Poradnik Arctic Paper Opracował Mirosław Pawliński
przedruk z „ Świat Poligafii”
W bieżącym numerze „Świata Poligrafii" przedrukowujemy wstęp do przewodnika koncernu Arctic Paper poświęconego reprodukcji, tj. procesowi, który zaczyna się w momencie, gdy grafik przekaże drukarzowi swój materiał. Ponieważ materiał dotyczy drukowania na papierze nie powlekanym, autor poświęcił większość uwagi doborowi parametrów szczególnie ważnych w pracy z takim papierem. Kolejną część przeczytają państwo w numerze grudniowym naszego czasopisma.
Znane powiedzenie mówi, że obraz zastępuje tysiąc słów. Ale czy to prawda? Cóż, niezależnie od tego, czy to zdanie jest prawdziwe, niewiele osób zaprzeczy, że obrazy są niezwykle ważną, centralną częścią graficznego cyklu produkcji. Innymi słowy, wybór rysunku jest istotny i nie należy go lekceważyć. Obrazy w połączeniu z jakością papieru decydują w ogromnym stopniu o „pierwszym wrażeniu", jakie wywiera wydrukowany produkt.
Przy zastosowaniu odpowiedniej reprodukcji i filmów papier nie powlekany nadaje się do drukowania większości typów obrazów.
Mówiąc ogólnie, wszystkie obrazy, a w szczególności kolorowe, dobrze się nadają do drukowania na papierze nie powlekanym, choć w przypadku, gdy obrazy są „ciężkie" i ciemne, konieczne jest ich znaczne dostosowanie do wymagań papieru.
W celu uzyskania optymalnej jakości rysunku w druku konieczna jest pewnego rodzaju obróbka. Obraz należy po prostu skorygować, aby był lepszy.
Podstawowa zasada mówi jednak, że przed rozpoczęciem obróbki trzeba jasno określić, jak ma być odbierany wynik końcowy i jaki ma być przekaz wydrukowanej pracy.
Obróbka obrazu, w wyniku której będzie on w druku wyglądać dokładnie tak samo jak oryginalna fotografia - czy też jak wierne odzwierciedlenie rzeczywistości i prawdziwych kolorów - nie jest jednak, nawet teoretycznie, możliwa. Wynika to z faktu, że między liczbą odcieni barw rozróżnianych przez oko ludzkie a liczbą kolorów, jaka może być odtworzona na monitorze komputera lub w druku, istnieje wielka różnica. Oko ludzkie jest w stanie rozróżnić od 15 do 20 milionów kolorów, podczas gdy dla ekranu monitora liczba ta jest nieco mniejsza i wynosi 10 do 15 milionów. W druku jest ona jeszcze mniejsza. Na papierze powlekanym można odtworzyć około 6 tys. kolorów, a na papierze nie powlekanym - około 4 tys. Z drugiej jednak strony oko ludzkie może zostać oszukane, tak aby odbierało obraz jako identyczny z oryginałem i właśnie w realizacji tego celu może skutecznie pomóc dobrze wykonana obróbka obrazu.
Przetwarzanie obrazu przebiega zazwyczaj wieloetapowo i obejmuje różne operacje - ustalenie odpowiedniego formatu obrazu, rozdzielczości, korekta poziomów szarości i balansu kolorów, jasności i kontrastu, a następnie, w razie potrzeby, manipulacja obrazem.
W przypadku drukowania na papierze nie powlekanym istnieje kilka zaleceń, których należy przestrzegać. Z uwagi na fakt, że kolory drukarskie CMYK na papierze nie powlekanym wyglądają trochę bardziej „płasko", dobrze jest zwiększyć nieco nasycenie kolorów. Należy również zwiększyć kontrast obrazu.
Innym dobrym posunięciem przy drukowaniu na papierze nie powlekanym jest również redukcja kolorów „brudzących", a w szczególności czerni i błękitu w czerwieniach i pomarańczach, a także czerni i czerwieni w zieleniach. Prawidłowe wykonanie tej operacji eliminuje ryzyko, że kolor pomarańczowy będzie wyglądać jak brązowy, a uzyskane zielenie będą ostrzejsze i wyraźniejsze.
Dobór obrazów jest więc rzeczą istotną, choć rzadko stanowi źródło większych problemów. Następny etap jest trudniejszy: jak dokonać najlepszej reprodukcji wybranych obrazów? Proces ten może być bardzo skomplikowany i dlatego zanim obrazy będą gotowe do druku, trzeba podjąć pewne działania.
Podstawowe zadanie, jakie należy wykonać po wybraniu obrazów, to przeniesienie ich do komputera w postaci cyfrowej, czyli według terminologii używanej w branży ich zeskanowanie.
Skanowanie zależy od oryginału. Zdjęcie wykonane cyfrowym aparatem fotograficznym jest już w formacie cyfrowym, zazwyczaj w RGB (system kolorów oznaczający kolory podstawowe - czerwony, zielony i niebieski) i dlatego nie musi być skanowane. Ważne jest jednak, by obraz cyfrowy posiadał wystarczająco dużą rozdzielczość, tzn. wystarczającą liczbę pikseli (termin ten oznacza elementy obrazu - picture elements) - umożliwiającą dobrą reprodukcję w druku.
Jeżeli obraz ma być przetworzony na postać cyfrową z przezrocza lub odbitki, musi zostać zeskanowany za pomocą skanera bębnowego lub płaskiego i podobnie jak ma to miejsce w przypadku zdjęć cyfrowych, oryginał trzeba skanować z odpowiednio dużą rozdzielczością, która pozwoli uzyskać możnie jak najlepszą jakość druku. O wyborze rozdzielczości decydują przede wszystkim dwa czynniki: liniatura i wielkość obrazu w druku. Stawiają one również pewne wymagania co do jakości skanera, ponieważ jego rozdzielczość opływa na zdolność powiększania obrazu.
Rozdzielczość obrazu jest również częściowo ograniczana przez papier ~ liniatura jest różna dla różnych gatunków papieru. Zazwyczaj jednak czynnik ten ma niewielkie znaczenie.
Dobrym punktem wyjścia jest wybór rozdzielczości będącej dwukrotnością liniatury.
Należy uwzględnić przy tym również powiększenie lub pomniejszenie oryginału.