Plan wynikowy
Przedmiot: Religia
Klasa I gimnazjum
Program „Pójść za Chrystusem” (AZ-3-01/10)
Podręcznik „Spotkanie ze Słowem” (AZ-31-01/10-PO-1/11)
Blok tematyczny |
Temat |
efekty kształcenia według podstawy programowej Uczeń: |
Metody i techniki |
wymagania |
|
|
|
|
|
podstawowe Uczeń: |
ponadpodstawowe Uczeń: |
I. Bóg na ludzkich drogach |
|
|
rozmowa kierowana, praca z tekstem, praca z obrazem, skojarzenia słoneczko, niedokończone zdania, trybunał |
|
|
|
|
|
opowiadanie, alternatywne tytuły, praca z tekstem, praca z obrazem, rozmowa kierowana |
|
|
|
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, sieć relacji, rozmowa kierowana |
|
|
|
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, definicja, rozmowa kierowana |
|
|
|
|
|
„burza pytań”, praca z tekstem, praca z obrazem, rozmowa kierowana |
wie, że człowiek zadaje pytania, aby poznać prawdę;
|
|
II. Słowo Boga do człowieka |
|
|
rozmowa kierowana, praca z tekstem |
|
|
|
|
|
„burza mózgów”, praca z tekstem, praca z obrazem, „szczepionka - antidotum” |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z tekstem, mapa myśli |
|
|
|
|
|
opowiadanie, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, tworzenie ilustracji do tekstu biblijnego, praca z tekstem |
|
|
|
|
|
„burza mózgów”, rozmowa kierowana, praca z obrazem, uzupełnianie zdania |
|
|
|
|
|
wysłuchanie piosenki, rozmowa kierowana, praca z tekstem oraz ilustracjami, pasek komiksowy, scenka lub scenariusz |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, elementy pantomimy, oglądanie obrazu lub fragmentu filmu, wypełnianie tabeli, alternatywne tytuły, układanie modlitwy |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, indywidualna praca z tekstem biblijnym, formułowanie pytań lub refleksji, medytacyjne oglądanie obrazu |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z ilustracjami, wyszukiwanie informacji w tekście, analiza tekstu biblijnego |
|
|
III. Słowo Boga prowadzi lud Boży |
|
|
tworzenie definicji, praca z podręcznikiem, wyodrębnianie scen, symboliczny rysunek, praca z mapą, pogadanka, śpiew piosenki |
|
|
|
|
|
praca z mapą i z obrazem, podróż w wyobraźni, zestawienie tabelaryczne, pogadanka, praca z podręcznikiem |
|
|
|
|
|
pogadanka, praca z podręcznikiem, uroczyste czytanie Pisma Świętego, dziennikarska relacja |
|
|
|
|
|
„burza mózgów”, praca z podręcznikiem, pogadanka, słowa klucze lub praca z Pismem Świętym, asocjogram, medytacja |
|
|
|
|
|
praca z podręcznikiem, pogadanka, gwiazda pytań, praca z mapą, niedokończone zdania lub symboliczny rysunek |
|
|
|
|
|
uszeregowanie promieniste, zestawienie tabelaryczne, praca z podręcznikiem, pogadanka, śpiew piosenki, medytacja obrazu |
|
|
|
|
|
praca z podręcznikiem, pogadanka, list lub zestawienie tabelaryczne, słoneczko |
|
|
|
|
|
pogadanka, uroczyste czytanie Pisma Świętego, wywiad, praca z podręcznikiem i mapą świata, meta plan, układanie modlitwy |
|
|
|
|
|
praca z obrazem lub wspólne tworzenie plakatu, praca z podręcznikiem, zmodyfikowane „słoneczko”, pogadanka |
|
|
IV. Słowo stało się Ciałem |
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, metoda Jigsaw |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, metoda „wiersz połówkowy”, kolaż |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, „burza mózgów”, metoda „artykuł prasowy”, metoda „CV” - Jezus z Nazaretu |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, synektyka, porównanie, kolaż, praca z kartami OH |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, parafraza, program chrześcijańskiego życia |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, metoda twórczego myślenia - oczy |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, metoda „słowa klucze”, mapa myśli |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem , praca z obrazem, wiersz diamentowy, metoda „linia czasu” |
|
|
V. Słowo Boże rozszerzało się |
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, rozmowa kierowana, „myślące kapelusze” |
|
|
|
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, klatka filmowa |
|
|
|
|
|
analiza tekstu, odwołanie się do wyobraźni, rozmowa kierowana, oglądanie filmu (fragment) |
|
|
|
|
|
opowiadanie, oglądanie fotografii, analiza tekstu biblijnego, nadawanie tytułów fragmentom tekstu, referat lub prezentacja, rozmowa kierowana |
|
|
|
|
|
prezentacja fotografii, mini wykład z uproszczoną ilustracją, wypełnianie tabeli, refleksja nad słowami Pisma Świętego, rozmowa kierowana |
|
|
|
|
|
opowiadanie, rozmowa kierowana, analiza tekstu, przygotowanie prezentacji: ilustracja, hasło, tekst |
|
|
|
|
|
pokaz, układanie pytań do tekstu, gra biograficzna |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, alternatywne tytuły, rysunki schematyczne, referowanie opracowanego zagadnienia, (uroczyste) czytanie fragmentów tekstu |
|
|
|
|
|
zmodyfikowane „słowa klucze”, praca z podręcznikiem, konkurs, uroczyste czytanie Pisma Świętego, pogadanka, śpiew pieśni |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, praca z podręcznikiem, praca z obrazem, metoda „szkielet ryby”, metoda „karty dyskusyjne” |
|
|
|
|
|
praca z podręcznikiem, pogadanka, kronika |
|
|
VI. Twoje Słowo na ścieżkach mego życia |
|
|
pogadanka, praca z Pismem Świętym, podręcznikiem oraz mapą Europy, inscenizacja, śpiew piosenki |
|
|
|
|
|
wyjście do kościoła - adoracja Najświętszego Sakramentu, modlitewna refleksja na podstawie czytanych tekstów, słuchanie i śpiew pieśni |
|
|
|
|
|
rozmowa kierowana, opowiadanie, uroczyste czytanie tekstu, śpiew, okienko informacyjne |
|
|
|
|
|
refleksja na podstawie tekstu kolędy oraz pytań, praca z tekstem, medytacyjne oglądanie obrazu, porównanie treści obrazów |
|
|
|
|
|
uroczyste czytanie Pisma Świętego, celebracja związana z Wigilią, rozmowa, śpiew kolęd |
|
|
|
|
|
spotkanie przy żłóbku (w kościele), śpiew kolęd, pogadanka lub czytanie tekstu z podręcznika, złożenie darów przy żłóbku oraz wyjaśnienie ich znaczenia |
|
|
|
|
|
wyjście do kościoła - modlitewna refleksja nad miejscem Boga w naszym życiu, rachunek sumienia, śpiew pieśni |
|
|
|
|
|
refleksja nad własnym życiem na podstawie tekstu z podręcznika, wiersza, symbolicznego obrazu, praca z ilustracjami |
|
|
|
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, rozmowa kierowana, refleksja na podstawie tekstu biblijnego |
|
|
|
|
|
wyjście do kościoła - celebracja wydarzeń paschalnych, modlitewna refleksja, wspólny śpiew pieśni |
|
|
|
|
|
praca z tekstem, praca z obrazem, układanie modlitwy, symboliczny rysunek, śpiew pieśni |
|
|
KRYTERIA OCENIANIA
Przedmiot oceny z religii zawiera kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze. W wartościowaniu oceny z religii nauczyciel uzupełnia dydaktyczny zakres oceny wymiarem duszpasterskim czyli ideałem życia chrześcijańskiego.
Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:
1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
2. Zainteresowanie przedmiotem.
3. Stosunek do przedmiotu.
4. Pilność i systematyczność.
5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.
6. Postawa.
Kontrola i ocena z religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania umiejętności, postaw, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań, motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury osobistej, zgodności postępowania z przyjętą wiarą.
Ocenie podlegają:
1. Pisemne prace kontrolne dwa razy w ciągu semestru, obejmujące więcej niż trzy jednostki lekcyjne, zapowiedziane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygodni. Ponadto kartkówki - zakres ich materiału obejmuje nie więcej niż trzy jednostki lekcyjne lub materiał podstawowy. Pisemne prace kontrolne są do wglądu uczniów, a rodziców na ich zapotrzebowanie. Nauczyciel ma prawo do niepodawania terminu prac kontrolnych uczniom, którzy dezorganizują proces oceny osiągnięć przez absencję, ucieczki z lekcji.
2. Odpowiedzi ustne objęte zakresem materiału z trzech ostatnich lekcji.
3. Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórzenia.
4. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, kontrolowana na bieżąco.
5. Pacierz: ocena ze znajomości podstawowych prawd wiary zdobywana podczas odpowiedzi
ustnej lub pisemnej.
6. Zeszyt lub karty pracy: sprawdzane podczas odpowiedzi i według decyzji nauczyciela. Jeden raz na semestr kompleksowa ocena zeszytu lub kart pracy.
7. Pilność, systematyczność, postawy, umiejętności.
8. Przygotowanie do poszczególnych katechez.
9. Korzystanie z Pisma Świętego, podręcznika i innych materiałów katechetycznych.
10. Zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości szkolnych o charakterze religijnym, zaangażowanie w przygotowanie gazetek szkolnych, udział w konkursach religijnych, współpraca ze wspólnota parafialną.
USTALENIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH W OBRĘBIE POSZCZEGÓLNYCH POZIOMÓW ORAZ ZASTOSOWANIE ICH
W OKREŚLONYCH OCENACH OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
OCENA NIEDOSTATECZNA |
Katechizowany: - wykazuje rażący brak wiadomości programowych; - wykazuje się brakiem jedności logicznej między wiadomościami; - prezentuje zupełny brak zrozumienia uogólnień i nieumiejętności wyjaśnienia zjawisk; - odznacza się zupełnym brakiem umiejętności stosowania wiedzy; - podczas przekazywania informacji popełnia liczne błędy; - prezentuje rażąco niepoprawny styl wypowiedzi; - nie wykazuje się znajomością pacierza; - nie posiada zeszytu lub kart pracy lub często nie przynosi go na lekcję; - lekceważy przedmiot; - wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych; - celowo opuszcza lekcje religii.
|
Wymagania konieczne:
Uwarunkowania osiągania oceny DOPUSZCZAJĄCEJ |
Katechizowany: - opanował konieczne pojęcia religijne; - prezentuje luźno zestawione wiadomości programowe; - prezentuje mało zadowalający poziom postaw i umiejętności; - wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień; - brak mu podstaw umiejętności wyjaśniania zjawisk; - nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela; - podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje niepoprawny styl wypowiedzi, posiada trudności w logicznym wysławianiu się; - prowadzi zeszyt lub karty pracy; - ma problemy ze znajomością pacierza; - wykazuje poprawny stosunek do religii.
|
Wymagania podstawowe:
Uwarunkowania osiągania oceny DOSTATECZNEJ |
Katechizowany: - opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności; - prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii; - wykazuje się wiadomościami podstawowymi, połączonymi związkami logicznymi; - dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia ważniejsze zjawiska z pomocą nauczyciela; - potrafi stosować wiadomości dla celów praktycznych i teoretycznych przy pomocy nauczyciela; - w przekazywaniu wiadomości z religii popełnia niewielkie i nieliczne błędy; - cechuje go mała kondensacja wypowiedzi; - wykazuje się podstawową znajomością pacierza; - w zeszycie (kartach pracy) ucznia są sporadyczne braki notatek, prac domowych; prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem.
|
Wymagania rozszerzające:
Uwarunkowania osiągnięcia oceny DOBREJ |
Katechizowany: - spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej; - opanował materiał programowy; - prezentuje wiadomości powiązane związkami logicznym; - poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska podane przez nauczyciela; - podczas wypowiedzi nie popełnia większych błędów stylistycznych i gramatycznych; - wykazuje się dobrą znajomością pacierza; - w zeszycie (kartach pracy) ma wszystkie notatki i prace domowe; - podczas lekcji posiada określone pomoce (podręcznik, zeszyt (karty pracy) i inne i poprawnie z nich korzysta; - systematycznie uczestniczy w zajęciach religii; - jest zainteresowany przedmiotem; - wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości; - postawa ucznia nie budzi wątpliwości; - stara się być aktywnym podczas lekcji.
|
Wymagania dopełniające:
Uwarunkowania osiągania oceny BARDZO DOBREJ |
Katechizowany: - spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej; - opanował pełen zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii; - prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ; - właściwie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska bez ingerencji nauczyciela; - umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji nauczyciela; - wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi; - cechuje go pełna znajomość pacierza; - wzorowo prowadzi zeszyt (karty pracy) i odrabia zadania domowe; - aktywnie uczestniczy w lekcji; - jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem; - odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego; - stara się być świadkiem wyznawanej wiary.
|
Wymagania ponadprogramowe:
Uwarunkowania osiągania oceny CELUJĄCEJ |
Katechizowany : - spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej; - wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji; - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ; - samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych; - wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią przedmiotową i inną; - angażuje się w prace pozalekcyjne; - uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej; - jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń; - poznane prawdy wiary stosuje w życiu. |
PROGRAM NAUCZANIA RELIGII RZYMSKOKATOLICKIEJ
W PRZEDSZKOLACH I SZKOŁACH
Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski
klasa I gimnazjum
„Pójść za Chrystusem” (AZ-3-01/10 z 8 marca 2010 r.); autor: Komisja Wychowania Katolickiego KEP - przewodniczący Bp Marek Mendyk
WSTĘP. Niniejszy program nauczania religii jest w pełni zgodny z założeniami zawartymi w dokumencie Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce z 8 III 2010 roku, stanowi ich konkretyzację. Posługuje się terminologią respektującą standardy szkolne, wytyczne Kościoła powszechnego dotyczące katechezy, jak i polską tradycję katechetyczną (ich bliższe objaśnienie zawiera Podstawa programowa oraz Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce). Adresatami programu są autorzy podręczników powstających z inicjatywy Komisji Wychowania Katolickiego Episkopatu Polski lub podejmujący to z własnej inicjatywy.
Program ma stanowić pomoc dla tworzących programy w ramach diecezji lub programy autorskie, a także katechetów praktyków zamierzających adaptować niniejszy program do zapotrzebowań własnej szkoły.
Dokument odzwierciedla podział na trzyletnie okresy zgodne ze szkolnymi etapami edukacyjnymi oraz okresami rozwojowymi ucznia. Założeniami tematycznymi dla poszczególnych etapów są:
• w przedszkolu — wprowadzenie w życie religijne,
• w klasach I-III szkoły podstawowej - inicjacja w sakramenty pokuty i pojednania oraz Eucharystii,
• w klasach IV-VI szkoły podstawowej - mistagogia,
• w klasach gimnazjum - prowadzenie do wyznania i rozumienia wiary oraz systematyczne wprowadzenie w historię zbawienia,
• w klasach szkół ponadgimnazjalnych - umożliwienie dawania świadectwa życia chrześcijańskiego.
Program realizuje dwa zakresy integralności treści katechetycznych:
szkołę podstawową oraz gimnazjum wraz ze szkołą ponadgimnazjalną.
Dla poszczególnych etapów edukacyjnych przyjęto następujące określenia:
• Przedszkole — Kochamy dobrego Boga;
• Klasy I-III - W drodze do Wieczernika;
• Klasy IV-VI - Poznaję Boga i w Niego wierzę;
• Gimnazjum - Pójść za Jezusem Chrystusem;
• Szkoły ponadgimnazjalne: liceum i technikum - Świadek Chrystusa; szkoła zawodowa - Z Chrystusem przez świat.
Każdą z części programu otwiera wprowadzenie do etapu kreślące wizję jego zamierzeń, uzasadniające odpowiadający mu tytuł, podział materiału na poszczególne klasy oraz dział dotyczący współpracy środowisk wychowawczych (parafii i rodziny). Program dla klas zawiera następujące elementy składowe:
• tytuł roku,
• wstęp,
• bloki tematyczne, a w każdym z nich: cele katechetyczne, treści, wymagania,
korelację z edukacją szkolną,
• wskazania do realizacji programu.
Pierwszoplanowym miejscem katechezy jest parafia (por. CT 67), która stanowi też uprzywilejowane środowisko katechezy przygotowującej do przyjmowania sakramentów. Aby więc nauczanie religii w szkole nie stało się tylko jednym z przedmiotów, wymaga ono uzupełnienia o parafialne duszpasterstwo katechetyczne dzieci i młodzieży. Spotkania w parafii winny trwać przez cały etap edukacyjny, być organizowane raz w miesiącu i posiadać charakter formacyjno-liturgiczny. W zakończeniu programu dla poszczególnego etapu edukacyjnego zamieszczono propozycję tematyki spotkań.
Niniejszy program zakłada przystąpienie ucznia do sakramentu pokuty i pojednania w klasie III szkoły podstawowej, do sakramentu bierzmowania - w klasie III gimnazjum lub na początku szkoły ponadgimnazjalnej, zaś przygotowanie do sakramentu małżeństwa w szkołach ponadgimnazjalnych.
Przygotowanie do sakramentów przewidziane jest w ramach nauczania religii w szkole oraz katechezy parafialnej. W klasie IV szkoły podstawowej przewiduje się uroczyste wręczenie uczniom egzemplarza Pisma Świętego, a na zakończenie klasy VI - tekstu wyznania wiary lub - stosownie do zwyczajów Kościoła partykularnego - obchodzenia uroczystej rocznicy I Komunii św.
klasy II - III gimnazjum
WIERZYĆ CHRYSTUSOWI
(AZ-3-01/1 z 20 czerwca 2001 r.); autor: Komisja Wychowania Katolickiego KEP - przewodniczący Bp K. Nycz
Program wprowadza katechizowanych w tajemnicę wiary w Boga działającego w Starym i Nowym Przymierzu oraz rzeczywistości Kościoła. Myślą przewodnią katechizacji w gimnazjum stała się prawda o Bogu, który mówi do człowieka przez piękno świata, dzieje Izraela, Swojego Syna i Kościół oraz że człowiek winien wiarą odpowiadać na usłyszane słowo Boga.
Niewierność człowieka wobec Boga spowodowała, że utracił on wolność i właściwą sobie godność dziecka Bożego. Dopiero interwencja Boga w Jezusie Chrystusie umożliwiła człowiekowi powrót do Ojca. Dlatego też w centrum przekazywanej wiary w Boga stawia się osobę Jezusa Chrystusa, który obdarza człowieka łaską życia i przywraca mu jedność z Bogiem poprzez sakramenty, a szczególnie sakramenty chrztu, pokuty i pojednania oraz Eucharystii. Na tym fundamencie działania katechetyczne zmierzają do wychowywania człowieka do życia w wolności opartej na Chrystusie.
Nauczanie religii w gimnazjum ma nadto ukazać młodzieży Chrystusowy Kościół, który jest wspólnotą Ludu Bożego. Został on wyposażony przez Boskiego Założyciela w Ducha Świętego, aby Jego mocą prowadził dzieło zbawienia w świecie. Kościół jest wspólnotą wiary, w której Chrystus, mocą Ducha Świętego, uczy i posyła. Dlatego też kolejne z zadań katechezy związane jest z wychowywaniem do życia we wspólnocie ludzkiej i wspólnocie chrześcijańskiej.
Program zmierza do przygotowania katechizowanych do sakramentu bierzmowania i przyjęcia go we wspólnocie Kościoła. Przyjęcie sakramentu bierzmowania jest zaplanowane w klasie III. Przygotowanie do tego wydarzenia powiązano z nauczaniem religii i katechezą parafialną. Rozpoczyna się je w klasie I. Jest ono kontynuowane w klasie II i III. Jego właściwością winno być zwracanie uwagi nie tyle na przekaz wiedzy religijnej, co na wprowadzenie katechizowanych w wyznawanie wiary i praktykę życia chrześcijańskiego. Służyć temu winien udział przygotowujących się do przyjęcia sakramentu bierzmowania w liturgii, nabożeństwach, modlitwie wspólnotowej i indywidualnej.
Program koncentruje się wokół następujących treści:
Klasa I - Jezus Chrystus objawia prawdę o Bogu i człowieku;
Klasa II - Jezus Chrystus zbawia;
Klasa III - Chrystus mocą Ducha Świętego uczy i posyła.