ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Technologia i organizacja

robót budowlanych

„Transport pionowy”

prof. dr hab.

inż.

Włodzimierz
Martinek

dr inż. Paweł Nowak

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Transport pionowy budowlany jest z reguły
transportem bliskim realizowanym za pomocą
urządzeń z grupy dźwignic
 
Dźwignice to urządzenia o ruchu programowanym
służącym do przemieszczania ciężarów lub
ludzi pionowo lub poziomo o ograniczonym
zasięgu wysokości i odległości

ŚRODKI TRANSPORTU

PIONOWEGO i UKOŚNEGO

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Z grupy dźwignic w pionowym transporcie budowlanym
wykorzystuje się:
- dźwigniki,
- wciągniki,
- wciągarki,

-wyciągi.

W transporcie ukośnym wykorzystywanymi dźwignicami
są:
- żurawie,
- suwnice,
- wózki podnośne,
- wciągniki ruchome,

-wciągniki pochyłe.

Poza dźwignicami w transporcie pochyłym wykorzystuje
się:
- przenośniki,
- ładowarki.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Podstawowymi elementami dźwignic są:

- krążki - służą do kierowania ruchem lin w wielu
maszynach montażowych. Wykonane zwykle z żeliwa,
rzadziej ze staliwa, są to najprostsze urządzenia podnośne.
Krążek wraz z osią nazywa się zbloczem. Zblocze połączone
z hakiem za pomocą obejm nazywa się zbloczem hakowym.

- liny stalowe, podstawowy element większości maszyn
stosowanych do transportu pionowego. Liny stalowe
wykonuje się z drutów o średnicy 0,5–2,0 mm, wykonanych
ze stali węglowej o wytrzymałości Rs = 1300–1800MPa.
Liny według rodzaju splotu dzieli się na:

-- jednozwite, wykonywane z drutów o jednakowej
grubości, splecionych spiralnie jedno lub wielowarstwowo,
dookoła drutu centralnego; mają one dużą sztywność i nie
mogą być nawijane na bębny, stosuje się je więc na odciągi
do kotwienia masztów lub innych stałych urządzeń,

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

-dwuzwite, wykonane ze splotów złożonych z

pojedynczych drutów; Sploty są ułożone spiralnie w
jednej lub kilku warstwach dookoła rdzenia (duszy).
Rdzeń może być stalowy lub wykonany z liny jutowej,
konopnej lub manilowej.

-W przypadku skręcenia drutu w splocie i w całej

linie w tym samym kierunku linę nazywamy
współzwitą;

-jeżeli kierunki te są przeciwne linę nazywamy

przeciwzwitą. Uwaga!

1.

Liny

współzwite

obciążone

swobodnie

zawieszonym

ładunkiem rozkręcają się - nie

mogą mieć zastosowania w robotach
montażowych.

2.Trzeba pamiętać, że we współpracy liny i

krążków musi być zachowana proporcja między
średnicą liny średnicą krążka.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Rodzaje lin: a) jednozwita (jedno-, dwu- i pieciorzędowa), b)
dwuzwita (jednorzędowa),
c) trójzwita (kabel), d) jednozwita o zamkniętym przekroju.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

.

Haki - jedno i

dwurożny.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Zblocze hakowe.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Najczęściej

stosowanymi

dźwignicami

w

budownictwie są:

 Dźwigniki, czyli urządzenia służące do
podnoszenia
ciężarów pionowo na niewielkie odległości.
Charakteryzują się tym, że ciężar jest
podnoszony
za pomocą sztywnego elementu (śruba, listwa,
tłok).
Wyróżnikiem dźwigników, jak i większości
dźwignic jest
udźwig czyli największa masa jaką urządzenie
może
przemieścić w sposób bezpieczny.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Systematyka dźwigników:

 śrubowe,
 zębatkowe,
 hydrauliczne,
 stałe,
 przenośne,
 pomostowe.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

 Cięgniki, czyli urządzenia przeznaczone do
podnoszenia
ciężarów przy pomocy elementu wiotkiego
(lina, łańcuch).
Najczęściej spotykanymi cięgnikami są:

 wciągniki, czyli urządzenia zawieszane na
wyższym
poziomie stosowane do przemieszczania
ciężaru
z jednego poziomu na drugi (ręczne lub
elektryczne),

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011



wciągarki, czyli rodzaj wciągnika o

uniwersalnej możliwości
instalowania i podnoszenia ciężaru,
często wykorzystywane jako części
dźwignic złożonych.
Mogą być ręczne kozłowe lub
przyścienne
lub mechaniczne cierne albo
zębate,

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Wyciągi są rodzajami dźwignic w których
ładunek w czasie ruchu jest prowadzony po
prowadnicach, które mogą być pionowe,
pochyłe lub łukowe.
W polskim budownictwie występują najczęściej
wyciągi:
- przyścienne,
- wolno stojące,
- szybowe
- zębatkowe,
- specjalne

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

 Suwnice są to dźwignice złożone tj.
składające się
z następujących części: przestrzennej
konstrukcji nośnej
oraz poruszającej się po tej konstrukcji
wciągnika
lub wózka.

Występują suwnice:

 pomostowe,
 bramowe,
 półbramowe,
 wspornikowe,
 podwieszone,
 specjalne.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Suwnica pomostowa

Suwnica bramowa

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

 Podnośniki

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

 Żurawie budowlane są to dźwignice
złożone o bardzo
zróżnicowanej budowie i możliwościach.

Wg możliwości ruchu dzieli się ja na:

 stałe (ścienne, przyścienne, wolnostojące,
przenośne,
przesuwne, przewoźne),
 przejezdne jezdniowe (na wózkach, na
samochodach,
na ciągnikach kołowych, na ciągnikach
gąsienicowych),
 przejezdne szynowe (jednoszynowe,
dwuszynowe
na wózku, wieżowe, kolejowe, półbramowe),
 pływające,
 samopodnośne.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Powierzchnie obsługiwane przez żurawie:

 koło o promieniu równym wysięgnikowi,
 pierścień wyznaczony przez wysięg
minimalny
i maksymalny,
 wycinki koła bądź pierścienia,
 pas długości torowiska i szerokości
maksymalnego
wysięgu,
 powierzchnia dowolna.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Specyfika żurawi wieżowych i ich systematyka (wg
konstrukcji):

 możliwość przemieszczania się względem
obsługiwanego obiektu (stałe i przejezdne),
 konstrukcja wieży (obrotowa, stała, z
głowicą obrotową),
 konstrukcja wysięgnika (z wodzakiem lub
bez)
 moment udźwigu.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Nowe technologiczne kryteria podziału:

 możliwość poruszania się względem
obsługiwanego
obiektu,
 możliwość szybkiego montażu i demontażu,
 możliwość szybkiego przemieszczania się na
inną
budowę, uniwersalność zastosowania.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

W efekcie wyróżnia się:

 żurawie wieżowe szybkomontowalne,
 żurawie wieżowe torowe z wieżą obrotową,
 żurawie wieżowe uniwersalne.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Parametry pracy żurawi:

L - wysięg,
Q - udźwig,
H - wysokość podnoszenia

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Składniki cyklu pracy żurawia (suwnicy):

 zaczepienie ładunku,
 unoszenie ładunku,
 transport ładunku (także obrót żurawia),
 opuszczenie ładunku,
 odczepienie ładunku,
 powrót do pozycji wyjściowej.

W celu skrócenia czasu cyklu stosuje się ruchy
jednoczesne (jeśli nie powodują kolizji), np.
podnoszenie i obrót.

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

, gdzie

n - liczba cykli transportowych;

Q - udźwig urządzenia
S

u

- wsp. wykorzystania udźwigu

S

w

- wsp. wykorzystania czasu roboczego

t - czas trwania cyklu roboczego /verte/

w

u

S

nQS

W 

Wydajność jednostek transportu pionowego

t

n

3600



ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

, gdzie

h - wysokość podnoszenia (opuszczania), m
v

p

- prędkość podnoszenia, m/s

v

o

- prędkość opuszczania, m/s

t

r

- czas rozruchu, s

t

h

- czas hamowania, s

t

zw

-

czas

załadunku

(zaczepienia)

i

wyładunku

(odczepienia) ładunku, s

zw

h

r

o

p

t

t

t

v

h

v

h

t











)

(

2

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Zasada pracy nieprzerwanej

t

d

– czas cyklu pracy środka transportowego dowożącego

materiał na dole

t

g

– czas cyklu pracy środka transportu odwożącego

materiał na górze
t – czas cyklu pracy środka transportu pionowego

t

t

d



t

t

g



ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

Określenie liczby urządzeń transportu pionowego

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

, gdzie

n - liczba cyklów transportowych urządzenia podnośnego na
godzinę, równą;

t - czas trwania cyklu transportowego, s /verte/
Q - udźwig urządzenia podnośnego, t
S

u

- wsp. wykorzystania udźwigu urządzenia transportowego

S

w

- wsp. wykorzystania czasu roboczego urządzenia

transportu pionowego
(0,8 – 0,9)

w

u

t

S

nQS

W 

Wydajność jednostek transportu pionowego

t

n

3600



ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

, gdzie

h - wysokość podnoszenia (i opuszczania), m
v

p

- prędkość podnoszenia, m/s

v

o

- prędkość opuszczania, m/s

t

r

- czas rozruchu, s

t

h

- czas hamowania, s

t

zw

– czas manipulacji związanych z załadowaniem

(zaczepienia)
i wyładowaniem (odczepieniem) transportowanego
ładunku, s

zw

h

r

o

p

t

t

t

v

h

v

h

t











)

(

2

Czas cyklu transportowego

ZAKŁAD INŻYNIERII PRODUKCJI I ZARZĄDZANIA W BUDOWNICTWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYKŁADY TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH

RA 2010/2011

zw

h

r

o

p

w

u

t

t

t

t

v

h

v

h

S

QS

W











)

(

2

3600

Wzór szczegółowy

, t/h