Ada Byron - Lady Lovelace Ada była pierwszą programistką. Na jej cześć został nazwany jeden z języków programowania - Ada (procesy umawiające się na randki ;) ), a Microsoft ostatnio użył jej podobiznę na hologramach do swoich produktów. Poniższy tekst pochodzi z gazety "Młody Technik" Nigdy, żadna dziedzina nauki nie miała patrona tak niestosownego, jak programowanie komputerowe. Każdy ekscentryk z Doliny Krzemowej, w grubych okularach na nosie, każdy entuzjasta komputerów z Netscape'a może uznać za swojego mentora i duchowego przywódcę piękną, błyskotliwą, tragiczną wiktoriańską heroinę - Adę - Hrabinę Lovelace. Większość dzisiejszych programistów komputerowych mogła nie słyszeć o Adzie, jedynym owocu krótkiego małżeństwa zawartego między poetą Lordem Byronem i młodziutką Annabellą Milbanke. Miesiąc po narodzinach córeczki, w 1815 roku, Byron uciekł od swojej rodziny (i z Anglii) wśród plotek oskarżających go o kazirodztwo i biseksualność. Ada stała się osobą popularną, zanim jeszcze nauczyła się mówić. Raporty prasowe i popularne obrazy przedstawiały hańbę rodziny w upiornych kolorach. Lord Byron umarł w Grecji w 1824 roku, nigdy nie ujrzawszy ponownie Ady, mimo, że mówił o niej na łożu śmierci. Matka Ady trzymała portret Lorda Byrona wiecznie zakryty zieloną zasłoną; nie pozwoliła swojej córce na niego spojrzeć, zanim Ada nie skończyła 21 lat. Dzieciństwo Ady było samotne, więc wcześnie zwróciła się ku studiom matematycznym i naukowym. W wieku lat 12, Ada zaprojektowała parę papierowych skrzydeł i marzyła o napisaniu ilustrowanej książki o lataniu. W 1833 roku Ada miała swój debiut wśród angielskiej śmietanki towarzyskiej i wtedy poznała Williama Kinga - który wkrótce miał być zwany Earlem Lovelace. Ada poślubiła go w 1835 roku. W tych czasach natknęła się również na ekscentrycznego wynalazcę Charlesa Babbage'a. Babbage był klasycznym wiktoriańskim polihistorem. Opuszczał się na linie do wnętrza Wezuwiusza, pisał poematy, tworzył balety, pomagał przeorganizować rezerwy Banku Anglii i prowadził niekończącą się wojnę z londyńskimi ulicznymi muzykami. Na przyjęciu debiutantek Babbage pokazał Adzie swoje imponujące dzieło - "Maszynę Różnicową" - rodzaj mechanicznego kalkulatora, który używał kolumn mosiężnych dysków do przeprowadzania matematycznych obliczeń. Jakiś obserwator później napisał: "Podczas gdy inni goście przyglądali się pracy tego pięknego instrumentu z takimi wyrazami twarzy, jakie... mieliby jaskiniowcy, gdyby usłyszeli huk wystrzału lub zobaczyli lusterko... a panna Byron, będąc wtedy tak młodą, zrozumiała jego działanie i zobaczyła całe piękno tego wynalazku." We wczesnych latach 40. XIX wieku, Ada pracowała z Babbagem nad projektem bardziej ambitnym. Babbage wyobraził sobie maszynę, która analizowałaby wyrażenia algebraiczne i służyła jako rozległa baza zmiennych i funkcji. Prawdopodobnie w zamyśle zasilana parą, ta "Maszyna Analityczna" miała mieć tak wiele mosiężnych dysków, że mogłaby pomieścić w pamięci do tysiąca 50-cyfrowych liczb - to pojemniejsza pamięć niż pierwsze z nowoczesnych komputerów. Ada przedstawiła pomysł Babbage'a naukowej społeczności w szeroko publikowanym w 1843 roku artykule, wyjaśniając jego działanie i potencjalne zastosowania. Wyobraziła sobie ona "program" dla maszyny, mając na myśli wygenerowanie skomplikowanej matematycznej sekwencji znanej jako liczby Bernoulliego. W ciągu wielu burzliwych lat przyjaźni, Babbage i Ada wymieniali korespondowali ze sobą, dopracowując wiele szczegółów maszyny. W listach Babbage nazywał ją "Czarodziejką Liczb" i "ulubioną interpretatorką", a ona podpisywała swoje listy "Twoja Wróżka" i "Królowa Łamigłówek". Ada żyła w wieku nietolerancji. Jako kobieta nie miała wstępu do biblioteki Royal Society i marzyła o wślizgnięciu się tam. Podpisywała swoją pracę tylko inicjałami, żeby nikt nie mógł odgadnąć jej płci. Ada zmarła w 1852 na raka szyjki macicy, do czego przyczyniło się jeszcze ciągłe przystawianie pijawek. Kiedy leżała na łożu śmierci, jej małżeństwo rozpadło się, a mąż został nałogowym hazardzistą. Ada nigdy już nie opublikowała żadnego artykułu po 1843 roku. Ada łączyła w sobie matematyczny intelekt z jakimś rodzajem wizjonerstwa swojego ojca. W swoim artykule o "Maszynie Analitycznej", pokazała godną uwagi zdolność do przewidzenia możliwości współczesnych komputerów. Ada napisała: "Ta maszyna może być opisana jako materialna ekspresja każdej nieokreślonej funkcji każdego stopnia ogólności i zawiłości. Maszyna Analityczna nie ma ograniczeń. Jej możliwości są rozszerzeniem naszej wiedzy." Nigdy później nie wspominano w historii o Adzie. Jak napisała do Babbage'a: "Z dużym prawdopodobieństwem piszę, że moje rządy (jeśli kiedyś takie sprawowałam) zyskają swoją właściwą rangę po mojej śmierci.". W 1979 roku amerykański Departament Obrony nazwał jeden ze standardowych języków komputerowych "Ada" po wizjonerskiej Hrabinie Lovelace. ("Młody Technik", Monika Witan )

3

---