ŚRODKI TRANSPORTU PIONOWEGO
Transport pionowy budowlany jest z reguły transportem bliskim realizowanym za pomocą urządzeń z grupy dźwignic.
Dźwignice to urządzenia o ruchu programowanym służącym do przemieszczania ciężarów lub ludzi pionowo lub poziomo o ograniczonym zasięgu wysokości i odległości
Najczęściej stosowanymi dźwignicami w budownictwie są:
Dźwigniki, czyli urządzenia służące do podnoszenia ciężarów pionowo na niewielkie odległości.
Charakteryzują się tym, że ciężar jest podnoszony za pomocą sztywnego elementu (śruba, listwa, tłok). Wyróżnikiem dźwigników, jak i większości dźwignic jest udźwig czyli największa masa jaką urządzenie może przemieścić w sposób bezpieczny.
Systematyka dźwigników:
- śrubowe,
- zębatkowe,
hydrauliczne
stałe
przenośne
pomostowe.
Cięgniki, czyli urządzenia przeznaczone do podnoszenia ciężarów przy pomocy elementu wiotkiego (lina, łańcuch). Najczęściej spotykanymi cięgnikami są:
wciągniki, czyli urządzenia zawieszane na wyższym poziomie stosowane do przemieszczania ciężaru z jednego poziomu na drugi (ręczne lub elektryczne),
wciągarki, czyli rodzaj wciągnika o uniwersalnej możliwości instalowania i podnoszenia ciężaru, często wykorzystywane jako części dźwignic złożonych. Mogą być ręczne kozłowe lub przyścienne lub mechaniczne cierne albo zębate,
- wyciągi, działające jak wciągarki lecz ciężar w czasie ruchu jest prowadzony po prowadnicach, mogą być: pionowe, pochyłe i łukowe, przyścienne i wolnostojące.
Suwnice są to dźwignice złożone tj. składające się z następujących części: przestrzennej konstrukcji nośnej oraz poruszającej się po tej konstrukcji wciągnika lub wózka. Suwnice: pomostowe, bramowe, półbramowe, wspornikowe, podwieszone, specjalne.
suwnica pomostowa
suwnica bramowa
PODNOŚNIKI
Żurawie budowlane są to dźwignice złożone o bardzo zróżnicowanej budowie i możliwościach.
Wg możliwości ruchu dzieli się ja na:
- stałe (ścienne, przyścienne, wolnostojące, przenośne, przesuwne, przewoźne)
- przejezdne jezdniowe (na wózkach, na samochodach, na ciągnikach kołowych, na ciągnikach gąsienicowych),
- przejezdne szynowe (jednoszynowe, dwuszynowe na wózku, wieżowe, kolejowe, półbramowe),
- pływające,
- samopodnośne.
Specyfika żurawi wieżowych i ich systematyka:
a) wg konstrukcji
możliwość przemieszczania się względem obsługiwanego obiektu (stałe i przejezdne),
konstrukcja wieży (obrotowa, stała, z głowicą obrotową),
konstrukcji wysięgnika (z wodzakiem lub bez)
momentu udźwigu.
Nowe technologiczne kryteria podziału:
możliwość poruszania się względem obsługiwanego obiektu,
możliwość szybkiego montażu i demontażu,
możliwość szybkiego przemieszczania się na inną budowę,
uniwersalność zastosowania.
W efekcie wyróżnia się:
żurawie wieżowe szybkomontowalne,
żurawie wieżowe torowe z wieżą obrotową,
żurawie wieżowe uniwersalne.
Parametry pracy żurawi:
L - wysięg,
Q - udźwig,
H - wysokość podnoszenia
Składniki cyklu pracy żurawia (suwnicy).
- zaczepienie ładunku
- unoszenie ładunku
- transport ładunku (także obrót żurawia)
- opuszczenie ładunku
- odczepienie ładunku
- powrót do pozycji wyjściowej
W celu skrócenia czasu cyklu stosuje się ruchy jednoczesne (jeśli nie powodują kolizji), np. podnoszenie i obrót.
Powierzchnie obsługiwane przez żuraw:
- koło o promieniu równym wysięgnikowi,
- pierścień wyznaczony przez wysięg minimalny i maksymalny,
- wycinki koła bądź pierścienia,
- pas długości torowiska i szerokości maksymalnego wysięgu,
- powierzchnia dowolna.
WYDAJNOŚĆ JEDNOSTEK TRANSPORTU PIONOWEGO:
W = nQSuSw
n - liczba cykli transportowych;
Q - udźwig urządzenia
Su - wsp. wykorzystania udźwigu
Sw - wsp. wykorzystania czasu roboczego
t - czas trwania cyklu roboczego
h - wysokość podnoszenia (opuszczania), [m]
vp - prędkość podnoszenia, m/s
vo - prędkość podnoszenia, m/s
tr - czas rozruchu, s
th - czas hamowania, s
tzw - czas załadunku (zaczepienia) i wyładunku (odczepienia) ładunku, s
ZASADA NIEPRZERWANEJ PRACY
WYDAJNOŚĆ JEDNOSTKI TRANSPORTU PIONOWEGO
Wt = n*Q*Su*Sw
CZAS CYKLU TRANSPORTOWEGO
WZÓR SZCZEGÓŁOWY
OKREŚLANIE LICZBY URZĄDZEŃ TRANSPORTU PIONOWEGO