozumiewaniu się z osobami słyszącymi.
Narząd słuchu podobnie jak inne narządy organizmu, może ulec uszkodzeniu na skutek różnych czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Należą do nich czynniki genetyczne, wrodzone, choroby i urazy. Również wraz z wiekiem narząd słuchu ulega stopniowemu pogorszeniu i osoby w wieku podeszłym gorzej słyszą.
Głuchotę można zaklasyfikować w zależności od miejsca uszkodzenia analizatora słuchu (w uchu środkowym, wewnętrznym, w nerwie słuchowy lub korze mózgowej).
Etiologia wad słuchu obejmuje trzy zespoły czynników, które powodują:
1) głuchotę dziedziczną,
2) głuchotę wrodzoną,
3) głuchotę już po urodzeniu dziecka.
Głuchota dziedziczna jest określana jako taka wtedy, gdy występuje również u innych członków tej samej rodziny. Głuchotę dziedziczną dzielimy na: dominującą i recesywną. Głuchota dziedziczna dominująca występuje często w sprzężeniach z innymi upośledzeniami. Nie zawsze ujawnia się od urodzenia. Głuchota dziedziczna recesywna natomiast, nie musi pojawiać się w każdej generacji.
Głuchota wrodzona. Przyczyny jej mogą być różne: choroba matki w czasie ciąży, czynniki toksyczne uszkadzające płód, zaburzenia hormonalne, konflikt serologiczny.
Głuchota nabyta. Spowodowana jest przyczynami występującymi w czasie porodu lub dalszego rozwoju jednostki. W okresie porodu słuch dziecka może ulec uszkodzeniu na skutek urazów powodujących silne krwawienia i niedotlenienie oraz w konsekwencji urazów mechanicznych związanych z przebiegiem porodu. Po urodzeniu dziecka przyczyny powodujące głuchotę sprowadza się w zasadzie do dwóch okresów rozwojowych - do 3 roku życia i okresu późniejszego.
Przyczyny występujące w okresie pierwszych trzech lat to najczęściej przewlekłe zapalenia ucha środkowego, zapalnie opon mózgowych, silne urazy oraz zakaźne choroby dziecięce.
Przyczyny powodujące głuchotę od czwartego roku życia wzwyż mogą być w konsekwencji urazów mechanicznych, akustycznych, bardzo silnych wstrząsów psychicznych oraz chorób zakaźnych czy też zapalenia opon mózgowych.
Osobami niedosłyszące są osoby z ubytkami słuchu 40-80 dB,
JAK POPRAWNIE POROZUMIEWAĆ SIĘ Z OSOBĄ Z USZKODZONYM SŁUCHEM
Rozmowa z ludźmi normalnie słyszącymi wymaga od osób niesłyszących lub
niedosłyszących dużego wysiłku. Chcą zrozumieć wypowiadane zdania, muszą
one odczytywać poszczególne słowa z ust mówiącego, obserwować jego gestykulację,
mimikę i koncentrować się na wszystkim, co mogłoby stanowić nośnik informacji.
Jeżeli brak słuchu jest wadą wrodzoną lub jeżeli jego utrata nastąpiła
we wczesnym dzieciństwie, to naturalny rozwój mowy nie jest już możliwy.
Niesłyszący z ogromnym trudem musi wypracować zdolność mówienia w sposób niejako
sztuczny i mechaniczny. Wymowa staje się wówczas często trudna do zrozumienia,
gdyż słuch nie jest w stanie kontrolować wypowiadanych dźwięków.
Z kolei osoby niedosłyszące odbierają dźwięki i odgłosy w sposób bardzo ograniczony.
Wprawdzie aparaty słuchowe stanowią dużą pomoc, ale nie mogą całkowicie
zrekompensować niedostatków w przyjmowaniu świata dźwięków. Powszechnie panującą
opinią jest przekonanie, że niedosłyszący słyszy inaczej.
Niektóre metody porozumiewania się :
1). Migowa- polega na porozumiewaniu się przy pomocy umownych znaków migowych, określających dane pojęcie (np. osoby, rzeczy, zjawiska, czynności, itp.). Nie przestrzega się reguł gramatyki.
2). Daktylografia- to forma porozumiewania się , na odpowiednich układach palców jednej lub obu dłoni. Każdej literze lub liczbie odpowiada określony znak daktylograficzny. Przestrzega się reguł gramatyki.
3). Fonogesty- są to umowne gesty jednej lub drugiej dłoni, wykonywane na wysokoności twarzy osoby mówiącej. Nie zastępują one mówienia, ale pomagają w odczytywaniu mowy z ust nadawcy.
4). Mowa kombinowana- składają się na nią stosowane w procesie porozumiewania się : mowy ustnej w formie graficznej lub dźwiękowej, alfabetu palcowego i znaków migowych,
5). Metoda totalnej komunikacji- uwzględnia również wszelkie drogi porozumiewania się, a więc drogę migową , daktylografię, mowę ustną.
Temat: Doskonalenie wizualnej orientacji w przestrzeni.
Zadania:
- uczeń będzie umiał szybko zareagować na bodźce ze środowiska zewnętrznego.
- uczeń potrafi zapanować nad nieoczekiwaną sytuacją
Wskazania:
- poprawa komfortu życia,
- usprawnienie procesów poznawczych, zaburzonych wskutek ograniczenia percepcji
bodźców słuchowych,
- przygotowanie osób z wadą słuchu w warunkach życiowo zmienionych na skutek wady
słuchu do możliwie samodzielnego życia,
Przeciwwskazania:
- gry i zabawy w wodzie,
- jeśli nie występują inne wady lub choroby współistniejące nie ma innych przeciwwskazań.
- gry i zabawy wymagające zaskoczenia z tyłu
1. ,,MYŚLIWI I KACZKI”
Prowadzący: MICHAŁ PRZYTULSKI
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek: 13-14 lat
Przybory: kolorowe szarfy, piłka do siatkówki.
Miejsce: sala gimnastyczna.
Prowadzący wyznacza dwóch myśliwych(berki),którzy dostają szarfy. Pozostała cześć grupy to kaczki. Zadaniem myśliwych jest trafienie piłką odbitą od ziemi w kaczki(piłka musi się odbić co najmniej jeden raz od parkietu zanim trafi osobę)Trafiona kaczka(osoba) zostaje myśliwym, musi podejść po szarfę i wraca do gry. Myśliwi między sobą podają piłkę, w momencie otrzymania jej nie mogą się poruszać. Gra jest zakończona gdy myśliwi zamienią
wszystkie kaczki.
CEL: umiejętność podań z partnerem, współpraca i orientacji w przestrzeni.
2. ,,KOLANKO”
Prowadzący: TOMASZ KUBIAK
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek: 13-14 lat
Przybory: piłka do siatkówki, szarfy
Miejsce: sala gimnastyczna,
Uczestnicy zabawy ustawiają się na obwodzie koła, twarzą do środka koła. Jedna osoba wyznaczona przez prowadzącego (zbijak) staje w środku koła z piłką do siatkówki. Druga osoba wyznaczona przez prowadzącego staje poza obwodem koła i podaje piłki zbijakowi, które wypadną poza obwód koła w trakcie zabawy. Osoba zbijająca musi tak rzucić piłkę aby odbiła się najpierw od podłoża a następnie trafiła w osoby stojące na obwodzie. Każda trafiona osoba wychodzi z koła i klęka na jedno kolanko poza obwodem koła (około 3 metrów od obwodu) .Klęczący na jednym kolanie może się uratować ,łapiąc piłkę, która wyleci poza obwód koła. Wtedy wstaje i dołącza do reszty osób stojących na obwodzie. Każdy kto zostanie trafiony dwa razy wychodzi z okręgu i klęka na dwóch kolanach w takiej odległości by nie przeszkadzać osobie podającej piłkę zbijakowi. Klęcząca osoba na dwóch kolanach nie ma możliwości się już uratować. Osoba podająca piłkę podaje zawsze piłkę górą ,nad osobami stojącymi na obwodzie koła.
W trakcie zabawy prowadzący ma prawo dołączyć osoby pomagające przy podawaniu piłki zbijakowi w środku koła. Zabawa kończy się w momencie kiedy przynajmniej każdy uklęknie raz na kolano. Aby nie liczyć osób, które zostały przynajmniej raz trafione. Każdy trafiony przez zbijaka wychodząc z okręgu musi założyć na siebie szarfę podawaną przez osobę prowadząca zabawę.
CEL: poprawa orientacji w nowym środowisku, zwiększenie szybkości reakcji, poprawa ogólnej sprawności fizycznej(koordynacja, zwinność, szybkość)
UWAGI: Podczas zabawy należy uważać żeby nie rzucać zbyt mocno w osoby stojące na okręgu. Osoby klękające na kolanach nie mogą przeszkadzać osobą podającym piłki zbijakowi.
3. ,,KOLORY”
Prowadzący: MAGDALENA JEŻ
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek: 13-14 lat
Przybory: kolorowe szarfy, kartki w tych samych kolorach.
Miejsce: sala gimnastyczna
Uczestnicy stają w kole. Wyznaczone przez prowadzącego osoba staje pośrodku koła i trzyma w ręce kartki. Każdy z uczestników ma przed sobą położoną szarfę. Zadaniem uczestników jest zmiana miejsca z kolegą/koleżanka, ale tylko z tym samym kolorem. Kolory wywołuje osoba stojąca w środku ( podnosi do góry wybraną kartkę). Uczestnik, który nie znajdzie miejsca do zmiany- zostaje pośrodku koła i wywołuje kolory.
CEL: poprawa orientacji i szybka reakcja na zmieniające się kolory, zwiększenie szybkości i sprytu.
4. ,, LISEK”
Prowadzący: PAWEŁ URBAŃSKI
Liczba osób: dowolna
Wiek: 13-14 lat
Przybory: kolorowe szarfy
Miejsce: sala gimnastyczna
Zabawa jest prowadzona na wyznaczonym obszarze. Każdy z uczestników układa ½ szarfy do tylnej części spodenek, tak aby szarfa tworzyła ogon. Na znak prowadzącego uczestnicy starają się wyciągnąć szarfę innym uczestnikom zabawy. Jednocześnie muszą pilnować swojej szarfy przed innymi uczestnikami. Osoba, która straciła szarfę wkłada kolejną zdobytą w trakcie gry, jeśli nie posiada żadnej to biega bez niej do momentu jej zdobycia. Jeśli zdobędzie to ma obowiązek włożenia ją za spodnie.
Po zakończeniu zabawy następuje liczenie szarf, osoba, która ma ich najwięcej wygrywa.
CEL: poprawa orientacji w terenie, zwiększenie szybkości reakcji, poprawa sprawności fizycznej (koordynacja, zwinność, szybkość).
5. ,,ŁAŃCUCH GESTÓW”
Prowadzący: PAWEŁ WORONIAK
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek:13-14 lat
Przybory: brak.
Miejsce: sala gimnastyczna
Uczestnicy zabawy siedzą w kole. Każda osoba wymyśla dowolny, indywidualny gest, np. drapanie za uchem, czesanie włosów palcami, itp. Następna siedząca w kole osoba ma za zadanie powtórzyć to, co pokazała pierwsza, druga, trzecia, itd., demonstrując na końcu swój gest.
Zabawa trwa aż ostatnia osoba zaprezentuje wszystkie gesty oraz swój.
CEL: poprawa pamięci wzrokowej, wzbogacenie o nowe gesty, skupienie się na wykonywanym zadaniu.
6. ,,GAPA”
Prowadzący: EDYTA FILIPIEC
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek: 13-14 lat
Przybory: piłki
Miejsce: sala gimnastyczna
Czas trwania: ok. 5min.
Uczestnicy zabawy biorą piłki ( o jedną mniej niż liczba uczestników zabawy) i rozchodzą się po całej sali. Kładą na podłodze i na sygnał prowadzącego (zapalenie światła) biegają po sali. Kiedy światło zgaśnie każdy gracz stara się podnieść najbliżej leżącą piłkę. ,,Gapa', która nie zdąży zdobyć w ten piłki, schodzi na bok na czas trwania jednej kolejki, biorąc ze sobą jedną dowolnie wybraną piłkę. Następnie zabawa jest kontynuowana i jak wyłoni się nowa ,,Gapa”, to ta poprzednia dołącza do gry, a nowa schodzi na bok na jedną kolejkę zabawy. W czasie trwania zabawy zmieniamy sposób poruszania się na skok obunóż i jednonóż.
CEL: zwiększenie sprawności fizycznej przez szybkie dotarcie do piłki, wypracowanie reakcji na zmianę w otoczeniu, zdyscyplinowanie grupy, nauka brania i oddawania przyborów.
7. ,,JEDYNKI, DWÓJKI, TRÓJKI”
Prowadzący: MARCIN TURZAŃSKI
Liczba uczestników: dowolna.
Wiek: 13-14 lat
Przybory: trzy kolorowe tabliczki z cyframi (1,2,3).
Miejsce: sala gimnastyczna
Ustawienie: uczestnicy zabawy ustawieni po obwodzie koła trójkami jeden za drugim, osobie najbliższej środka przyznaje się numer 1,osobie za nią numer 2 a osobie ustawionej najbardziej na zewnątrz koła numer 3. w środku dużego koła stoi osoba bez numeru.
Przebieg zabawy: prowadzący zabawę dowolnej kolejności podnosi do góry rękę z numerami jeden, dwa lub trzy. Na ten znak wywołane numery muszą zmienić się miejscami (np. ręka z numerem jeden uniesionym do góry to miejscami zamieniają się tylko jedynki). W tym samy czasie osoba znajdująca się w środku korzysta z okazji i stara się zająć jedno ze zwolnionych miejsc przybierając numer uczestnika, który to miejsce opuścił.
Zamiast numerków można wykorzystać w zabawie nazwy zwierząt czy roślin przygotowując w tym celu tabliczki z ich wizerunkami.
CEL: rozwój zdolności szybkiego reagowania. Symbole na planszach ułatwiają kojarzenie i rozumienie słów oraz łączenie nazwy z daną czynnością